"Έτσι τεκμηριώνεται νομικά η διαγραφή χρέους"

Του Πέτρου Ι.Μηλιαράκη*

Δεν είναι απλώς ένα από τα σοβαρά καθήκοντα, αλλά το κυρίως καθήκον τόσο του πολιτικού κόσμου όσο και της επιστημονικής κοινότητας να ενεργοποιηθούν οι διαδικασίες προκειμένου να επιτευχθεί η έναρξη των αναγκαίων παρεμβάσεων για τη διαγραφή του καταχρηστικού, παράνομου και επονείδιστου χρέους. Προδήλως το καθήκον αυτό ανήκει στην κυβέρνηση.

Ο γράφων είναι καταρχήν απαισιόδοξος, κατά πόσον θα λάβει χώρα αυτή η διαδικασία. Σε κάθε περίπτωση όμως η αντιμετώπιση διαγραφής μέγιστου μέρους του δημοσίου χρέους πρέπει να καταστεί η κυρίως προτεραιότητα σε όλα τα επίπεδα με συναγερμό των πολιτικών και επιστημονικών δυνάμεων αλλά και άλλων οντοτήτων (π.χ. Δικηγορικών Συλλόγων, ΣΕΒ, ΓΕΣΕΕ κλπ.). Ο συναγερμός αυτός προϋποθέτει συμπαράταξη στο πλαίσιο εθνικής στρατηγικής επιλογής για τη διαγραφή του, σε κάθε περίπτωση άλλωστε, μη βιώσιμου χρέους.

Προς την κατεύθυνση αυτή, η προεργασία της επί τούτω Επιτροπής Αλήθειας για το Δημόσιο Χρέος της Βουλής των Ελλήνων, επιβάλλεται να αξιοποιηθεί, όπως και οι επιμέρους μελέτες που κατά καιρούς βλέπουν το φως της δημοσιότητας.

Με το παρόν κείμενο επιχειρείται να τεθεί το «νομικό ζήτημα», όπως αυτό προσδιορίζεται από υπερκείμενους μάλιστα κανόνες δικαίου της διεθνούς και ευρωπαϊκής έννομης τάξης. Κατά τη γνώμη δε του γράφοντος κρίσιμα και χρήσιμα είναι τα εξής:

ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ

Η Ευρωπαϊκή Ένωση με τη Συνθήκη της Λισσαβόνας απέκτησε για πρώτη φορά νομική προσωπικότητα και έχει καταστεί υποκείμενο του Διεθνούς Δικαίου. Στηρίζεται δε σε δύο ισοδύναμες νομικά Συνθήκες: α) στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και β) στη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).

Ως εκ τούτου την Ευρωπαϊκή Ένωση, ως αυτοτελή νομική προσωπικότητα, τη δεσμεύουν οι κανόνες του Διεθνούς Δικαίου. Προς την κατεύθυνση δε αυτή νομολογεί και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο του Λουξεμβούργου. Επίσης κοινός τόπος στην επιστήμη και στη νομολογία είναι η Θεμελιώδης Αρχή των συνταγματικών παραδόσεων των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πέραν δηλαδή της νομικής προσωπικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτοτελώς και τα κράτη-μέλη αυτής δεσμεύονται να σέβονται τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.

Ασφαλώς δε επουδενί νοείται ένταξη κράτους-μέλους στην Ευρωπαϊκή Ένωση του οποίου ο νομικός και πολιτικός πολιτισμός δεν βασίζεται στο σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Σε κάθε περίπτωση δε τα κράτη-μέλη που απαρτίζουν την Ευρωπαϊκή Ένωση και που είναι «δανειστές» της Ελλάδας, από πουθενά προκύπτει ότι οι αξίες που τα δεσμεύουν ακυρώνονται όταν «αναλαμβάνουν» τη θέση του «δανειστή».

Τούτων δοθέντων πρόδηλο είναι ότι τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και τα κράτη-μέλη δεσμεύονται με τη Σύμβαση της Βιέννης για το Δίκαιο των Διεθνών Συνθηκών. Εξυπακούεται δε, ότι η δέσμευση των κρατών-μελών να συμμορφώνονται προς τις αξιώσεις και τις πρόνοιες του Διεθνούς Δικαίου των Συνθηκών δεν τελεί υπό την αίρεση εάν τα κράτη αυτά είναι ή όχι «δανειστές» έναντι μάλιστα άλλου κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που (θα) είναι ο «δανειζόμενος». Τέτοιος κανόνας δεν υφίσταται και δεν μπορεί να υφίσταται.

Ειδικότερα, με βάση τη Σύμβαση της Βιέννης, οι διακρατικές συμφωνίες ερμηνεύονται με «καλή πίστη» και ρυθμίζονται με βάση «την επιγενόμενη αδυναμία εκτέλεσης» καθώς και τη «θεμελιώδη μεταβολή των περιστάσεων». Θεσπίζονται δε πρόνοιες ώστε να αντιμετωπίζονται οι καταστάσεις όταν «μεταβάλλεται ριζικώς η έκταση των υποχρεώσεων που απομένει να εκπληρωθούν».

Με τούτα τα δεδομένα ενόψει της ανθρωπιστικής κρίσης που μαστίζει την ελληνική κοινωνία, το Διεθνές Δίκαιο αφορά στη βάση καταγγελίας των δανειακών συμβάσεων και στην απαρχή διαπραγμάτευσης για την ακύρωση- διαγραφή της καταχρηστικής υπερχρέωσης (σε όποια έκταση υπάρχει) της ελληνικής κοινωνίας και της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Υπ’ όψιν δε ότι ακόμη και η ίδια η ΕΚΤ αγόρασε ελληνικά ομόλογα πολύ κάτω της ονομαστικής τους αξίας! Ας μη λησμονούμε ότι η ΕΚΤ αγόρασε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου της τάξης των 75 δισ. ευρώ μόνο με 50 δισ. ευρώ και ότι τα ομόλογα αυτά δεν εντάχθηκαν στο PSI! Ας μη λησμονούμε επίσης ότι οι «αποδόσεις» στους κερδοσκόπους απέφεραν κέρδη ακόμη και άνω του 30%! Η διεθνής τοκογλυφία στο απόγειο της.

ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΝΩΣΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Ως προς το αυτοτελές μέρος που αφορά στο Ευρωπαϊκό Ενωσιακό Δίκαιο επισημειώνονται τα εξής:

Η Ευρωπαϊκή Ένωση «προάγει την ειρήνη, τις αξίες της και την ευημερία των λαών της», «παρέχει ασφάλεια και δικαιοσύνη στους πολίτες», «προάγει την οικονομική και κοινωνική συνοχή», «προάγει την πλήρη απασχόληση και την κοινωνική πρόοδο», «καταπολεμά τον κοινωνικό αποκλεισμό» και τέλος εγκαθιδρύει την «αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών-μελών». Επίσης ως σημείο αναφοράς αναγορεύεται και «η κοινωνία των πολιτών».

Ταυτοχρόνως η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνωρίζει: α) «τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων» και β) «την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την προάσπιση των κοινωνικών δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών».

Όλες οι προαναφερόμενες ρυθμίσεις, δεσμεύσεις και αξίες, δεν μπορούν να τεθούν εκποδών στο όνομα της σχέσης «δανειστή και δανειζόμενου». Άλλως καταστρατηγείται το όλο νομικό, πολιτικό και πολιτιστικό οικοδόμημα που επιδιώκει να χαρακτηρίζεται ως Ευρωπαϊκή Ένωση.

Για την ταυτότητα δε του νομικού λόγου (με αναφορά στη διαγραφή του χρέους) αξιοσημείωτο είναι ότι με βάση τις αυστηρές δεσμεύσεις της ενωσιακής έννομης τάξης έχει καθορισθεί η νομιμότητα του ορίου του χρέους, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει το 60% στο ΑΕΠ.

Σε κάθε περίπτωση δε είναι ανεπίτρεπτη για την οικονομική και κοινωνική συνοχή η δραματική συρρίκνωση του ΑΕΠ οποιασδήποτε χώρας κράτους-μέλους και ειδικότερα κράτους –μέλους της ευρωζώνης, όταν εξ αιτίας αυτής υφίσταται αντίστοιχη αύξηση του ΑΕΠ άλλου κράτους-μέλους, ενώ (ως έχει προεκτεθεί) αντιφάσκει προς τους κανόνες της ενωσιακής έννομης τάξης η υπερχρέωση μιας οικονομίας. Με βάση, άλλωστε, τα προεκτεθέντα στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς αλλά και της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης αποδοκιμάζεται ως μη νόμιμο όποιο χρέος υπερβαίνει το 60% στο ΑΕΠ. Πέραν όμως των προαναφερομένων εξόχως κρίσιμα και χρήσιμα είναι και τα εξής:

Η ΚΡΙΣΙΜΗ ΚΑΙ ΧΡΗΣΙΜΗ «ΔΗΛΩΣΗ 30»

Ως έχει προεκτεθεί, εφαρμοστέος κανόνας είναι, όπως άλλωστε αποδέχονται τα σχετικά «Μνημόνια» που αφορούν στην Ελλάδα, το άρθρο 126 ΣΛΕΕ. Το άρθρο όμως αυτό ευρίσκεται σε ευθεία και άμεση συνάρτηση με το όριο του νόμιμου χρέους, που ορίζει το Πρωτόκολλο 12.

Κατά την άποψη του γράφοντος απαραίτητη είναι για την εκκίνηση της διαδικασίας τήρησης της νομιμότητας, η αναφορά στη «Δήλωση 30», όπως αυτή είναι προσαρτημένη στη Συνθήκη της Λισσαβόνας.

Η «Δήλωση» αυτή αποτελεί κρίσιμη και χρήσιμη νομική βάση για την εκκίνηση του όλου εγχειρήματος διαγραφής του χρέους, καθόσον συναρτάται ευθέως με τους όρους λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Με τη «Δήλωση» αυτή «επιβεβαιώνεται η προσήλωση στους στόχους… για δημιουργία θέσεων απασχόλησης, και κοινωνικής συνοχής», ενώ «στόχος είναι η προοδευτική δημιουργία δημοσιονομικού πλεονάσματος σε περιόδους –όμως!- ευνοϊκής συγκυρίας, ώστε να υπάρχει περιθώριο αντιμετώπισης των περιόδων οικονομικής ύφεσης».

Με βάση τα προαναφερόμενα, τα Μνημόνια και οι εφαρμοστικοί νόμοι κατά το μέρος που αφορούν στην Ελλάδα «θέσπισαν» ακριβώς τα αντίθετα, εφόσον σε καθεστώς αφόρητης λιτότητας, δραματικής ανεργίας και επαχθούς χρέους, επέβαλαν και τον όρο για τη δημιουργία δημοσιονομικού πλεονάσματος!…

Επειδή η παρούσα συγκυρία θέτει αμείλικτα ερωτήματα: στο πώς ο άνεργος θα συμβάλει στην αποπληρωμή του χρέους, στο πώς ο άεργος επιχειρηματίας θα συμβάλει στην ανάκαμψη και στο πώς ο σε κρίση ευρισκόμενος ασφαλιστικός φορέας θα καλύψει στοιχειώδεις ανάγκες του ασθενούς και του εκτός εργασίας ατόμου, είναι πρόδηλο ότι η «Δήλωση 30» αφορά πράγματι βάση εκκίνησης της όλης διαδικασίας. Τη «Δήλωση 30» σαφώς επικουρεί η αξίωση τήρησης της ρητώς προβλεπόμενης και δεσμευτικής (τόσο για τη νομική προσωπικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και για τα κράτη-μέλη αυτοτελώς), Αρχής της Αναλογικότητας.

Αφορά δε, η «Δήλωση 30» βάση εκκίνησης της όλης διαδικασίας και για τον επιπρόσθετο λόγο ότι με αυτή τη «Δήλωση» σαφώς προβλέπεται «συμβολή των κρατών-μελών προκειμένου να ληφθούν όλα τα αναγκαία μέτρα» ώστε «να ενισχυθούν οι δυνατότητες ανάπτυξης των οικονομιών».

Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι δεν τίθεται περίγραμμα δεσμευτικό του πλαισίου και του περιεχομένου των παρεμβάσεων – πρωτοβουλιών των κρατών-μελών, καθόσον ρητώς ορίζεται ότι «η παρούσα Δήλωση δε προδικάζει τις μελλοντικές συζητήσεις».

Όσο δεν τηρούνται οι προαναφερόμενες πρόνοιες του Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Ενωσιακού Δικαίου τόσο αυξάνεται δραματικά ο ευρωσκεπτικισμός με αντικειμενική εξέλιξη την ενδυνάμωση τάσεων καταγγελτικού λόγου στον τρόπο λειτουργίας του όλου ενωσιακού εγχειρήματος.

Πέραν των προαναφερομένων όμως, όπως εξ αρχής έχει υποστηριχθεί στο παρόν κείμενο, απαιτείται συναγερμός και συγκρότηση εθνικών δυνάμεων, δηλαδή απαιτείται η συγκρότηση μιας Εθνικής Επιτροπής Διαπραγμάτευσης.

Η Επιτροπή αυτή μπορεί να αποτελείται από μέλη του πολιτικού κόσμου, από μέλη της επιστημονικής κοινότητας, από μεμονωμένες προσωπικότητες και από φορείς δημόσιας παρέμβασης. Η διαδικασία αυτή υποστηρίζω ότι είναι το πρώτιστο εθνικό και πατριωτικό καθήκον στην παρούσα συγκυρία.

*Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR & GC-EU).

Πηγή: candianews.gr

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr