Ο Σπύρος Μερκούρης προερχόταν από πολιτική οικογένεια. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στη διάρκεια της κατοχής έλαβε μέρος στην εθνική αντίσταση.
Μέλος της νεολαίας της ΕΠΕΚ, μέλος της Δημοκρατικής Άμυνας στη διάρκεια της απριλιανής δικτατορίας, ιδρυτικό μέλος του ΠΑΣΟΚ. Οργάνωσε περιοδεία της αδελφής του Μελίνας Μερκούρη σε 14 χώρες της Ευρώπης κατά την περίοδο του αντιδικτατορικού αγώνα (Μάρτης -Απρίλης 1968). Χρημάτισε Σύμβουλος του Υπουργείου Πολιτισμού (1981-1989), συντονιστής της πρώτης πολιτιστικής πρωτεύουσας της Ευρώπης (Αθήνα 1975), μέλος της Επιτροπής των Συντονιστών του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Δικτύου για τις πόλεις της Ευρώπης.
Με πρωτοβουλία του πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό από το Υπουργείο Πολιτισμού Εκθέσεις που πρόβαλαν τον Ελληνικό πολιτισμό στην ενιαία πορεία του από την αρχαιότητα ως σήμερα, όπως η Ελλάδα και η θάλασσα, η Δημοκρατία και η κλασική παιδεία, η προβυζαντινή και βυζαντινή τέχνη, η εκδοτική δραστηριότητα των Ελλήνων στην Αναγέννηση, η Ανθρώπινη μορφή στην πρώιμη ελληνική τέχνη, Μυκηναϊκή Έκθεση, το Πνεύμα και το Σώμα κ.ά. σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη, με το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, με το Βυζαντινό Μουσείο κλπ.
Συμμετείχε σε ελληνικές και ξένες παραγωγές, όπως στις ταινίες “Ο Χριστός ξανασταυρώνεται”, “Ποτέ την Κυριακή” κ.ά. Γύρισε τις τηλεοπτικές ταινίες “Οι ποιητές τραγουδούν την Ελλάδα”, “Ταξιδεύοντας στο μύθο και στο χρόνο”, “Η πολιτιστική κληρονομιά του Ωνάση” και γύρισε σειρά τηλεοπτικών ταινιών για το Βυζάντιο και ήταν επίτιμος πρόεδρος στο ίδρυμα «Σπίτι του ηθοποιού».
