ΔΝΤ: αυτά πρέπει να κάνετε για να μειωθεί το ελληνικό χρέος

Σύμφωνα με την πρόταση το ΔΝΤ θέλει οι πληρωμές των δανείων να μετατεθούν σταδιακά για τις επόμενες δεκαετίες, έως το 2080. Η ίδια πρόταση προβλέπει σταθερό επιτόκιο 1,5%, με όλες τις πληρωμές τόκων να αναβάλλονται μέχρι να αρχίσουν να ωριμάζουν τα δάνεια, δηλαδή μετά το 2040.

Με την πρόταση αυτή, σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι ετήσιες ανάγκες εξυπηρέτησης του χρέους θα περιορίζονταν κάτω από το 15% του ελληνικού ΑΕΠ. Όπως σχολιάζει η Wall Street Journal, η πρόταση αυτή απέχει πολύ από αυτά που οι Ευρωπαίοι δηλώνουν πως είναι διατεθειμένοι να κάνουν για να ελαφρύνουν το ελληνικό χρέος. Είναι χαρακτηριστικό ότι αξιωματούχος χώρας της ευρωζώνης περιέγραψε ως «πραγματικά σκληρή» την απαίτηση του ΔΝΤ καθώς πηγαίνει πολύ πιο μακριά απ’ όσα οι ευρωπαίοι πιστωτές είπαν ότι είναι πρόθυμοι να κάνουν.

Τι ζητούν οι Ευρωπαίοι

Οι κυβερνήσεις των κρατών – μελών της ευρωζώνης από την πλευρά τους με επικεφαλής πάντοτε τη Γερμανία, διστάζουν να προχωρήσουν σε τέτοιες παραχωρήσεις για τα δάνεια που έχουν χορηγήσει στην Ελλάδα, τα οποία αυτή τη στιγμή ανέρχονται σε περίπου 200 δισ. δολάρια, ενώ άλλα 60 δισ. δολάρια αναμένεται να δοθούν με το νέο πρόγραμμα.

Σύμφωνα με τη Wall Street Journal άλλωστε, το Βερολίνο επιθυμεί το ΔΝΤ να συμμετάσχει οικονομικά και στο νέο πρόγραμμα που συμφωνήθηκε το περασμένο καλοκαίρι, με τη γερμανίδα καγκελάριο να πιστεύει πως το Ταμείο είναι απαραίτητο για την αξιοπιστία του ελληνικού προγράμματος. Η κυβέρνηση Μέρκελ άλλωστε έχει δεσμευθεί στη Bundestag από πέρυσι ότι το ΔΝΤ θα λάβει μέρος στο πρόγραμμα διάσωσης προτού η Ευρώπη εκταμιεύσει οποιαδήποτε δόση προς την Ελλάδα.

Το Ταμείο από την πλευρά του, όπως ανέφερε την περασμένη εβδομάδα στο γερμανικό πρακτορείο MNI ανώτατο στέλεχός του, δεν πρόκειται να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα εάν η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους εξακολουθεί να είναι ένα υπό προϋποθέσεις ζήτημα και μετά το 2019.

Η πρόταση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας

Την ίδια στιγμή που στο τραπέζι πέφτει η πρόταση του ΔΝΤ, ο ESM (Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας) έχει καταθέσει επίσης μια σειρά από προτάσεις, οι οποίες αποτελούν στην παρούσα φάση, τη βάση της συζήτησης μεταξύ των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης.

Ο ESM προτείνει συγκεκριμένα για το χρέος την κατά πέντε έτη, επέκταση της μέσης ωρίμανσης των δανείων που έλαβε η Ελλάδα από το EFSF (Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας), στα 37,5 έτη, τη σταθεροποίηση της ετήσιας αποπληρωμής των δανείων του EFSF στο 1% του ΑΕΠ έως το 2050, τη θέσπιση πλαφόν 2% στο επιτόκιο των δανείων της Ελλάδας από το EFSF έως το 2050 και την επιστροφή στην Ελλάδα των κερδών που αποκόμισαν οι Κεντρικές Τράπεζες της Ευρωζώνης από τα ελληνικά δάνεια, τα οποία θα ανέλθουν στα 8 δισ. ευρώ.

O ESM θεωρεί επίσης ότι τυχόν εναπομείναν ποσό από το συνολικό «πακέτο» διάσωσης των 86 δισ. ευρώ, θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να αποπληρωθούν τα δάνεια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο τέλος του προγράμματος.

Το Βερολίνο πάντως διαφωνεί όπως φαίνεται ακόμη και με την πρόταση του ESM, όχι στο σύνολό της, αλλά σχετικά με το πλαφόν στο επιτόκιο των δανείων μέχρι το 2050. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το περιοδικό Spiegel, ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, έχει διαμηνύσει ότι δεν πρόκειται να δεχθεί την επιβολή πλαφόν 2% στο επιτόκιο των δανείων. Αυτή η αρνητική στάση της Γερμανίας που δημιουργεί εμπόδιο ακόμη και στην ευκολότερα συζητήσιμη πρόταση του Μηχανισμού Σταθερότητας, καταδεικνύει από νωρίς και την απόσταση που τη χωρίζει από τη θέση του ΔΝΤ.

Διαφωνία και για τη βιωσιμότητα του χρέους

Διαφωνία μεταξύ ΔΝΤ και ESM υπάρχει πάντως και ως προς τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, αφού οι υπολογισμοί των δύο οργανισμών απέχουν παρασάγγας.

Το Ταμείο συγκεκριμένα, βάσει της τελευταίας ανάλυσής του η οποία δημοσιοποιήθηκε τον Ιούλιο του 2015, εκτιμά ότι το ελληνικό χρέος θα φθάσει στο 170% του ΑΕΠ έως το 2022 και ως εκ τούτου σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί βιώσιμο.

Ο ESM αντιθέτως, την ανάλυση του οποίου εξέτασαν και οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης στο τελευταίο Eurogroup, πιστεύει πως το 2022 το ελληνικό χρέος θα έχει φτάσει στο 146,5% του ΑΕΠ. Το σενάριο αυτό είναι επίσης απαισιόδοξο και βεβαίως δεν καθιστά το ελληνικό χρέος βιώσιμο. Αν ωστόσο η ανάλυση του ESM είναι ακριβέστερη από εκείνη του ΔΝΤ, τότε σημαίνει πως τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους που θα χρειαστεί να ληφθούν θα είναι πιο χαλαρά και δεν θα περιλαμβάνουν το «κούρεμα» της ονομαστικής αξίας του.

Σε κάθε περίπτωση πάντως, το «αγκάθι» παραμένει, αφού ουδείς αυτή τη στιγμή γνωρίζει ποια προσέγγιση είναι σωστότερη. Είναι πάντως γεγονός ότι όσο οι Ευρωπαίοι θα αποδέχονται τις εκτιμήσεις του ESM αντί εκείνων του ΔΝΤ, τόσο θα απομακρύνεται το σενάριο υλοποίησης της πρότασης του Ταμείου.