Αναστολή πλειστηριασμών για ακόμα τρία χρόνια ζητεί η ΕΚΠΟΙΖΩ

Στα Ειρηνοδικεία όλης της χώρας συσσωρεύονται σήμερα 80 χιλιάδες αιτήσεις πολιτών που αδυνατούν να αποπληρώσουν τα χρέη τους
 
Εκρηκτικό είναι το πεδίο πάνω στο οποίο θα επιχειρηθούν οι μικρές ή μεγάλες αλλαγές στο ζήτημα των πλειστηριασμών.  Και είναι σίγουρο ότι η κυβέρνηση θα νομοθετήσει πάνω σε ένα ναρκοπέδιο το οποίο βεβαίως αυτή δημιούργησε: η δυσμενής οικονομική συγκυρία, η εκτίναξη του δείκτη ανεργίας, η φοροεισπρακτική επιδρομή, η αλλεπάλληλη συρρίκνωση των οικογενειακών εισοδημάτων, οι μειώσεις μισθών και συντάξεων, συνέβαλαν στην κυριολεκτικά ραγδαία αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, εξηγούν οι άνθρωποι της ΕΚΠΟΙΖΩ.

Τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια ανέρχονται στο 27% του συνόλου και τα καταναλωτικά στο 45%. Μάλιστα, όπως τονίζεται, «τα επίσημα νούμερα εξωραΐζουν το τοπίο, καθώς υπολογίζεται ότι τα ποσοστά είναι ακόμη πιο υψηλά, ήτοι, 30% για τα στεγαστικά, ενώ οι εκτιμήσεις ανεβάζουν το νούμερο των καταναλωτικών πάνω από το 50%».

Για το πώς έχει εκτιναχτεί το ποσοστό των καθυστερήσεων είναι χαρακτηριστικό ότι το 2007 ο δείκτης καθυστέρησης στα στεγαστικά ανερχόταν στο 3,60% και στα καταναλωτικά στο 6%. Ταυτόχρονα, στα Ειρηνοδικεία της χώρας σωρεύονται σήμερα 80.000 αιτήσεις πολιτών οι οποίοι αδυνατούν να αποπληρώσουν τα χρέη τους και επιθυμούν τη δικαστική ρύθμιση ή ακόμη και τη μερική διαγραφή τους, διαφυλάσσοντας παράλληλα την κύρια ή μοναδική τους κατοικία.

Υπερφόρτωση

Οπως όμως εξηγεί ο Βίκτωρ Τσιαφούτης, νομικός σύμβουλος της ΕΚΠΟΙΖΩ, «η μαζική προσφυγή των υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων στη δικαστική ρύθμιση έχει οδηγήσει στην υπερφόρτωση των πινακίων των Ειρηνοδικείων και επακόλουθα σε εξαιρετικά μακρινές χρονικά εκδικάσεις των σχετικών υποθέσεων. Παρ’ όλο που ο νόμος προβλέπει ότι η συζήτηση των εν λόγω υποθέσεων πρέπει να προσδιορίζεται εντός εξαμήνου από την κατάθεση της αίτησης, στην πράξη η δικάσιμος προσδιορίζεται στα Ειρηνοδικεία της Αττικής από τρία έως και έξι ή επτά χρόνια από την κατάθεση της αίτησης, ενώ λίγο καλύτερη είναι η κατάσταση στα Ειρηνοδικεία της περιφέρειας.

»Εξάλλου, ακόμη ένα προβληματικό στοιχείο της διαδικασίας είναι ότι η κατάθεση της αίτησης στο Ειρηνοδικείο δεν επιφέρει την αυτόματη αναστολή των καταδιωκτικών και ασφαλιστικών μέτρων εναντίον του δανειολήπτη. Κάτι τέτοιο μπορεί να εξασφαλίσει ο οφειλέτης μόνο μέσω αίτησης ασφαλιστικών μέτρων ή μέσω έκδοσης προσωρινής διαταγής, διαδικασίες που συνεπάγονται επιπλέον κόστος για τον οφειλέτη και περαιτέρω συμφόρηση του έργου των Ειρηνοδικείων. Η κατάσταση αυτή αναμφισβήτητα επιτείνει την αβεβαιότητα και την ανασφάλεια των καταναλωτών».

Σήμερα, έχουν εκδοθεί 4.000 αποφάσεις. Η αναλογία μεταξύ θετικών και απορριπτικών αποφάσεων ανέρχεται σε ποσοστό 50% και 50%, αντιστοίχως. Επιπλέον, αξιοσημείωτο είναι ότι το 40% των απορρίψεων οφείλεται σε τυπικούς λόγους και μόλις το 10% σε λόγους ουσίας. Οσον αφορά στις θετικές αποφάσεις, μόλις το 0,1% των υποθέσεων κατέληξε σε ολική διαγραφή χρέους, ενώ σε περιπτώσεις οφειλετών χωρίς περιουσιακά στοιχεία διατάχθηκε κούρεμα του συνολικού χρέους σε ποσοστό 60%, κατά μέσον όρο.

 
Αν και όπως εξηγούν οι άνθρωποι της ΕΚΠΟΙΖΩ ο νόμος 3869/2010 για τη ρύθμιση οφειλών ήταν και παραμένει το πλέον αξιόπιστο εργαλείο των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, ωστόσο το κόστος της διαδικασίας δημιουργεί κινδύνους αποκλεισμού οικονομικά ευάλωτων καταναλωτών:

«Βάσει ρητής πρόβλεψης του Νόμου, η κατάθεση του δικογράφου της αίτησης και η παράσταση στο Ειρηνοδικείο δεν είναι απαραίτητο να γίνουν από δικηγόρο, αλλά και από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο. Ωστόσο, η πράξη έχει δείξει ότι η έλλειψη νομικού παραστάτη οδηγεί μοιραία στην απόρριψη της αίτησης του υπερχρεωμένου. Δεν είναι μάλιστα τυχαίο ότι οι περισσότερες απορριπτικές αποφάσεις οφείλονται στον “ερασιτεχνικό χειρισμό” των υποθέσεων από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο.

»Ωστόσο, λόγω και της βαθαίνουσας οικονομικής κρίσης, ολοένα και περισσότερα άτομα που ανήκουν στις “ευπαθείς κοινωνικές ομάδες” (άποροι, μακροχρόνια άνεργοι, χαμηλοσυνταξιούχοι κ.λπ.) δεν μπορούν να ανταποκριθούν ούτε στο ελάχιστο κόστος της δικαστικής διαδικασίας, με συνέπεια να αποκλείονται εκ των πραγμάτων από τον εν λόγω Νόμο και να αντιμετωπίζουν το βάσιμο κίνδυνο απώλειας της κύριας κατοικίας τους. Είναι δηλαδή υπαρκτός ο κίνδυνος οι πραγματικά αδύναμοι οφειλέτες να μείνουν απροστάτευτοι και ο Νόμος να γίνει γι’ αυτούς κενό γράμμα», τονίζει η κ. Π. Καλαποθαράκου, δικηγόρος και διευθύντρια της ΕΚΠΟΙΖΩ. Η ΕΚΠΟΙΖΩ θεωρεί ότι η αναστολή των πλειστηριασμών για άλλα τρία έτη είναι «εκ των ων ουκ άνευ». Οπως εξηγούν, είναι ένα ικανό διάστημα στο οποίο θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση -σε συντεταγμένη βάση- των «κόκκινων» δανείων.

«Εάν η κυβέρνηση προχωρήσει έστω και σε μερική άρση των πλειστηριασμών, οι υπερχρεωμένοι πολίτες, που θα προσπαθήσουν να σώσουν την πρώτη και μοναδική τους κατοικία, θα πρέπει να πείσουν ότι δεν είναι ελέφαντες, με κοστοβόρες δικαστικές διαδικασίες, ήτοι ανακοπές και αιτήσεις αναστολών, μέσω των οποίων θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι η περιουσία τους που πάει να βγει στο σφυρί είναι η κύρια και μοναδική τους κατοικία.

»Εάν η βούληση της κυβέρνησης θα ήταν να προστατεύσει τα σπίτια των αδυνάμων, θα έπρεπε να κάνει το ακριβώς αντίθετο: να παραμείνει η οριζόντια προστασία.

»Το επιχείρημά της ότι με την άρση της θα αποκαλυφθούν οι έχοντες που δεν πληρώνουν είναι ανερμάτιστο και ανεδαφικό, καθώς αυτοί είναι πολύ εύκολο να εντοπιστούν και επιπλέον υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες ότι όλα αυτά θα είναι δίκαια και αντικειμενικά, καθώς έχει προηγηθεί η κακή εμπειρία με τις προϋποθέσεις και τα κριτήρια που έθεσε για τους ενήμερους δανειολήπτες (ν. 4161). Τότε υπολόγισαν ότι θα ενταχθούν στη ρύθμιση περί τους 150.000 καταναλωτές και τελικά τις προϋποθέσεις πληρούσαν 850», προσθέτει ο κ. Τσιαφούτης.
Της ΝΤΙΝΑΣ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ