Ένας πλανήτης, μα τι πλανήτης

Με αφορμή τη συμπλήρωση 34 χρόνων από το έπος του 1987, αναδημοσιεύουμε κείμενο του Νίκου Παπαδογιάνη από το 2019

Παρακολουθείς το βίντεο από τον τελικό του Ευρωμπάσκετ ’87 και η ένθεη αύρα μοιάζει σαν να έρχεται από κάποιον ξένο πλανήτη, τον «πλανήτη Χάπι» που έλεγε το παλιό τραγουδάκι. Κοντομάνικα πουκάμισα, παχιά μουστάκια, εθνική ανάταση, κάτι σαν προεκλογική συγκέντρωση του παλαιού ΠΑΣΟΚ με «Eye of the tiger» αντί για «Carmina Burana». 

Στην εξέδρα των επισήμων, ο μίστερ ΠΑΣΟΚ αυτοπροσώπως, ο «λευκός Πελέ» που έλεγε τότε ο Συρίγος, ο Ανδρέας Παπανδρέου με λινή κοστουμιά, αδυνατισμένο κορμί και το γοητευτικό αλλά ξύλινο χαμόγελο του πολιτικού που δεν καταλαβαίνει γρυ από όσα βλέπει. Δίπλα του αμήχανη η Μάργκαρετ, ζωντανή εικόνα ενός πολύκροτου γάμου που ήδη έπνεε τα λοίσθια. 

Πιο πέρα, καθόταν ο Μητσοτάκης, ναι, ο Μητσοτάκης. Ο κανονικός Μητσοτάκης, ο αποστάτης ντε, όχι ο σημερινός ο ιμιτασιόν ο γιος του αποστάτη. Ο “επίτιμος”, με σάρκα και οστά. Ντυμένος στα λευκά, σαν νυφούλα της διαπλοκής. Με το αλησμόνητο μειδίαμα του κόμη δράκουλα και με το λαγοπόδαρο στην τσέπη, μπας και ξορκιστεί για μια φορά η θρυλική γκαντεμιά του. Ευτυχώς, ο Γκάλης φορούσε περιδέραιο από σκόρδα.

Απρόσκλητος ανάμεσά τους σε ρόλο σάρκινου αναχώματος, για να αποκρούει τα βλέμματα μίσους που ειδάλλως θα αντάλλασσαν πρωθυπουργός και αξιωματικός της αντιπολίτευσης, ο ανυποψίαστος πρόεδρος της FIBA Ρομπέρ Μπισνέλ, αυτός που ετοιμαζόταν να παραδώσει το τρόπαιο στα χέρια του Έλληνα αρχηγού Παναγιώτη Γιαννάκη. 

Στο πρώτο τραπέζι πίστα, γιατί η εξοχότης του δεν ανεχόταν κάτι λιγότερο, ο πρόεδρος Σαρτζετάκης, με γυαλί πατομπούκαλο, αγκαζέ με τη σύζυγο Έφη, αλλά όχι με τη θυγατέρα Πετρούλα. Αυτός και αν δεν σκάμπαζε γρυ από όσα τεκταίνονταν μπροστά στα αδέκαστα μάτια του.

Και πιο κάτω, μακριά από τις κομιλφό συμπεριφορές της εξέδρας των επισήμων, η παθιασμένη Μελινάρα, που πριν τελειώσει η νύχτα έμελλε να βρεθεί ιπτάμενη στην αγκαλιά του Παναγιώτη Φασούλα, σαν μικροσκοπικό, τρισχαριτωμένο, εκστασιασμένο κουταβάκι. 

Έτσι κι αλλιώς, ένιωθε να πετάει. Κάτι για μάρμαρα ψέλλιζε μέσα στα επινίκια, αλλά ποιος έδινε σημασία σε εθνικά συνθήματα μέσα στον αλαλαγμό; 

Το μοναδικό εθνικό θέμα που μετρούσε εκείνο το ζεστό βράδυ του Ιούνη ήταν η κατάκτηση του ΕυρωπαΪκού Πρωταθλήματος  μπάσκετ, αυτού που ένωσε τους Έλληνες όσο δεν μπορούσαν να διανοηθούν ο Παπανδρέου, ο Μητσοτάκης, ο Λεωνίδας Κύρκος και οι άλλοι πολιτικοί αρχηγοί της εποχής. 

Λησμόνησα να μνημονεύσω την ηχηρή απουσία του Χαρίλαου Φλωράκη από το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Ο Περισσός έζησε μία νύχτα βασανιστικών διλημμάτων, στις 14 Ιουνίου 1987. Ένας τελικός ανάμεσα στην Ελλάδα και την ΕΣΣΔ έμοιαζε με σενάριο σαδιστικής φαντασίας και τα διχασμένα κορμιά απέφυγαν επιμελώς την κακοτοπιά.

Παιδί του υπαρκτού σοσιαλισμού ήταν βεβαίως και ο Φασούλας, αλλά με τάσεις αλλοιθωρισμού προς τον ανύπαρκτο σοσιαλισμό των Πασόκων. Δεκατρία χρόνια αργότερα, εξελέγη πρώτος σε σταυρούς βουλευτής στην Α’ Πειραιά, κάτω από την πράσινη σημαία. 

Τρεις δεκαετίες μετά το μαλαματένιο Ευρωμπάσκετ του 1987, ο επίσης αριστερός Γιαννάκης εξακολουθεί να παίζει αποτελεσματική άμυνα στις ποικιλόχρωμες πιέσεις που του ασκούνται. Ο προπονητής Κώστας Πολίτης προερχόταν από το ΚΚΕ, αλλά πήγε με τους αναθεωρητές μετά τη διάσπαση. 

Ο Νίκος Γκάλης παραμένει υπερκομματικό, σχεδόν εθνικό σύμβολο και διαψεύδει με οργή οποιοδήποτε σενάριο τον εμπλέκει με την ενεργό πολιτική. Ο Φάνης Χριστοδούλου μονάζει στην Πάρο. 

Ο Νίκος Σταυρόπουλος έβαλε υποψηφιότητα με τον Τζιτζικώστα στις πρόσφατες περιφερειακές εκλογές στη Θεσσαλονίκη, αλλά δεν εξελέγη. Ο Αργύρης Καμπούρης είναι ο τίμιος γίγαντας όλων των Ελλήνων και σε αγριοκοιτάζει αν του μιλήσεις για δεξιά. 

Ο Γιώργος Βασιλακόπουλος, βέβαια, ήταν από τους πιστότερους ακολούθους του «λευκού Πελέ» και υπηρέτησε το ΠΑΣΟΚ ως Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού, μεταξύ 1993-96. 

Το κάδρο με τη μορφή ενός κραταιού Ανδρέα Παπανδρέου καμαρώνει μέχρι σήμερα πίσω από το γραφείο του προέδρου της Ομοσπονδίας μπάσκετ. Με τους εκσυγχρονιστές που παρέλαβαν τη σκυτάλη, ο Βασιλακόπουλος δεν έκανε ποτέ χωριό.

Οι περισσότεροι από τους πολιτικούς που προαναφέρθηκαν δεν ζουν πια. Μαζί τους, αναχώρησαν για κάποιον άλλον κόσμο ορισμένοι από τους πρωταγωνιστές του δράματος: ο Ντράζεν Πέτροβιτς, ο Κρέζιμιρ Τσόσιτς, Αλεξάντερ Γκομέλσκι που μας αποκάλεσε «Μαυριτανία», ο Σοβιετικός σέντερ Γκομπόροφ που παραχώρησε το κρίσιμο φάουλ στον Καμπούρη, ο Πανκράσκιν, ο Ντιάθ Μιγκέλ, ο Κώστας Πολίτης, η Τζένη Γκάλη σύζυγος Νικ, ο Φίλιππος Συρίγος, ο σκηνοθέτης Κώστας Περπερίδης. 

Η ίδια η Ελλάδα του ’87, με την επίπλαστη ευημερία της, δεν μένει πια εδώ. Η Ευρώπη του Τείχους, του Ψυχρού Πολέμου, της ΕΣΣΔ, της Γιουγκοσλαβίας, της Τσεχοσλοβακίας, κλειδώθηκε στο χρονοντούλαπο. 

Εμείς, όμως, θα έχουμε για πάντα το 1987, το τουρνουά που μας έκανε να πιστέψουμε ότι μπορούμε να ορθώσουμε ανάστημα και να κοιτάξουμε στα μάτια τα θηρία. Συνέβη μέσα σε ένα γήπεδο μπάσκετ, αλλά ο αντίχτυπος του κατορθώματος άγγιξε πολύ πιο πλατιά στρώματα της κοινωνίας. 

Το ποδοσφαιρικό Εuro του 2004 απείχε ακόμη 17 χρόνια και άλλωστε δεν έπεισε κανέναν ότι ήταν κάτι παραπάνω από τυχαίο πυροτέχνημα. 

Το μπάσκετ μας, όμως, παραμένει στην κορυφογραμμή 34 χρόνια αργότερα. Τρεις δεκαετίες τώρα, είναι ίσως το τελευταίο ζωντανό κύτταρο μίας κοινωνίας που μονίμως χειμάζεται.

Δείτε τον επικό αγώνα και τη μεγάλη νίκη της ελληνικής ομάδας:

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr