Η Πόλη των ονείρων μου

Γεννήθηκα από Ιμβριους γονείς στην Πόλη σε γκρίζες εποχές. Η μόνη μας παρηγοριά με την αδερφή μου ήταν τα καλοκαίρια, οι διακοπές μας κοντά στον παππού και στη γιαγιά στην Ιμβρο. Παρά ταύτα θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό, γιατί πρόλαβα να ζήσω την Πόλη και την Ιμβρο με τις παλιές μυρωδιές και τους αυθεντικούς ανθρώπους που μέρα με τη μέρα μας αποχαιρετούν. Αυτές οι εμπειρίες με σφράγισαν ανεξίτηλα.

Για τον Ρωμιό η Πόλη είναι Φανάρι, Βόσπορος, Γαλατάς, Πέρα, Ταταύλα και όχι μόνο. Υπόγεια ρεύματα σε ενώνουν κατευθείαν με τον βυζαντινό και οθωμανικό πολιτισμό σε βαθμό που μια μέρα το καταλαβαίνεις, αλλά είναι αργά … απλώς δεν μπορείς πια να ζήσεις κάπου αλλού. Οπου και να πας είσαι ένας αθεράπευτος ξένος.

Ετσι ένιωσα κι εγώ όταν πήγα φοιτητής στην Αθήνα τη δεκαετία του ’90. Ομως ευτυχώς, το κατάλαβα σχετικά έγκαιρα και γύρισα εκεί όπου ανήκω. Διαφορετικά θα ήμουν και εγώ ένας εξόριστος νοσταλγός, έχοντας μόνιμα στραμμένα τα μάτια της ψυχής μου προς την Ανατολή.

Σήμερα η ζωή ενός Ρωμιού ακόμη και στον τόπο του είναι μια πολυσύνθετη εμπειρία. Πάντως, όλα καθορίζονται από ένα και μόνο αξίωμα. Αν θα μείνεις για να δώσεις τον αγώνα τον καλό και τη μαρτυρία σου ή θα αναζητήσεις ξένες πατρίδες. Επέλεξα το πρώτο. Ζω και δημιουργώ σε μια Πόλη 20 εκατομμυρίων με ό,τι αυτό  συνεπάγεται. Το δύσκολο είναι όταν οι συνάνθρωποί σου και το κρατικό σύστημα σε θεωρούν ξένο και καταναλώνεσαι σε έναν διαρκή αγώνα προκειμένου να τους πείσεις για τα αυτονόητα. Οτι ήμαστε «το άλας αυτής της γης», όπως χαρακτηριστικά έλεγε ο δάσκαλός μου Πρωτοψάλτης Λεωνίδας Αστέρης.

Εχοντας πλέον μειωθεί δραματικά ο αριθμός της πάλαι ποτέ ακμάζουσας ρωμαίικης κοινότητας, είναι φυσικό ο τουρκικός λαός να μη γνωρίζει από κοντά τον ρωμαίικο πολιτισμό. Ούτε καν τη λαλιά του. Η μεγαλύτερη απώλεια, πέραν του δημογραφικού, είναι το γεγονός ότι όλη αυτή η νέα κατάσταση μας έχει αφαιρέσει τη δυνατότητα ως κοινωνία να προσφέρουμε μια πρόταση πολιτισμού και διαχρονικών αξιών, όπως η ειρήνη, η πίστη, η φιλοσοφία, η μουσική κ.ά.

Η Τουρκία σήμερα περνά μια έντονη δοκιμασία σε κοινωνικοπολιτικό επίπεδο συγκρουόμενη με το ίδιο της το παρελθόν. Ισως αυτή η ανάγκη επιβίωσης αλλά και η διαιώνιση της  ρωμαίικης ταυτότητας μας κάνει πιο δυνατούς απ’ όσο μπορούμε να φανταστούμε και οι ίδιοι. «Ημαστε λίγοι και αμέτρητοι» όπως έλεγε και ο αοίδιμος πατριάρχης Αθηναγόρας.

Η Πόλη και η Ιμβρος, δυο τόποι με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Η κατεξοχήν Βασιλεύουσα μου χάρισε και μου χαρίζει τη χαρά κάθε μέρα μέσα από την τέχνη της μουσικής να ανακαλύπτω το μεγαλείο της μακραίωνης πολιτισμικής παράδοσης της. Αν και δεν έχω ζήσει ποτέ μόνιμα στην Ιμβρο, είναι ο μόνος τόπος που μόλις πατήσω το πόδι μου αισθάνομαι ότι δεν έχω λείψει ποτέ από εκεί. 

-Ο Στέλιος Μπερμπέρης είναι μουσικός