Το να ζητάς υπουργό με πολύ αξιόλογο βιογραφικό είναι σαν να ψάχνεις πιγκουίνο στην έρημο. Όταν ο κομματισμός μυρίζει πτωμαϊνη, κάθε κυβέρνηση ανακοινώνει με κομπασμό ότι επιστρατεύει φοβερά βιογραφικά και τρομερούς τεχνοκράτες. Κατανοητό και ανθρώπινο, πρέπει να παραμυθιαστούν οι εκάστοτε ναρκωμένοι οπαδοί ότι ψήφισαν τετραπέρατους. Να κρατήσουν οι χοροί μέσα στο αυτο-απατώμενο μυαλό. Βέβαια χρειάζεται ελάχιστος χρόνος αναζήτησης σε διεθνείς βάσεις δεδομένων για να διαπιστώσεις το μέγεθος καυχησιάς του εκάστοτε υπουργικού πολφού. Αλλά γιατί να στεναχωριόμαστε; Σε ένα πράγμα συμφωνούν οικονομολόγοι, επικοινωνιολόγοι, φυσιογνωμιστές και αστρολόγοι: «Είναι ζήτημα ψυχολογίας». Αν η ψυχολογία δεν φτιάχνεται από τη σκληρή πραγματικότητα, την φτιαχτούν παραισθησιογόνα.
Το να ζητάς ανάξιο υπουργό να διορίσει σε στρατηγικές θέσεις άξιους, είναι σαν να ζητάς καμήλα στην έρημο να γεννήσει πιγκουίνους. Πολλοί απογοητεύτηκαν πρόσφατα γιατί μαζικά διορισθέντες διοικητές νοσοκομείων ήταν, οι περισσότεροι, περισσεύματα αποτυχημένου κομματισμού. Σχεδόν όλοι πανάσχετοι με το αντικείμενο, ορισμένοι δε εντελώς αγράμματοι. Όμως σχεδόν πάντα έτσι συνέβαινε. Απλώς με το επιτελικό κράτος να καταρρίπτει ρεκόρ αποδοτικότητας, οι ανίκανοι διορίζονται τώρα μαζικά. Παλαιότερα συνήθως ένας-ένας ή λίγοι-λίγοι με διαφορά χρόνου φυτεύονταν μια χαρά σε όλα τα πόστα.
Κομματικοί και άλλοι νυχτοπερπατημένοι της υγείας πάντα μπαινοβγαίνανε στα γραφεία αυτών των μικροσατραπών. Ένα ανυπεράσπιστο σύστημα υγείας, με ανίδεους στις στρατηγικές θέσεις, ήταν εύκολο θύμα για επιτήδειους. Η εμμονική έμφαση στο «σκάνδαλο Novartis” αποτελεί όντως σκευωρία, παραχάραξη πραγματικότητας. Δεν υπάρχει ειδικά σκάνδαλο Novartis. Υπάρχει σκάνδαλο δεκάδων πολυεθνικών εταιρειών, εκατοντάδων διοικητικών, χιλιάδων ιατρών, και φυσικά υπάρχει σκάνδαλο αμέτρητων ανάξιων πολιτικών που αποδεχτήκανε, προσυπογράψανε, θεσμοποιήσανε το αίσχος στις θητείες τους. Πιθανός προσωπικός χρηματισμός ακόμα και με εκατομμύρια Ευρώ είναι πασατέμπος μπροστά στο συνολικό όργιο.
Μέσα στη γενική αποδοχή της παρακμής ως τρόπου ζωής, το ύστατο κοινωνικό αντανακλαστικό που ίσως λειτουργεί είναι η δημόσια κατακραυγή ψεύτικων πτυχίων. Κάτι είναι κι αυτό. Οδήγησε στην παραίτηση του υφυπουργού αποδήμου ελληνισμού που είχε ισχυριστεί ψευδώς ότι διαθέτει MBA του Columbia. Αργό, ναρκωμένο αντανακλαστικό, πέρασε καιρός από την αποκάλυψη, μεσολαβήσανε παραισθησιογόνα φτηνών δικαιολογιών. Ο αντικαταστάτης είναι ακριβώς ό,τι χρειάζεται: πανεπιστημιακός που και διδακτορικό έχει και εξελέγη λέκτορας, επίκουρος, και αναπληρωτής καθηγητής ορθοπαιδικής. Αντί ψεύτικου Μάστερ, πάρε Διδακτορικό και τρεις Τίτλους. Όχι παίζουμε.
Μου διαφεύγει τι σχέση έχει η ορθοπαιδική με τον απόδημο ελληνισμό. Ο νέος υφυπουργός δεν φαίνεται να έχει ζήσει ή να έχει σπουδάσει στο εξωτερικό. Η ανακοίνωση διορισμού αναφέρει «συστηματικές επισκέψεις σε αρκετές Πολιτείες». Δεν ξέρω τι σημαίνει αυτό. Η ίδια ανακοίνωση μιλάει για «στενή συνεργασία του με την κοινότητα των αποδήμων Αρκάδων, που αποτελούν ίσως τον μεγαλύτερο όγκο των συμπατριωτών μας σε ΗΠΑ, Αυστραλία και Καναδά». Δηλαδή οι περισσότεροι απόδημοι είναι Αρκάδες; Η πανέμορφη Αρκαδία είναι απίθανο να αντιπροσωπεύει πάνω από 5% των αποδήμων. Βέβαια, στη λογοτεχνία η Αρκαδία αποτελούσε μυθική επικράτεια – μήπως εννοείται πώς τρόπον τινά όλοι οι Έλληνες κατοικούμε στον μύθο, πως καταπίνουμε παραμύθια αμάσητα;
Η δυσανάλογη δήλωση για το μερίδιο των φίλων Αρκάδων στον εθνικό σκελετό από τον ορθοπαιδικό-υπουργό με προβλημάτισε. Έψαξα λοιπόν την ιστοσελίδα του. Βρήκα αναφορά σε «Επίσκεψη στις ΗΠΑ» το 2016. Επισυνάπτονται φωτογραφίες: χώροι που παραπέμπουν σε αισθητική καφε-πανηγύρεων κι ένας συμπαθέστατος ιερωμένος. Στο βιογραφικό αναγράφει ισχυρή συνδικαλιστική παρουσία από φοιτητής, διοικητικές θέσεις σε θεσμούς που διασφαλίζουν την παραμονή των πανεπιστημίων στον διεθνή πάτο. Η ανησυχία μου όμως περέμεινε σε φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα (άλλος ένας φοιτητοπατέρας-υπουργός, ρουτίνα, σκέφτηκα) – ώσπου έφτασα στις δυο τελευταίες προτάσεις: «διετέλεσα μέλος της Συντακτικής Ομάδας Ελληνικής Έκδοσης των Ιατρικών Συγγραμμάτων του Harvard. Έχω δημοσιεύσει πολυάριθμες επιστημονικές εργασίες υψηλού κύρους σε ιατρικά περιοδικά, που θεωρούνται πρωτοποριακές και αναφέρονται από τη διεθνή βιβλιογραφία.»
Έχω κάνει καθηγητής στο Harvard, αλλά δεν γνωρίζω τι είναι «Τα Συγγράμματα του Harvard». Ποια «Συγγράματα του Harvard»; Όλα; Με διεύθυνση από Harvard έχουν εκδοθεί κάπου ένα εκατομμύριο βιβλία και εργασίες. Στo BiblioNet βρήκα ότι ο υφυπουργός όντως μετέφρασε μαζί με άλλους αμερικανικά βιβλία, κυρίως βοηθήματα και περιληψάρια, π.χ. «Το ανθρώπινο σώμα», «Άτλας βασικών επιστημών» και άλλα αντίστοιχα. Το να ισχυρίζεσαι ότι μερικά μεταφρασμένα βιβλία αποτελούν γενικά «Τα Ιατρικά Συγγράμματα του Harvard» είναι σαν να πιστεύεις ότι συνάντησες τον μεγαλύτερο όγκο του απόδημου ελληνισμού επισκεπτόμενος ένα καφενείο.
«Πολυάριθμες επιστημονικές εργασίες»; Όντως, αυτό ήταν αληθινό. Βρήκα μεγάλο αριθμό δημοσιεύσεων στη βάση Scopus. Πρωτοπορία πάντως δεν διαπίστωσα πουθενά. Περιέργως, ο υφυπουργός δεν έχει αποφασίσει πώς γράφεται το επίθετό του στα αγγλικά: κάποιες δημοσιεύσεις το έχουν με ένα s, άλλες με ss. Ο αριθμός αναφορών είναι χαμηλός, μερικές εκατοντάδες. Υπάρχουν μερικά εκατομμύρια επιστήμονες, ανάμεσά τους μερικές δεκάδες χιλιάδες Έλληνες, με σημαντικότερη απήχηση. Οι άλλοι καθηγητές-υπουργοί έχουν λιγότερα, σκέφτηκα. Αλλά γρήγορα προέκυψε κάτι πραγματικά σπάνιο. Στη βάση Scopus διαπίστωσα ότι αν και οι δημοσιεύσεις ήταν πάμπολλες, σε καμιά ο πολιτευτής δεν ήταν πρώτος συγγραφέας.
Μπορείς λοιπόν να πάρεις διδακτορική διατριβή χωρίς ούτε μια διεθνή δημοσίευση σαν πρώτος συγγραφέας. Ακόμα και η κραυγαλέα Barbie-NASA έχει δυο διεθνείς δημοσιεύσεις σαν πρώτη συγγραφέας. Μπορείς να εκλεγείς λέκτορας, χωρίς ούτε μια διεθνή δημοσίευση σαν πρώτος συγγραφέας. Μπορείς να προαχθείς και σε επίκουρο καθηγητή. Μπορείς να προαχθείς και σε αναπληρωτή καθηγητή. Όταν είσαι ταυτόχρονα κεντρικό κομματικό στέλεχος από το 2010 και εμφανέστατα το κομματικό (από το 2015 και βουλευτικό) έργο σε απορροφά. Τραγικότατο και αποκαρδιωτικό για όλους τους αξιόλογους νέους επιστήμονες που χωρίς πλάτες δεν έχουν ελπίδα να μπούνε στο πανεπιστήμιο.
Δεν ξέρω ποιοι δώσανε διδακτορική διατριβή και ποιοι εξελίξανε τον αξιότιμο πολιτευτή σε βαθμίδα αναπληρωτή καθηγητή. Πάντως συγχαρητήρια, ο άνθρωπός τους είναι τώρα στα πράγματα. Συγχαρητήρια και στον υφυπουργό που τα κατάφερε. Ούτε περιμένω 50, 100 ή 1000 επιστημονικές δημοσιεύσεις παραπάνω ή όλο το Συγγραφικό Έργο του Harvard να μας σώσει. Περιμένω απλώς να βρεθούν μερικοί άνθρωποι (ανεξαρτήτως κομματικής/πολιτικής προέλευσης) με μεγαλύτερη ταπεινότητα και ενσυναίσθηση, που να αναζητούν να μάθουν όταν αγνοούν, που να νοιάζονται για όλους, που να θέλουν να προσφέρουν αντί να πάρουν. Ανθρώπους μετρημένους και υπεύθυνους σε κρίσιμες στιγμές που ο ελληνισμός απειλείται στην κοιτίδα του και που σπάει η ραχοκοκκαλιά του στο εξωτερικό. Κάποιους που θα ανατάξουν τα πολλαπλά κατάγματα της διαχρονικής μετριοκρατίας. Φοβάμαι πως θα περιμένουμε για πολύ ακόμα.
* Ο κ. Ιωάννης Π.Α. Ιωαννίδης είναι καθηγητής παθολογίας, έρευνας και πολιτικής υγείας, επιστημών δεδομένων, και στατιστικής στο πανεπιστήμιο Stanford
Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr
