Το Υπουργείο Πολιτισμού «έκοψε» τις πολιτιστικές και κοινωνικές δράσεις του ΟΣΔΕΛ

Η αναστολή γίνεται ύστερα από σχετική εισήγηση του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΟΠΙ) προς την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Αναλυτικά η ανακοίνωση του ΟΣΔΕΛ αναφέρει:

«Ο Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΟΠΙ), με εισήγησή του προς την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνα Μενδώνη, αναφορικά με τις καταγγελίες κατά του ΟΣΔΕΛ από δύο μέλη του, αποφάνθηκε ότι ο ν. 4481/2017 δεν επιτρέπει στους Οργανισμούς Συλλογικής Διαχείρισης την πραγματοποίηση κρατήσεων, επί των εσόδων τους, για τη χρηματοδότηση πολιτιστικών, εκπαιδευτικών και κοινωνικών υπηρεσιών, προς όφελος των μελών τους. Σύμφωνα με την εισήγηση του ΟΠΙ, για τέτοιου είδους υπηρεσίες, μόνον τα μη διανεμητέα ποσά, τα ποσά δηλαδή που δεν είναι δυνατό να διανεμηθούν, μπορούν να χρησιμοποιηθούν.

Η θέση αυτή του ΟΠΙ είναι, σύμφωνα με τη νομική υπηρεσία του ΟΣΔΕΛ, εσφαλμένη νομικά, διότι έρχεται σε αντίθεση με την οδηγία 2014/26, αλλά και με το ίδιο το γράμμα και πνεύμα του ν. 4481/2017 (βλ. αναλυτικά στο παράρτημα του παρόντος).

Ο ΟΣΔΕΛ, στο πλαίσιο της αποστολής του και των καταστατικών του σκοπών, προέβαινε από την ίδρυσή του, στην υλοποίηση πολιτιστικών και κοινωνικών προγραμμάτων (π.χ. χορηγίες πολιτιστικών δράσεων, οικονομικές ενισχύσεις σωματείων, ενισχύσεις συγγραφέων σε οικονομική αδυναμία ή με σοβαρά προβλήματα υγείας, καμπάνιες για τα πνευματικά δικαιώματα, κ.λπ.).

Την τρέχουσα περίοδο βρίσκονται σε εξέλιξη τα ακόλουθα πολιτιστικά και κοινωνικά προγράμματα: α) προγράμματα οικονομικής αρωγής συγγραφέων, μεταφραστών, δημοσιογράφων και αρθρογράφων επιστημονικών περιοδικών, συνολικού ύψους 140.000 ευρώ, β) πρόγραμμα καταπολέμησης της διαδικτυακής πειρατείας, γ) έρευνα για την αγορά του βιβλίου, δ) αναβάθμιση και λειτουργία της βάσης δεδομένων βιβλιοπαραγωγής Osdelnet, ε) πρόγραμμα οικονομικής ενίσχυσης σωματείων συγγραφέων και εκδοτών. Τα προγράμματα αυτά χρηματοδοτούνται αφενός, από τις κρατήσεις που πραγματοποιεί ο ΟΣΔΕΛ επί των εσόδων του, με απόφαση της Γενικής Συνέλευσής του, και αφετέρου από παραγραφέντα δικαιώματα.

Η επιδίωξη πολιτιστικών και κοινωνικών σκοπών, με μέρος των εσόδων τους, είναι σύμφυτη με τη λειτουργία των Οργανισμών Συλλογικής Διαχείρισης, εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον και αποτελεί διεθνή πρακτική, παγιωμένη ήδη από τις αρχές του 20ου αιώνα. Όταν ιδιωτικές, ανώνυμες εταιρίες έχουν τη δυνατότητα, αν όχι την υποχρέωση, να προβαίνουν σε εκτεταμένα προγράμματα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, θα ήταν εντελώς παράδοξο και δικαιοπολιτικά οξύμωρο, να συνάγεται ότι ο ελληνικός νόμος περιορίζει τη δυνατότητα των μη κερδοσκοπικών, συνεταιριστικών φορέων συλλογικής διαχείρισης να διαθέτουν μέρος των εσόδων τους για πολιτιστικούς και κοινωνικούς σκοπούς.

Ο ΟΣΔΕΛ σεβόμενος τη θέση του ΟΠΙ, είναι αναγκασμένος να αναστείλει, προς το παρόν, όλα τα πολιτιστικά, εκπαιδευτικά και κοινωνικά προγράμματα, που υλοποιεί, προς όφελος των συμβασιούχων του, αλλά και του κοινωνικού συνόλου εν γένει. Ο Οργανισμός έχει πλήρη επίγνωση των συνεπειών αυτής της επιβεβλημένης κίνησης, ειδικά για τους συγγραφείς, τους μεταφραστές, τους δημοσιογράφους και τους αρθρογράφους, οι οποίοι έχουν ήδη υποβάλει αίτηση οικονομικής αρωγής και προσδοκούν να λάβουν οικονομική ενίσχυση από τον ΟΣΔΕΛ για να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της υγειονομικής κρίσης. Ανάμεσά τους βρίσκονται, δυστυχώς, πολλοί δημιουργοί, οι οποίοι αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας και βρίσκονται σε κατάσταση οικονομικής ένδειας. Επιπλέον, και η διακοπή των υπολοίπων προγραμμάτων πλήττει τον χώρο του βιβλίου, καθώς δημιουργοί και εκδότες δεν διαθέτουν τους απαιτούμενους πόρους για να υλοποιήσουν προγράμματα, ζωτικής σημασίας για τη βιωσιμότητα του κλάδου, όπως το πρόγραμμα καταπολέμησης της ηλεκτρονικής πειρατείας, η έρευνα για την αγορά του βιβλίου, η λειτουργία της βιβλιογραφικής βάσης Osdelnet, οι ενημερωτικές καμπάνιες, κ.λπ.

Ο ΟΣΔΕΛ, υπερασπιζόμενος τα δικαιώματα των συμβασιούχων του, θα επιδιώξει τη συνεργασία με την Υπουργό Πολιτισμού και τον ΟΠΙ για την εξεύρεση ρεαλιστικής, προσωρινής λύσης συνέχισης των προγραμμάτων, έτσι ώστε να μην πληγεί ανεπανόρθωτα ο χώρος του βιβλίου, έως ότου επιλυθεί οριστικά το θέμα».