Τζέιν Μπίρκιν: Ούτε μόνο μούσα, ούτε μόνο fashion icon

Μπορεί λίγο μετά τον θάνατό της το στιλ της να ξαναγίνεται μόδα στις μηχανές αναζήτησης, αλλά η γυναίκα-σύμβολο των ελευθεριακών 60s και 70s αφήνει μεγαλύτερη κληρονομιά πίσω της. Την αδικούμε όταν μιλάμε γι’ αυτήν σαν να ήταν απλώς η παθητική μούσα του Σερζ Γκενσμπούρ ή του διευθυντή του οίκου Hermes Ζαν-Λουί Ντιμά, ο οποίος εμπνεύστηκε από εκείνη την περίφημη τσάντα Birkin.

Στην πραγματικότητα, η ίδια δεν έδινε δεκάρα για την πανάκριβη τσάντα που έφερε το όνομά της και το απέδειξε χαρίζοντας σε φιλανθρωπίες όλα τα έσοδα από τα δικαιώματα που εισέπραξε από τον οίκο. Οσο για τη συνεργασία της με τον διάσημο Γάλλο μουσικό, ο οποίος υπήρξε και ο μεγάλος έρωτας της ζωής της, η Μπίρκιν άφησε το σημάδι της στα τραγούδια που έγραψε για εκείνη με το βρετανικό αξάν και τον ιδιαίτερο τρόπο ερμηνείας της.

Με τον Γκενσμπούρ έγινε σταρ της ποπ κουλτούρας, αλλά πάντοτε πίστευε ότι ήταν συνοδοιπόρος του, συνένοχος και συμπαραστάτης του σε όλα, χωρίς ποτέ να αμφισβητήσει το ταλέντο ή την πρωτοκαθεδρία του στη συνεργασία τους. Κατάφερε επίσης να αποδείξει όχι μόνο ότι μπορούσε να μετατρέψει τις όποιες φωνητικές αδυναμίες της σε προσωπικό στιλ, αλλά κυρίως ότι είχε την τόλμη να πάει εκεί που δεν τόλμησε καμιά άλλη.

Το μουσικό αντίστοιχο της ταινίας «Εμανουέλα»

Ούτε καν η Μπριζίτ Μπαρντό, ερωμένη του Σερζ Γκενσμπούρ πριν από την Τζέιν Μπίρκιν, δεν μπορούσε να φανταστεί τη θύελλα που θα ξεσήκωνε το τραγούδι «Je t’aime… moi non plus» μόλις κυκλοφόρησε το 1969. Η Μπαρντό το είχε ηχογραφήσει πρώτη, αλλά αρνήθηκε να επιτρέψει την κυκλοφορία του φοβούμενη το σκάνδαλο . Η Μπίρκιν δεν φοβήθηκε, ερμήνευσε το πιο εκρηκτικό και σκανδαλώδες ερωτικό τραγούδι με τους αισθησιακούς αναστεναγμούς, που χαρακτηρίστηκε ως το μουσικό αντίστοιχο της ταινίας «Εμανουέλα», και αντιμετώπισε ψύχραιμα την καταιγίδα που ακολούθησε: τις απαγορεύσεις σε ραδιοφωνικούς σταθμούς, την αποκήρυξη από το Βατικανό και τα χιλιάδες επικριτικά σχόλια όπου εμφανιζόταν, τα οποία δεν την πτόησαν.

Ηξερε ότι είχε καταφέρει να γίνει διάσημη σε όλο τον κόσμο και σύμβολο του ελευθεριακού και μποέμικου νέου τρόπου ζωής που κατέρριπτε όλα τα στερεοτυπικά δεδομένα της εποχής. Το μόνο που έπρεπε να αντιμετωπίσει πλέον ήταν τον ίδιο τον Γκενσμπούρ.

Κεραυνοβόλος χωρισμός

Η σχέση του Σερζ Γκενσμπούρ με τις γυναίκες ήταν αρκετά πολύπλοκη. Ακόμη και με εκείνες που συνεργαζόταν τα προβλήματα δεν έλειπαν. Με την Μπίρκιν ο έρωτας ήταν κεραυνοβόλος. Εζησαν μαζί δώδεκα χρόνια, έγιναν ζευγάρι-θρύλος, απέκτησαν την κόρη τους Σαρλότ το 1971 και χώρισαν το 1980, ενώ η συνεργασία τους συνεχίστηκε μέχρι τον θάνατο του Γκενσμπούρ το 1991.

Η Μπίρκιν πέρασε κοντά του διά πυρός και σιδήρου καθώς είχε να αντιμετωπίσει, εκτός από τον αλκοολισμό, τις εκρήξεις του και την μπρουτάλ και συχνά καταθλιπτική συμπεριφορά του. Η σχέση τους υπήρξε ακραία, παθιασμένη, τρελή, βίαιη, επικίνδυνη και εξουθενωτική και οδήγησε και τους δύο σε καταστροφικά μονοπάτια. Οι σκηνές ζήλιας και οι επικοί καβγάδες τους άφησαν εποχή, όπως και η χαρακτηριστική σκηνή με την της Μπίρκιν να πηδάει στον Σηκουάνα έπειτα από μια έντονη δημόσια διαφωνία τους. Η ίδια είναι που επιδίωξε τον χωρισμό τους, ενώ σε μια κρίση χαμηλής αυτοεκτίμησης, χρόνια αργότερα, δήλωσε : «Αυτός ήταν ο σπουδαίος, εγώ ήμουν απλώς όμορφη». Κι όμως η νεαρή γυναίκα που είχε εμφανιστεί στο διάσημο «Blow-Up» του Αντονιόνι προτού γνωρίσει τον Γκενσμπούρ και γίνει διάσημη, κατάφερε να ανθήσει και ύστερα από αυτόν στη σόλο καριέρα της, βαθαίνοντας την ερμηνεία της και κερδίζοντας τον σεβασμό πολλών ομότεχνών της.

Το je ne sais quoi της γυναικείας κομψότητας

Φαρδιά παντελόνια, ριγέ μπλούζες, κοντά t-shirts, φούστες σε γραμμή άλφα, αντρικά μπλέιζερ και ψάθινες τσάντες, όλα κομμάτια της γκαρνταρόμπας της Τζέιν Μπίρκιν έχουν ανέβει στις αναζητήσεις και τις αγορές στις μεγάλες εμπορικές πλατφόρμες ενώ οι παραγγελίες για την τσάντα Hermes/ Birkin, ένα από τα ακριβότερα γυναικεία αξεσουάρ παγκοσμίως, σημειώνουν άνοδο 20% μετά τον θάνατο της καλλιτέχνιδας.

Το παράδοξο με την ταύτιση της Μπίρκιν με την ακριβή τσάντα είναι ότι στην πραγματικότητα είχε αδυναμία στις μεγάλες ψάθινες πλεκτές τσάντες, που μπορεί να βρει κανείς εύκολα και χωρίς να ξοδέψει μια περιουσία, ενώ ακόμη κι όταν κρατούσε την Birkin της φρόντιζε να τη στολίζει με πολύχρωμα αξεσουάρ, για να της δώσει πιο προσωπικό χαρακτήρα. «Ποτέ δεν κατάλαβα γιατί μια γυναίκα θέλει να αντιγράψει το στιλ μου.

Tα ρούχα μου είναι απλά, ωραία αλλά βαρετά» είχε δηλώσει το κορίτσι με τις ακατάστατες αφέλειες, τα μίνι φορέματα σαν μπέιμπι ντολ, τις μπότες πάνω απ’ το γόνατο και το σέξι χαμόγελο με το κενό ανάμεσα στα δόντια, που έδωσε με τον τρόπο που ντυνόταν τον ορισμό της αβίαστης je ne sais quoi κομψότητας. Της είχε κάνει μάλιστα εντύπωση ότι η περιβόητη λίστα αναμονής για την απόκτηση της πολυπόθητης Hermes/ Birkin είχε γίνει μέρος της πλοκής ενός επεισοδίου της σειράς «Sex and the city».

Και το αντιμετώπισε με εκείνο το ανασήκωμα των ώμων, χαρακτηριστικό της ψύχραιμης απόστασης που χαρίζει η γαλλική φινέτσα.