Τον Δεκέμβριο το χρέος, πιο κοντά ο ανασχηματισμός

Του Νίκου Παναγιωτόπουλου

Η ΝΔ παίζει δυνατά αυτό το χαρτί καθώς ευθυγραμμίζεται με την επιχειρηματολογία Σόιμπλε για τη ρύθμιση του χρέους. Ενόψει γερμανικών εκλογών και την ώρα που η πίεση από ΕΚΤ, ΔΝΤ, Ολάντ και Κομισιόν για ρύθμιση του στριμώχνει στα σχοινιά των Γερμανό Υπουργό Οικονομικών, το ενδεχόμενο των εκλογών στην Ελλάδα θα «πάγωνε» τις όποιες εξελίξεις, θα του έδινε χρόνο και φυσικά η ευθύνη θα έπεφτε στην Ελλάδα με καταστροφικές συνέπειες.

Η εξίσωση της κυβέρνησης είναι «αξιολόγηση, χρέος, ποσοτική χαλάρωση, έξοδος στις αγορές». Τυπικά με την εκταμίευση του υπολοίπου της υποδόσης (1,7 δισ )κλείνει η πρώτη αξιολόγηση ενώ ήδη άνοιξε η δεύτερη.

Λύση για το χρέος τον Δεκέμβριο θέλει ο πρωθυπουργός κάτι που είπε με σαφήνεια στην διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που έδωσε στις Βρυξέλλες μετά την λήξη των εργασιών της Συνόδου Κορυφής και την ολοκλήρωση των επαφών του με ευρωπαίους ηγέτες και θεσμικούς παράγοντες της ευρωζώνης.

Ο Αλέξης Τσίπρας επιθυμεί μάλιστα οι αποφάσεις να επισημοποιηθούν στο Eurogroup το οποίο και αναμένεται να συνεδριάσει το πρώτο δεκαήμερο του μήνα.

Το θέμα του χρέους βρίσκεται στην κορυφή της πρωθυπουργικής ατζέντας και αποτελεί τον νούμερο 1 στόχο του Μαξίμου μολονότι η Γερμανία εξακολουθεί να προβάλλει αντιρρήσεις ως προς τον χρόνο διευθέτησής του. Ο Αλέξης Τσίπρας, παρά τα όσα γράφονται, δεν ανέμενε καμία απόφαση ή σαφή δέσμευση στις συναντήσεις που είχε με Μέρκελ, Ολάντ, Γιούνκερ και Σουλτς, ωστόσο επιδίωξή του ήταν να καταστήσει σαφές σε ευρωπαίκό επίπεδο ότι η Ελλάδα δεν προτίθεται να υποχωρήσει στο θέμα του χρέους απαιτώντας από τους εταίρους της να δείξουν την ίδια συνέπεια που δίνει η ελληνική πλευρά στην τήρηση της συμφωνίας με την εφαρμογή του προγράμματος.

Οι πιέσεις του Αλέξη Τσίπρα προς τους δανειστές θα συνεχιστούν και το επόμενο διάστημα και πρόθεση του πρωθυπουργού είναι σε κάθε επαφή υψηλού επιπέδου που θα έχει να προτάσσει την αναγκαιότητα τήρησης της συμφωνίας και διευθέτησης του ζητήματος του χρέους. Σ΄αυτήν την προσπάθεια πιστεύει ότι θα βρει έμπρακτη στήριξη από τον Μπάρακ Ομπάμα, άλλωστε το χρέος βρίσκεται στην κορυφή των θεμάτων που θα συζητηθούν στις διμερείς επαφές στις 15 και 16 Νοεμβρίου στην Αθήνα.

Γιατί, όμως, μπαίνει το ορόσημο του Δεκεμβρίου; Για μετά αρχίζουν εκλογικές αναμετρήσεις σε Ολλανδία, Γαλλία, και τελικά σε Γερμανία που θα παγώσει κάθε διαδικασία στην ΕΕ.

Τα προβλήματα που ζητούν επιτακτικά λύσεις είναι ο ρόλος του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα που συνδέεται με τη βιωσιμότητα του χρέους.

Ένα σενάριο που παίζει στο παρασκήνιο είναι ο ρόλος του ΔΝΤ να αναβαθμιστεί από παρατηρητής που είναι σήμερα σε σύμβουλο με συμβολικό δανεισμό και με παράλληλη βραχυπρόθεσμη αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους από τον ESM.Αυτό μπορεί να γίνει μέσα από αναχρηματοδότηση του δικό του δανεισμού με επέκταση διάρκειας και σταθερό επιτόκιο.

Τα σενάρια του ανασχηματισμού

Την ανάγκη για έναν δομικό ανασχηματισμό περιέγραψε σε συνέντευξη της η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη, με ενδεχόμενες παρεμβάσεις στις αρμοδιότητες υπουργείων, στον τρόπο με τον οποίο έχουν συσταθεί τα υπουργεία μέχρι σήμερα, με βάση τις λειτουργίες, με βάση συναρμοδιότητες που υπάρχουν στα υπουργεία και αυτά δημιουργούν δυσκαμψίες. Σαφώς υπάρχει και το βαθμολόγιο του Πρωθυπουργού για τις επιδόσεις των Υπουργών του. Λανθασμένοι χειρισμοί , καθυστερήσεις, προσωπικές στρατηγικές και απουσίες από την στήριξη κεντρικών κυβερνητικών πρωτοβουλιών είναι μερικές από τις σημειώσεις του που διαβάζει το τελευταίο διάστημα ο Αλέξης Τσίπρας.

Τα σενάρια φέρνουν τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα να ετοιμάζεται εντατικά για τον κυβερνητικό ανασχηματισμό ο οποίος φαίνεται πως είναι θέμα χρόνου να ανακοινωθεί. Ωστόσο από το πολύ στενό περιβάλλον του δεν υπάρχει καμία διαρροή για το θέμα του ανασχηματισμού.

Τα ζητήματα που απασχολούν τον πρωθυπουργό είναι:

• Αν θα αναστείλει τον σχεδιασμό του λόγω των προγραμματισμένων διασκέψεων του ΣτΕ.

• Αν η έναρξη της διαπραγμάτευσης για τη δεύτερη αξιολόγηση του δένει τα χέρια για τους υπουργούς που συμμετέχουν σε αυτήν.

Οι τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι θα κινηθεί ανεξάρτητα από το περιεχόμενο της γνωμοδότησης του ανώτατου δικαστηρίου και θα συνεχίσει κανονικά τον προγραμματισμό του. Ως εκ τούτου δεν αποκλείεται ο ανασχηματισμός να γίνει ακόμη και το πρωί της Δευτέρας ή το αργότερο ως το τέλος της εβδομάδας όπως εκτιμούν αρμόδιοι παράγοντες της κυβέρνησης, καθώς δεν μπορεί να ξεκινήσει η διαπραγμάτευση με υπουργούς υπ’ ατμόν. Διαφορετικά θα μετατεθεί για μετά το τέλος της δεύτερης αξιολόγησης. Υπάρχουν κι αυτοί που λένε ότι, πως θα «τρέξει» η αξιολόγηση με νέο κυβερνητικό σχήμα που θέλει χρόνο για να προσαρμοστεί και να ενημερωθεί για να δώσει τη μάχη της διαπραγμάτευσης;

Ο πρωθυπουργός σχεδιάζει μεγάλες αλλαγές στα πρόσωπα αλλά και στην δομή των υπουργείων. Και στο θέμα των προσώπων υπάρχει παρασκήνιο καθώς ετερόκλητα συμφέροντα που έχουν ενοχληθεί επιθυμούν να απομακρυνθούν συγκεκριμένοι Υπουργοί. Για παράδειγμα ο αναπληρωτής Υπουργός Υγείας Παύλος Πολάκης έχει ανοίξει μέτωπο με την υπόθεση του ΚΕΕΛΠΝΟ και τα σκάνδαλα στην υγεία ενοχλώντας τα «πιράνχας» που είχε πει κάποτε ο προκάτοχος του Αλέκος Παπαδόπουλος.

Άλλο ένα πρόσωπο που έχει βρεθεί στο στόχαστρο είναι ο Υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς, ο οποίος άγγιξε το «Ιερό Δισκοπότηρο» της διαπλοκής, τις τηλεοπτικές άδειες.

Όμως φαίνεται πως δύο κεντρικά πρόσωπα της κυβέρνησης δεν πρόκειται να μετακινηθούν. Το ένα είναι ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς καθώς ο Αλέξης Τσίπρας θέλει να καταθέσει την εμπιστοσύνη προς το πρόσωπό του και συγχρόνως να δείξει ότι η πολιτική της κυβέρνησης κατά της διαπλοκής είναι συλλογική και δεν πρόκειται να ανασταλεί. Το δεύτερο πρόσωπο που θα διατηρήσει τον ρόλο του είναι ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος που καλείται να φέρει εις πέρας σε σύντομο χρονικό διάστημα την δεύτερη αξιολόγηση.

Από εκεί και πέρα δεν υπάρχει καμία σταθερά, λένε κυβερνητικές πηγές. Στο σενάριο ενός άμεσου ανασχηματισμού, αλλαγές μπορεί να δούμε ακόμη και στα υπουργεία Εργασίας και Οικονομίας με τους Γιώργο Κατρούγκαλο και Γιώργο Σταθάκη να μετακινούνται σε άλλους κυβερνητικούς τομείς. Ο Αλέξης Τσίπρας δεν έχει καταλήξει ακόμα αν θα αντικαταστήσει τον Νίκο Φίλη από το παιδείας, ωστόσο θα τον ήθελε στη θέση του γραμματέα του ΣΥΡΙΖΑ για να δίνει τις σκληρές πολιτικές μάχες και να ανασυντάξει το κόμμα. Αλλαγές αναμένονται και στις ηγεσίες των υπουργείων Εσωτερικών και Εξωτερικών. Ο Παναγιώτης Κουρουμπλής δεν έχει αποφασιστεί πού θα πάει κι επίσης δεν έχει ληφθεί οριστική απόφαση για την μετακίνηση του Νίκου Κοτζιά. Κομβικό ρόλο στην νέα κυβέρνηση αναμένεται να έχει ο Παύλος Πολάκης στην περίπτωση που μετακινηθεί. Ο Πάνος Σκουρλέτης ενδέχεται να μετακινηθεί ή να κρατήσει μόνο έναν τομέα εφόσον το υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος σπάσει στα δύο. Επίσης δεν αποκλείεται να χωριστεί στα δύο το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, όπως επίσης να δημιουργηθεί χαρτοφυλάκιο Επενδύσεων με σπάσιμο του υπουργείου Οικονομίας. Σχεδόν βέβαιη θεωρείται η δημιουργία αυτοτελούς υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής.

Στο δικαιοσύνης είναι αμφίβολη η παραμονή του Νίκου Παρασκευόπουλου και ακούγεται το όνομα του Φώτη Κουβέλη. Επίσης στην κυβέρνηση μπορεί να ενταχθεί και η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου για να σηματοδοτήσει το άνοιγμα προς την σοσιαλδημοκρατία.

Στο μεταξύ θα έχει αναδειχθεί η νέα Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ με γραμματέα κατά πάσα πιθανότητα τον Πάνο Ρήγα, αν δεν επιβεβαιωθεί το σενάριο πρωτοκλασάτου Υπουργού. Στην νέα γραμματεία αναμένεται να συμμετάσχουν οι Νίκος Βούτσης, Γιάννης Δραγασάκης, Νίκος Φίλης, Πάνος Σκουρλέτης, Νίκος Παππάς, Ρένα Δούρου, Ανδρέας Ξανθός.