Το ΣτΕ εναντίον του… ΣτΕ και η συνταγματική τρύπα

Την ίδια ώρα ο πρόεδρος του ΣτΕ έλεγε «δεν έχω να πω τίποτα», άλλωστε η σύσκεψη ήταν μυστική, μόνο που πριν βγει από το κτίριο το αποτέλεσμα ήταν ήδη γνωστό.

του Νίκου Παναγιωτόπουλου

Τελικά για να καταλάβουμε; Ο νόμος Παππά κρίθηκε αντισυνταγματικός; Από τα όσα έχουν γίνει γνωστά, όχι. Πέραν του άρθρου 2Α το οποίο ενσωματώθηκε με τροπολογία αφού απέβησαν άκαρπες οι προσπάθειες για συγκρότηση του ΕΣΡ, ο νόμος 4339/2015 παραμένει σε ισχύ και βάσει του νόμου αυτού θα δώσει τις τηλεοπτικές άδειες το ΕΣΡ, σύμφωνα με την απόφαση.

Το τελευταίο διάστημα ζήσαμε έναν ανοιχτό πόλεμο ανάμεσα σε κάποιούς καναλάρχες και την κυβέρνηση και κυρίως κατά του Υπουργού Επικρατείας Νίκου Παππά. Ο οποίος ανάλαβε και υλοποίησε όχι μόνο μια δέσμευση του κόμματος του αλλά τη συνταγματική επιταγή και τις αποφάσεις της δικαιοσύνης. Για αυτό θα έχει ενδιαφέρον να διαβάσουμε το σκεπτικό της απόφασης και αν αυτό τελικά προσκρούει σε παλαιότερες αποφάσεις του ΣτΕ.

Οι καναλάρχες πανηγύρισαν για το ΕΣΡ, αλλά σε αυτόν τον «πόλεμο» παραβίασαν κάθε οδηγία του. Χρησιμοποιήσαν τις δημόσιες συχνότητες που τους έχουν παραχωρηθεί «προσωρινά» για να υποστηρίζουν τη θέση τους, προβάλλοντας τη δική τους “νομιμότητα” αλλά παραβιάζοντας τη συνταγματική πρόβλεψη για τον ρόλο της ραδιοτηλεόρασης.

Θα έχει ενδιαφέρον, όταν με το καλό λειτουργήσει (αν) το ΕΣΡ, να ασχοληθεί με τον τρόπο μετάδοσης των ειδήσεων και των πληροφοριών όλο αυτό τα διάστημα που ήταν σε εξέλιξη η διαδικασία για τις τηλεοπτικές άδειες.

Αλήθεια, οι δικαστές του ΣτΕ ανέτρεξαν στο χρονικό αυτής της προσωρινής νομιμότητας που ξεκίνησε με τον νόμο Βενιζέλου (2328/1993);

Έψαξαν για το καθεστώς παράνομης λειτουργίας που είχε δημιουργηθεί χωρίς άδειες από το 1989;

Κάποιοι πανηγύρισαν την εφαρμογή του Συντάγματος, είναι οι ίδιοι που το έκαναν κουρελόχαρτο τόσα χρόνια.

Το καθεστώς «ολίγον έγκυος» για τις τηλεοπτικές άδειες το 1993 και το 1995 θεσμοθετήθηκε εν όψει της προκήρυξης των αδειών. Στη συνέχεια εφαρμόστηκε τον Οκτώβριο του 1998, λίγο μετά την πρώτη απόπειρα να δοθούν τηλεοπτικές άδειες, και επαναλήφθηκε με την κατάργηση του τηλεοπτικού διαγωνισμού το 2002.

Από τότε αυτήν την «παρανομία» τη νομιμοποιούσαν με τροπολογία σε άσχετα νομοσχέδια με τη φράση «το άρθρο 17 παρ. 1 του ν. 2644/1998 συνεχίζει να ισχύει μέχρι τις 31/12» του κάθε επόμενου έτους».

Όλα αυτά μέχρι την απόφαση 3578/2010 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε πως η διοίκηση ξεπέρασε κάθε ανεκτό όριο συνταγματικότητας και κήρυξε τη λειτουργία των ιδιωτικών καναλιών παράνομη. Η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε πως η «επ’ αόριστον ανοχή της λειτουργίας τηλεοπτικών σταθμών οι οποίοι ιδρύθηκαν και λειτούργησαν παρανόμως αντίκειται προς το Σύνταγμα», η ρύθμιση της προσωρινής νομιμότητας αντιβαίνει προς τη συνταγματική αρχή της ισότητας και η υπέρβαση αυτού του ορίου δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να γίνει ανεκτή από τη συνταγματική τάξη.

Αυτή η κυβέρνηση έφερε το νόμο 4339/2015 και μάλιστα στο άρθρο 1 αναφερόταν ξεκάθαρα ότι τη διενέργεια του διαγωνισμού είναι αρμοδιότητας το ΕΣΡ!

Παρά τις αλλεπάλληλες προσπάθειες η συγκρότηση του προσέκρουε στην άρνηση της ΝΔ να συναινέσει.

Τα επεισόδια που ακολούθησαν γνωστά, ο πόλεμος κηρυγμένος, τα στρατόπεδα στο πεδίο της μάχης και οι δικαστές στη θέση τους.

Βγήκε η απόφαση του ΣτΕ που μας είπε ότι το ΕΣΡ θα έπρεπε να είναι υπεύθυνο για την διαδικασία, ακυρώνοντας το αποτέλεσμα αυτής που ακολουθήθηκε.

Η απόφαση του ΣτΕ ακυρώνει το αποτέλεσμα, δεν αντιμετωπίζει, όμως, το πρόβλημα το για το οποίο το ίδιο είχε βγάλει απόφαση.

Μετά την απόφαση δημιουργούνται εύλογα ερωτήματα που μπορεί να έχουν απαντηθεί στο σκεπτικό της, για το οποίο δεν έχουμε γνώση καθώς δεν έχει καθαρογραφεί η απόφαση.

Αφού ήταν τόσο ξεκάθαρη η θέση των δικαστών για το ΕΣΡ γιατί δεν έκαναν δεκτές τις αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων των καναλιών και άφησαν τη διαδικασία να εξελιχθεί δημιουργώντας εκ των υστέρων, από την τελική τους απόφαση, ζημιές τόσο σε κανάλια, όσο και στο δημόσιο;

Όταν η ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε πως η «επ’ αόριστον ανοχή της λειτουργίας τηλεοπτικών σταθμών οι οποίοι ιδρύθηκαν και λειτούργησαν παρανόμως αντίκειται προς το Σύνταγμα» δεν γνώριζαν ότι το κώλυμα με το ΕΣΡ ήταν το καλύτερο ανάχωμα για να μην γίνει ποτέ διαγωνισμός;

Η απόφαση ότι «η υπέρβαση αυτού του ορίου δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να γίνει ανεκτή από τη συνταγματική τάξη» δεν προσκρούει στην ακύρωση μιας διαδικασίας που συμμορφώνεται προς αυτήν με την επίκληση του θέματος «ΕΣΡ»;

Οι δικαστές από τη στιγμή που δεν μπορούν να επιβάλουν με απόφαση τους, τη συγκρότηση του ΕΣΡ αποφασίζουν εναντίων προηγούμενης απόφασης τους;

Δηλαδή οι δικαστές του ΣτΕ δέχονται την αντισυνταγματικότητα για το ΕΣΡ και κλείνουν τα μάτια στην αντισυνταγματικότητα του τρόπου λειτουργίας με προσωρινή νομιμότητα των ιδιωτικών καναλιών; Που μάλιστα σύμφωνα με τους ίδιους, «η υπέρβαση αυτού του ορίου δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να γίνει ανεκτή από τη συνταγματική τάξη».

Απασχόλησε τους δικαστές η έννοια του δημόσιου συμφέροντος και τις αναγκαιότητας;

Και τέλος μετά την απόφαση τους, αν δεν συγκροτηθεί ΕΣΡ τι θα πράξουν;

Αναμένουμε το σκεπτικό της απόφασης και τις απαντήσεις που ενδεχομένως να δίνει αλλά υπάρχει ο κίνδυνος οι δικαστές του ΣτΕ που θα πρέπει να είναι ο ισχυρός προστάτης τόσο του πολίτη όσο και του Δημοσίου να δημιούργησαν μια συνταγματική τρύπα.

Η Δευτέρα είναι η μέρα της αλήθειας και για τους δικαστές, αν τα κόμματα θα συμφωνήσουν ή όχι στη συγκρότηση του ΕΣΡ.