Τι θα γίνει με τα προσφυγόπουλα στα Εξάρχεια;

Ο αργός ρυθμός εκκένωσης των καταλήψεων των αυτό – οργανωμένων δομών στα Εξάρχεια δυσχεραίνει και κάνει απρόβλεπτη τη ζωή των παιδιών. Από την πρώτη εκκένωση το καλοκαίρι του 2019 μέχρι τώρα πολλά παιδιά έχουν αφήσει τη γειτονιά κι έχουν παράνομα αλλάξει σχολείο ή έχασαν το δρόμο τους γι’ αυτό. Στην προηγούμενη εκκένωση αυτή του 5ου Λύκειου Εξαρχείων στερηθήκαμε οχτώ παιδιά του 35ου Δημοτικού σχολείου  (τα πέντε από τα οποία έχουν βρει το δρόμο για το σχολείο στην Ελευσίνα και τη Μάντρα Αττικής) και οχτώ έφηβα παιδιά – με το ένα να είναι τώρα στην πλατεία Κολιάτσου. Με την εκκένωση του χώρου «Όνειρο» τέσσερα παιδιά σταμάτησαν να πηγαίνουν στο 36ο Δημοτικό Σχολείο Εξαρχείων. Η μελλοντική εκκένωση της «Νοταρά» θα μας στερήσει άλλα δέκα περίπου παιδιά, πέντε από το 35ο Δημοτικό Σχολείο και πέντε από το 36ο Δημοτικό Σχολείο. Και συνολικά από τις εκκενώσεις το 35ο Δημοτικό Σχολείο θα στερηθεί άλλα περίπου δεκαπέντε παιδιά. Όσο για το 14ο Δημοτικό Σχολείο Νεάπολης, ενώ την προηγούμενη χρονιά είχε περίπου επτά παιδιά, τώρα δεν πηγαίνει σχολείο κανένα. Γι’ αυτό με αφορμή τα παιδιά που επέτρεψαν πρέπει να πούμε: ούτε ένα παιδί χωρίς σχολείο, ούτε ένα παιδί μακριά από τη γειτονιά του!

Τα στοιχεία για τα παιδιά δεν είναι σταθερά με ακρίβεια, αλλά πολύ κοντά στα μεγέθη της κατάστασης που βιώνουμε. Μέχρι τώρα έχουν γραφτεί επιστολές των Συλλόγων Γονέων, επιστολή μιας πρωτοβουλίας δασκάλων καθώς οι σύλλογοί τους δυσκολεύονταν να πάρουν θέση γραπτώς λόγω της διοίκησης, της Πρωτοβουλίας Κατοίκων Εξαρχείων, των ΕΛΜΕ, της ΟΛΜΕ και της Ένωσης Γονέων. Επίσης το γαλλικό ICEM, η παιδαγωγική του Freinet, δημοσίευσε κείμενο ανησυχίας για τα δικαιώματα των παιδιών στα Εξάρχεια και τους στείλαμε κι εμείς ως «Σκασιαρχείο» ένα κατατοπιστικό κείμενο για τη γειτονιά. Η μαχητική δημοσιογραφία επίσης στήριξε την ενημέρωση.

Είχαμε μια μεγάλη εκδήλωση από εκπαιδευτικούς της «Κίνησης απελάστε τον Ρατσισμό» στην ΔΟΕ στις 16/10 με κεντρικό ομιλητή τον Γιώργο Τσιάκαλο, ο οποίος, επισκέφτηκε τα παιδιά στην Κόρινθο και ζήτησε την παρέμβαση του Εισαγγελέα. Η Νάγια Κομκοτού επίσης από το City Plaza και το «Σκασιαρχείο» μίλησε για τα οφέλη των παιδιών από την διαμονή τους στον αστικό ιστό.  Στις 20/10 στο Πάρκο Ναυαρίνου η Πρωτοβουλία Κατοίκων Εξαρχείων πρόβαλλε την ταινία του Ρομέν Γκουπίλ «Ψηλά τα χέρια» (New Star, 2010) για να ευαισθητοποιήσει τη γειτονιά. Η ταινία θα μοιραστεί σε γειτονιές και κινήσεις για να προβληθεί και σε άλλους χώρους, καθώς δείχνει τον αγώνα των παιδιών να κρατήσουν την συμμαθήτριά τους που είναι προς απέλαση. Σύντομα, με από διαδικασίες που ξεκίνησαν στις 16/10 θα δούμε αν θα έχουμε επιστολές προς τον Περιφερειακό Διευθυντή Εκπαίδευσης για να απαντήσει που είναι τα παιδιά και στη Συνήγορο του Παιδιού από τους Συλλόγους Γονέων και Κηδεμόνων και των τριών σχολείων της γειτονιάς. Στις 3 Νοέμβρη θα είμαστε στο Πάρκο Ναυαρίνου για να δοκιμάσουμε τη συνύπαρξη των παιδιών στην πράξη, να φυτέψουμε και να παίξουμε Καραγκιόζη. Στις 3 Νοέμβρη πάλι η Πρωτοβουλία Κατοίκων Εξαρχείων θα κάνει μια πορεία διαμαρτυρίας για τα παιδιά με θέμα «Μένουμε Εξάρχεια» και «θέλουμε τους συμμαθητές μας πίσω». Ελάτε!

Το προσφυγάκι βγήκε από το Αρχαιολογικό Μουσείο, πήγε σχολείο, έπαιξε με τον συγγραφέα και τον δάσκαλο και μπήκε πάλι στο μουσείο, έγινε πάλι άγαλμα και κρυώνει. Δεν είναι όμως μόνο τα προσφυγάκια. Η γειτονιά των Εξαρχείων αλλάζει μέσα από τις μεταμορφώσεις των χώρων καθώς και οι οικογένειες των μεταναστών και των μεταναστριών δεν μπορούν να συνεχίσουν να μένουν στη γειτονιά. Η επέλαση του τουρισμού, του εξευγενισμού και της αλλαγής της χρήσης των χώρων μεταβάλει και τη σχέση των παιδιών με το χώρο και τη χώρα καταγωγής τους, το σχολείο και την πόλη. Ο εξευγενισμός μειώνει περαιτέρω τη συνύπαρξη, κλείνει το σχολείο και κάνει αόρατη την παιδική ηλικία στην πόλη. Η κίνηση, το παιχνίδι, η αρχιτεκτονική και η παιδαγωγική μένουν στα χαρτιά ή στα συνέδρια.

Η επόμενη περίοδος θα έχει κι άλλες εκκενώσεις καθώς οι καταλήψεις στα Εξάρχεια είναι περίπου είκοσι πέντε. Ή θα σταματήσουν γιατί παραβιάζεται το άρθρο 3 της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού και το κοινοτικό ιδεώδες. Η συνύπαρξη, το «ζώντας μαζί», αμφισβητείται. Η παρουσία των παιδιών στον αστικό ιστό έδινε ένα χαρακτήρα στην πόλη που τώρα θα τον στερηθεί. Και τα ίδια τα παιδιά, αν κρίνουμε συγκριτικά με τα παιδιά από τα στρατόπεδα, δεν είναι ίδια. Είναι διαφορετικά. Στην παιδαγωγική του «Σκασιαρχείου» που δουλεύουμε μαζί με τα προσφυγάκια από το 2015 αυτό το λέμε από – ιδρυματοποίηση και το κάνουμε αποσχολειοποίηση κι έξοδο στην κοινότητα. Το σχολείο είναι μια διαρκής συνέλευση και η πόλη το συμβούλιο της τάξης. Κι όταν τα όριά τους δεν είναι ανεκτικά, όταν τα σύνορα δεν μετακινούνται, γινόμαστε δημόσιος χώρος, πάρκο ή παιδική χαρά. Κι αν είναι και κλειστή, όπως στο Πεδίο του Άρεως τώρα και οι τέσσερις, την Κυριακή 20/10 βρεθήκαμε απέξω να διαμαρτυρηθούμε.

Η μεταγραφή των παιδιών χωρίς να τη ζητούν εκ των πρότερων οι γονείς καθιστά αυτή την πολιτική, βίαιη. Θέλουμε όλοι/ όλες όλα τα παιδιά να φωνάξουμε μαζί «Θέλουμε τους συμμαθητές μας πίσω». Ποια δικαιώματα των παιδιών θα γιορτάσουμε σε λίγες μέρες στις 20 Νοεμβρίου; Αυτά της ασφάλειας ή αυτά της ελευθερίας; Ή το δικαίωμα στη γνώμη τους (άρθρο 12); Τι σημαίνει το δικαίωμα των παιδιών στο θάνατο; Και τι να κάνουμε εμείς για να τα ετοιμάσουμε να τα αποχωρισθούμε; Ποια κοινότητα είναι αυτή που έχουν τα παιδιά και ποια σχολική κουλτούρα που μας επιμορφώνουν υπερασπιζόμαστε; Ποιο είναι το σχολείο της κοινότητας που ονειρευόμαστε; Ποιος είναι δάσκαλος ή δασκάλα που ονειρεύεται αυτή την περίοδο και ποια όνειρα κάνουν τα παιδιά; Ας δούμε λοιπόν την Συνήγορό τους στην πράξη. Η πρώτη αναφορά έγινε ήδη από τον δημοτικό σύμβουλο Πέτρο Κωνσταντίνου. Κι έπεται και αναφορά από τους Συλλόγους Γονέων και Κηδεμόνων. Και τα τηλέφωνα αρχίζουνε να γίνονται από τα παιδιά και να ζητάνε τον δικηγόρο τους. Είναι παιδιά με όνομα και επώνυμο και δε μιλάμε αόριστα. Και θα είμαστε κι εμείς εκεί. 

* Ο Χαράλαμπος Μπαλτάς είναι δάσκαλος στο 35ο Δημοτικό Σχολείο Εξαρχείων και μέλος τις Παιδαγωγικής Ομάδας «Το Σκασιαρχείο». [email protected]  

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr