Τα 8 βασικά σημεία που κωδικοποιούν την περίπλοκη κρίση που έχει ξεσπάσει τις τελευταίες ημέρες στο πολύπαθο Σουδάν, απαριθμεί σε ανάρτησή του ο γνωστός καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, Σωτήρης Ρούσσος.
Ο κ. Ρούσσος, ο οποίος, εκτός από καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, είναι και υπεύθυνος του Κέντρου Μεσογειακών, Μεσανατολικών και Ισλαμικών Σπουδών (ΚΕΜΜΙΣ), περιγράφει τις ρίζες των βίαιων συγκρούσεων που έχουν ξεσπάσει, αλλά και τα ειδικά χαρακτηριστικά των αντιμαχόμενων πλευρών.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Έλληνας στο Σουδάν: «Ακούμε κανονιές, πιστολιές, βλέπουμε καπνούς»
Η σημασία των συγκρούσεων για την ευρύτερη περιοχή σκιαγραφείται στα τελευταία δύο σημεία όπου επισημαίνεται ο κίνδυνος οι συγκρούσεις να διαχυθούν και σε άλλες χώρες, φτάνοντας μέχρι τη «γειτονιά» της νοτιοανατολικής Μεσογείου, δηλαδή στην Αίγυπτο και τη Λιβύη.
Η ανάρτηση του Σωτήρη Ρούσσου για το Σουδάν:
Μια αρχική και σύντομη προσέγγιση στη σύγκρουση στο Σουδάν:
1. Οι ρίζες της σύγκρουσης βρίσκονται στην κληρονομιά των αιματηρών εμφύλιων συγκρούσεων που οδήγησαν στον διαμελισμό της χώρας και συνεχίζονταν μέχρι το 2020 (τερματίστηκαν με την Συμφωνία Ειρήνης Juba Peace Agreement).
2. Οι πολιτικές δυνάμεις του Μετώπου για την Ελευθερία και την Αλλαγή αποτέλεσαν με τις διαδηλώσεις τους τον καταλύτη για την ανατροπή του αυταρχικού καθεστώτος αλ-Μπασίρ το 2019 αλλά δεν είχαν ικανή πολιτική και κοινωνική δύναμη για να εξασφαλίσουν την πορεία προς δημοκρατικό καθεστώς στην χώρα (εκπροσωπούσαν μεσαία στρώματα των μεγάλων πόλεων και ειδικά της πρωτεύουσας Χαρτούμ).
3. Ως αποτέλεσμα o στρατός και οι Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ) μοιράστηκαν την εξουσία και καθόρισαν την μετα-αλ Μπασίρ μετάβαση, ιδιαίτερα μετά το πραξικόπημα εναντίον της κυβέρνησης του Μετώπου τον Οκτώβριο 2021. Και οι δύο αποτελούν δημιούργημα του καθεστώτος του αλ-Μπασίρ. Ιδιαίτερα οι παραστρατιωτικοί της ΔΤΥ αποτελούν την μετεξέλιξη των Τζατζαουίντ, των παραστρατιωτικών δυνάμεων που το καθεστώς δημιούργησε για την καταστολή εξεγέρσεων στο Ν. Σουδάν, το Νταρφούρ και το Δυτ. Σουδάν. Οι Τζατζαουίντ διέπραξαν τρομερές σφαγές και κατηγορούνται για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο
4.Οι ΔΤΥ έχουν τη βάση τους σε αραβικές φυλές του Νταρφούρ και του Δυτ. Σουδάν και τα τελευταία χρόνια έχουν χρησιμοποιηθεί από την Σαουδική Αραβία και τα Εμιράτα στον πόλεμο εναντίον των Χούθι στην Υεμένη. Επίσης έχουν χρησιμοποιηθεί εκτεταμένα στον περιορισμό των μεταναστευτικών ρευμάτων εξυπηρετώντας την Αίγυπτο και ευρωπαϊκές δυνάμεις. Ο επικεφαλής τους Mohammed ‘Hemedti’ Hamdan Daglo έχει στενές σχέσεις με τη Ρωσία.
5. Και οι δυο αυτοί διεκδικητές της εξουσίας ελέγχουν πολύ σημαντικούς τομείς της οικονομίας και ειδικά ορυχεία και εργοστάσια επεξεργασίας χρυσού. Μια πραγματική μετάβαση σε πολιτικό καθεστώς θα τους στερούσε αυτές τις πηγές πλουτισμού.
6. Και οι δύο δυνάμεις έχουν στενές σχέσεις με την Σαουδική Αραβία, τα Εμιράτα, την Κίνα, τη Ρωσία και βέβαια τις ΗΠΑ. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η συχνότητα επαφών των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών και συμβούλων ασφαλείας και με τα δύο μέρη εδώ και πάνω από δύο χρόνια για την εξασφάλιση της ένταξης του Σουδάν στα Abraham Accords.
7. H σύγκρουση στο Χαρτούμ δεν είναι δυνατόν να συνεχιστεί για μεγάλο διάστημα αλλά ο πιο μεγάλος κίνδυνος είναι να αναζωπυρωθεί ο εμφύλιος σε περιοχές, όπως το Νταρφούρ, όπου οι ΔΤΥ είναι πολύ ισχυρές.
8. Μια κατάρρευση του Σουδάν σημαίνει μια νέα περιοχή χάους δηλαδή μια περιοχή ευνοϊκή για την ανάπτυξη τζιχαντιστικών οργανώσεων τύπου ISIS που θα απειλούν την Αίγυπτο, την Αιθιοπία και τη Λιβύη.
* Ο Σωτήρης Ρούσσος είναι Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και υπεύθυνος του Κέντρου Μεσογειακών, Μεσανατολικών και Ισλαμικών Σπουδών. Το βιβλίο του «Επανάσταση και Εξέγερση στη Μέση Ανατολή» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Gutenberg.
