Τί ισχύει για κόκκινα δάνεια, ΕΚΑΣ, συνταξιούχους, ειδικά μισθολόγια και "κόφτη"

Αργά το βράδυ της Τετάρτης κατατέθηκαν στη Βουλή οι τροπολογίες με τα «εκκρεμή προαπαιτούμενα», που ενσωματώνονται σε νομοθετικές κυρώσεις που συζητούνται την Πέμπτη στην Ολομέλεια.

Για «εργαζόμενους» συνταξιούχους και εφάπαξ

Σύμφωνα με τις τροπολογίες που κατατέθηκαν, οι νέες συντάξεις που θα εκδοθούν μετά την ισχύ του νόμου 4387/16 για το νέο ασφαλιστικό δεν θα έχουν περιλαμβάνουν καθόλου επιδόματα συζύγου ή τέκνων για τους εξερχόμενους από το Δημόσιο. Πολιτικοί και στρατιωτικοί υπάλληλοι θα έχουν απώλειες εισοδήματος.

Περικοπές δέχονται και όσοι συνταξιούχοι επιλέγουν να γυρίσουν στην αγορά εργασίας Από εδώ και στο εξής όσοι παίρνουν πάνω από 780 ευρώ θα έχουν μείωση κατά 70% στο τμήμα άνω των 780 ευρώ. Το προηγούμενο όριο περικοπής ήταν πάνω από τα 990 ευρώ.

Όσον αφορά τα εφάπαξ για τους αυτοαπασχολούμενους, αυτά θα υπολογίζονται με το 60% αντί 75% του εισοδήματος.

Τί γίνεται με το ΕΚΑΣ

Σύμφωνα με την τροπολογία που κατατέθηκε και αφορά το ΕΚΑΣ, αυτό προβλέπεται ότι θα κοπεί από 1/6/2016 και όχι από 1/1/2016. Σύμφωνα με την τροπολογία η εξοικονόμηση της δαπάνης για το ΕΚΑΣ έως ότου καταργηθεί το επίδομα στο τέλος του 2019 θα διαμορφωθεί ως εξής:

– για το 2016 έως και το 2017 ανέρχεται σε 570 εκατ. ευρώ., από το 2016 έως και το 2018 σε 808 εκατ. ευρώ και από το 2016 έως και το 2019 (όταν οριστικά καταργείται) σε 853 εκατ. Ευρώ.

Με τα νέα αυστηρότερα εισοδηματικά κριτήρια αποκλείονται από το ΕΚΑΣ όσοι συνταξιούχοι λαμβάνουν συντάξεις μεταξύ 664-766 ευρώ/μήνα.

Δικαιούχα πρόσωπα

Όπως αναφέρει η εγκύκλιος, το ΕΚΑΣ καταβάλλεται (εφόσον ,επιπρόσθετα, πληρούνται οι ηλικιακές προϋποθέσεις, τα εισοδηματικά κριτήρια και οι λοιπές προϋποθέσεις που ακολουθούν):

α) σε όσους λαμβάνουν ήδη κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του ν.4387/2016 σύνταξη (γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου) των εντασσόμενων στον ΕΦΚΑ φορέων κύριας ασφάλισης (πλην ΟΓΑ), καθώς και της Τράπεζας της Ελλάδος,

β) σε όσους δικαιούνται σύνταξης (γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου) από τους ανωτέρω οργανισμούς κύριας ασφάλισης, η καταβολή της οποίας – σύμφωνα με την απόφαση συνταξιοδότησης του αρμόδιου φορέα κύριας ασφάλισης – αρχίζει πριν από την έναρξη ισχύος του ν.4387/2016 (ήτοι μέχρι και 12/5/2016).

Επομένως, όσοι καταστούν συνταξιούχοι των ανωτέρω φορέων κύριας ασφάλισης από την 13/5/2016 και εφεξής δεν δικαιούνται το ΕΚΑΣ (ανεξαρτήτως αν πληρούν ή όχι τα κριτήρια της παραγράφου Β του παρόντος).

Προϋποθέσεις καταβολής του ΕΚΑΣ για το έτος 2016

Για να δικαιωθούν το ΕΚΑΣ έτους 2016 τα πρόσωπα της παραγράφου Α θα πρέπει να πληρούν αθροιστικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις: α) να έχουν συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας τους.

Το προαναφερόμενο όριο ηλικίας δεν απαιτείται για τους συνταξιούχους λόγω αναπηρίας με ποσοστό 80% και άνω και για τα τέκνα που λαμβάνουν σύνταξη λόγω θανάτου του γονέα τους.

α) Στην περίπτωση που κάποιος, ο οποίος υπάγεται στα δικαιούχα πρόσωπα της ανωτέρω παραγράφου Α του παρόντος, συμπληρώσει το απαιτούμενο όριο ηλικίας (65ο) εντός του 2016 δικαιούται το ΕΚΑΣ 2016 και αυτό καταβάλλεται από την πρώτη του επόμενου της συμπλήρωσης του 65ου έτους της ηλικίας μήνα.

β) το συνολικό καθαρό ετήσιο εισόδημά τους από συντάξεις (κύριες, επικουρικές και βοηθήματα καταβαλλόμενα σε χρήμα) μισθούς, ημερομίσθια και λοιπά επιδόματα να μην υπερβαίνει το ποσό των επτά χιλιάδων εννιακοσίων εβδομήντα δύο (7.972) ευρώ. Προκειμένου να προσδιορισθεί το εισόδημα αυτό δεν λαμβάνονται υπόψη: – τα ποσά που αντιστοιχούν σε σύνταξη θυμάτων πολέμου και αναπήρων πολεμικής περιόδου κατά την εκτέλεση στρατιωτικής υπηρεσίας καθώς και θυμάτων τρομοκρατίας.

γ) Το συνολικό ετήσιο ατομικό φορολογητέο καθώς και το απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημα του συνταξιούχου να μην υπερβαίνει το ποσό των οκτώ χιλιάδων οκτακοσίων ογδόντα τεσσάρων (8.884) ευρώ.

δ) Το συνολικό ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο καθώς και το απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημα να μην υπερβαίνει το ποσό των έντεκα χιλιάδων (11.000) ευρώ.

Τα ποσά που ορίζονται στις ανωτέρω περιπτώσεις β, γ, δ αφορούν εισοδήματα που δηλώθηκαν κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος, δηλαδή εξετάζονται τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν από 1.1.2014 έως 31.12.2014.ε) Το συνολικό ακαθάριστο ποσό κύριας και επικουρικής σύνταξης που καταβάλλεται στο συνταξιούχο κατά το μήνα έναρξης ισχύος της κοινοποιούμενης διάταξης (ήτοι, σύνταξη μηνός Μαΐου 2016), συμπεριλαμβανομένων των πάσης φύσεως επιδομάτων να μην υπερβαίνει τα εξακόσια εξήντα τέσσερα (664) ευρώ.

στ) Ειδικά όσον αφορά στους αλλοδαπούς – πολίτες τρίτων χωρών – δικαιούχους του ΕΚΑΣ, εκτός από τον όρο της μόνιμης διαμονής τους στην Ελλάδα και με σκοπό τη διασφάλιση χορήγησής του σε νόμιμα διαμένοντες, απαιτείται πλέον ρητώς η διαμονή τους στη χώρα να είναι και νόμιμη.

Τα ποσά για το 2016

1. Τα καταβαλλόμενα μηνιαίως ποσά του ΕΚΑΣ στους δικαιούχους, ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος από συντάξεις, κύριες και επικουρικές, μισθούς, ημερομίσθια και λοιπά επιδόματα ή βοηθήματα, απεικονίζονται αναλυτικά στον εξής πίνακα:

ΠΟΣΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ από συντάξεις (κύριες και επικουρικές), μισθούς, ημερομίσθια και λοιπά επιδόματα (σε ευρώ) ΠΟΣΟ Ε.Κ.Α.Σ. (σε ευρώ) έως 7.216,00 230,00 Από 7.216,01 μέχρι 7.518,00 172,50 Από 7.518,01 μέχρι 7.720,00 115,00 Από 7.720,01 μέχρι 7.972,00 57,50

Τα ανωτέρω ποσά επιδόματος χορηγούνται στους συνταξιούχους λόγω γήρατος και αναπηρίας που λαμβάνουν πλήρη σύνταξη.

Αντίθετα, το ΕΚΑΣ ισούται με τα 2/3 των αναφερόμενων στον ανωτέρω πίνακα ποσών για τους συνταξιούχους:

α) λόγω γήρατος και αναπηρίας που λαμβάνουν μειωμένη σύνταξη (δηλαδή είτε έχουν συνταξιοδοτηθεί σε όριο ηλικίας μικρότερο του αντίστοιχου πλήρους ή με ποσοστό αναπηρίας χαμηλότερο εκείνου που κατά περίπτωση και ασφαλιστικό φορέα προβλέπεται για χορήγηση πλήρους σύνταξης),

β) που δεν θεμελιώνουν αυτοτελές δικαίωμα συνταξιοδότησης με χρόνο ασφάλισης που έχουν πραγματοποιήσει στην Ελλάδα. Ειδικά, για τα πρόσωπα της ανωτέρω περίπτωσης β), η τυχόν μη καταβληθείσα πριν από την έναρξη ισχύος της κοινοποιούμενης διάταξης διαφορά του 1/3 του ποσού ΕΚΑΣ, δεν χορηγείται.

Στις περιπτώσεις των συνταξιούχων λόγω αναπηρίας οποιαδήποτε μεταβολή του ποσοστού αναπηρίας τους (αυξητική ή μειωτική) εντός του ίδιου ημερολογιακού έτους στο οποίο καταβάλλεται το ΕΚΑΣ, δεν επιφέρει καμία μεταβολή στο ποσό αυτού Ενδεικτικό παράδειγμα : συνταξιούχος αναπηρίας του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ετών 66 με ποσοστό 80% – δικαιούχος ΕΚΑΣ 2016 – επανακρίνεται από τις Υγειονομικές Επιτροπές του ΚΕΠΑ το Σεπτέμβριο 2016 με ποσοστό αναπηρίας 70%.

Ο συνταξιούχος αυτός θα συνεχίσει να λαμβάνει πλήρες ποσό ΕΚΑΣ για όλο το 2016 και η μείωση κατά 1/3 του δικαιούμενου ποσού θα επέλθει το 2017 (εφόσον, βέβαια, δικαιούται βάσει εισοδηματικών κριτηρίων το ΕΚΑΣ του 2017). 2. Στις περιπτώσεις προσώπων που είναι συνδικαιούχοι σύνταξης λόγω θανάτου, τα ποσά του ΕΚΑΣ επιμερίζονται κατά το ίδιο ποσοστό επιμερισμού της σύνταξης, όπως προβλέπεται από τις διατάξεις του οικείου ασφαλιστικού φορέα τους, άλλως από την κληρονομική μερίδα τους.

Για ειδικά μισθολόγια

Σύμφωνα με την τροπολογία για τα ειδικά μισθολόγια, προβλέπεται πως μπορεί το μέτρο να μην εφαρμοστεί αν επιλεγούν ισοδύναμα μέτρα (και συμφωνηθούν με τους θεσμούς) αλλά το πακέτο αυτό θα πρέπει να έχει οριστικοποιηθεί μέχρι και το τέλος Σεπτεμβρίου, δηλαδή πριν την κατάθεση του προϋπολογισμού και όχι μέχρι και τις 31/12/2016 που προβλέπονταν στην διάταξη που είχε ψηφιστεί πριν από περίπου 10 ημέρες.

Σε άλλη διάταξη η τροπολογία προβλέπει αύξηση του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ κατά 57% για τα μη ιδιοχρησιμοποιούμενα ακίνητα των Ανωνύμων Εταιριών Επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία (Α.Ε.Ε.Α.Π), Μισθολόγια.

«Κόφτης» και υπερταμείο

Σύμφωνα με την τροπολογία, σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών ή ανωτέρας βίας, η αναστολή ή μείωση του ύψους των δαπανών που θα κόβονται θα απαιτεί συμφωνία και όχι απλή διαβούλευση με τους δανειστές.

Επιπλέον, στην ετήσια έκθεση που θα συντάσσει ο υπουργός Οικονομικών, θα πρέπει να καθορίζει το ποσό και το ποσοστό επί του ΑΕΠ των «καθαρών» μέτρων, δηλαδή αφού υπολογιστεί και αφαιρεθεί η υφεσιακή τους επίπτωση.

Όσον αφορά τις διατάξεις για τις αποκρατικοποιήσεις δίνεται μετά από απαίτηση των δανειστών η ασυλία από κάθε ποινική ευθύνη για αποφάσεις των μελών του ΔΣ έναντι τρίτων και για πράξεις ή παραλήψεις κατά την άσκηση των καθηκόντων τους με εξαίρεση την αμέλεια ή τον δόλο.

Στο μέτρο που η απόφαση είναι εγκεκριμένη από το Ελεγκτικό Συνέδριο η απόφαση του Οργάνου είναι δεσμευτική.

Σε κάθε περίπτωση σε περιπτώσεις διώξεων έναντι των μελών του ταμείου επιλαμβάνεται ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου αυτοπροσώπως.

Για «κόκκινα» δάνεια

Η σχετική τροπολογία προστατεύει τους δανειολήπτες των οποίων θα πωληθεί το δάνειο από υπέρογκο επιτόκιο. Προβλέπεται πως σε καμία περίπτωση ο αγοραστής δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο δεν επιτρέπεται να το αυξάνει σε βάρος του δανειολήπτη.

Ειδικότερα, στις νομοτεχνικές διευκρινίσεις για τις εταιρείες που θα αγοράζουν τα δάνεια αναφέρεται ότι στην περίπτωση που μεταβιβάζεται κάποιο δάνειο για το οποίο ισχύει κυμαινόμενο επιτόκιο, αυτός που το αγοράζει δεν μπορεί να ορίσει περιθώριο παραπάνω από το επιτόκιο αναφοράς, υψηλότερο από εκείνο που είχε ορίσει η τράπεζα. Εκτός αν στην αρχική δανειακή σύμβαση περιγράφονται με ακρίβεια τα συγκεκριμένα κριτήρια για τη μεταβολή του κριτηρίου.

Δημοσιονομικός «κόφτης»

Σύμφωνα με την τροπολογία, σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών ή ανωτέρας βίας, η αναστολή ή μείωση του ύψους των δαπανών που θα κόβονται θα απαιτεί συμφωνία και όχι απλή διαβούλευση με τους δανειστές.

Όπως ξεκαθαρίζεται, οι περικοπές δαπανών θα υπολογίζονται σε καθαρή βάση, δηλαδή αφού συνυπολογιστούν και οι επιπτώσεις στα έσοδα που θα έχει η περικοπή δαπανών βάσει των ορίων που θα θέτει το τεχνικό μνημόνιο συνεργασίας και συναντίληψης (TMU).

Επίσης περιλαμβάνονταν τεχνική βελτίωση και στον μαθηματικό τύπο με βάση τον οποίο θα υπολογίζονται οι εκάστοτε περικοπές δαπανών όταν υπάρχει απόκλιση από την δημοσιονομικό στόχο.

Επιπλέον, στην ετήσια έκθεση που θα συντάσσει ο υπουργός Οικονομικών, θα πρέπει να καθορίζει το ποσό και το ποσοστό επί του ΑΕΠ των «καθαρών» μέτρων, δηλαδή αφού υπολογιστεί και αφαιρεθεί η υφεσιακή τους επίπτωση.

Για ΑΔΜΗΕ

Στο θέμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, τροπολογία ρυθμίζει αλλαγές που αφορούν τις ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας που θα δημοπρατούνται ώστε να ανοίξει η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Επίσης επανακαθορίζεται από πέντε μήνες σε τέσσερις η διάρκεια του διαγωνισμού για την επιλογή στρατηγικού επενδυτή στον ΑΔΜΗΕ.

Ορίζεται ότι δύο εβδομάδες μετά την κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ, θα πρέπει να οριστεί διεθνής εκτιμητής ο οποίος θα πρέπει να ανακοινώσει εύλογο τίμημα για την αποζημίωση της ΔΕΗ σε αναπλήρωση της απώλειας του ΑΔΜΗΕ.