Θες να ζήσεις σαν σκλάβος; Δουλειές υπάρχουν

Την ώρα που η ειδησεογραφία παγκοσμίως κατακλύζεται από την πανδημία του COVID - 19 ένα νέο ρεπορτάζ - αυτή τη φορά από το BBC - στρέφει το φακό του στην ισπανική πόλη Έλ Εχίδο στην Αλμερία. Η επονομαζόμενη «θάλασσα από πλαστικό», φέρνει ξανά στο προσκήνιο την εργασιακή εκμετάλλευση και τις συνθήκες σκλαβιάς τις οποίες βιώνουν αφρικανοί μετανάστες μαζεύοντας τα φρούτα και τα λαχανικά που θα φτάσουν στο πιάτο της ανεπτυγμένης Ευρώπης. 

AP 19119747222410

Η Ισπανία είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς φρούτων και λαχανικών στον κόσμο. Στο νότο και συγκεκριμένα στην Αλμερία το πλαστικό από τα θερμοκήπια μπορεί να το διακρίνει κανείς από το δορυφόρο. Από εδώ έρχονται στο πιάτο μας, αγγούρια, ντομάτες και πιπεριές. 

Φτηνά πλαστικά θερμοκήπια καλύπτουν δεκάδες εκατοντάδες εκτάρια γης και εργάτες – μετανάστες συλλέγουν τα φρούτα και τα λαχανικά τα οποία πωλούνται στα ευρωπαϊκά σουπερμάρκετ.

Η επονομαζόμενη «θάλασσα από πλαστικό» – λόγω των τεράστιων θερμοκηπίων -, υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο παράγει περίπου 8.5 εκατομμύρια τόνους. Σχεδόν 100.000 εργάτες δουλεύουν στα θερμοκήπια ενώ σχεδόν 8.000 οδηγοί απασχολούνται για να διοχετεύσουν τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ της Ευρώπης. 

Για να φτάσουν όμως στο τραπέζι τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, χιλιάδες μετανάστες κυρίως από την Αφρική βιώνουν συνθήκες σκλαβιάς, δουλεύοντας με άθλιες αμοιβές, χωρίς ασφάλιση και ζώντας σε παράγκες. 

Γύρω από τα θερμοκήπια της Αλμερία κάθε πρωί, μετανάστες από την Αφρική που ζουν σε παραγκουπόλεις χωρίς νερό και ρεύμα, αναζητούν καθημερινά μεροκάματο στα χωράφια των μεγαλοαγροτών της περιοχής. Το ωρομίσθιο κυμαίνεται από 4 έως 5 ευρώ ενώ η ελάχιστη αμοιβή από τη νομοθεσία για τους εργάτες είναι 7,28 ευρώ την ώρα. 

Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι περισσότεροι εργάτες στα θερμοκήπια είναι ότι δε λαμβάνουν καν τα χρήματα που τους «τάζουν». Η πάγια τακτική που συνηθίζουν οι τσιφλικάδες του ισπανικού νότου είναι να κόβουν αποδείξεις πληρωμής για να δείχνουν νομότυποι, οι οποίες όμως δεν αντικατοπτρίζουν τον πραγματικό αριθμό ωρών που έχει δουλέψει κάποιος. 

Μετά από πολύμηνη δημοσιογραφική έρευνα, το ΒBC ταξίδεψε στην Ισπανία με στόχο να διερευνήσει τις καταγγελίες για εργασιακή εκμετάλλευση. 

«Δουλεύουμε 8 ώρες ασταμάτητα, χωρίς διάλειμμα, μέσα στο θερμοκήπιο που έχει 50 βαθμούς Κελσίου. Για όσο φυσικά δουλεύεις σαν σκλάβος, δουλειά υπάρχει. Αν διανοηθείς, όμως, να διεκδικήσεις τα δικαιώματά σου, τότε δεν κάνεις και σε διώχνουν», εξηγεί ο Γιούσεφ στην κάμερα του βρετανικού δικτύου.

Δεν αποκαλύπτει την πραγματική του ταυτότητα, γιατί ζει και εργάζεται στην περιοχή για χρόνια. Με στόχο να δημοσιοποιήσει ποια είναι η συνθήκη που βιώνουν χιλιάδες αγρότες στα θερμοκήπια της Αλμερία, μια από τις μέρες που ήταν να πληρωθεί, ο Γιούσεφ αποφασίζει να καταγράψει με κρυφή κάμερα τη συνομιλία με το αφεντικό του ενώ ζητά να πάρει τα χρήματα που είναι η ελάχιστη αμοιβή σύμφωνα με το νόμο.

Στη βίντεο – ντοκουμέντο ο αφρικανός εργάτης ζητά εξηγήσεις διότι άλλα χρήματα αναγράφονται στην απόδειξη πληρωμής και τελικά το ποσό που λαμβάνει είναι πολύ μικρότερο. Τα αφεντικά εξοργίζονται δείχνοντας ότι δεν ενδιαφέρονται για όσα τους λέει, απαντώντας του ότι αυτό είναι και αν δεν του αρέσει να φύγει. 

Ο Γιούσεφ αρνείται να υπογράψει την εικονική απόδειξη κι εκτός αυτού «τολμά» να απαντήσει ότι δεν πληρώνουν καν τα ελάχιστα μεροκάματα που ορίζει ο νόμος. Η ένταση κλιμακώνεται με το αφεντικό του να αρχίζει να τον βρίζει, απαντώντας του ότι, «χέστηκα για το τι λέει ο νόμος» ενώ δε διστάζει να του επιτεθεί και τελικά να τον διώξει από τη δουλειά.

Ο Γιούσεφ κατήγγειλε το αφεντικό του για κακομεταχείριση και για τη χαμηλή αμοιβή που του έδινε. Σε ερώτηση του BBC, η αποστομωτική απάντηση που έδωσε το αφεντικό του ήταν ότι έχασε την ψυχραιμία του χωρίς να δώσει καμία απολύτως εξήγηση για τα χρήματα που δίνει στους εργάτες. 

«Οι εργάτες λένε μόνο ψέμματα»

Σε μια παρακείμενη φάρμα, εταιρείας που προμηθεύει τις μεγαλύτερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ της Ευρώπης, οι εργάτες ξεκίνησαν απεργία διεκδικώντας να πληρώνονται με το ωρομίσθιο που ορίζει ο νόμος

Κατά τη διάρκεια του ρεπορτάζ, έφτασε η αστυνομία με σκοπό να μιλήσει με τους ιδιοκτήτες του θερμοκηπίου. Όπως αναφέρει ο δημοσιογράφος Gavin Lee, οι εργαζόμενοι στο θερμοκήπιο καταγγέλλουν ότι κατά τη διάρκεια της απεργίας τα αφεντικά έβαλαν μέσα στην εγκατάσταση παράνομα, άλλους εργάτες που εργάζονταν με αποτέλεσμα η δουλειά να προχωράει κανονικά την ώρα της απεργίας. 

Την ίδια ώρα, η παρουσία των απεργών, ενόχλησε τον ιδιοκτήτη διπλανού θερμοκηπίου ο οποίος δε δίστασε να επιτεθεί τόσο στους εργάτες όσο και στο τηλεοπτικό συνεργείο, απειλώντας να χτυπήσει με σφυρί τον εικονολήπτη. 

«Ψέματα, λένε ψέματα». Αυτή είναι η απάντηση του ιδιοκτήτη του θερμοκηπίου για τα όσα αναφέρουν οι απεργοί, υποστηρίζοντας ότι δίνει πάντα τον ελάχιστο μισθό που ορίζει ο νόμος. Μάλιστα, δε θα διστάσει να επικαλεστεί τις αποδείξεις πληρωμών που έχει στα χέρια του και οι οποίες υποτίθεται ότι επιβεβαιώνουν τον ισχυρισμό του. 

«Δεν έχει καμία απόδειξη», δηλώνει κατηγορηματικά στην κάμερα του BBC o Μαχφούντ, ο οποίος εργάζεται για 16 συναπτά έτη στην εταιρεία και συνεχίζει τονίζοντας ότι «το μόνο που έχει είναι ψεύτικες αποδείξεις». 

Ο ίδιος σημειώνει αναλυτικά τις ώρες που εργάζεται. «Δουλεύω 200 ώρες το μήνα και δεν παίρνω 1.000 ευρώ», δηλώνει. Την ίδια ώρα αν πληρωνόταν με το νόμιμο κατώτατο μισθό για τις συγκεκριμένες ώρες θα έπαιρνε 30% παραπάνω. 

Ελ Εχίδο: Το προπύργιο του ακροδεξιού Vox 

Η πόλη του ισπανικού νότου και η επαρχία της Αλμερία δεν απασχολούν τα ΜΜΕ μόνο για την εκμετάλλευση που λαμβάνει χώρα κάτω από τα πλαστικά των θερμοκηπίων.

Όπως έγραφαν ισπανικά Μέσα Ενημέρωσης το Δεκέμβριο του 2018 μετά τις εκλογές στην Ανδαλουσία, αν μία πόλη αποτελεί το παράδειγμα σχετικά από το σοκ που προκάλεσε το ακροδεξιό Vox, είναι το Ελ Εχίδο. 

Οι μετανάστες δεν έχουν να αντιμετωπίσουν μόνο τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης και εργασίας αλλά και το ρατσισμό και την ξενοφοβία, μιας και το Ελ Εχίδο αποδείχτηκε κυριολεκτικά μια έντονη μαύρη κηλίδα στον ισπανικό εκλογικό χάρτη. 

Τα αποτελέσματα μάλιστα των εθνικών εκλογών ανέδειξαν το ακροδεξιό Vox πρώτο στην πόλη κάνοντάς το και το πρώτο ακροδεξιό, εθνικιστικό κόμμα μετά την πτώση της Δικτατορίας του Φράνκο, στο ισπανικό κοινοβούλιο.

Για τα ισπανικά δεδομένα, το Ελ Εχίδο θεωρείται μια μικρή επαρχιακή πόλη  η οποία αριθμεί περίπου 90.000 κατοίκους. Στην πόλη λόγω της αγροτικής δραστηριότητας και των θερμοκηπίων ζουν πλέον περίπου 25.700 μετανάστες, κυρίως από την Αφρική, κοντά δηλαδή στο 1/3 των κατοίκων.  

Την ίδια ώρα, τα ποσοστά της ανεργίας στην πόλη είναι 10 μονάδες λιγότερα από τον εθνικό μέσο όρο κάτι το οποίο προκύπτει από το εργατικό δυναμικό των μεταναστών οι οποίοι δουλεύουν στα θερμοκήπια της περιοχής.

Ωστόσο, η ισχυρή αντιμεταναστευτική και ισλαμοφοβική ρητορική του Vox κατάφερε να πείσει τους ψηφοφόρους θεωρώντας τον ξένο πληθυσμό ως απειλή στην πολιτιστική τους ταυτότητα. 

Χρησιμοποιώντας δηλαδή το γνωστό ακροδεξιό αφήγημα του ιδιότυπου ρατσισμού που βιώνουν οι εκάστοτε ντόπιοι από τους «ξένους» – κάτι που σταθερά παρατηρείται και στην Ελλάδα – το Vox χρησιμοποίησε την αντιμεταναστευτική ρητορική του για να προσελκύσει τους κατοίκους της Αλμερία και ιδιαίτερα του Ελ Εχίδο, οι οποίοι σαγηνεύτηκαν από τη σκληρή ξενοφοβική γραμμή του κόμματος και τις προεκλογικές εξαγγελίες για απελάσεις. 

Μια ακόμα ιδιαίτερη πτυχή για την περιοχή και η οποία όπως σημειώνουν αναλυτές, εξηγεί την ακροδεξιά ψήφο, είναι ο οικονομικός και κοινωνικός μετασχηματισμός που έχει συμβεί τα τελευταία χρόνια, καθώς η συγκεκριμένη επαρχία διαθέτει ακόμα μια ιδιαιτερότητα εντός του ισπανικού νότου. 

Η περιφέρεια της Ανδαλουσίας για παράδειγμα, είναι παραδοσιακά μια γεωργική περιοχή με ισχυρά αριστερά συνδικάτα, κάτι όμως που δεν ισχύει στην περίπτωση της Αλμερία και του Ελ Εχίδο. 

Η έλευση υδροπονικών συστημάτων τα οποία μετέτρεψαν την άγονη γη στο μεγαλύτερο παραγωγό τροφίμων, άλλαξαν πλήρως το παραγωγικό μοντέλο και από τον αγρότη συναντάμε πλέον τον επιχειρηματία. Κάποτε οι αγρότες του Ελ Εχίδο, δούλευαν οι ίδιοι τη γη τους και πλέον φωνάζουν άλλους για να δουλέψουν σε αυτούς. 

Όπως εξηγεί ο ακαδημαϊκός, Andrés Sánchez Picón, «η μετάβαση από τη διαχείριση ενός μικρού οικογενειακού αγροκτήματος σε μια γεωργική επιχείρηση που απασχολεί άλλους εργαζόμενους, αλλάζει την αντίληψη των ανθρώπων για τον εαυτό τους και, ως εκ τούτου, και την πολιτική τους ταυτότητα».

Την ίδια ώρα, αυτά τα υψηλά οικονομικά στρώματα ισπανών και ιδιαίτερα όσοι ζητούσαν μείωση φόρων, αποτέλεσαν και το ακροατήριο στο οποίο εστίασε και έπεισε το ακροδεξιό  Vox.

Παγιδευμένοι στις παραγκουπόλεις και εγκλωβισμένοι ανάμεσα στην εκμετάλλευση και το ρατσιστικό μίσος, οι εργάτες – μετανάστες των θερμοκηπίων θυσιάζονται για να φτάσουν στα ράφια των σούπερ μάρκετ όμορφες συσκευασίες με φρέσκα φρούτα και λαχανικά.

Μετανάστες που είναι χρήσιμοι για όσο δουλεύουν στα χωράφια και στα θερμοκήπια με ελάχιστα χρήματα και ζώντας σε άθλιες συνθήκες. Κι αν ζητήσουν τα δεδουλευμένα μπορεί και να τους απειλήσουν ή να τους πυροβολήσουν. 

Θες να ζήσεις σαν σκλάβος; Δουλειές υπάρχουν.

Μετανάστες, ξένοι δηλαδή, που ήρθαν για να μας αλλοιώσουν τον πολιτισμό, εισβάλλοντας με τα πρωτόγονα έθιμα και τις συνήθειές τους. Μετανάστες που μπορεί να μας κολλήσουν αρρώστιες.

Μετανάστες που γίνονται πρωταγωνιστές σε εκτενή ρεπορτάζ ΜΜΕ τα οποία κάνουν λόγο για επιθέσεις που δέχονται οι ντόπιοι από τους ξένους.

Μετανάστες που μας κάνουν να νιώθουμε ξένοι στο ίδιο μας στο σπίτι.

Μετανάστες που μας κάνουν να αγανακτούμε. «Είμαστε φιλόξενοι, είμαστε αλλά πόσο πια; Δεν πρέπει να αντιδράσουμε για να ξεβρωμίσει ο τόπος;»

Το Ελ Εχίδο και η Αλμερία, είναι μακριά… στην Ισπανία; 

Μητσοτάκης: Σε πανικό στη Βουλή – Αντί για απαντήσεις, επίθεση και «δεν ντρέπεστε» στην αντιπολίτευση (video)

6167665

Μητσοτάκης: Σε πανικό στη Βουλή – Αντί για απαντήσεις, επίθεση και «δεν ντρέπεστε» στην αντιπολίτευση (video)

«Ουδέποτε, δόθηκε καμία εντολή για συγκάλυψη», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κοιτώντας τους συγγενείς των θυμάτων

Βουλή: Ο λόγος για τα άδεια έδρανα του ΚΚΕ και της Νέας Αριστεράς στην ομιλία της Κωνσταντοπούλου

6167422

Βουλή: Ο λόγος για τα άδεια έδρανα του ΚΚΕ και της Νέας Αριστεράς στην ομιλία της Κωνσταντοπούλου

Μετά την ολοκλήρωση της ομιλίας της Ζωής Κωνσταντοπούλου, οι βουλευτές των δύο κομμάτων επέστρεψαν στις…

Μητσοτάκης: Όλο το παρασκήνιο για τις εκκαθαρίσεις Μπρατάκου και Παπασταύρου

InCollage 20240328 205245331

Μητσοτάκης: Όλο το παρασκήνιο για τις εκκαθαρίσεις Μπρατάκου και Παπασταύρου

O Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται πως «παραίτησε» τους δύο στενούς του συνεργάτες προκειμένου να μην απολογηθεί…