Θέμης Καραμουρατίδης: Σας αρέσει – δεν σας αρέσει, είμαι δικό σας παιδί, εσείς με «κάνατε»

Δεν είμαι σε θέση να κρίνω αν ο Θέμης Καραμουρατίδης είναι ο σημαντικότερος συνθέτης της νέας γενιάς. Αυτό που ξέρω είναι πως στη συναυλία για τον Γρηγορόπουλο στα Προπύλαια, ακριβώς πριν μία δεκαετία, ένα πλήθος κόσμου τραγουδούσε το ”Εν λευκώ” με μία φωνή, σιγοντάροντας τη Νατάσσα Μποφίλιου. Από τότε κύλησε πολύ νερό στ’ αυλάκι. Οι συναυλίες του στην Τεχνόπολη, πάντα με τη Μποφίλιου πρωταγωνίστρια, προσέλκυσαν έναν ασύλληπτο αριθμό φαν που είχαμε να δούμε από άλλες ”ιστορικές” περιόδους του ελληνικού τραγουδιού. Επιπλέον ο Καραμουρατίδης δεν επαναπαύθηκε, αλλά επιχείρησε συνεργασίες δισκογραφικές με τα πιο ηχηρά ονόματα, τα οποία αναφέρονται στην ακόλουθη συζήτηση. Πρόσφατα κυκλοφόρησε το ”Μπελ Ρεβ”, το απόσταγμα από τις παραστάσεις του περασμένου χειμώνα με τα άλλα δύο μέλη της αδιάσπαστης ομάδας τους: Την ερμηνεύτρια Νατάσσα Μποφίλιου και τον στιχουργό Γεράσιμο Ευαγγελάτο. Αφορμή για τη συνέντευξη μας δεν ήταν μόνο η δισκογραφική έκδοση του ”Μπελ Ρεβ”, αλλά και η επικείμενη παράσταση στην περίφημη Ταράτσα του Φοίβου: Τη Δευτέρα, 17 Σεπτεμβρίου, ο Καραμουρατίδης θα παρουσιάσει ένα ανατρεπτικό πρόγραμμα με τη συμβολή δύο τραγουδιστριών με ισχυρές προσωπικότητες: Την ”αισθησιακή” Μελίνα Κανά και την ”αλέγρα” Κατερίνα Κούκα – οι χαρακτηρισμοί ανήκουν στον ίδιο μαζί με όλη τη χαρά για την εκ νέου αποκάλυψη των τραγουδιών του με τις δικές τους ερμηνείες! 

Πολλοί λένε ότι είσαι ο σημαντικότερος συνθέτης της νέας γενιάς. Θα τό’χεις ακούσει. Τι λες εσύ γι’ αυτό;

Όμορφο είναι να το ακούς, αλλά χωρίς να θέλω να υποτιμήσω κανέναν για μένα δεν έχει καμία σημασία. Η εποχή μας έχει άλλα μεγέθη απ’ αυτά που αντιλαμβανόμαστε ως τεράστια. Είναι τόσο στενά τα περιθώρια και τόσο μικρή η εποχή που δε μπορείς να αναμετρηθείς μαζί της ως προς τους ”μεγάλους”. Εμείς είμαστε οι ”μεταβατικοί”, έτσι πιστεύω εγώ. Επίσης, αυτό που λέμε ”impact”, έχει αλλάξει πολύ.

Πάντως εγώ μια – δυο φορές που ήρθα σε συναυλίες σας, είδα να ξέρουν απ’ έξω τα τραγούδια σας άνθρωποι από 20 μέχρι 70 ετών.

Είναι πολύ συγκινητικό να βλέπεις ότι αυτό που κάνεις και που ευχαριστεί πρωτίστως εσένα, αφορά και πολλούς άλλους ανθρώπους. Να έρχονται στο καμαρίνι και να σου λένε ότι το τάδε κομμάτι σου άλλαξε με διάφορους τρόπους τις ζωές τους! Υπήρξε άνθρωπος στη Σαντορίνη που μου είπε ”Ακούγοντας τραγούδια σας, κατάφερα να ξεπεράσω μόνος μου το θέμα με τα ναρκωτικά” – το πως το κατάφερε, εκείνος ξέρει μόνο!

Πόσα χρόνια μετράει η παρουσία σου στην ελληνική μουσική;

Η επαγγελματική μου σχέση με τη μουσική αφήνει πίσω της ήδη 14 χρόνια, από τότε που εμφανίστηκα με την Ακρόαση της Μικρής Άρκτου. Το 2004 είχε κυκλοφορήσει το CD από τη Δεύτερη Ακρόαση. Ήταν σημαντικό το όλο εγχείρημα μέσα σε μία ημιθανή δισκογραφία που είχε κλειστές τις πόρτες της. Δεν υπήρχε ακόμα η πορτούλα του διαδικτύου, του YouTube και του home studio, έπρεπε οπωσδήποτε να σε πάρει μία εταιρεία. Το ότι άνοιξε, λοιπόν, τις πύλες της μία μικρή ανεξάρτητη εταιρεία σε δέκα ανθρώπους και τους σύστησε δισκογραφικά, ήταν τεράστια υπόθεση!

Νιώθεις συναισθηματικούς δεσμούς με τη Μικρή Άρκτο ή έχεις πια αυτονομηθεί πλήρως;

Δε μπορώ να ξεχάσω το ότι εκεί γνωρίστηκα με τη Νατάσσα και τον Γεράσιμο, όπως και με άλλα παιδιά, την Ελεονόρα, τον Αλέξανδρο Εμμανουηλίδη, τη Μαρία Παπαγεωργίου, τον Μαραμή, τον Ηλία Βαμβακούση. Αναγνωρίζω πολλά πράγματα που με δένουν μ’ αυτή την αρχή, αλλά παράλληλα ήρθε η στιγμή να αποκολληθώ από πράγματα που ένιωθα ότι δεν μου ταιριάζουν. Έρχεται η στιγμή δηλαδή που τα σκληρά και αρνητικά πράγματα θέλεις να φύγουν από πάνω σου.

Πότε ακριβώς είδες ότι το πράγμα ξέφυγε από ένα στενό παρεΐστικο κύκλο και το μεγάλο ”άνοιγμα” έγινε;

Ποτέ! Θεωρώ ότι είμαι αρκετά προσγειωμένος. Υπάρχει το τραγούδι που αγαπάμε και το κοινωνούμε μεταξύ μας μια αρκετά μεγάλη ομάδα ανθρώπων, αλλά δε νιώθω ο ”τεράστια επιτυχημένος συνθέτης”. Θεωρώ ότι έχω ανθρώπους που αγαπούν το τραγούδι μου και μοιραζόμαστε στιγμές κι αυτό πλέον είναι το ζητούμενο μου. Μεγαλώνοντας, ξέρεις, το βλέπεις και λίγο αλλιώς. Καταλαβαίνεις ότι μέσα στο αχανές σύμπαν είναι λίγο άκυρες οι ταμπέλες του στυλ ”μεγάλος συνθέτης” με όλη μαζί τη ματαιοδοξία τους. Μου φαίνονται κομματάκι φαιδρά αυτά. Κι ο Elvis Presley νά’σουν, δεν παύεις νά’σαι ένα μικρό κομματάκι μέσα στην ολότητα.

Αυτή την αυτογνωσία την κατέκτησες με τα χρόνια;

Χαίρομαι πάρα πολύ, ας πω απλά, γιατί κάνω αυτό που γουστάρω και όπως το ονειρεύτηκα ακριβώς. Δεν έχω κάποιον να μου πει ”Θα το κάνεις έτσι ή αλλιώς” και συν τοις άλλοις μπορώ να βιοπορίζομαι απ’ αυτό. Το τοποθετώ στον προσωπικό χάρτη της ικανοποίησης και της χαράς χωρίς να είμαι ο ”κάποιος”.

Γεννήθηκες στη Βέροια. Μέχρι πότε έμεινες στην πόλη σου;

Μέχρι τα 18 μου που ήρθα στην Αθήνα για να σπουδάσω στο Πάντειο Πανεπιστήμιο μέσα μαζικής επικοινωνίας. Δεν την τελείωσα τη σχολή, καθώς έμπλεξα με τη μουσική. Έγραφα από πολύ μικρός μουσική, αλλά αυτό ήταν μία ειδική υπόθεση, την οποία είχα εξαιρετικά στημένη μέσα μου. Έχω κρατήσει χαρτιά με σημειώσεις που σε ηλικία 15 ετών έφτιαχνα τους μελλοντικούς δίσκους μου. Έλεγα, ας πούμε, αυτά τα 15 τραγούδια θά’ναι στον ηλεκτρονικό δίσκο μου σε στυλ Λένα Πλάτωνος και Στέρεο Νόβα ή τα άλλα 15 κομμάτια θά’ναι ο έντεχνος δίσκος μου σε στυλ ”Το Άξιον Εστί”. Είχα ”κλείσει” ακόμα και τους μουσικούς, έλεγα π.χ. ότι εδώ θέλω να παίξει καβάλ ο Μάνος Αχαλινωτόπουλος. Ήταν τόσο δική μου υπόθεση ώστε όταν άρχισα να πληρώνομαι για τη μουσική, μου φαινόταν και λίγο ντροπή.

Σε ποια ηλικία είχες στα χέρια σου το πρώτο σου σχηματισμένο τραγούδι;

Το πρώτο μου τραγούδι τό’γραψα στα 14 σε δικούς μου στίχους. Το πρώτο μου οργανικό λεγόταν 8 1/2, γιατί διαρκούσε ακριβώς οχτώμισι λεπτά, και το έγραψα στα 12 μου.

Καμία επιρροή από το ”8 1/2” του Φελλίνι;

Όχι, που να ήξερα τον Φελλίνι στα 12 μου στο Πλατύ Ημαθίας; Μετά, ναι, το συνέδεσα με τον Φελλίνι.

Παίζεις πιάνο. Είναι το όργανο που μπορεί κατά κόρον να συνθέσει κάποιος;

Έχει μεγάλη διαφορά το που συνθέτεις. Είναι διαφορετικό να γράφεις σε μία κιθάρα και σε ένα πιάνο ή σε ένα οποιοδήποτε άλλο όργανο. Δε μπορώ να φανταστώ, λόγου χάριν, πως είναι να συνθέτεις σε όργανα μη πολυφωνικά.

Η οικογένεια σου ήταν πολιτικοποιημένη;

Θα έλεγα ότι ήταν μία μετριοπαθής μεταπολιτευτική οικογένεια. Άνθρωποι με διαφορετικές καταβολές και πεποιθήσεις, αλλά χωρίς να γίνεται κάποιος χαμός. Μην ξεχνάς, περάσαμε και μία εποχή που κανένας δεν έλεγε τι ψήφιζε, παρόλο που ήταν πολύ πιο ήρεμη απ’ τη σημερινή. Τα γνωστά, η πασοκική μετά τη μεταπολιτευτική Ελλάδα, που αργότερα θέλαμε να ξεχαστεί. Οι γονείς μου ήταν μέρος αυτού.

Θα χαίρονται βέβαια με την ανέλιξη σου.

Πολύ, πολύ! Έρχονται όσο μπορούν στα live και νιώθουν ευτυχισμένοι. Ο πατέρας μου, μάλιστα, με βοηθάει σε πολλά πράγματα. Μου λέει ”Σήμερα ο ΜΕΛΩΔΙΑ σε έπαιξε έξι φορές, ο ΔΙΕΣΗ πέντε” κ.λπ. Έχει τρελαθεί ο άνθρωπος, κάθεται και παρακολουθεί τα ραδιόφωνα (γέλια)

Μια και ανέφερες τα ραδιόφωνα, ξέρεις καλά ότι για να παιχτεί σήμερα ένας καλλιτέχνης πρέπει να τα σκάσει κανονικά στα ραδιόφωνα. Δεν θεωρείς ότι κάπου γίνεται μία κατάχρηση μετάδοσης των τραγουδιών σου ενδεχομένως εις βάρος άλλων συναδέλφων σου; Εννοείται πως εσύ δε φέρεις καμία ευθύνη γι’ αυτό.

Καταλαβαίνω πολύ καλά τι λες. Το ραδιόφωνο πια δεν είναι αυτό που ήταν παλιά. Είναι μια άλλη συνθήκη, όχι καλύτερη ή χειρότερη, αλλά σίγουρα δεν έχει να σου προτείνει πράγματα. Το ραδιόφωνο παίζει αυτό που σ’ αρέσει, αυτό που αρέσει στον κόσμο. Το ότι τα ραδιόφωνα παίζουν εμάς, την Ελεωνόρα ή τον Χαρούλη, δεν σημαίνει ότι μας αγαπάνε κιόλας. Βλέπουν όμως στους δέκτες τους την επιτυχία που κάνουν. Θυμάμαι πως όταν εμφανίστηκε το ”Εν λευκώ”, οι παραγωγοί μας παίξανε από την καρδιά τους, σε εποχές που δεν υπήρχαν τα playlists, οι έρευνες και οι μετρήσεις. Είμαι σίγουρος πλέον πως οι άνθρωποι συντονίζονται στους ραδιοφωνικούς σταθμούς για ν’ ακούσουν κάτι που τους αρέσει, όχι κάτι που θα ανακαλύψουν. 

 

Μια μεγάλη επιτυχία ξεπηδά σήμερα από τα ραδιόφωνα;

Το αντίθετο γίνεται. Ένα κομμάτι να κάνει θόρυβο απ’ ”έξω” και εκ των υστέρων να μπαίνει στο ραδιόφωνο. Για παράδειγμα, υπάρχει το κομμάτι ”Στάσου λίγο” του Νίκου Μερτζάνου, το οποίο πήρε εκατομμύρια views στο YouTube και άρεσε αντικειμενικά πολύ. Εκ των υστέρων μπήκε στα ραδιόφωνα. Πιστεύω πως είναι τόσο μικρό και αγαπησιάρικο όλο αυτό που έχει γίνει ώστε δε χρειάζεται στην πραγματικότητα κανέναν για να βγει προς τα έξω. Και ξέρεις καλά πως πριν από 15 – 20 χρόνια ήσουν τελειωμένος αν δεν σ’ έπαιζε το ραδιόφωνο.

Εγώ έχω να πω ότι κάθε μήνα παραλαμβάνω 10 ελληνικά CD κατά μέσο όρο και αναλογίζομαι με μια πικρία πώς θα ακουστούν αυτοί οι άνθρωποι και θα μαθευτεί η δουλειά τους…

Σίγουρα στερούμαστε πλουραλισμού. Απ’ την άλλη, σίγουρα είμαστε κουρασμένοι, πιο φτωχοί και πιο αγανακτισμένοι. Έχεις μπροστά σου τα πάντα και τελικά δεν κάνεις τίποτα. Εμένα με αφορά αυτό, με πονά και με καίει, αφού ήμουν ένας απ’ αυτούς που μάζευαν χαρτζιλίκι για ν’ αγοράσουν δίσκους. Έπαιρνα δύο δίσκους κάθε εβδομάδα και τους έλιωνα στην κυριολεξία. Τώρα ξέρω ότι βγήκε ο τάδε δίσκος, παίρνω πέντε γνώμες και τον ακούω μετά μία φορά προσπερνώντας γρήγορα τα tracks. Δεν ήταν έτσι η ακρόαση ενός δίσκου! Το βλέπω και με τα δικά μας τραγούδια: Το ότι είναι τώρα στη μόδα, δεν σημαίνει ότι θά’ναι και σε δέκα χρόνια.

Με την εμπειρία σου πια, μπορείς να διαβλέψεις εκ των προτέρων ποιο κομμάτι θα ”γίνει” ή όχι;

Πέφτω πάντα έξω σ’ αυτό. Όταν κάναμε τον πρώτο δίσκο με τη Γιώτα Νέγκα, το αγαπημένο μου ήταν ”Το δίκιο μου” απλά χωρίς να θεωρώ ότι θα γινόταν επιτυχία. Έχω μία μεγάλη συναισθηματική σχέση με τα ”αδικημένα” τραγούδια, γιατί τα καημένα δεν έχουν το δικό τους χώρο. Πάντως στα live προσπαθούμε να μην παίζουμε μόνο τα τραγούδια της πρώτης γραμμής!

Στην παράσταση ”Μπελ Ρεβ”, η οποία δισκογραφήθηκε ήδη, η Μποφίλιου ερμηνεύει και κομμάτια της Νέγκα, ας πούμε, ή μόνο τα δικά της;

Όχι, η παράσταση αυτή αποτελείτο από τραγούδια των τριών μας με μία – δύο εξαιρέσεις. Γιατί έτσι θέλουμε, έτσι γουστάρουμε βασικά…

Κι αφού σας πάει και καλά, γιατί να το ”σπάσετε”;

Υπάρχει μία συνέπεια μεταξύ μας και η σχέση μας πια είναι εντελώς οικογενειακή. Έχουμε λύσει τις ανασφάλειες και τους ανταγωνισμούς απ’ όταν ήμασταν 20 ετών παιδάκια, ξέρεις, του στυλ ”Θα μ’ αφήσει τώρα η Νατάσσα να κάνει δουλειά με άλλον συνθέτη” ή ”θα μ’ αφήσει ο Θέμης να γράψει γι’ άλλη τραγουδίστρια και να κάνει επιτυχία”, το ίδιο και ο Γεράσιμος κ.λπ. Περνάμε πολύ χρόνο μαζί, ξέρω ότι άπαξ και συζητήσω κάτι με τον Γεράσιμο, αυτό είναι και τελείωσε! Τη Νατάσσα θα πάρω αμέσως στο τηλέφωνο για να της πω κάτι που θέλω.

Εσύ έχεις κάνει αρκετά άλλα ξανοίγματα, λιγότερα ο Ευαγγελάτος, η Μποφίλιου είναι εκείνη ωστόσο που νιώθω να μην έχει αποσχιστεί ακόμη από την τριάδα.

Πιστεύω πως αν η Νατάσσα έβρισκε κάποιον άλλο για να κάνει κάτι, θα το έκανε! Ίσως παλιότερα, όταν ήμασταν μικροί, να υπήρχε ένα τέτοιο συναισθηματικό δέσιμο που να μας εγκλώβιζε. Μπορεί π.χ. να ήθελε να κάνει και κάτι άλλο η Νατάσσα, που τελικά δεν το έκανε, για να μη μας κακοκαρδίσει. Τώρα είμαστε στην ώριμη θέση να το στηρίξουμε κι αλλιώς αυτό. Γενικώς είμαστε ελεύθεροι πλέον να πράττουμε αναλόγως και της Νατάσσας είναι επιλογή της να εξακολουθεί να λέει τραγούδια μας. Φέτος, για να καταλάβεις, σκεφτόμαστε να κάνουμε κάτι τελείως διαφορετικό συναυλιακά ύστερα από το ”Μπελ Ρεβ” που ήταν ποπ με έγχορδα.

Δισκογραφικά;

Αυτό δεν έχει να κάνει με φιλοδοξίες. Τα τραγούδια μας προκύπτουν μόνο κατ’ ανάγκην. Μέχρι τώρα αισθανόμασταν ότι δεν είχαμε κάτι άλλο να πούμε. Τώρα ξαναρχίζουμε…

Μπορεί να είναι πιο κοινωνικοπολιτικό αυτό το ”κάτι άλλο”;

Αυτό ξεκινάει πάντα από τον Γεράσιμο κι εκεί έγκειται η ομορφιά στη σχέση μας. Εγώ μπορεί να θέλω να κάνουμε έναν αμιγώς λαϊκό δίσκο, αλλά αν ο Γεράσιμος έχει κατά νου κάτι διαφορετικό, θα συμπαρασύρει και τους υπόλοιπους.

Σου δίνει πάντα ο Ευαγγελάτος στίχους και δουλεύεις ή το αντίστροφο;

Ναι, πάντα έτσι γίνεται. Δε μπορώ κι εγώ να λειτουργήσω αλλιώς, έτσι δηλαδή γίνεται με τον Γεράσιμο. Θέλω να σκηνοθετώ αυτό που βλέπω.

Ποια έργα – τραγούδια άλλων δημιουργών έχεις ζηλέψει;

Χιλιάδες! Θα ήθελα να έχω γράψει τα πάντα! Όλο τον Χατζιδάκι, το ”Μαμά γερνάω”, το ”Ανθρώπων έργα”, τον ”Καρυωτάκη” και το ”Σαμποτάζ” της Πλάτωνος, τα πάντα!

Κι από δημιουργούς της γενιάς μας;

Δεν έχω ζηλέψει, αλλά τους έχω καμαρώσει, αν αυτό σου λέει κάτι. Κάποια κομμάτια του Σταύρου Σιόλα, όχι τα γνωστά του, θεωρώ ότι έχουν κάτι που μου αρέσει. Ο Σπύρος Παρασκευάκος, επίσης, βλέπω ότι έχει μία ευαισθησία που μου ”πηγαίνει”.

Θα έλεγες ότι η γραφή του Παρασκευάκου είναι επηρεασμένη από τη δική σου;

Λογικό το θεωρώ να είσαι νέος και να επηρεάζεσαι έως και ασυναίσθητα από τα ακούσματα της εποχής σου. Εσύ μού είχες γράψει παλιότερα ότι κι εγώ ήμουν επηρεασμένος από τον Κραουνάκη. Είναι θεμιτό να φέρεις επιρροές πιο έντονες μέχρι να βρεις την ταυτότητα σου. Το ζήτημα είναι να κρίνεσαι εκ του αποτελέσματος και ο τελευταίος δίσκος του Παρασκευάκου είχε μέσα πολύ ωραία τραγούδια. Επιπλέον με συγκίνησαν που έσκασαν σαν μία νέα ομάδα και πιστεύω πως στην επόμενη δουλειά τους θα είχαν ακόμη περισσότερα πράγματα να πουν!

Ανεξαρτήτως ερωτικού αντικειμένου, έχεις νιώσει ερωτευμένος φτιάχνοντας ένα τραγούδι;

Σίγουρα έχω νιώσει μια συγκίνηση, ικανοποίηση, χαρά, λαχτάρα που θυμίζει το ερωτικό συναίσθημα. Έχει να κάνει περισσότερο με τη χαρά, αν υποτεθεί πως ο έρωτας εμπεριέχει και την απώλεια. Με το που ξεκινάει ο έρωτας, υπάρχει κατευθείαν το παράπονο του στυλ ”Γιατί δεν είσαι εδώ τα λεπτά τα χαμένα που σε θέλω δίπλα μου”…Η δημιουργία ενός τραγουδιού έχει κάτι από την αίσθηση στο τρενάκι του λούνα – παρκ με όλη αυτή την αδρεναλίνη που ανεβαίνει.

Έχεις κλάψει ποτέ πάνω στη σκηνή;

Πολλές φορές. Έχω κλάψει για προσωπικούς μου λόγους που εκείνη τη στιγμή με βαραίνουν πολύ.

Από την ενέργεια του κοινού ή από το περιεχόμενο του τραγουδιού;

Να τραγουδάει ο κόσμος με τη Νατάσσα, ας πούμε, αλλά εγώ να σκέφτομαι ένα δικό μου θέμα. Συχνά επίσης απ’ όλη αυτή την αγάπη που εισπράττουμε και δεν μετριέται με τίποτα άλλο! Σκέφτεσαι ότι ο άλλος ντύθηκε, ετοιμάστηκε, είπε ”Απόψε θα πάω να δω αυτό” και αφήνει τα λεφτά του κιόλας. Καθένας που έρχεται, είναι άνθρωπος που μας τιμάει, δεν το παραβλέπουμε ποτέ αυτό!

Έχεις εισπράξει και ζήλια; Μιλάω για ανθρώπους από το σινάφι σου.

Δεν ξέρω αν είναι ζήλια, κατά καιρούς πάντως έχουν υπάρξει διάφορες κακοποιήσεις και αδικίες. Επειδή δεν μου αρέσει να κρατάω αρνητικά πράγματα, γιατί τελικά σε σένα γυρίζουν, προσπαθώ να καταλάβω για ποιο λόγο ο άλλος αντέδρασε έτσι. Δεν είναι εύκολο, αλλά το προσπαθώ. Θέλω νά’μαι γενναιόδωρος, δεν μου αρέσει να γίνω σκληρός ή αρνητικός για πράγματα που ξέρω ότι πηγάζουν από τον δικό μου εγωισμό.

Στον αντίποδα, έχεις εισπράξει γενναιοδωρία από συνθέτες προκατόχους σου;

Κοίταξε, μπορεί ο άλλος να σ’ αγαπάει, να σ’ εκτιμάει, αλλά να μην του αρέσεις, να μην είσαι του γούστου του. Δεν θα ξεχάσω τον Κραουνάκη σε μία τηλεοπτική εκπομπή, πολύ παλιά, μιλάμε για το 2008. ”Δεν υπάρχουν νέοι συνθέτες” έλεγαν οι άλλοι ώσπου πετάχτηκε ο Σταμάτης και είπε: ”Υπάρχει ο Καραμουρατίδης”. Το θυμάμαι καλά αυτό! Ο Χρήστος Νικολόπουλος υπήρξε πολύ γενναιόδωρος απέναντι μου ακόμη. Δεν έχω νιώσει δηλαδή την αρνητική ενέργεια ανθρώπων που μπορεί να μην τους αρέσει αυτό που κάνω και στην τελική είναι δικό τους θέμα πια. Είναι κι άνθρωποι που λόγω της ιδιότητας τους προσπαθούν να δημιουργήσουν καταστάσεις εκεί που δεν υπάρχουν στο πλαίσιο, λόγου χάριν, μιας μικροπρέπειας. Τι σου έλεγα πριν; Είμαστε πολύ μικροί μες την ολότητα του χάους του σύμπαντος…Γίνεται ένας καυγάς. Άμα δεν ξαναμιλήσεις στον άλλον, δε θα νιώσεις περίεργα για πράγματα που ήθελες και ποτέ δεν του είπες; Θέλω να τα λύνω εγώ αυτά, να μη μένουν μετέωρα. Με έχει στενοχωρήσει κάποιοι άνθρωποι που έχω αγαπήσει να με έχουν βάλει απέναντι καλλιτεχνικά! Αυτοί με οδήγησαν εκεί που είμαι και πρέπει να καταλάβουν ότι είμαι δικό τους παιδί. Αυτοί φταίνε και αυτούς άκουγα, τους αρέσει – δεν τους αρέσει (γέλια)! Εσείς με ”κάνατε”, παιδιά, καλή απόλαυση!

Πέραν της τριάδας σας, εσύ έχεις συνεργαστεί με τους μεγαλύτερους Έλληνες τραγουδιστές, τη Γαλάνη, την Αρβανιτάκη, τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου. Εκείνοι σε προσέγγισαν ή το ανάποδο;

Με τον Παπακωνσταντίνου το προξενιό τό’κανε ο Οδυσσέας Ιωάννου. Τον είχα δει στην παράσταση ”9 και 5” και είπα ”Αυτόν τον Βασίλη θέλω εγώ”. Αποκτήθηκε σιγά – σιγά μια εμπιστοσύνη και φτιάξαμε αυτό το δίσκο. Με την Αρβανιτάκη προέκυψε ύστερα από ένα τηλεφώνημα της στιχουργού Λήδας Ρουμάνη. Η Λήδα δηλαδή με πήρε και μου είπε ”Θέλω να γράψεις κάτι για την Ελευθερία” και είπα βεβαίως!

Βάσει ποιας ”συνταγής” κινήθηκες για να γράψεις σε όλους αυτούς τραγούδια, που – φαντάζομαι – θα ήταν μέρος των ακουσμάτων σου;

Η συνταγή σε μία συνεργασία είναι να φέρεις εσύ τα δικά σου, να φέρω εγώ τα δικά μου και βλέπουμε από κοινού τι μπορεί να βγει. Το ποιο ήταν το προηγούμενο υλικό του Βασίλη, δεν με καθοδήγησε απαραιτήτως στο καινούργιο δικό μου υλικό για τη φωνή του. Το ποιος είναι, όμως, ο Βασίλης έπαιξε το μεγαλύτερο ρόλο στο να φτιάξουμε μαζί ένα δίσκο! Ο άνθρωπος έρχεται και στην ουσία αυτός έχει διαλέξει το υλικό που θα γίνει δικό του. Πειραματίζομαι και δοκιμάζω, μου αρέσει να παίζω σαν παιδάκι μ’ αυτά τα πράγματα. Προσπαθώ να πηγαίνω προς τη δική τους μεριά, κάτι που είτε κερδίζεις, είτε χάνεις, αλλά έχει ενδιαφέρον – αν μη τι άλλο – να το ψάχνεις.

Να σε ρωτήσω κάτι άλλο: Χωρίς να έχω ιδέα πως κινήθηκαν εμπορικά τα, εκτός Μποφίλιου, ξανοίγματα σου, σε τρομάζει ή σε ανησυχεί το γεγονός πως μπορεί να μην έχουν το καλλιτεχνικό εκτόπισμα των εργασιών σας με την τριάδα;

Δεν υπάρχει περίπτωση να μην έχουν μπει περίεργες παράμετροι ακόμη κι αν εγώ είμαι ειλικρινής καλλιτεχνικά 100%.

Όπως;

Ας πούμε μία συνθήκη εταιρείας. Μία συνεργασία που δεν κατόρθωσε να φτάσει εκεί που πρέπει. Ο δίσκος με τον Βασίλη, παρεμπιπτόντως, έχει πάει πολύ καλά εμπορικά και θεωρώ πολύ σημαντικό ο Βασίλης που έχει φτιάξει ένα κοινό εδώ και σαράντα χρόνια, να λέει τρία – τέσσερα δικά μας τραγούδια στις συναυλίες του. Είναι μεγάλο πράγμα οι άνθρωποι αυτοί να εντάσσουν στο αρτηριοσκληρωτικό ”μενού” τους τα νέα τραγούδια που λένε.

Με το χέρι στην καρδιά, πιστεύεις πως ο δίσκος ειδικά με την Αρβανιτάκη, που ”ψηνόταν” τόσα χρόνια, άξιζε την αναμονή, έτσι όπως έφτασε στον κόσμο τουλάχιστον;

Είναι αστείο να σκέφτεται κάποιος πως εγώ έκατσα να κάνω δίσκο με την Ελευθερία για να κοντράρω τα αριστουργηματικά ”Τραγούδια για τους μήνες”. Ήταν άλλη συνθήκη, άλλος χρόνος, άλλες στιγμές και άλλη η απαίτηση – αν θες – που είχε αυτό το πράγμα. Επρόκειτο για ένα δίσκο που πέρασε από σαράντα κύματα μέχρι να ολοκληρωθεί. Έπεσε πάνω στις ανακατατάξεις των εταιρειών κι εγώ μπήκα στο άλμπουμ κάπου στη μέση του. Υπήρχε έτοιμη η παραγωγή, ο ενορχηστρωτής, ο παραγωγός και είχαν ήδη γραφτεί τα κομμάτια του Δρογώση, του Πορτοκάλογλου κ.α. Εννοώ πως προστέθηκα στη δουλειά κι εγώ ως ένας από τους συντελεστές. Μπορεί να πήρα στη συνέχεια πιο ενεργό ρόλο, αλλά βάσει όσων πέρασε ο δίσκος για να ολοκληρωθεί, είμαι πολύ ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα.

Είσαι αχαλίνωτος χαρακτήρας;

Σε απελπισία! Είμαι χαρακτήρας έντονος, αλλά ταυτόχρονα μπορώ να ζυγίσω και να υπολογίσω τα θέματα μου.

Εννοώ πως όντας μέσα στη μουσική βιομηχανία, όπου τα πράγματα πια είναι κουκιά μετρημένα, βάζεις κάποια ”πρέπει” στο αχαλίνωτο του χαρακτήρα σου;

Θα απαντήσω λέγοντας πως όταν κάνει γίνεται έτσι όπως το θέλω, θα το υπογράψω και χωρίς καμία ανασφάλεια για το τι είναι ή τι δεν είναι. Τα ”πρέπει” που βάζω είναι να μην έχω την παραμικρή αμφιβολία για κάτι που φεύγει απ’ τα χέρια μου.

Δώσε μου έναν ορισμό του εαυτού σου ως Έλληνα.

Είμαι ένας Έλληνας που αναγνωρίζει την κυτταρική του σχέση μ’ αυτή τη χώρα, την αγαπώ. Αγαπώ τους Έλληνες, όπως εγώ τους καταλαβαίνω. Όχι τον Έλληνα που θα βγει και θα δείξει τον κώλο του βαμμένος με τη σημαία. Στενοχωριέμαι, πρέπει να σου πω, που τα εθνικά σύμβολα κακοποιούνται έτσι. Θεωρώ μεγάλο κρίμα να έχει δοθεί το σύμβολο της σημαίας στα χέρια των φασιστών και των ακροδεξιών! Είναι λάθος αυτό κι εμείς τό’χουμε κάνει! Αυτή η Ελλάδα, για την οποία έγραψε ο Ελύτης, δε μπορεί, ρε φίλε, να μη με συγκινήσει. Αυτό το θέλω και το αποζητώ, την ”ελληναδούρα” και το ”μπατριωτισμό” δεν αντέχω! Δε μπορώ να σκέφτομαι ανθρώπους που θαλασσοδέρνονται για ένα μήνα και με το που φτάσουν εδώ, να βρίσκεται ένας τρελός και να τους σκοτώνει μόνο και μόνο γιατί του χαλάνε την αισθητική του (σ.σ. δακρύζει)…

Έχεις σκεφτεί ότι ο Έλληνας, ακόμα και τα πιο δικά του στοιχεία, τα μαθαίνει από την Ευρώπη;

Ο κάθε λαός, ξέρεις, έχει τις ιδιαιτερότητες του κι εμείς έχουμε πάρα πολλά καλά. Έχουμε επίσης και πολλά στραβά, τα οποία όταν τα αφήνουμε να μας κουμαντάρουν, εξοργίζομαι. Είναι τεμπελιά να μη γνωρίζεις την κοινωνική ή ιστορική σου θέση. Πρέπει, τέλος πάντων, τον ”Ελληναρά” να τον αφήσουμε στην άκρη και να αναδείξουμε τον Έλληνα της πνευματικότητας, διότι υπάρχει κι αυτό, μην το ξεχνάμε. Είναι ανάγκη να βάζεις το μαχαίρι στο λαιμό του άλλου για να δουλέψετε όλοι μαζί; Δε μπορείτε, ρε παιδιά, να το δείτε λίγο μαζί όλο αυτό; Βγήκε ο νόμος, ας πούμε, με τις ζώνες στα αυτοκίνητα. Όλοι ήταν φοβισμένοι, άρα τυπικοί, τον πρώτο καιρό. Μπαίνω μετά από κάνα δίμηνο σε ταξί και ο ταξιτζής είχε αυτό το κουμπωματάκι για να μη ”φωνάζουν” οι ζώνες ασφαλείας. Κι εγώ του είπα ”Όχι, θέλω τη ζώνη για να προστατευτώ”! Ο Ευρωπαίος, λοιπόν, νομίζω ότι μας χρειάζεται στο πλαίσιο του ότι αυτός είναι πιο οργανωμένος και πιο νομιμόφρονας. Φυσικά δε γίνεται να χάσουμε και τον χαρακτήρα μας. Και για να το πω αλλιώς, μπορεί να φτιαχτεί ο τέλειος Έλληνας που θα είναι έξω χαρά, θα πίνει και θα γελάει και θά’ναι ταυτόχρονα τόσο νομοταγής; Δεν ξέρω…

Πιστεύεις στο ολοκαύτωμα των αισθήσεων; Απάντησε, όπως το καταλαβαίνεις.

Το επιδιώκω αυτό στη ζωή μου, μ’ αρέσει. Με πετυχαίνεις και σε μία φάση που έχω μεγαλώσει, αλλά σίγουρα έχω ”ολοκαεί” (γέλια). Πάντα μετά από κάθε ολοκαύτωμα ακολουθεί και κάτι ουσιαστικό. Πέρασα στιγμές που πήγα να καταστραφώ απ’ αυτό που με ρώτησες. Μπορεί να με βλέπεις τώρα σε ισορροπία με τον εαυτό μου, αλλά…

Σε προλαβαίνω και λέω ότι δεν σε κόβω για καταθλιπτικό τύπο, βαριά τουλάχιστον.

Πέρασα μια φάση που ήμουν 155 κιλά κλεισμένος για ένα ολόκληρο καλοκαίρι στο σπίτι μου. Αυτό είναι κατάθλιψη και μεγάλη! Να σκέφτομαι που θα βρω το κουράγιο για να πάω μέχρι το σούπερ μάρκετ και να πάρω κάτι να φάω. Μιλάω για το 2005, μικρό παιδί ήμουν.

Πόσων ετών είσαι σήμερα, Θέμη;

Είμαι στα 37.

Και πως βγήκες από εκείνη την άσχημη φάση;

Σίγουρα με βοήθησε πάρα πολύ η μουσική. Οι άνθρωποι μου, επίσης, οι φίλοι μου και η οικογένεια μου μέσα από μιαν άλλη εκτίμηση των πραγμάτων. Κατέβαλα μεγάλη προσπάθεια, αλλά η μουσική και η αναγκαστική επαφή με τον κόσμο με έσωσαν στην κυριολεξία. Με ανάγκασαν να γίνω πιο επικοινωνιακός.

Τότε όμως δεν υπήρχε καν η επαφή με τον κόσμο.

Μου τόνωσε την αυτοπεποίθηση η καλυτέρευση της εικόνας μου, έχεις δίκιο.

Πόσο σημαντικό ρόλο παίζει η εμφάνιση του καλλιτέχνη επί σκηνής;

Ο κόσμος δεν έχει ανάγκη από ένα όμορφο πρόσωπο επί σκηνής, αλλά από ένα αυτόφωτο, φωτεινό πρόσωπο! Υπάρχουν άπειρα παραδείγματα τεράστιων φωνών που δεν έχουν καμία σχέση μ’ αυτό που λέμε ”όμορφο πρόσωπο”, ο ερωτισμός όμως που αναβλύζει από την παρουσία τους είναι τόσο ισχυρός που σχεδόν τους ερωτεύεσαι. Αν μία γυναίκα τραγουδίστρια, ας πούμε, νιώθει ανασφαλής με τα κιλά της στη σκηνή αυτό σίγουρα θα της αφαιρέσει κάτι από τη μαγεία που θα μετέδιδε.

Θα σε χαρακτήριζες μποέμ;

Προσπαθώ βασικά να διατηρήσω τη ζωή! Ξέρεις πόσο δύσκολο είναι σήμερα;

Να τη διαφυλάξεις θες να πεις.

Ναι, ακριβώς, να διαφυλάξω αυτή τη σχέση με οτιδήποτε αποτελεί βασικό συστατικό της ζωής και της ύπαρξης. Ακούγεται λίγο τρομολαγνεία, αλλά γνωρίζεις πως ο τρόπος που έχουν εισβάλει τα μέσα στη ζωή μας είναι τελείως κανιβαλιστικός! Δημιουργείται ξαφνικά μια εικονική πραγματικότητα που σε παίρνει και σε παρασέρνει. Μπορεί να ανεβάσει ο άλλος μια φωτογραφία που να λέει ότι ο Καραμουρατίδης βρωμάει, αυτό να ανακυκλωθεί άλλες πέντε φορές και μέχρι το βράδυ να είμαι όντως ”ένας που βρωμάει”. Ακόμη κι αν το πάρει πίσω ο άλλος, η ρετσινιά έχει μείνει…Να σου πω κι ένα άλλο; Μπορεί να σου γράψω εγώ κάτι στο messenger ή σε sms κι εσύ να μην απαντήσεις. Αυτό θα θεωρηθεί αγένεια, όταν δε στέλνεις ένα ”Φεύγω τώρα, δε μπορώ” και εξαφανίζεσαι, ειδικά όταν παίρνεις πενήντα μηνύματα τη μέρα.

Μου έχει συμβεί κατά κόρον και συνήθως απαντώ με ένα ”χεράκι”, που επίσης έμαθα ότι θεωρείται αγένεια μέσα στο φεϊσμπουκικό savoir vivre.

Ακριβώς, σε όλους μας έχει συμβεί. Είναι κάτι που φανερώνει πόσο έχει αλλάξει η δομή της ανθρώπινης επικοινωνίας μέσα από τα social media.

Πάμε σε κάτι άλλο που δε μπορώ να μη σε ρωτήσω: Όταν είχατε ανακοινώσει την ”Εβίτα Περόν”, ο Γιώργος Αλλαμανής σας είχε κατακεραυνώσει από το τότε ”Ποντίκι”. Θυμάμαι ότι το ανακύκλωσα στο facebook μου και ο Ευαγγελάτος είχε μπει να απαντήσει με ένα ολόκληρο κατεβατό εν είδει επιχειρηματολογίας. Μπορεί εσύ να μου πεις ότι αυτό τώρα έχει αλλάξει, αίσθηση μου είναι ωστόσο πως τελείτε συνεχώς υπό καθεστώς άμυνας απέναντι σε οποιονδήποτε ασκεί κριτική στη δουλειά σας. Το μόνο θετικό που βλέπω σ’ όλο αυτό είναι πως την ίδια ομοψυχία που δείχνετε στην τέχνη σας, δείχνετε και στην άμυνα – επίθεση.

Αυτό έχει γίνει στο παρελθόν και έχει να κάνει με τον τρόπο που τοποθετείται κάποιος. Δεν έχω πρόβλημα να μην αρέσει σε κάποιον η δουλειά μου…

Μα το αντίθετο, όμως, φαίνεται και ο Αλλαμανής – θα μου επιτρέψεις – ήταν ”κύριος” στην τοποθέτηση του.

Κοίταξε ποια είναι η διαφορά: Πρώτον, κάποιος γράφει για κάτι που δεν έχει δει, που δεν έχει ακόμα γίνει. Για το συγκεκριμένο που λες, δεν το θυμάμαι. Τότε, ως παιδιά, αντιμετωπίζαμε κάτι που για μας ήταν αδικία. Σου εξηγώ δηλαδή ότι τώρα πια τό’ χουμε ξεπεράσει.

Μακάρι. Θα σας κάνει καλό, πιστεύω.

Γράφτηκε τις προάλλες μια κριτική από κάποιον που είναι και μουσικός. Και ερωτώ: Είσαι εσύ συνάδελφος μου ή είσαι συνάδελφος του Μποσκοΐτη;

Συμφωνώ απόλυτα και σου λέω ότι σταμάτησα πριν πολλά χρόνια να γράφω κινηματογραφικές κριτικές στο παλιό ”Δίφωνο”, κάνοντας κι εγώ τις δικές μου ταινίες. Καλά κάνεις και το θίγεις αυτό.

Λέω λοιπόν ότι έχει ο καθένας το δικαίωμα να πει τη γνώμη του, αλλά εν προκειμένω εγώ δε μπορώ να την πάρω σοβαρά. Μου φαίνεται παράδοξο, αχρείαστο. Έχω θέμα με την αγένεια, την ειρωνεία και την κακοποίηση. Ο συχωρεμένος Νίκος Ράλλης, που μ’ αγαπούσε και μ’ εκτιμούσε, πάντα θα έγραφε αν κάτι δεν του άρεσε στις δουλειές μου. Ο τρόπος που μου τα ”έψελνε” δεν ήταν αναίμακτος, του στυλ ”Μ’ αυτόν εδώ είμαστε φίλοι”, αλλά αντιθέτως ήταν ένας τρόπος ξεκάθαρος, στημένος και εμπεριστατωμένος. Είναι άλλο να μη σου αρέσει κάτι και άλλο σε μια κριτική να υπάρχει χυδαιότητα.

Η όποια χυδαιότητα πάντα επιστρέφει στο συντάκτη της, είναι αρχή αυτό. Στην τελική, γιατί εσύ, ένας επιτυχημένος συνθέτης, να κάθεσαι ν’ ασχολείσαι με το τι γράφει ο καθένας;

Μα δεν ασχολήθηκα καν με το περιστατικό που σου είπα, απλά το παρατήρησα σαν να καθόμουν εγώ να έγραφα ”Αυτό το κομμάτι του Δημήτρη Μαραμή είναι αδύναμο ή καλό κ.λπ.” Και δεν έχει σημασία το αν είσαι επιτυχημένος ή μη. Μιλάμε για συναδελφικότητα. Το να βλέπεις επίσης εμπάθεια σε ένα γραπτό, εκεί πια το αφήνεις, δεν απαντάς καν. Συνέβη και κάτι άλλο: Όταν έγινε το μεγάλο άνοιγμα, που με ρώτησες πριν, κι αυτό που κάναμε άρχισε να αφορά και πολλούς άλλους, άρχισε κι ένα κύμα υβρεολογίας. Εκεί λες ”Βρε παιδιά, δεν θα ζήσουμε για πάντα” και στο λέω εγώ που δεν πλήρωσα κανένα ραδιόφωνο, δεν εξανάγκασα κανέναν να με παίξει και πάντα έκανα αυτό που μου άρεσε. Μιλάνε για κύκλωμα! Τι είναι αυτά; Δεν υπάρχει κανένα κύκλωμα και καμία κλίκα! Πέντε – δέκα άνθρωποι είμαστε όλοι κι όλοι και το αρνητικό πρόσημο δεν βοηθάει ποτέ κανέναν!

Θα υπήρχαν λόγοι για να μονάσεις;

(σκέφτεται) Όχι. Θρησκευτικοί λόγοι δεν θα υπήρχαν. Με ενδιαφέρει να είμαι ενεργός στη ζωή. Η αλληλεπίδραση, η διάδραση με ενδιαφέρει. Δε μπορώ να με φανταστώ μόνο μου με τις ”ψαλμωδίες” μου να κάθομαι.

Άσε τις ψαλμωδίες. Αν κι είσαι νέος άνθρωπος ακόμη, σκέφτεσαι τον εαυτό σου μετά από πολλά χρόνια να νοσταλγεί τις ”Μέρες του Φωτός” σου;

Επανέρχομαι σ’ αυτό που σου είπα στην αρχή: Εμείς δεν θα ζήσουμε ποτέ αυτή την τεράστια καμπή! Εγώ, ας πούμε, που πάω καλά και αρέσει η μουσική μου, σκέφτομαι πως αν κάτι πάει στραβά, καταστρέφεται ολόκληρη η οικονομική μου πορεία και ροή. Δεν έχω ούτε τις τεράστιες πωλήσεις, πόσο μάλλον το σπίτι με πισίνα. Σκέψου ότι τώρα δε μπορώ να πάρω ένα μικρό δάνειο για ν’ αγοράσω ένα σπίτι. Είμαστε, θέλω να πω, πολύ κανονικοί άνθρωποι κι εμείς. Αυτό που με φοβίζει μελλοντικά είναι κάποια στιγμή να μην έχω τίποτα να πω καλλιτεχνικά.

Αντιμετωπίζεις οικονομικά προβλήματα;

Βέβαια, πολλά! Είχαμε, όπως γνωρίζεις καλά, τα προβλήματα με την ΑΕΠΙ και την είσπραξη δικαιωμάτων σε μία εποχή τρομερής κρίσης. Βάλε κι ένα ρατσισμό που υπάρχει με τα καλλιτεχνικά επαγγέλματα, αυτό το σαν να μην τα αξίζεις τα λεφτά που βγάζεις, να μην τα δικαιούσαι. Κι αν πάλι τα δικαιούσαι, ακούς και το ”Έχετε βγάλει πολλά λεφτά εσείς οι τραγουδιάρηδες”…Σε ποιον να πεις ότι δεν περνάμε κι εμείς τόσο καλά, αφού κανείς δεν αγοράζει δίσκους πλέον; Η νέα γενιά δεν ξέρει ότι κάποτε πήγαινες στο δισκοπωλείο και έπαιρνες το δίσκο που ήθελες, ούτε έχει συνείδηση του πνευματικού κόπου. ”Α, μια ταινία” σου λέει, ”να την κατεβάσω”, χωρίς να σκέφτεται ότι για την ταινία αυτή δούλεψαν ένα σωρό άνθρωποι. Δεν αντιλαμβάνεται ότι τη στιγμή εκείνη συμμετέχει σ’ ένα έγκλημα.

Όσο μεγαλώνεις, κάνεις ξεσκαρτάρισμα φίλων;

Πάρα πολύ!

Είναι δύσκολο ή εύκολο;

Είναι μονόδρομος, γιατί ο χρόνος είναι πολύ περιορισμένος. Ζούμε το απρόβλεπτο! Ξυπνάς ένα πρωί και συμβαίνει ένα κοσμογονικό γεγονός που τινάζει τα πάντα στον αέρα. Βλέπεις να καίγονται άνθρωποι, οπότε δε μπαίνεις στη λογική της μικροψυχίας. Εκεί κόβεις από ανθρώπους που δεν επιδιώκουν το ίδιο με σένα. Φίλος είσαι με κάποιον που συμπορεύεστε. Αν αυτός αλλάζει τη φυσιολογική ροή μιας σχέσης, γιατί να τον κρατάς; Έχω απομακρύνει πολλούς ανθρώπους από τη ζωή μου, οι οποίοι έφεραν μία τοξικότητα.

Αν ήσουν ζωγράφος, θα έφτιαχνες αγιογραφίες;

Η αγιογραφία πάντα μεταφέρει μία συγκίνηση. Χωρίς να έχεις απαραιτήτως χριστιανική συνείδηση, η αγιογραφία με το συναισθηματικό βάθος της, θεωρείται υψηλή τέχνη. Εγώ πάντως δεν θα έφτιαχνα αγιογραφίες. Αν ήμουν ζωγράφος, θα ήμουν ο Χόκνεϊ ή ο Χόπερ. Θα ήμουν πιο αστικός και πιο ρεαλιστικός στη συγκεκριμένη τέχνη.

Έχοντας γράψει ωραία λαϊκά τραγούδια, πως αντιλαμβάνεσαι τη λαϊκότητα στο τραγούδι;

Να είναι καθαρό, άμεσο, ειλικρινές. Το λαϊκό τραγούδι δεν έχει να κάνει με τα όργανα όσο με την αμεσότητα και το ευθύβολο της δομής του.

Ας κλείσουμε, λέγοντας μου ποια ήταν η κίνηση εκ μέρους σου που σε έφερε κοντά στη μουσική.

Ήτανε το πιάνο της θείας μου. Με θυμάμαι εφτά ετών με τα δάχτυλα μου πάνω στα πλήκτρα. Θυμάμαι τη συγκίνηση που μου προξενούσε η σχέση των νοτών μεταξύ τους. Ήταν μία ξεκάθαρη διέξοδος κι αυτό που συνέβαινε και που ενδεχομένως δεν ήταν τίποτα, στα παιδικά μου μάτια φάνταζε πολύ μεγαλοπρεπές.

Θέμη Καραμουρατίδη, νά’σαι καλά να γράφεις πάντα ευθύβολα και άμεσα τραγούδια.

Σ’ ευχαριστώ πολύ για όλη αυτή την κουβέντα που κάναμε.

* Ευχαριστούμε για τη φιλοξενία το music bar ”Ίμερος” (Λεωφ. Αλεξάνδρας 2 & Μαυροματαίων)