Το ταξίδι των μικρών προσφύγων από τον πόλεμο στον κόσμο των παραμυθιών

Το «Παραμύθι με τα παραμύθια», λέει στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων η Αιμιλία Πλατή, είναι «ό,τι έζησα και ό,τι ένιωσα, διαβάζοντας παραμύθια σε μικρά προσφυγόπουλα σε δύο δομές προσφύγων για έναν ολόκληρο χρόνο. Ο τρόπος που γράφτηκε το βιβλίο μοιάζει πολύ με τον τρόπο που λέγαμε το παραμύθι εκεί: Κλασικά παραμύθια, πρώτα στα ελληνικά (για να μαθαίνουμε φράσεις και λέξεις που θα ήταν χρήσιμες και στο σχολείο των παιδιών), στα αγγλικά και μετά, τα μεγαλύτερα παιδιά μετέφραζαν στις γλώσσες τους, στα φαρσί και στα αραβικά. Στο τέλος, όλοι ζωγραφίζαμε εικόνες από το παραμύθι».

Όπως θυμάται η ίδια, «μου πήρε πολύ καιρό ένα παιδί να μην ζωγραφίζει τον πόλεμο ή να μη χρησιμοποιεί μόνο το μαύρο χρώμα. Ακολουθώντας τις οδηγίες ψυχολόγου, έδινα ως θέμα ζωγραφικής στα παιδιά στοιχεία από τα παραμύθια, ώστε να μη δημιουργούνται αρνητικοί συνειρμοί. Τα παραμύθια δημιουργούν ένα πλαίσιο που ξορκίζει το κακό στα μάτια των παιδιών».

Η εικονογράφηση του βιβλίου περιέχει περίπου 20 από τις ζωγραφιές που δημιούργησαν τα ίδια τα προσφυγόπουλα. Το εξώφυλλο του βιβλίου κρύβει, επίσης, μια ξεχωριστή ιστορία. Πρόκειται για το σκίτσο ενός 19χρονου κωφάλαλου προσφυγόπουλου από τη Συρία, του Γιόσεφ, που, αν και αυτοδίδακτος, είχε ταλέντο στη ζωγραφική. Ο νεαρός πρόσφυγας άφησε τη ζωγραφιά φεύγοντας και κατέληξε στα χέρια της Αιμιλίας Πλατή σε μορφή φωτογραφίας.

Στο εξώφυλλο του βιβλίου, η ζωγραφιά είναι ασπρόμαυρη, όπως και στην πραγματικότητα, ωστόσο, στο οπισθόφυλλο παίρνει χρώμα από το παραμύθι στέλνοντας ένα μήνυμα αισιοδοξίας. Σήμερα, η συγγραφέας δεν γνωρίζει πού βρίσκεται ο 19χρονος πρόσφυγας και με τη βοήθεια ενός βίντεο που ανέβασε στο διαδίκτυο τον αναζητά «για να δει το σκίτσο του και ότι αυτό έχει επιλεγεί για εξώφυλλο του βιβλίου».

Το «Παραμύθι με τα παραμύθια» είναι η δεύτερη συγγραφική προσπάθεια της Αιμιλίας Πλατή, μετά το μυθιστόρημα «Ώρα μηδέν», οι πωλήσεις του οποίου διατέθηκαν στα σχολεία των φυλακών. Στη νέα συγγραφική της προσπάθεια, η Αιμιλία Πλατή επιλέγει να διαθέσει τα έσοδα από τις πωλήσεις στις δύο δομές, όπου έκανε αφηγήσεις και στο Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων.

Όπως εξηγεί, «από όλα τα είδη του πεζού λόγου -μυθιστόρημα, νουβέλα, διήγημα- αυτό που με γοήτευε πάντα πιο πολύ ήταν το παραμύθι» και συμπληρώνει: «Το παραμύθι έχει τη μαγεία της ελευθερίας του λόγου και του παράλογου. Καμία συνθήκη δεν είναι αναγκαία. Οι νόμοι της Φυσικής δεν είναι απαραίτητο να ισχύουν. Ο συγγραφέας που γράφει παραμύθια, ο παραμυθάς, έχει τεράστια και απόλυτη δύναμη σε ό,τι συμβεί».

Ωστόσο, το συγκεκριμένο παραμύθι δεν έχει τέλος. «Αρχίζει πάλι από την αρχή. Κι αυτό, γιατί εμείς οι μεγάλοι δεν έχουμε δώσει ένα τέλος στο πρόβλημα των προσφύγων, στο δράμα των παιδιών που χάνουν την πατρίδα τους», λέει η συγγραφέας και συμπληρώνει: «Ελπίζω μια μέρα να ξαναγράψω αυτό το παραμύθι και να μπορώ να του βάλω ένα καλύτερο τέλος».

Το βιβλίο είναι αφιερωμένο «στα παιδιά που χάνουν την πατρίδα τους». Στόχος της συγγραφέα είναι, επίσης, «να ταξιδέψει το βιβλίο σε παιδικά μυαλά, ώστε να καταλάβουν το ταξίδι των παιδιών που άφησαν την πατρίδα τους».

Η παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει την Κυριακή 10 Φεβρουαρίου, στις 18:00, στον πολυχώρο των εκδόσεων «24 Γράμματα» (Λ. Πεντέλης 77, Χαλάνδρι).