"Τα καθάρματα σήμερα είναι ειλικρινή"

Της Ασημίνας Ρεβύθη

“ΤΑ ΚΑΘΑΡΜΑΤΑ ΣΗΜΕΡΑ ΕΙΝΑΙ ΕΙΛΙΚΡΙΝΗ” μία φράση από την ταινία του Ζαν Λυκ Γκοντάρ! Θα πρόσθετα, τα καθάρματα σήμερα είναι ειλικρινή όχι μόνο όσο αφορά το πολιτικό παρασκήνιο όσο και στην Τέχνη. Αν αναλογιστεί κανείς ότι, πια το τελευταίο μεγάλο εμπόριο εκτός από αυτών των όπλων ή των ναρκωτικών ή γενικότερα οτιδήποτε επιφέρει μαύρο χρήμα, είναι η Τέχνη. Πρόσωπα που ενδεχομένως να έχουν ένα προφίλ καλλιτεχνικό ενδέχεται να είναι μέσα στα κυκλώματα… Έχει στηθεί ένα μεγάλο ‘’παζάρι’’ από βαρόνους της τέχνης, οι οποίοι εμπλέκονται σε έργα μεγάλης αξίας, καθώς κάτω από αυτή την καλλιτεχνική τους ταυτότητα είτε ως δημιουργοί, είτε ως συλλέκτες, είτε ως απλά φιλότεχνοι να καλύπτουν και άλλα μπλεξίματα τους. Είναι η τέχνη λοιπόν μια πολύ καλή μάσκα;
Βλέπουμε ανθρώπους να καλύπτουν κάτω από αυτό το πέπλο την υπαρξιακή τους αλαζονεία. Πόσα εγκλήματα διαδραματίζονται μέσα στους καλλιτεχνικούς χώρους; Έγκλημα μπορεί να είναι και το κλείσιμο μια πόρτας σ’ έναν νέο άνθρωπο που δεν έχει δημόσιες σχέσεις ή η συνηχούμενη προβολή συγκεκριμένων προσώπων που ελέγχουν – έχουν επιρροή στα ΜΜΕ. Κι από την άλλη, αν προσέξουμε την επική ταινία του Ζαν Λυκ Γκοντάρ θα αναρωτηθούμε, η μασονία του σήμερα μήπως στηρίζεται στην Τέχνη; Μήπως πίσω από έναν πίνακα μεγάλης καλλιτεχνικής-συναισθηματικής-εικαστικής αξίας που αντιστοιχεί σε μεγάλα χρηματικά ποσά από πίσω να κρύβεται ένα χρηματοκιβώτιο; Είναι μια εικόνα που απλά δείχνει πόσο κάποιοι εκμεταλλεύονται αυτό που λέμε σήμερα Τέχνη, σαν να είναι η τέχνη πια μια μεγάλη τράπεζα με αμύθητα ποσά.

‘Όσο για την Ελλάδα το καλλιτεχνικό εμπόριο καλά κρατεί, έχουν εδραιωθεί μερικά ονόματα τα οποία θα θησαυρίζουν ακόμα κι αν αυτό που δημιουργούν είναι αποδεκτά ένα τίποτα και μόνο επειδή έχουν ένα όνομα. Έρχομαι στην ταινία του Ζαν Λυκ Γκοντάρ ‘’Socialisme’’, μια ταινία για την οποία ο Γκοντάρ δεν πήγε στις Κάννες να παραλάβει το βραβείο λέγοντας κάποια πράγματα για την Ελλάδα, αντιδρώντας Ποιητικά για όλα αυτά που μας συμβαίνουν, όπως λ.χ δεν μας αξίζει όλο αυτό που γίνεται, ότι η Δύση χρωστάει τα πάντα στην Ελλάδα!

ΣΕ αυτό το σημείο ανοίγει ένα πολύ μεγάλο θέμα, το θέμα είναι εμείς τι επιτρέπουμε στον άλλον. Μία χώρα με τέτοια ιστορία, με τέτοιο πολιτισμό επιτρέπει όλη αυτήν την κατάσταση. Συνεπώς τίποτα δεν έχουμε ουσιαστικά διδαχθεί τίποτα, κι έτσι ο πολιτισμός είναι ‘’ ανύπαρκτος ‘’, κι αυτό είναι επικίνδυνο κυρίως για το πνεύμα μας. Όταν εμείς οι ίδιοι αφήνουμε τον πολιτισμό και την χώρα μας να την διαχειρίζονται αυτοί που την διαχειρίζονται εκεί φαίνεται ο πολιτισμός μας. Μιλάνε για πολιτισμό άνθρωποι που διαχειρίζονται αυτήν την στιγμή μαύρο χρήμα, για ποιο πολιτισμό μιλάμε; Μας εκδικείται η ίδια η ιστορία μας, ο ίδιος ο πολιτισμός μας. Ακόμα κι ότι έχει απομείνει κι αυτό θα πάει κατευθείαν στην ζυγαριά…

Τέλος να μην φαίνεται η Ελλάδα ότι υποφέρει και τόσο… Υποφέρει ένα μεγάλο ποσοστό που φάνηκε κι από τις εκλογές κι άλλο τόσο που είναι ακόμα στην αφάνεια, αλλά ένα μεγάλο ποσοστό σήμερα που ζει στην Ελλάδα και δεν φαίνεται χ λόγους ζει από μαύρο χρήμα, η μίση Ελλάδα συντηρείται από μαύρο χρήμα. Έτσι είναι άρρητα συνδεδεμένοι με τους πολιτικούς μας, κι αυτός ο μηχανισμός της αυτοσυντήρησης ενός τέτοιου μολυσμένου κράτους μόλυνε και τον Ευριπίδη – με ότι αυτό σημαίνει Hellas Ζαν Λυκ Γκονταρ! Το ερώτημα που γεννιέται είναι την πλασματική κρίση με τα πλασματικά νούμερα που μας έβαλλαν στο ΔΝΤ κι εμείς το ανεχόμαστε κυρίως για τους παραπάνω λόγους που ανέφερα, μήπως αυτή η κρίση είναι στην ουσία καθαρά υπαρξιακή, ηθική;

Όσο για την ταινία ‘’Socialisme’’ χρειάζονται σελίδες άπειρες… το μόνο που μένει σήμερα είναι ότι, τα καθάρματα είναι ειλικρινή κι αυτός είναι ένας τρόπος για να πλησιάσουν ξανά τους ανθρώπους, κι έτσι να ξεγελάσουν-να επηρεάσουν και στο τέλος να ελέγξουν τις συνειδήσεις τους κάτω από μία φαινομενική ειλικρίνεια, αυτοκριτική πάνω στα εγκλήματα τους είτε στην πολιτική, είτε στην τέχνη με το να τα ομολογήσουν με κομψό τρόπο στολισμένο την λύπη τους κι όχι την ενοχή τους, κι έγκειται η τραγικότητα.