Τα Εξάρχεια δεν κόβουν εισιτήριο στο μετρό

«Η αστική τάξη λοιπόν, ας γκρεμίσει τον κόσμο της πριν αποχωρήσει οριστικά από το προσκήνιο της ιστορίας. Εμείς κουβαλάμε έναν καινούριο κόσμο, εδώ, στις καρδιές μας. Κι ο κόσμος αυτός μεγαλώνει κάθε στιγμή. Μεγαλώνει και τώρα, αυτή τη στιγμή που σας μιλάω», αυτή είναι η απάντηση του Ισπανού αναρχικού Μπουεναβεντούρα Ντουρρούτι, σε συνέντευξη που παραχώρησε στον Pierre van Paasen για την εφημερίδα Toronto Star το 1936. Η συνέντευξη δόθηκε αφού οι δυνάμεις του Φράνκο είχαν κερδίσει στην Αραγονία. Η ερώτηση που είχε δεχθεί ο Ντουρρούτι ήταν η εξής: «Ακόμα κι αν κερδίζατε θα βρισκόσασταν μπροστά σε έναν σωρό από ερείπια…».

Απ’ την 9^η Αυγούστου, αν μένεις, εργάζεσαι, συχνάζεις ή απλά διασχίσεις τα Εξάρχεια θα δεις μια γειτονιά με καρφωμένες λαμαρίνες που κλείνουν την πλατεία, συρματοπλέγματα που φυλακίζουν τα δέντρα και εκατοντάδες οπλισμένους αστυνομικούς να περιφρουρούν το πέρασμα προς τη βαρβαρότητα. Το μετρό είναι πλέον φανερό και στον πιο αδαή ότι δεν είναι παρά μια πρόφαση ώστε να Εξάρχεια να μετατραπούν σε μια ακόμη μοντέρνα φυλακή του κέντρου, εκεί που οι κάτοικοι εκτοπίζονται για να εισβάλουν οι εταιρείες και όλα να μοιάζουν ίδια και φιλήσυχα.

Αδιάλλακτη ρητορική εμπάθειας και παραπληροφόρησης, καταστολή, εκτοπισμός, τρομοκρατία και μια ακτίνα φωτός. Αυτή που κοιτάνε όσες κι όσοι κουβαλάν έναν κόσμο που θα εξακολουθεί να μας χωρά όλες κι όλους. Ο Βάσσος και ο Κώστας έχουν μαγαζιά στην πλατεία Εξαρχείων. Τους χωρίζουν μόνο οι λαμαρίνες. Τι όμως τους ενώνει;

Βάσσος | Bibliotheque: Έχουν κάνει λοβοτομή στην ελληνική κοινωνία

«Το βιβλιοπωλείο στην πλατεία το άνοιξα 7 χρόνια πριν, με έλεγαν τρελό. Όλη μου η ζωή όμως είναι εδώ, δεν πάω πουθενά. Δεν μπορούν να θάψουν τη μνήμη, ο,τι αγαπάς εξακολουθεί να ζει, γι’ αυτό φτιάχνουμε σήμερα αυτό το νέο βιβλιοπωλείο δίπλα ακριβώς στο παλιό.

Μετέτρεψαν τη γειτονιά σε ατραξιόν, ερχόντουσαν Ισπανοί, Γάλλοι, Πορτογάλοι και έβαφαν τοίχους, πέταγαν μπογιές στο άγαλμα, η φάση ήταν «ζήσε την αναρχία στην Ελλάδα με 1500ευρώ». Τα μεθόδευσαν όλα απόλυτα ώστε να υπακούσουν τα Εξάρχεια σε ένα μοντέλου τύπου Μοναστηράκι και Ψυρρή. Εν μέρει το κατάφεραν. Στις τιμές των ακινήτων, στο πόσα διαμερίσματα λειτουργούν πια σαν χρονομίσθωση. Παλιά, εδώ στη Σολωμού υπήρχε ένα διπλό πορνείο. Ε, μέχρι και αυτό το χαμόσπιτο το πήραν και το έκαναν Airbnb.

Φυσικά και δεν ήρθε κανείς να μας ενημερώσει για το τι θα γίνει με τα καταστήματα στην πλατεία, όταν έρθουν για το μετρό. Δεν έκαναν την παραμικρή επαφή μαζί μας ούτε καν να δουν τα κτήρια σε τι κατάσταση είναι, αν στέκονται ή όχι. Κάθε πρωί ερχόμουν και κοίταζα απ’ τη στροφή. Έλεγα: «Τη γλυτώσαμε και σήμερα». Μέχρι την 9η Αυγούστου που αντίκρισα τις λαμαρίνες που κάρφωσαν κατά το δοκούν. Τους ρωτούσα αν έχουν άδεια και μου απαντούσαν: «Αν δεν σ’ αρέσει κάνε μας μήνυση». Ο,τι και να τους ρωτήσεις αυτό απαντάνε. Ένας πρωτόγνωρος, βάρβαρος και ηλίθιος τσαμπουκάς προς ανθρώπους που δεν γνωρίζεις και που το μέλλον τους καθορίζεται απ’ τις βλακείες που κάνεις εσύ.

Έχουν βάλει και παπαγαλίζουν τα μέσα ενημέρωσης για μια δήθεν ανάπτυξη. Προσπαθήσαμε να κρατήσουμε ανοιχτό το μαγαζί τον Αύγουστο με μηδενικές εισπράξεις. Ποτέ δεν είχε συμβεί κάτι τέτοιο ξανά. Ο κόσμος σταμάτησε να περνάει από εδώ. Ξέρεις, το να έχεις εκατοντάδες αστυνομικούς γύρω σου, βαριά οπλισμένους δεν είναι για κανέναν ευχάριστο. Νιώθουμε σαν να φοράμε το αστέρι του Δαβίδ και περιμένουμε τη νύχτα των κρυστάλλων.

Δεν με ενδιαφέρει τι θα γίνει μετά το μετρό, είναι μια εποχή που αφορά 10 χρόνια μετά, δεν θα ζω. Με αφορά το τώρα, και αυτό είναι δυστοπικό. Έβαλαν τις λαμαρίνες και από πάνω τους ύψωσαν 4 μέτρα συρματόπλεγμα. Πάλι καλά που δεν το έκαναν και ηλεκτροφόρο. Όχι, δεν θέλω να σκέφτομαι τη μέρα που θα έρθουν για τα δέντρα. Θα είναι μια μέρα όπως εκείνη μου πήραν το άγαλμα, ένα πένθος, η απώλεια ενός ακόμη αδερφού.

Πρόκειται για τη χειρότερη κυβέρνηση που έχω δει στη ζωή μου, μια παρέα αρπαχτικών. Ο Δήμαρχος είπε πως δεν είμαστε κάτοικοι της περιοχής, πως είμαστε αναρχοάπλυτοι. Κανείς δεν έρχεται να δει την αλήθεια, να δει δηλαδή ανθρώπους που μεγαλώνουν εδώ τα παιδιά τους και δεν μπορούν να αναπνεύσουν εξ’ αιτίας του.

Έχουν κάνει λοβοτομή στην ελληνική κοινωνία. Δεν αντιδρά κανείς και για τίποτα. Όλα αυτά τα χρόνια της κατασυκοφάντησης των Εξαρχείων, κανείς δεν είπε για τις συλλογικότητες που αντικατέστησαν το κράτος με δομές προσφύγων, ιατρεία και τρόφιμα. Το Βοξ και το Nosotros, λειτούργησαν σαν καταφύγια αλληλεγγύης. Οι καταλήψεις προσέφεραν στέγη, οι συλλογικές κουζίνες φαγητό. Όλα αυτά αποτέλεσαν πραγματική άσκηση κοινωνικής πολιτικής σε ένα ασύδοτο κράτος που δεν έχει την παραμικρή πρόνοια για ανθρώπους που έχουν ανάγκη.

Όσο υπάρχουν άνθρωποι με ανοιχτή καρδιά και καθαρό μυαλό, που δεν ανέχονται την οποιαδήποτε βαρβαρότητα, τα Εξάρχεια θα είναι ζωντανά. Βαυκαλίζονται να πιστεύουν ότι αν κάτι το θάψεις 100 μέτρα κάτω απ’ τη γη θα εξαφανιστεί. Έχω πάντα στο μυαλό μου ότι όπως βρεθήκαμε εμείς, θα βρεθούν κι άλλοι. Κι έτσι συνεχίζουμε!».

Κώστας | Behold the man: Είμαστε απέναντι απ’ τις λαμαρίνες και κυριολεκτικά και μεταφορικά

«Το μαγαζί ξεκίνησε να ετοιμάζεται πριν δύο χρόνια και άνοιξε 16 Σεπτεμβρίου. Το concept του μαγαζιού μας έχει ιδεολογικό πρόσημο, προσπαθώντας να αναβιώσουμε τις αρχές και τις αξίες του Μπάουχαους. Τα Εξάρχεια άλλωστε είναι η έννοια του Μπάουχαους.

Όταν μας είδαν να ανοίγουμε έναν μήνα πριν, μέσα σε αυτήν τη συνθήκη, σκέφτηκαν πως θα εξυπηρετήσει το αφήγημα της ανάπτυξης που διαρκώς προφασίζονται αλλά δεν τους βγήκε. Δεν είμαστε μαζί τους. Δεν μας έφεραν εδώ ούτε οι λαμαρίνες, ούτε η αστυνομοκρατία. Βλέπεις που η τζαμαρία του μαγαζιού φτάνει μέχρι πάνω; Δεν είχε γίνει πρόβλεψη για ρολό, ούτε και βάλαμε στην πορεία. Αυτό απαντάει σε όσα ακούσαμε και μας τρομοκρατούσαν πως θα μας το σπάσουν. Ποιοι; Καλλιεργούν τόσα χρόνια την άποψη ότι αναρχικοί κρέμονται στα δέντρα πετώντας πέτρες και ξύλα στον κόσμο. Δεν υπάρχουν αυτά και είναι ντροπή τους αυτή η προπαγάνδα.

Μιλάνε διαρκώς για τους τουρίστες. Ας μάθουν λοιπόν ότι ούτε σε αυτούς αρέσει ο στρατός στους δρόμους της γειτονιάς, μας ρωτάνε αν η δημοκρατία αντιμετωπίζει πρόβλημα στην Ελλάδα.

Λίγο καιρό πριν πλησίασε το μαγαζί μια χακί διμοιρία. Δύο απ’ αυτούς μπήκαν στο μαγαζί και ζήτησαν καφέ. Τους το αρνηθήκαμε και τους ενημερώσαμε ότι αυτή είναι η πολιτική του καταστήματος. Έφυγαν και ξαναγύρισαν λέγοντας πως θα κινούσαν διαδικασίες αυτοφώρου, αλλά ήμασταν ευγενικοί και τη γλυτώσαμε. Δύο μέρες μετά, κι ενώ ο διοικητής της αστυνομίας με ένα υπαξιωματικό στεκόντουσαν στη γωνία απέναντι απ’ το μαγαζί, άντρας των ΜΑΤ μπήκε στο μαγαζί και μας ρώτησε με τσαμπουκά αν εμείς αρνηθήκαμε να σερβίρουμε τους συναδέλφους του και πως κάτι τέτοιο είναι παράνομο. Τον ενημέρωσα πως κάτι τέτοιο δεν ισχύει και πως έχει καταργηθεί απ’ το 2004. Του εξήγησα ότι το μαγαζί είναι αγκαλισμένο απ’ την τοπική κοινωνία με την οποία βρίσκονται σε ρήξη και που με κάθε ευκαιρία δέρνουν. Αν κάποιος άνδρας των ΜΑΤ θέλει να πάρει καφέ απ’ το μαγαζί μας, να αφήσει απ’ έξω τον στρατιωτικό εξοπλισμό που εκφοβίζει τη γειτονιά και να μπει. Με απείλησε ότι θα μου φέρει το υγειονομικό λέγοντας υπαινικτικά μάλιστα πως: «Θα τα πούμε». Πήγα απέναντι στον διοικητή, απείλησα και εγώ με μήνυση. Εκείνος προσπάθησε να ηρεμήσει την ένταση με το γνωστό τρόπο που κάνουν και στις πορείες. Και καλά να «συζητήσουν» με τους διαδηλωτές μέχρι να δώσουν εντολή να τους τσακίσουν στο ξύλο. Επέλεξα να μη δώσω συνέχεια.

Το μαγαζί θα συνεχίσει με αυτή την πολιτική. Είμαστε αδιαπραγμάτευτα με τους κατοίκους. Δεν έχω καταλάβει τον λόγο που ο Δήμαρχος έχει δημιουργήσει αυτή την εμπόλεμη κατάσταση. Είναι στα αλήθεια το μετρό; Τα Εξάρχεια είναι δίπλα σε μετρό, στάσεις λεωφορείων και τραίνων. Έχω γυρίσει όλη την Ευρώπη, αυτή την καταστροφή του δημόσιου χώρου με πρόφαση ένα δημόσιο έργο, δεν την έχω δει πουθενά. Υπάρχει ακόμη μια αίσθηση ότι αυτοί που χτυπιούνται απ’ την αστυνομία είναι αποκλειστικά αντιεξουσιαστικός ή αριστερός κόσμος και δυστυχώς κάποιοι νιώθουν εντάξει με αυτό. Η αλήθεια όμως είναι ότι εδώ και καιρό δεν υπάρχει το παραμικρό κριτήριο για να νιώσει κάποιος ασφαλής στα Εξάρχεια. Η βία είναι προς όλες κι όλους αδιακρίτως, γι’ αυτό και οι άνθρωποι που διαδηλώνουν όλο και πιο μαζικά ανήκουν σε διαφορετικές ιδεολογίες.

Ο σκοπός τους είναι να εφεύρουν καταστάσεις και δεδομένα, ώστε να εξαλείψουν οποιαδήποτε φωνή αντιστέκεται. Τραμπουκίζουν κόσμο στα σκοτάδια, στα στενά. Παιδιά 16 χρονών απ’ τα Μελίσσια έτρωγαν λίγο πιο πάνω και τα ΜΑΤ τους επιτέθηκαν φωνάζοντας τους να μην ξαναπατήσουν στα Εξάρχεια. Μέχρι και τους τουρίστες που κάνουν τεμενάδες τραμπουκίζουν. Όταν περνάνε τα «ελληνικά στρατά» όποιος δεν κάνει στην άκρη παρασέρνεται. Ακόμη και αν είναι τραπέζι ή καρέκλα.

Όχι, δεν μετανιώσαμε στιγμή για το μαγαζί και σήμερα να έπρεπε να κάναμε μισθωτήριο πάλι στην πλατεία Εξαρχείων θα ήμασταν. Τα Εξάρχεια δεν έχουν χάσει από τανκς, δεν θα χάσουν απ’ αυτούς τώρα. Τα Εξάρχεια είναι ο κόσμος, η ζωντανή ελεύθερη έκφραση. Πώς θα το αλλάξουν αυτό; Το γαλατικό χωριό θα τα καταφέρει. Σαν μια ολότητα από ετερόκλιτες υπάρξεις και αντιλήψεις αντιστέκεται στη βαρβαρότητα, στη φτώχεια που δημιουργεί το σύστημα.

Δεν είμαστε τα Εξάρχεια πίσω απ’ τις λαμαρίνες, όπως έγραψε η Καθημερινή στο άρθρο όπου μας φιλοξένησε, είμαστε τα Εξάρχεια απέναντι απ’ τις λαμαρίνες. Ούτε κατεχόμενα είμαστε. Οι εισβολείς δεν έχουν κερδίσει και το παιχνίδι παίζεται ακόμα».