Σύνοδος Κορυφής: Τα μηνύματα που στέλνουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες στην Τουρκία

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει στρατηγικό ενδιαφέρον να υπάρχει σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και να αναπτυχθεί συνεργασία και αμοιβαία επωφελής σχέση με την Τουρκία, τονίζεται στο κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής στο οποίο κατέληξαν χθες οι Ευρωπαίοι ηγέτες έπειτα από πολύωρες διαπραγματεύσεις στις Βρυξέλλες.

Η συνέχιση του διαλόγου με καλή πίστη και η αποχή από μονομερείς ενέργειες που αντιβαίνουν στα συμφέροντα της ΕΕ και παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών μελών της ΕΕ είναι απόλυτη απαίτηση ως προς αυτό, υπογραμμίζεται, όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Παράλληλα, οι ηγέτες σημειώνουν ότι όλες οι διαφορές πρέπει να επιλυθούν μέσω διαλόγου και βάσει του διεθνούς δικαίου. Σε αυτό το πλαίσιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει την πλήρη αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα και την Κύπρο, των οποίων η κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα πρέπει να γίνονται σεβαστά.

Στο κείμενο υπογραμμίζεται ακόμη ότι η ΕΕ χαιρετίζει τα πρόσφατα βήματα οικοδόμησης εμπιστοσύνης από την Ελλάδα και την Τουρκία.

Ταυτόχρονα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει έντονα τις παραβιάσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας και διατρανώνει ότι πρέπει να σταματήσουν. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να απέχει από παρόμοιες ενέργειες στο μέλλον, καθώς αποτελούν παραβίαση του διεθνούς δικαίου, ενώ υπογραμμίζει ότι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης πρέπει να αντιμετωπιστεί μέσω διαλόγου και διαπραγματεύσεων με καλή πίστη, με πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου. Καλεί την Τουρκία να αποδεχτεί την πρόσκληση της Κύπρου για την έναρξη διαλόγου με σκοπό την επίλυση όλων των θαλάσσιων διαφορών μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου.

Παράλληλα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υποστηρίζει την ταχεία επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, και παραμένει πλήρως δεσμευμένο σε μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού στο πλαίσιο του ΟΗΕ και σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένων των ψηφισμάτων 550 και 789 του ΣΑ, με την τήρηση των αρχών στις οποίες βασίζεται η ΕΕ. Αναμένει το ίδιο από την Τουρκία. Η ΕΕ είναι έτοιμη να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στη στήριξη των διαπραγματεύσεων, μεταξύ άλλων διορίζοντας, μετά την επανάληψη, έναν εκπρόσωπο στην αποστολή του ΟΗΕ.

Στο κείμενο αναφέρεται επίσης ότι με προϋπόθεση πως θα συνεχιστούν οι εποικοδομητικές προσπάθειες για να σταματήσουν οι παράνομες δραστηριότητες έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε να ξεκινήσει μια θετική πολιτική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας, με έμφαση στον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης και στη διευκόλυνση του εμπορίου, καθώς και τη συνεχή συνεργασία σε θέματα μετανάστευσης, δυνάμει της Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας (2016). Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τον πρόεδρό του, σε συνεργασία με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και με την υποστήριξη του Ύπατου Εκπροσώπου, να εκπονήσει πρόταση για την ανανέωση της ατζέντας ΕΕ-Τουρκίας.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, θα επανέλθει και θα λάβει αποφάσεις αναλόγως, κατά περίπτωση, το αργότερο κατά τη σύνοδό του τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με το κείμενο.

Τέλος, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συγκαλεί πολυμερή διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο και καλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο να ξεκινήσει συνομιλίες σχετικά με την οργάνωσή του. Η συμμετοχή, το πεδίο εφαρμογής και το χρονοδιάγραμμα θα πρέπει να συμφωνηθούν με όλα τα μέρη. Η διάσκεψη αυτή θα μπορούσε να καταπιαστεί με ζητήματα για τα οποία απαιτούνται πολυμερείς λύσεις, συμπεριλαμβανομένης της θαλάσσιας οριοθέτησης, της ασφάλειας, της ενέργειας, της μετανάστευσης και της οικονομικής συνεργασίας, εξηγείται στο κείμενο των συμπερασμάτων.

Κρίσιμες οι δύο επόμενες εβδομάδες

Την ευκαιρία να γίνει πολιτικός διάλογος θέλει να δώσει η ΕΕ, τόνισε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στις Βρυξέλλες μετά την ολοκλήρωση της πρώτης ημέρας της Συνόδου Κορυφής.

Παράλληλα, ο Σαρλ Μισέλ κάλεσε την Τουρκία να βάλει τέλος στις μονομερείς ενέργειές της και σημείωσε ότι οι δύο επόμενες εβδομάδες θα είναι σημαντικές για τη σχέση της ΕΕ με την Άγκυρα, ενώ το θέμα θα εξεταστεί εκ νέου στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου.

«Είμαστε έτοιμοι να χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέσα, σε περίπτωση που υπάρξει ανάγκη» τόνισε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ ερωτηθείς σχετικά με την πιθανή επιβολή κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας.

Απαντώντας στο ίδιο ερώτημα, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανέφερε ότι υπάρχουν δύο εργαλειοθήκες: «η μία για μια κατάσταση που δε θέλουμε – την περίπτωση δηλαδή που η Τουρκία πάλι προχωρήσει σε μονομερείς ενέργειες». Η δεύτερη εργαλειοθήκη αφορά μια πιο θετική ατζέντα, συμπλήρωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σημειώνοντας ότι η Τουρκία πρέπει να αποδείξει ότι έχει βούληση να διεξαγάγει πραγματικά εποικοδομητικό διάλογο με την ΕΕ.

Δεν επιβάλλονται κυρώσεις κατά του Λουκασένκο

Το όνομα του προέδρου της Λευκορωσίας, του Αλεξάντρ Λουκασένκο, δεν συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο των σαράντα προσώπων στα οποία αποφασίστηκε στη Σύνοδο Κορυφής να επιβληθούν κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τόνισε τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα στον Τύπο ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.

Τα πρόσωπα που αφορούν οι κυρώσεις κατηγορούνται από τις Βρυξέλλες είτε ότι ενέχονται στην καταστολή σε βάρος της λευκορωσικής αντιπολίτευσης, ή ότι ενέχονται στην αλλοίωση του αποτελέσματος των προεδρικών εκλογών στη Λευκορωσία, που διεξήχθησαν την 9η Αυγούστου. «Ο πρόεδρος Λουκασένκο δεν συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο», αλλά αυτό ενδέχεται να αλλάξει, προειδοποίησε ο Μισέλ.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου διευκρίνισε ότι οι ευρωπαϊκές κυρώσεις τίθενται σε ισχύ άμεσα.