Στους Ολυμπιακούς Αγώνες, η ηλικία είναι απλά ένας αριθμός

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1920, ένας Σουηδός που διέφερε από τους υπόλοιπους πήρε θέση απέναντι από τον στόχο. Η βολή του ήταν τόσο καλή, που του έφερε το αργυρό μετάλλιο στη σκοποβολή. Ο Όσκαν Σουάν ήταν 72 ετών και έναν αιώνα μετά, δεν έχει βρεθεί άλλος αθλητής με μεγαλύτερη ηλικία που να έχει ανέβει στο βάθρο της μεγαλύτερης αθλητικής διοργάνωσης του κόσμου.

Ο Σουάν, μάλιστα, προκρίθηκε και για τους Ολυμπιακούς του 1924, αλλά αποσύρθηκε. Τρία χρόνια αργότερα, σε ηλικία 79 ετών, έφυγε από τη ζωή. Ο Ιάπωνας ιππέας Χιρόσι Χοκέτσου ήταν 71 ετών στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου. Απείχε το 2016, λόγω προβλήματος υγείας στο άλογό του και στα 79 του θα ήταν ο μεγαλύτερος, ηλικιακά, αθλητής στο Τόκιο, όμως τελευταία στιγμή δεν μπήκε στην τριάδα των αθλητών που θα εκπροσωπήσουν τη χώρα του. 

Η δόξα των… ηλικιωμένων

Παρόλα αυτά, οι Αγώνες του Τόκιο δεν στερούνται αθλητών προχωρημένης, για την κοινή γνώμη, ηλικίας. O Αργεντινός ιστιοπλόος Σαντιάγο Λάνγκε είναι 59 ετών, έχοντας περάσει καρκίνο. H παγκόσμια πρωταθλήτρια στο πινγκ-πονγκ, Νι Ξιαλιάν, η οποία θα εκπροσωπήσει το Λουξεμβούργο, είναι γεννημένη το 1963. Ο Φίλιπ Ντάτον, ο οποίος ηγείται της ομάδας των ΗΠΑ στην ιππασία είναι 59 ετών. Η γυμνάστρια Οκσάνα Χρισοβίτινα από το Ουζμπεκιστάν είναι 46. Ο Ισπανός δρομέας του βάδην, Χέσους Γκαρσία Μπραγάδο, 51. Υπάρχουν κι άλλοι, σε περισσότερο δημοφιλή αθλήματα, λίγο μικρότεροι αλλά με ηλικία που για πολλούς μοιάζει απαγορευτική. Όπως για παράδειγμα ό Πάου Γκασόλ στο μπάσκετ ή ο Αλεχάνδρο Βαλβέρδε στην ποδηλασία, που βρίσκονται στην αρχή της 5ης δεκαετίας της ζωής τους. Ο δρομέας Αμπντί Αμπντιραμάν έχει «πατήσει» τα 44. Πώς καταφέρνουν, αλήθεια, οι αθλητές αυτοί να ανταγωνίζονται ακόμα στο υψηλότερο επίπεδο και να εκπροσωπούν τις χώρες τους στο κορυφαίο αθλητικό event του πλανήτη;

«Οι αγώνες τους δίνουν υψηλή κοινωνική και μιντιακή έκθεση. Η έκθεση αυτή μπορεί να τους τοποθετήσει σε ένα σημείο, προκαλώντας σκεπτικισμό από ανθρώπους που ρωτούν «Τι κάνουν αυτοί οι παππούδες ακόμα εκεί;» Γνωρίζουν πολύ καλά σε τι σημείο βρίσκεται η φυσική τους κατάσταση και πώς να διαχειριστούν το τέλος της καριέρας τους, δήλωσε χαρακτηριστικά στην El Pais η Σουσάνα Ρεγκέλα, πρώην αθλήτρια η ίδια, καθηγήτρια ψυχολογίας και επικεφαλής προπόνησης στο Κέντρο Υψηλής Απόδοσης του Σαντ Κουγκάτ. Ο Πεπ Φοντ, επίσης ψυχολόγος στο ίδιο κέντρο, πρόσθεσε:

«Ο ανταγωνισμός γεννά άγχος. Είναι  υποχρεωτικό να είσαι νευρικός και όποιος δεν το αποδέχεται αυτό είναι εκτός πραγματικότητας. Το θεμελιώδες στοιχείο αυτών των αθλητών στο επίπεδο της δημιουργίας κινήτρου είναι η αφοσίωση σε έναν τρόπο ζωής που οδηγεί στην υψηλή απόδοση. Η πρώτη πρόκληση είναι να ετοιμαστείς για… επίθεση στους στόχους σου και όταν φτάσεις απέναντί τους, να τους πετύχεις. Η αβεβαιότητα κατά τη διάρκεια της μάχης είναι αυτό που τους συνδέει, τους «δηλητηριάζει». Τους κάνει να συνεχίζουν τον αγώνα. Είναι σαν αυτούς που τους αρέσουν οι ταινίες τρόμου. Επίτηδες εκτίθενται στον φόβο και όταν δουν εκατοντάδες το διασκεδάζουν».

Το παράδειγμα του Μπραγάδο

Ο Χούλιο Καγιέχα, καθηγητής φυσικής αγωγής στο Πανεπιστήμιο της Χώρας των Βάσκων, αναφέρθηκε στην επιστημονική έρευνα και τον ρόλο της, ξεκαθαρίζοντας ωστόσο ότι η σημαντικότερη δύναμη των αθλητών αυτών, πηγάζει από τους ίδιους. «Κάθε φορά έχουμε περισσότερο συγκεκριμένη γνώση σε κάθε τομέα.

Η τεχνολογία και η επιστήμη κάνουν τις παρεμβάσεις μας περισσότερο αποδοτικές. Αλλά πάνω από όλα θα ήθελα να τονίσω την παιδεία και τη συνείδηση των αθλητών, κυρίως όταν είναι άνω των 30 ετών και έχουν καταλάβει ότι με πολύ συστηματική δουλειά και με το να είναι πολύ μεθοδικοί σε όλες τις διαδικασίες που περιβάλλουν την προπόνηση, είναι ικανοί να επεκτείνουν την αθλητική τους ζωή και μετά τα 40, ή, όπως στην περίπτωση του Σούσο, που σπάει τον κανόνα, μετά τα πενήντα». Ο Σούσο, ή αλλιώς Γκαρσία Μπραγάδο, έχει γεννηθεί τον Οκτώβριο του 1969 και στο Τόκιο θα αγωνιστεί στους όγδοους Ολυμπιακούς Αγώνες της καριέρας του, περισσότερους από κάθε άλλον αθλητή. 

Σε ηλικία 35 ετών ξεκίνησε να αντιμετωπίζει προβλήματα στο ισχίο, τα οποία αντιμετώπισε με προληπτικές επεμβάσεις. Χαρακτηριστικό του τρόπου με  τον οποίο προετοιμάζεται για κάθε γεγονός, είναι ότι πριν το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2019 στην Ντόχα ολοκλήρωνε την προπόνηση βυθίζοντας το σώμα του σε μπανιέρα με 40 βαθμούς κελσίου, προκειμένου να συνηθίσει στις υψηλές θερμοκρασίες. Στο Τόκιο θα γίνει ο δεύτερος μεγαλύτερος δρομέας ο, οποίος έτρεξε στον Μαραθώνιο του Βερολίνου του 1936 σε ηλικία 52 ετών και 199 ημερών! Ο Χαβιέρ Λεϊβάρ, αθλητίατρος, παραδέχθηκε πως πίστευε ότι στο Πεκίνο, το 2008, θα έπεφτε η αυλαία της καριέρας του Σούσο, όμως διαψεύστηκε.

Η επιστροφή του Πάου Γκασόλ

Δεν είναι μόνο κάποια αγωνίσματα του στίβου, της ιππασίας, ή άλλα, στα οποία θεωρητικά η τεχνική μπορεί να υπερκεράσει τη σωματική φθορά. Ο 41χρονος Πάου Γκασόλ, ο οποίος «κατεβαίνει» στο Τόκιο με την Εθνική Ισπανίας, είναι ένα ζωντανό παράδειγμα. Toν Μάρτιο του 2019 χτύπησε σοβαρά και χρειάστηκε να υποβληθεί σε διπλή επέμβαση στο αριστερό του πόδι για να επανέλθει από έναν τραυματισμό, παρόμοιο με εκείνον που ανάγκασε τον Γιάο Μινγκ να τερματίσει την καριέρα του. Επέστρεψε στη Μπαρτσελόνα από τον μαγικό κόσμο του ΝΒΑ, ολοκλήρωσε την αποθεραπεία του εκεί και έπαιξε σε 23 ματς, για να αποδείξει σε όλους ότι δεν είναι τελειωμένος. Στο Τόκιο θα πάρει από τον Πικουλίν Ορτίς το ρεκόρ του γηραιότερου μπασκετμπολίστα που έχει αγωνιστεί ποτέ σε Ολυμπιακούς Αγώνες, καθώς ο Πορτορικανός ήταν 40 ετών και 308 ημερών το 2004 στην Αθήνα.

«Ο Πάου έχει δείξει σε αυτά τα δύο χρόνια πώς μπορείς να ξεπεράσεις μια κρίσιμη κατάσταση, όπως ένας σοβαρός τραυματισμός και να επιστρέψεις στο υψηλότερο επίπεδο. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο από ανθρώπους με σημαντικό πνευματικό επίπεδο, το οποίο τους επιτρέπει να αναλύουν την κατάσταση, να είναι ψυχροί, να έχουν, όπως λέει και ο ίδιος, ανθεκτικότητα και να αφιερώνουν όλο τους το είναι για να λύσουν τα προβλήματα αυτά», πρόσθεσε ο Καγιέχα, ο οποίος γνωρίζει καλά την ψυχοσύνθεση του μπασκετμπολίστα, μιας και είναι επίσης επιστημονικός σύμβουλος του Σερζ Ιμπάκα. 

«Στατιστικά, βλέπουμε όλο και περισσότερα παραδείγματα 36χρονων, 37χρονων και 38χρονων, γεγονός που σημαίνει ότι η ελπίδα αυξάνεται. Αυτές οι εξαιρετικές περιπτώσεις πρέπει να λειτουργούν ως μοντέλα για τους νέους. Δεν πρέπει να κατανοούν αυτή τη διαδικασία όταν φτάνουν στα 30 ή στα 32 και ξεκινούν να αντιλαμβάνονται ότι η νευρομυϊκή τους ικανότητα και η εκρηκτικότητα δεν είναι πια όπως στα 22. Πρέπει να ξεκινήσουν να εκπαιδεύουν τον εαυτό τους και να γνωρίζουν τι διαδικασία πολύ πιο πριν. Αυτό θα τους επιτρέψει να φτάσουν στην ηλικία αυτή με συστηματικές συνήθειες. Αποτέλεσμα είναι αυτό που βλέπουμε: Αθλητές στα 37, στα 40 ή στα 41 να ανταγωνίζονται και να αποδίδουν στο υψηλότερο επίπεδο, παλεύοντας για τίτλους», πρόσθεσε ο αθλητικός επιστήμονας. 

Επιστήμη και θέληση

Για τον Λεϊμπάρ, ο οποίος ως γιατρός έχει βρεθεί στο πλευρό πάρα πολλών αθλητών όλα αυτά τα χρόνια, οι παράγοντες είναι αρκετοί: «Στην εποχή μας δεν ξέραμε πώς να κάνουμε αποθεραπεία. Η αλλαγή ξεκίνησε στη Βαρκελώνη το 1992. Πριν, οι μαραθωνοδρόμοι έτρεχαν μόλις έναν Μαραθώνιο τον χρόνο. Πλέον, μπορούν να κάνουν τρεις, έναν κάθε τέσσερις μήνες. Γιατί, για παράδειγμα, ανταγωνίζονται με ζέστη, ρίχνουν τη θερμοκρασία. Χωρίς υδατάνθρακες, τους λαμβάνουν. Χρησιμοποιούν αντιφλεγμονώδεις ή αντιαιμοπεταλιακές αγωγές για να αποφύγουν προβλήματα. Τρέχουν στο νερό για να βελτιώσουν την αντοχή και τη φυσική τους κατάσταση, αποφεύγοντας τους τραυματισμούς και ενεργοποιούν την κυκλοφορία του αίματος…». 

Σίγουρα, τα άλματα που έχει κάνει η επιστήμη έχουν λειτουργήσει ως εξαιρετικός σύμμαχος για τους αθλητές. Όμως, με βάση και τις τοποθετήσεις των ειδικών, η έρευνα και η επιστημονική εξέλιξη δεν αρκούν από μόνες τους. Ο χαρακτήρας, η σκληρή δουλειά και η καθημερινή μάχη με τον ίδιο τους τον εαυτό, έχουν ως αποτέλεσμα τη συνεχή βελτίωση και την επέκταση της αθλητικής καριέρας, σε επίπεδα που για πολλούς αθλητές και για όσους παρακολουθούν ως θεατές, μοιάζουν δυσθεώρητα…
 

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr