Στον Χρυσό Αιώνα του Περικλή (Κοροβέση)

Φεβρουάριος 2019. Ο Περικλής Κοροβέσης στην παρουσίαση της ποιητικής συλλογής της Κατερίνας Θανοπούλου. Έχει κόκκινα μαγουλάκια, δείχνει καλά. Ξεφυλλίζει διάφορα βιβλία που του χαρίζουν ποιητές και λογοτέχνες. Μπροστά του ένα νεροπότηρο γεμάτο ουίσκι. Τραβάει μερικές ρουφηξιές και συνεχίζει το κοίταγμα των βιβλίων. Δίπλα του ο Στέλιος Ελληνιάδης και παραδίπλα του η Όλγα Μοσχοχωρίτου κι εγώ, που θεωρώ πολύ μεγάλη τιμή να παρουσιάζουμε μαζί το τελευταίο πόνημα μιας κοινής φίλης ποιήτριας. Βρίσκω το θάρρος και του χαρίζω το βιβλίο με τις συνεντεύξεις μου. Το παίρνει και το βάζει στην τσαντούλα του. Ομολογώ πως ήταν μια κίνηση εκ μέρους μου, που δεν τη συνηθίζω. Σ’ αυτόν, όμως, ήθελα πολύ να έφτανε η δουλειά μου και να τη διάβαζε. 

Στη μία γωνία, η ηθοποιός Αιμιλία Υψηλάντη απαγγέλλει τα ποιήματα της Θανοπούλου. Στην άλλη, ο Νότης Μαυρουδής με τον Γιώργο Τοσικιάν παίζουν στις κιθάρες τους θησαυρούς της Λατινικής Αμερικής. Τραγουδάει η Μόρφω Τσαϊρέλη. Ο Περικλής τους κοιτάζει με μια πραότητα και έναν θαυμασμό σαν να βρίσκεται ανάμεσα σε ανθρώπους που αγαπάει. Μα, πράγματι, βρίσκεται ανάμεσα σε ανθρώπους που τους αγαπάει και τον αγαπούν εξίσου. Το ίδιο ισχύει και για το κοινό, γνωστά πρόσωπα και προσωπικότητες της εν Ελλάδι αριστεράς, που έχουν γεμίσει το «Polis Art Cafe» του Βασίλη Χατζηιακώβου. 

«Εσύ κι ο Μπουκόφσκι» γυρίζω και του λέω σε μια φάση, καθώς βλέπω το ουίσκι του να ανανεώνεται. «Α, αυτός ήταν ωραίος» μου απαντάει και γελάμε. Πολλά θα ήθελα να του πω, μα δεν είναι οι κατάλληλες συνθήκες. Πρώτα απ’ όλα πως είμαστε τυχεροί που ζήσαμε στον Χρυσό Αιώνα του Περικλή (Κοροβέση).. Που μάθαμε πως κάποτε ένας άνθρωπος τα έβαλε με τους θεματοφύλακες της πιο άτεγκτης εξουσίας και έκανε γνωστή διεθνώς την βαθιά πληγή της χώρας του. Βασικά θα ήθελα να του πω πως μείναμε πλέον χωρίς Ανθρωποφύλακες, τους δικούς του όμως, όχι τους άλλους, τα απομεινάρια των οποίων ακόμη δυναστεύουν τη ζωή μας. 

Ούτε δέκα μέρες από εκείνη την εκδήλωση δεν είχαν περάσει και δέχτηκα τηλεφώνημα του. Μου είπε πως διάβασε το βιβλίο, πως τον συγκίνησε ιδιαιτέρως η αφήγηση της ηθοποιού Καλής Καλό και πως βρήκε τη συνέντευξη του Θόδωρου Αγγελόπουλου ως την πιο «ανθρώπινη» που’χε δώσει ποτέ ο κορυφαίος σκηνοθέτης. Και σαν τον ρώτησα τη γνώμη του για τον Αγγελόπουλο, μου απάντησε πως μόνο αυτός στον κινηματογράφο και ο Μίκης Θεοδωράκης στη μουσική έκαναν ουσιαστική πολιτική τέχνη σε εποχές δύσκολες. Είπαμε να ξαναβρεθούμε. Για έναν καφέ και όχι για συνέντευξη. Τους ανθρώπους, άλλωστε, με τους οποίους συγχρωτίζεσαι, τους θεωρείς φίλους, ομοϊδεάτες, ομογάλακτους – πώς το λένε – δεν βρίσκω το λόγο να τους πάρεις συνέντευξη. Νομίζω δηλαδή…Δεν τα καταφέραμε. Λίγο καιρό μετά η υγεία του είχε άσχημη ραγδαία εξέλιξη. 

Να που σήμερα ο Περικλής μας χαιρέτισε οριστικά. Κι όσο πονάει αυτό, άλλο τόσο πονάει και το ότι δεν μπορούμε να είμαστε εκεί, να του χαϊδέψουμε το μέτωπο, να σκύψουμε και να του ψιθυρίσουμε δυο τρυφερά λόγια στ’ αυτί. Όχι πως υπήρχε περίπτωση να μας ακούσει. Για μας τα κάνουμε όλα, άλλωστε, για να’μαστε ήσυχοι ότι αποδίδουμε τις δέουσες τιμές στα πιο ανήσυχα και αιρετικά πνεύματα που γέννησε αυτός ο τόπος.

Ο Περικλής ήταν άθρησκος. Αναρωτιέμαι αν βρέθηκε εκείνος ο φωτισμένος παπάς που δεν θα έσταξε στα χείλη του Θεία Κοινωνία, λίγο πριν κλείσει τα μάτια του για πάντα, αλλά μια στάλα απ’ τ’ αγαπημένο του ουίσκι.