Στην εθνική Γερμανίας χωρίς να ξεχνά τις προσφυγικές ρίζες

Aπό τις πρωτοβουλίες της Ντόρτμουντ μέχρι την Λαμπεντούζα Σανκτ Πάουλι που ιδρύθηκε στο Αμβούργο και από τις πρωτοβουλίες της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας μέχρι αυτές της κυβέρνησης, η Γερμανία είναι η μοναδική χώρα που αφιέρωσε τόσα πολλά χρήματα και χρόνο στον ρόλο του ποδοσφαίρου ως μέσο ένταξης των προσφύγων. Πέρυσι, η UEFA ενέκρινε έξτρα κονδύλι για την ενίσχυση των πρωτοβουλιών αυτών. Παράλληλα, το γεγονός ότι αρκετοί εμβληματικοί ποδοσφαιριστές της χώρας προέρχονται από οικογένειες μεταναστών βοήθησε τη διαδικασία. Ο υπεύθυνος του προγράμματος για την ένταξη μέσω του ποδοσφαίρου δήλωνε ότι θέλουν όσο το δυνατόν περισσότερους πρόσφυγες να ασχοληθούν με το ποδόσφαιρο, ενώ ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας στήριζε δημοσίως το πρότζεκτ δηλώνοντας πως: «Το να παίζεις ποδόσφαιρο σε βοηθά να επικοινωνείς, ακόμα κι αν δεν μιλάς την ίδια γλώσσα». Είναι επίσης συχνό φαινόμενο να φορούν τον εθνόσημο παίκτες μετανάστες δεύτερης και τρίτης γενιάς.

Το καλοκαίρι του 2018, στη σχέση αυτή επήλθαν τριγμοί. Ο Μεσούτ Οζίλ, ο Γερμανός μέσος με τις τουρκικές ρίζες, ανακοίνωσε ότι αποχωρεί από την εθνική αφήνοντας αιχμές για ρατσισμό. «Άνθρωποι με φυλετικές διακρίσεις δεν θα έπρεπε να δουλεύουν στην μεγαλύτερη ποδοσφαιρική ομοσπονδία του κόσμου, που έχει παίκτες από οικογένειες με διπλή εθνικότητα. Συμπεριφορές όπως οι δικές τους δεν αντανακλούν τους παίκτες που υποτίθεται ότι εκπροσωπούν. Στα μάτια του Γκριντέλ (σ.σ πρόεδρος της Ομοσπονδίας) και των υποστηρικτών τους είμαι Γερμανός όταν νικάμε, αλλά μετανάστης όταν χάνουμε». Στον Οζίλ ασκήθηκε σκληρή κριτική τόσο για την απόδοσή του στο Μουντιάλ της Ρωσίας, όσο και για τις προσωπικές συναντήσεις του με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

«Κανείς δεν θέλει να αφήσει το σπίτι του…»

Η τέσσερις φορές πρωταθλήτρια κόσμου ξεπέρασε την κρίση, ανανεώθηκε και κάλεσε στις τάξεις της τον Ναντιέμ Αμίρι. Στα 22 του, ο μέσος της Μπάγερ Λεβερκούζεν κλήθηκε από τον Γιοακίμ Λεβ στην Εθνική Γερμανίας για τo φιλικό με την Αργεντινή και την επίσημη αναμέτρηση με την Εσθονία για τα προκριματικά του Euro. Πρόκειται για έναν ακόμα ποδοσφαιριστή που ανεβαίνει στην παγκόσμια πρωταθλήτρια του 2014, έχοντας διανύσει όλη τη διαδρομή από τις μικρές ομάδες της «νασιονάλμανσαφτ». Για ένα παιδί που γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Γερμανία από γονείς πρόσφυγες από το Αφγανιστάν και δεν ξέχασε ποτέ τις ρίζες του, όσα χρήματα κι αν έβγαλε, όσες ποδοσφαιρικές επιτυχίες κι αν πραγματοποίησε.

Οι γονείς του Αμίρι έφυγαν από το Αφγανιστάν εν μέσω πολέμου στη δεκαετία του ’80, αναζητώντας μια καλύτερη ζωή στη Γερμανία. Εγκαταστάθηκαν στο Λούντβιγκσχάφεν και ο Ναντιέμ γεννήθηκε το 1996, αφού η ζωή τους είχε βρει την κανονικότητα. Ο 22χρονος μέσος, πριν από περίπου δύο χρόνια, όταν ήταν ακόμα παίκτης της Χόφενχαϊμ, μιλούσε στο επίσημο site της Bundesliga για την πορεία τους. «Είναι πολύ δύσκολο να αναγκάζεσαι να αφήνεις την οικογένειά σου σε νεαρή ηλικία και να να πηγαίνεις σε μια ξένη χώρα, χωρίς καν να μιλάς τη γλώσσα. Κανείς δεν θέλει να αφήσει το σπίτι του. Αλλά οι γονείς μου ήταν αποφασισμένοι να κάνουν κάτι με τις ζωές τους. Για να κάνεις κάτι τέτοιο χρειάζεσαι δύναμη ψυχής, καρδιά, πρέπει να είσαι έτοιμος να δουλέψεις σκληρά και να μάθεις μια γλώσσα από την αρχή. Δεν μπορείς να περιμένεις τη λύση να εμφανιστεί απλά στον αέρα». Οι δύο Αφγανοί πρόσφυγες έκαναν διάφορες δουλειές για να επιτρέψουν στα παιδιά τους να έχουν δικαίωμα στο όνειρο και να ασχοληθούν αναπόσπαστοι με το ποδόσφαιρο. Και ενώ ο πρωτότοκος, Ναουίντ, έπαιξε περισσότερο στις μικρές κατηγορίες, ο Ναντιέμ έδειξε από νωρίς πως έχει όλα τα φόντα για να φτάσει ψηλά. Πέραν του ταλέντου, είχε μπολιαστεί από την οικογένεια του με τις σωστές αρχές. Καταλάβαινε πόσο σκληρά είχαν δουλέψει οι γονείς του για να του προσφέρουν την ευκαιρία, οπότε η δική του καθημερινή μάχη στα γήπεδα δεν ήταν ποτέ υπερβολικά σκληρή, σε σύγκριση με τα όσα είχαν κάνει οι άνθρωποι που τον έφεραν στη ζωή.

Δίπλα στους πρόσφυγες

Ο Αμίρι εντάχθηκε στις ακαδημίες της Χόφενχαϊμ στα 15 και η συνύπαρξή του με το παιδί-θαύμα των γερμανικών πάγκων, τον Τζούλιαν Νάγκελσμαν, τον βοήθησε πολύ να εξελιχθεί. Με τον Νάγκελσμαν προπονητή κατέκτησαν το πρωτάθλημα κάτω των 19 και στη συνέχεια συναντήθηκαν ξανά στην πρώτη ομάδα. Ο Αμίρι έκανε ντεμπούτο στην Μπουντεσλίγκα τον Φεβρουάριο του 2015 και έναν περίπου χρόνο αργότερα, ξανάσμιξε με τον αγαπημένο του προπονητή στους άνδρες της Χόφενχαϊμ. Έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη σωτηρία της ομάδας από τον υποβιβασμό και σιγά-σιγά καθιερώθηκε και στις μικρές ομάδες της εθνικής Γερμανίας. Το 2016/17 ήταν βασικό γρανάζι στην πορεία της Χόφενχαϊμ μέχρι την τέταρτη θέση της Bundesliga, ενώ με την εθνική σήκωσε το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα Κ-21. «Ο Ναντιέμ είναι ένας ιδιαίτερος παίκτης, γιατί προέρχεται από τις ακαδημίες της ομάδας και ωρίμασε ήρεμα σε έναν νεαρό επαγγελματία με εκπληκτικό ταλέντο. Γίνεται συνεχώς καλύτερος», είπε ο Νάγκελσμαν, ο οποίος αποτελεί πλέον προπονητή της Λειψίας.

Ήταν πλέον ένα από τα «διαμάντια» του γερμανικού ποδοσφαίρου, παρότι ήταν γιος προσφύγων. Και δεν ξέχασε ποτέ τις ρίζες του. Δούλεψε σε πολλά κοινωνικά πρότζεκτς με πρόσφυγες που διοργάνωσε η Χόφενχαϊμ, ενώ συνεργάστηκε εθελοντικά με τον Ερυθρό Σταυρό. Το προσφυγικό είχε γίνει και πάλι σημαντικό ζήτημα στη χώρα, όπως όταν έφευγαν οι γονείς του. Και εκείνος ήθελε να βοηθήσει όλους εκείνους που ακολουθούσαν τα προσφυγικά τους χνάρια. «Έχω μιλήσει σε κάποιους από αυτούς για την φυγή τους και αυτά που είπαν ήταν απίστευτα. Αυτοί οι άνθρωποι έχουν τον απόλυτο σεβασμό μου. Το απίστευτο είναι το πώς μικρά πράγματα τους κάνουν ευτυχισμένους. Ενθουσιάζονταν απλά με ένα μπλουζάκι της Χόφενχαϊμ».

Εκεί όπου το χρώμα κι η θρησκεία δεν μετρούν

Οι ρίζες αυτές, άλλωστε, διαμόρφωσαν σε μεγάλο βαθμό την ποδοσφαιρική του εξέλιξη. Χρειάστηκε να συνδυαστούν με την σκληρή δουλειά για να μπουν καλούπια στον άναρχο τρόπο ποδοσφαίρου του, όμως η δημιουργικότητά του δεν καταπιέστηκε ποτέ. Έμαθε να συνεργάζεται, να δουλεύει με τους υπόλοιπους, γιατί η ομαδική δουλειά και η συνεργασία ήταν μέρος των βιωμάτων του. «Είμαι λίγο ποδοσφαιριστής του δρόμου. Παίζω πολύ με την καρδιά και προσπαθώ να κάνω το καλύτερο για να βοηθήσω την ομάδα. Η νοοτροπία νικητή που έχω ξεκάθαρα προέρχεται από τον δρόμο. Όσον αφορά το ποδόσφαιρο, το χρώμα του δέρματος και η θρησκεία δεν μετρούν. Όλοι έρχονται κοντά και το απολαμβάνουν. Εδώ μας ενώνει όλους η αγάπη για το ποδόσφαιρο. Βλέπεις κάθε πολιτισμό στο γήπεδο και όλοι περνούν καλά», λέει χαρακτηριστικά.

H περσινή σεζόν έμελλε να είναι και η τελευταία του Αμίρι στη Χόφενχαϊμ, μολονότι λόγω τραυματισμού έχασε το πρώτο μισό της χρονιάς. Ολοκλήρωσε την σεζόν με τρία γκολ και τρεις ασίστ σε 15 εμφανίσεις και η Mπάγερ Λεβερκούζεν κινήθηκε για την απόκτησή του. Είχε φορέσει 106 φορές τη φανέλα της ομάδας που τον ανέδειξε, σκοράροντας 11 γκολ. Στις «ασπιρίνες» συνυπάρχει με έναν από τους πιο ελπιδοφόρους μέσους του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, τον Κάι Χάβερτς, ο οποίος είναι διεθνείς με την εθνική Γερμανίας από πέρυσι. Οι δυο τους μπορούν να κάνουν φοβερά πράγματα στο χορτάρι και ο Γιοακίμ Λεβ ελπίζει να συνθέσουν την μεσαία γραμμή της «νασιονάλμανσαφτ» στα χρόνια που θα έρθουν. Για τον ίδιο, η ώρα που θα φορέσει τη φανέλα της χώρας η οποία έδωσε καταφύγιο στην οικογένειά του είναι τιμή, χωρίς να ξεχνά φυσικά το Αφγανιστάν. Το αποδεικνύει άλλωστε με τις πράξεις του…