Στη Σουηδία δεν πετιέται σχεδόν τίποτα-Όλα τα απορρίμματα χρησιμοποιούνται για την δημιουργία αστικών οάσεων

Για τον ευρωπαϊκό νότο και τις αποκαλούμενες χώρες της κρίσης, η οικολογία, η ανακύκλωση, η αποτελεσματική διαχείριση των απορριμμάτων, μοιάζουν συχνά μία απρόσιτη «πολυτέλεια». Και όμως. Μία χώρα πρωτοπόρος στην «πράσινη ανάπτυξη», όπως η Σουηδία, αποτελεί χειροπιαστή απόδειξη ότι η αγάπη για το περιβάλλον μπορεί να περάσει από τη θεωρία στην πράξη και να γίνει τρόπος ζωής.

Οι πολίτες δεν αδιαφορούν και το μήνυμα από τον βορρά είναι ότι ανάπτυξη και φύση δεν συνιστούν αναγκαστικά αντικρουόμενες έννοιες. Τα ενοχλητικά σκουπίδια δεν είναι απλώς κάτι που ξεφορτώνεσαι όπως-όπως («αν δεν τα βλέπω δεν υπάρχουν»), αλλά μπορούν να μειωθούν και να χρησιμοποιηθούν ξανά, να μετατραπούν σε καθαρή ενέργεια και εντέλει η διαχείρισή τους να εξελιχθεί σε μία κερδοφόρα επιχείρηση.

To πρωτοποριακό μοντέλο του Χάμαρμπι (Hammarby Sjostad)

Εύφλεκτα απόβλητα και βιοκαύσιμα χρησιμοποιούνται για παραγωγή θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας που διανέμεται στις γειτονιές (district heating/electricity). Η ηλιακή ενέργεια -και, όμως, αξιοποιείται και αυτή σε μία βόρεια χώρα, όπως η Σουηδία- μετατρέπεται σε ηλεκτρική ενέργεια ή χρησιμοποιείται για θέρμανση του νερού.

Βιοαέριο (biogas) παράγεται από βοθρολύματα και οργανικά απορρίμματα και μετατρέπεται σε καύσιμο για οχήματα ή λίπασμα ύστερα από επεξεργασία. Ανακυκλώνεται κάθε ανακυκλώσιμο υλικό (χαρτί, γυαλί, μέταλλο). Μόνο τα επικίνδυνα/ηλεκτρικά απόβλητα που δεν δύναται να ανακυκλωθούν καταλήγουν σε χωματερή.

Σύμμαχος τα «παθητικά κτίρια»

Το «Παθητικό κτίριο» αποτελεί μία νέα σχεδιαστική φιλοσοφία. Κατασκευάζεται με αυστηρές προδιαγραφές που βασίζονται στις αρχές της καλής μόνωσης, της μικρότερης δυνατής ενεργειακής απώλειας και της μίνιμουμ ενεργειακής κατανάλωσης. Το κτίριο λειτουργεί σαν θερμός: Οι τοίχοι έχουν πάχος έως και 50 εκατοστά, τα παράθυρα είναι υψηλών προδιαγραφών, για μην επιτρέπουν απώλειες, έτσι ώστε να διατηρείται «παθητικά» ένα ιδανικό εσωτερικό κλίμα, χωρίς τη χρήση ενεργητικής ψύξης ή θέρμανσης.

Υπόγεια συλλογή απορριμμάτων

Στο Χάμαρμπι συναντά κανείς ειδικές υποδοχές για την υπόγεια συλλογή απορριμμάτων με τεχνολογία κενού, ένα αντισυμβατικό σύστημα από την εταιρεία Envac που αντικαθιστά το παραδοσιακό σύστημα συλλογής, ολοκληρώνοντας μέσα σε μερικά λεπτά αυτό που τα απορριμματοφόρα χρειάζονται ολόκληρη ημέρα για να κάνουν, χωρίς να ρυπαίνεται η πόλη.

Πώς λειτουργεί: Τα σκουπίδια μπαίνουν στις ειδικές υποδοχές – Στη συνέχεια, απορροφούνται από ένα δίκτυο σωληνώσεων με ταχύτητα 70 χλμ./ώρα – Ανεμιστήρες δημιουργούν το «μερικό κενό» που οδηγεί τα σκουπίδια στις εγκαταστάσεις «υποδοχής» στον τερματικό σταθμό όπου γίνεται η επεξεργασία – Φίλτρα καθαρίζουν τον αέρα προτού αυτός απελευθερωθεί στην ατμόσφαιρα.

Η Σουηδία έχει αναπτύξει τεχνολογία για την αξιοποίηση των απορριμμάτων, αλλά ο κύριος στόχος είναι να μειωθεί, όσο το δυνατόν περισσότερο, ο όγκος των σκουπιδιών. Σε αυτό σημαντικό ρόλο παίζει η ανακύκλωση. Δεν είναι τυχαίο ότι μέσα σε μία δεκαετία ο όγκος των οικιακών απορριμμάτων που κατέληξε σε χωματερές μειώθηκε κατά 90%.

Πηγή: Έθνος, ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Lennart Johansson