Στη χώρα των κλουβιών: Ενα βιβλίο που αποτυπώνει την περιπλάνηση στις ελληνικές φυλακές

Μαρτυρίες φυλακισμένων και σχόλια του συγγραφέα από το υλικό του βιβλίου που θα κυκλοφορήσει τις επόμενες ημέρες από τις Εκδόσεις Εύμαρος.

«Ο Γιώργος ήταν ο τελευταίος από αυτά τα παιδιά που βγήκε από το ίδρυμα. Μια ωραία ημέρα του είπαν ότι είναι ελεύθερος να πάει σπίτι του. Σπίτι του; Ποιο; Πού; Τους παρακάλεσε να τον κρατήσουν. Τους είπε ότι δεν είχε να πάει πουθενά. “Δεν με περιμένει κανείς, δεν έχω να πάω κάπου…”. Τον έδιωξαν. Περιπλανήθηκε για μέρες στους δρόμους. Τον έπιασαν για πορνεία και κλοπή».

Ενα μικρό αλλά χαρακτηριστικό απόσπασμα από το βιβλίο του Πάνου Λάμπρου που θα κυκλοφορήσει σε λίγες μέρες από τις Εκδόσεις Εύμαρος με τίτλο «Στη χώρα των κλουβιών». Ο συγγραφέας είναι από τους βασικούς συντελεστές της Πρωτοβουλίας για τα Δικαιώματα των Φυλακισμένων που επί αρκετά χρόνια αγωνίστηκε για την αξιοπρεπή διαβίωση όσων έχουν στερηθεί την ελευθερία τους, ανεξαρτήτως του αδικήματος για το οποίο καταδικάστηκαν. Το Documento εξασφάλισε το υλικό του βιβλίου και παρουσιάζει ενδεικτικά αποσπάσματα:

«Είμαι ο… Γράφετε ότι η Πρωτοβουλία έκανε μια προσφορά στο νοσοκομείο με μερικά καροτσάκια και δεν τα δεχτήκανε γιατί είπανε ότι έχουνε. Κύριε Λάμπρου, σας είπανε ψέματα. Καροτσάκια έχουν αυτοί που είναι δικά τους και τα έχουνε φέρει συγγενείς. Εγώ δεν έχω δικό μου και χρησιμοποιώ κάποιο αν εκείνη τη στιγμή δεν το χρειάζονται για μεταγωγές, για άλλο νοσοκομείο ή για να πάει κάποιος  στο μπάνιο ή στον γιατρό. Εγώ σε αυτή την περίπτωση είμαι αναγκασμένος να περιμένω με τις ώρες για να πάω στην τουαλέτα και γι’ αυτό έχω πρόβλημα μεγάλο. Αν θέλετε και μπορείτε να μου στείλετε ένα καροτσάκι στο όνομά μου χωρίς να ξέρουνε ότι είναι από σας, δηλαδή από την επιτροπή. Μη βάλετε το όνομά σας γιατί θα καταλάβουν ότι είναι από τα δικαιώματα. Εγώ θα πω ότι μου το έστειλε ένας φίλος…».

Ο σωφρονιστής «ροπαλάκιας»

Οταν εμφανίστηκε η Πρωτοβουλία, ένας από την ηλεκτρονική σελίδα των σωφρονιστών με το ψευδώνυμο «ροπαλάκιας» έστελνε συνεχώς μηνύματα στα παιδιά της Πρωτοβουλίας του τύπου «ελάτε, σας περιμένουμε, έχουμε φυλαγμένο ένα ωραίο κελί για πάρτη σας» ή «άπλυτοι, κομμουνιστές, γαμημένα σκυλιά, έχουμε ένα γκλοπ για τον κώλο σας» και άλλα τέτοια ωραία, ευγενικά, αγγελικά πλασμένα. Οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι, όπως κάθε επαγγελματικό σωματείο που σέβεται τον εαυτό του, κάνουν απεργίες και κινητοποιήσεις διεκδικώντας τα δίκια τους. Και κάθε σωματείο έχει τον τρόπο του. Οι αγρότες κλείνουν τους δρόμους, οι εργάτες δεν πάνε στη δουλειά τους και οι μηχανές σταματούν, οι λιμενεργάτες μπλοκάρουν το λιμάνι. Οι σωφρονιστικοί μπλοκάρουν τα επισκεπτήρια. Τιμωρούν δηλαδή για άλλη μια φορά τους κρατούμενους και τους συγγενείς τους. Αυτή είναι η δύναμή τους, αυτός είναι ο τρόπος τους, η μέθοδός τους, ο περιβόητος αγώνας τους.

Το 2008 οι υπάλληλοι του νοσοκομείου του Κορυδαλλού, του Αγιου Παύλου, κήρυξαν απεργία διαμαρτυρόμενοι για τη στάση ενός κρατούμενου, που όπως έλεγαν τους δημιουργούσε προβλήματα, δηλαδή δεν υπάκουε στις εντολές τους. Η πρωτάκουστη αυτή απόφαση είχε κίνητρο τη στοχοποίηση και την απομόνωση του συγκεκριμένου κρατούμενου, βάζοντάς τον σε αντιπαράθεση με τους υπόλοιπους ασθενείς κρατούμενους, καθώς η απεργιακή κινητοποίηση των σωφρονιστικών υπαλλήλων σήμαινε στέρηση επισκεπτηρίου για όλους. Φρόντιζαν, βέβαια, να διαβάλλουν τον κρατούμενο, να τον υποδεικνύουν ως το βασικό υπεύθυνο για αυτή την αρνητική εξέλιξη. Οι αντιδράσεις που υπήρξαν, κυρίως από την Πρωτοβουλία, ανάγκασαν την ομοσπονδία των σωφρονιστικών να αναστείλει τον περιβόητο αγώνα τους… Τα ίδια έκαναν κάθε φορά που ένιωθαν ότι κινδύνευε η πρωτοκαθεδρία τους. Τα ίδια όταν υπουργός ήταν ο Κουβελάκης, τα ίδια και επί υπουργίας Παρασκευόπουλου. Ιδιες μέθοδοι, ίδια κόλπα.

«Χτυπώ την πόρτα. Δεν με ακούει κανείς»

Τον ρωτάμε τι κάνει όταν θέλει να πάει στην τουαλέτα. Παρεμβαίνει η διεύθυνση και μας λέει ότι «χτυπάει την πόρτα και του ανοίγουμε». Κάνουμε ένα πείραμα. Μπαίνω στο μπλε κελί, κλείνω την πόρτα και αισθάνομαι, παρότι φοράω τα ρούχα μου, τη γεύση της απομόνωσης, της τρέλας όχι των ανθρώπων, αλλά του σωφρονιστικού συστήματος. Κάθομαι κάτω. Βλέπω, έτσι νομίζω, τον νεκρό αέρα να κείτεται στο δάπεδο μαζί μου. Ψηλαφώ, αφουγκράζομαι, δεν ακούω κανέναν ήχο. Χτυπώ την πόρτα, στην αρχή ήρεμα, μετά αυθόρμητα, τρομαγμένα, πιο δυνατά και πιο δυνατά. Εχω την αίσθηση ότι είμαι μέρες μέσα, ξεχασμένος, χτυπώ δυνατά, ξανά και ξανά… Μυρίζω τη μούχλα, δεν υπάρχει αλλά εγώ τη μυρίζω, σχεδόν την πιάνω με τη χούφτα μου. Χτυπώ, φωνάζω. Δεν με ακούει κανείς. Η βαριά πόρτα ανοίγει. Ο νεαρός, κάτω από το άγριο βλέμμα του αρχηγού, του αρχιβασανιστή, επιμένει. «Χτυπάω και μου ανοίγουν». Κοιτάμε τα χέρια του, την μπουνιά του. Είναι μέσα στις πληγές…

-Το εξώφυλλο του βιβλίου χτίζεται πάνω σε μια ιδέα της Ιωάννας Λάμπρου. Το «Στη χώρα των κλουβιών» θα κυκλοφορήσει στις 9-10 Μαΐου και θα παρουσιαστεί στις 14 Μαΐου στην Αθήνα (στην Αρχιτεκτονική Μουσική Σκηνή, Ελασιδών 6, Γκάζι) με ομιλητές τους Νίκο Βούτση, Ευκλείδη Τσακαλώτο, Βασίλη Παπαστεργίου, Ρόζα Κοβάνη και Πέτρο Δαμιανό

– Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση του Docville της εφημερίδας Documento στις 5 Μαΐου.