Το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης στη Μόρια κάηκε ολοσχερώς προχτές τη νύχτα. Λέγεται, αλλά δεν έχει σημασία, ότι η φωτιά ξεκίνησε γύρω στα μεσάνυχτα, όταν ξέσπασαν επεισόδια επειδή πρόσφυγες που είχαν βρεθεί θετικοί στον κορονοϊό αρνήθηκαν να μπουν σε απομόνωση.
Λέγεται, αλλά δεν έχει σημασία. Και δεν έχει σημασία επειδή η προχτεσινή συμφορά ήταν προδιαγεγραμμένη. Όταν σε έναν χώρο που έχει χωρητικότητα 3.500 ατόμων στοιβάζονται 13.000 μέσα σε συνθήκες πανδημίας, τότε η σπίθα που θα ανάψει τη φωτιά είναι θέμα χρόνου.
Η πανδημία δεν ήρθε χτες. Εδώ και μήνες πολλοί το φώναζαν, ότι επίκειται ανθρωπιστική καταστροφή. Ότι δεν μπορείς να τηρήσεις αποστάσεις όταν οι άνθρωποι είναι στοιβαγμένοι σαν σωροί σκουπιδιών. Ότι δεν μπορείς να έχεις ατομική υγιεινή όταν αντιστοιχεί μία βρύση σε 1300 άτομα.
Mεγάλες είναι οι ευθύνες της κυβέρνησης, που από τότε που ανέλαβε τα ηνία της χώρας ειδικά στο μεταναστευτικό κάνει συνεχώς σπασμωδικές κινήσεις καθώς θέλει να καθησυχάσει το καθόλου ευκαταφρόνητο ξενοφοβικό κομμάτι της εκλογικής της βάσης. Αμέσως μετά τις εκλογές κατάργησε το υπουργείο Μετανάστευσης, σε ένα συμβολικό κλείσιμο ματιού στην αδωνομπογδανική της πτέρυγα, για να αναγκαστεί μερικούς μήνες μετά να το επανιδρύσει. Σχετικά νωρίς προανάγγειλε -και πολύ σωστά- ότι θα συνεχίσει την αποσυμφόρηση των νησιών -μάλιστα ο κ. Χρυσοχοΐδης, το διάστημα που ηταν αυτός αρμόδιος για τη μετανάστευση είχε δώσει και χρονοδιάγραμμα- για να υποχωρήσει κακήν κακώς με τους πρώτους κρωγμούς μιας δράκας ακροδεξιών που διαδήλωναν έξω από τους χώρους που είχαν προδιαγραφεί για την υποδοχή όσων θα έρχονταν απο τα νησιά.
Βέβαια, παρέλαβε μιαν ήδη δύσκολη κατάσταση -τον Ιούλιο του 2019 η Μόρια είχε ήδη ξεπεράσει τα όρια της χωρητικότητάς της, καθώς στέγαζε 5.500 άτομα. Και βέβαια μεσολάβησαν δυο αστάθμητοι παράγοντες που δυσκόλεψαν πολύ τα πράγματα, αφενός η απόφαση του Ερντογάν να εκβιάσει την ΕΕ ανοίγοντας τη στρόφιγγα του προσφυγικού, και αφετέρου η πανδημία. Οπότε, πρέπει να αναγνωρίσουμε σαφή ελαφρυντικά, αλλά πρέπει να καταδικάσουμε και την ιδεοληψία της κυβέρνησης, που την επανέλαβε ο πρωθυπουργός χτες, ότι (με εξαίρεση 400 ασυνόδευτους ανήλικους) δεν θα μεταφερθεί κανείς στην ενδοχώρα. Αλλά η υπόσχεση του πρωθυπουργού για ταχείες διαδικασίες ασύλου και ταχείες απελάσεις ήταν χιμαιρικές -πώς ν’ αντεπεξέλθει ο υποστελεχωμένος μηχανισμός του ελληνικού κράτους όταν χώρες πολύ πιο ρονταρισμένες από τη δική μας, όπως Γερμανία και Σουηδία, γνωρίζουν τεράστιες καθυστερήσεις στη διεκπεραίωση των διαδικασιών;
Όμως η βασική ευθύνη βρισκεται αλλού -πιο πάνω. Βρίσκεται στην ΕΕ, που, καθώς είναι δέσμια των ακροδεξιών μειοψηφιών που ανεβάζουν κυβερνήσεις σε πολλές χώρες, αρνείται αυτοκτονικά να συνολικοποιήσει το πρόβλημα, να ισοκατανείμει τους πρόσφυγες σε όλη την ενωσιακή επικράτεια, και θέλει να μετατρέψει τις χώρες της πρώτης γραμμής, κυρίως Ελλάδα και Ιταλία σε «Μόρια της Ευρώπης» -γι’ αυτό και προσφέρει χρήματα αφειδώς αρκεί να λείψει το κακό από τα μάτια της.
Κι όμως, μια Ευρώπη που γερνάει και παρακμάζει δημογραφικά, που έχει σήμερα το 9% του παγκόσμιου πληθυσμού ενώ το 1900 είχε το 20% (τα νούμερα τα παραθέτω από μνήμης, διορθώστε αν κάνω λάθος), που παρουσιάζει πολύ χαμηλούς δείκτες γονιμότητας, μόνο να ωφεληθεί θα είχε από τη μετάγγιση νέου αίματος. Και σε κάθε περίπτωση, αν το μεταναστευτικό είναι πρόβλημα, η λύση πρέπει να είναι συνολικά ευρωπαϊκή -δεν μπορεί ένας «εταίρος» να μετατρέπεται σε αποθήκη ψυχών, όπως θέλει το κλισέ και οι άλλοι να αδιαφορούν ή στην καλύτερη περίπτωση να στέλνουν εμβάσματα.
Και βέβαια αυτή η κατάσταση μάς εξαχρειώνει, μας κάνει κάθε μέρα και χειρότερους, πιο κακούς, λιγότερο γενναιόδωρους.
Πάνω σ’ αυτή την πτυχή διάβασα ένα κείμενο του Κωστή Παπαιωάννου, που το μεταφερω εδώ και μ’ αυτό κλείνω περιμένοντας, κυρίως, τις δικές σας απόψεις
‘Ενα θηριώδες συμβάν
Κάποτε θα μιλάνε κάποιοι παπούδες σε κάποια εγγόνια για τη νύχτα που κάηκε η Μόρια. Μπορεί να ήταν εκεί, μπορεί όχι. Αλλά πάντα παπούδες μιλούσαν σε εγγόνια για καταυλισμούς που κάηκαν τα παλιά τα χρόνια.
Κι εμείς;
Εμείς μπορούμε εύκολα να λέμε ότι στη Μόρια κάηκε η πολιτική της κυβέρνησης. Ισχύει. Μπορούμε να λέμε ότι κάηκε η πολιτική που δημιούργησε τη Μόρια και η ΕΕ δεν είναι καθόλου αθώα. Ισχύει. Ευκολάκια όμως αυτά. Από εκεί και πέρα τι λέμε είναι το θέμα.
H ολοσχερής καταστροφή της Μόριας είναι κομμάτι αλυσίδας αδιεξόδων. Αδιέξοδα στη μη διαχείριση υγειονομικών θεμάτων στις κλειστές δομές, αδιέξοδα στον εγκλωβισμό με τον γεωγραφικό περιορισμό, αδιέξοδα σε κάθε στάδιο της διαδικασίας.
Κάποτε θα γινόταν, έγινε με τον χειρότερο τρόπο. Με συγκρούσεις για την καραντίνα που έγιναν φυλετικές συγκρούσεις και έπειτα έγιναν φωτιά που έκαψε τα πάντα. Κι αυτούς κι εμάς.
Η καταστροφή αυτοτελώς είναι μεγάλο γεγονός. Με τεράστιες συνέπειες στην ήδη καταστροφική διαχείριση, με τεράστιες συνέπειες για τους ανθρώπους αυτούς και την κοινωνία της Λέσβου. Από πού να το πιάσεις…
Καμιά αισιοδοξία ότι η καταστροφή θα μας κάνει να τα δούμε καλύτερα. Η ελληνική πολιτεία θα συνεχίσει να κάνει στη Λέσβο αυτό που της κάνει η Ευρώπη. Με ακόμα χειρότερους όρους.
Γίνεται χειρότερα από τη Μόρια; Κι όμως, μπορεί να γίνεται.
Στο μεταξύ μετανάστες και αιτούντες άσυλο θα συνεχίσουν να βουλιάζουν και να καίγονται. Στο μεταξύ οι εντάσεις θα αυξάνονται. Στο μεταξύ το αδιέξοδο θα μεγαλώνει, το αίσθημα ότι δεν έχουν να χάσουν τίποτα θα γίνεται απόλυτο. Και τριγύρω οι μαύρες συμμορίες των λύκων…
Η καταστροφή σε μικροεπίπεδο θα προκαλέσει έναν μικρό σεισμό. Δεν είναι εύκολα διαχειρίσιμη μια τέτοια παταγώδης αποτυχία. Σε πρώτο στάδιο, άρχισε ήδη ένας μηχανισμός με 3-4 υπουργούς, αναπληρωτές, υφυπουργούς και κάμποσους γενικούς, με και χωρίς αρμοδιότητες, να παίζει βόλεϋ με μια πολύ καυτή πατάτα.
Κι ενώ το σύστημα της εισόδου καταρρέει, στο εσωτερικό τα ίδια και χειρότερα: διακηρυγμένη πλέον επισήμως θέση της κυβέρνησης είναι πως δεν έχει ευθύνη για την ενσωμάτωση των προσφύγων (τάδε έφη Μηταράκης).
Μαντάρα παντού.
Σε αυτό το πλαίσιο, η μεγάλη τραγωδία είναι ότι κι εδώ και στας Ευρώπας θα συζητάμε μόνο πού και πώς θα φτιάξουμε την καινούρια Μόρια. Και πώς ως τότε θα κρατάμε κάμποσες χιλιάδες ανθρώπους μακριά με τα ΜΑΤ.
Μακριά να ‘ναι κι όπου να ‘ναι. Αέναη συνταγή του αργού εκφασισμού μας.
*Αναδημοσίευση από sarantakos.wordpress.com
Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr
