To Κουτί της Πανδώρας αναζητά τον σουηδικό «μαύρο κύκνο» ενάντια στον κορονοϊό

«Στη Σουηδία οι πολίτες νιώθουν ότι απειλούνται λιγότερο από τα μέτρα περιορισμού του κορονοϊού και περισσότερο από τον ιό καθ’αυτό»

ap 20095640964829

Την ώρα που η Ελλάδα, όπως και πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, βρίσκεται προ των πυλών για ένα δεύτερο lockdown δημοσιεύτηκαν τα αποκαρδιωτικά πρώτα αποτελέσματα της οροεπιδημιολογικής μελέτης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) για τον νέο κορονοϊό. Σύμφωνα με αυτή την έρευνα, μόλις το 1% των Ελλήνων έχει αναπτύξει αντισώματα στον κορονοϊό ενώ το ποσοστό που απαιτείται για την επίτευξη της ανοσίας της αγέλης είναι κατά πολύ υψηλότερο, στα 60%. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα με πολύ υψηλά ποσοστά, είναι η Σουηδία

Κάποιος εύλογα θα αναρωτηθεί για τη διάρκεια ισχύος αυτών των αντισωμάτων, δεδομένου ότι διάφορες έρευνες και δημοσιεύματα κάνουν λόγο για έναν ιό με στελέχη που μεταλλάσσονται διαρκώς, για ασθενείς στη Νότια Κορέα που νόσησαν ξανά παρόλο που είχαν τα αντισώματα και ενδεχομένως για ένα εμβόλιο που θα χρειάζεται να γίνεται ετησίως, όπως άλλωστε συμβαίνει και με τα αντιγριπικά. 

Στην έρευνα που ακολουθεί το Κουτί της Πανδώρας συγκέντρωσε μαρτυρίες κατοίκων στη Σουηδία, προσπαθώντας να αναζητήσει πώς θα μπορούσε η χώρα που από την αρχή της πανδημίας ακολουθεί ένα διαφορετικό δρόμο στην αντιμετώπιση της εξάπλωσης του ιού, να βρει τελικά τη λύση.

Πόσο όντως αποτυχημένο ήταν το σουηδικό μοντέλο διαχείρισης της πανδημίας με στόχο την ανοσία της αγέλης; 

Σύμφωνα με πολύ πρόσφατα δημοσιεύματα ο κορυφαίος δανός επιδημιολόγος Kim Sneppen αναφέρει ότι η πανδημία του κορονοϊού στη Σουηδία μπορεί σύντομα να έχει τελειώσει καταγράφοντας σταθερά τον τελευταίο καιρό 23 κρούσματα ανά 1 εκατομμύριο κατοίκων. Παρόλα αυτά υπενθυμίζεται ότι στα τέλη Μαΐου, η κατάταξη δείχνει τη Σουηδία να είναι στην έβδομη θέση με 423 θανάτους ανά εκατομμύριο πληθυσμού, ενώ το Βέλγιο με μία από τις πλέον σκληρές καραντίνες βρισκόταν στην πρώτη θέση με σχεδόν διπλάσιο ποσοστό θανάτων (810 θάνατοι ανά εκατομμύριο). 

Η Σουηδία είναι μια εύπορη χώρα που ήδη λόγω των χειμερινών καιρικών συνθηκών και των πολύ αραιοκατοικημένων περιοχών η τηλεργασία και η τηλεκπαίδευση έχει προ πολλού δοκιμασθεί και εφαρμοσθεί εκεί που είναι εφικτό και αποτελεσματικό. Σε βόρειες περιοχές όπως η Κιρούνα, έχει χρειαστεί πολλές φορές λόγω χιονοθύελλας τα παιδιά να κάνουν μαθήματα μέσω τηλεδιάσκεψης.Ταυτόχρονα, η σουηδική αγορά έχει υπάρξει πρωτοπόρα σε υπηρεσίες τεχνολογίας και διαδικτύου (βλ. εταιρεία Erickson), ενώ τα τελευταία χρόνια έχει εφαρμόσει παντού τις ανέπαφες συναλλαγές. 

Επιπλέον, έχει ιδιαίτερη σημασία ότι η χώρα της Σουηδίας κρατάει μια μακριά παράδοση στην επιστήμη της ιατρικής με το πανεπιστήμιο Καρολίνσκα και διάφορα ιατρικά ινστιτούτα με ερευνητικά προγράμματα και πειράματα να διεξάγονται ήδη από το 19ο αιώνα. Διαθέτει την πιο μεγάλη αγορά και δραστηριότητα της φαρμακευτικής βιομηχανίας σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες της Σκανδιναβίας. Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι η Astra-Zeneca, η φαρμακευτική εταιρεία που συνεργάζεται με το πανεπιστημίο της Οξφόρδης για το εμβόλιο του κορονοϊού είναι βρετανικών και σουηδικών συμφερόντων. Ενώ ένα άλλο χαρακτηριστικό της Σουηδίας είναι πως η τρίτη μεγαλύτερη σε έκταση χώρα της ΕΕ  με 10. εκατομμύρια κατοίκων είναι διαιρεμένη σε τρία μεγάλα αστρικά κέντρα (Στοκχόλμη, Γκέτεμποργκ και Μάλμε) ενώ το υπόλοιπο αποτελείται από μικρότερες κωμοπόλεις και επαρχιακές ζώνες. 

Μιλήσαμε με κάποιους κατοίκους της Σουηδίας και σας παρουσιάζουμε τις εμπειρίες και τις σκέψεις τους για την πανδημία του κορονοϊού και τη «χαλαρή» κρατική προσέγγιση στην καραντίνα.

Όπως παντού έτσι και στη Σουηδία στην αρχή της πανδημίας οι σουηδικές αρχές  δεν έκαναν  τίποτα παραπάνω πέρα από το να δίνουν ασαφείς και γενικόλογες οδηγίες.  Η Χ.Τ. φοιτήτρια στην πόλη του Lund σχολιάζει: «Οι Σουηδοί είναι πράγματι πολύ ιδιαίτεροι όσον αφορά στα προσωπικά τους όρια και στα μη – συναινετικά αγγίγματα και διαχυτικότητες. Δεν αγγίζονται τόσο συχνά μεταξύ τους, σε σύγκριση με τους πιο διαχυτικούς μεσογειακούς λαούς. Ωστόσο, μεταξύ γνωστών και φίλων γίνονται πολύ εκδηλωτικοί και οι νεότεροι κυρίως σφιχταγκαλιάζονται συχνά.» 

Πώς ξεκίνησε η πανδημία στη Σουηδία:

Αν υποθέσουμε ότι η πανδημία στην Ελλάδα ξεκίνησε με τα πρώτα κρούσματα των ανθρώπων στη Βόρεια Ελλάδα που επέστρεψαν από επιδείξεις μόδας στην Ιταλία, στη Σουηδία τα πρώτα κρούσματα έφτασαν από τους εκδρομείς σκιέρ που είχαν επισκεφτεί τις Άλπεις. Κάθε χρόνο την περίοδο του Φεβρουαρίου οι Σουηδοί έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν το διάλειμμα των χειμερινών διακοπών για δυο βδομάδες και η πλειοψηφία τους επιδίδεται στο αγαπημένο εθνικό σπορ, το σκι. 

Με την επιστροφή των πρώτων εκδρομέων  από την Ιταλία, την Ελβετία και την Αυστρία πίσω στη Στοκχόλμη, τα κρούσματα άρχισαν να αυξάνονται κατακόρυφα. Οι σουηδικές αρχές, παρά τη φήμη των ιατρικών τους συστημάτων και παρακαταθηκών, δεν εντόπισαν εγκαίρως τα πρώτα κρούσματα και δεν προχώρησαν στη μαζική διεξαγωγή τεστ. Η Λ.Φ. κάτοικος Στοκχόλμης τονίζει ότι «η Στοκχόλμη παρουσίασε τα περισσότερα κρούσματα, συγκεντρώνοντας τουλάχιστον το ½ του συνολικότερου αριθμού κρουσμάτων. Επομένως, στις υπόλοιπες πόλεις και κωμοπόλεις οι άνθρωποι ένιωθαν λιγότερο εκτεθειμένοι στον κίνδυνο, αρκεί οι πρωτευουσιάνοι να μη μετακινούνταν. Η γεωγραφική κατανομή των κρουσμάτων ήταν πολύ ασύμμετρη και άνιση, κάποιες περιοχές δεν επλήγησαν καθόλου». Μάλιστα επισημαίνει ότι, «η επιβολή καραντίνας αυτών που έρχονταν από ήδη πληγείσες χώρες και η διεξαγωγή τεστ θα είχε κατά πολύ επιβραδύνει τη μετάδοση του κορονοϊού». 

Τα γηροκομεία στη Σουηδία

Η πανδημία φαίνεται να ανέδειξε το πρόβλημα που υπήρχε ήδη στο σύστημα των οίκων ευγηρίας στη Σουηδία. Τα γηροκομεία για πολύ καιρό ήταν υπο-χρηματοδοτούμενα, αλλά αυτό δεν ήταν μείζον πολιτειακό ζήτημα πριν. Το υγειονομικό προσωπικό που δουλεύει σε αυτά τα ιδρύματα δεν έχει σταθερό μισθό και ωράριο. Προσλαμβάνονται από ιδιωτικές εταιρείες ενοικίασης προσωπικού που δουλεύουν με ωρομίσθιο υπό ένα καθεστώς επισφάλειας. Την ίδια στιγμή, απαιτείται από αυτούς να δουλεύουν σε διαφορετικά γηροκομεία μέσα στη βδομάδα, διευκολύνοντας έτσι τη διασπορά του ιού. Σύμφωνα με τον Γ.Κ, κάτοικο του Μάλμε, «αυτό το καθεστώς της επισφάλειας των εργαζομένων και του πρεκαριάτου ήταν ο βασικός παράγοντας για τις απώλειες  και το μεγάλο αριθμό θυμάτων στα γηροκομεία. Δεν ευθύνεται η κρατική αμέλεια σε αυτό το ζήτημα, αλλά η υιοθέτηση ενός φιλελεύθερου μοντέλου στον τομέα της εργασίας στον υγειονομικό κλάδο». 

Η χρήση μάσκας και διαδηλώσεις αρνητών κορονοϊού

Η επιλογή του εθελοντικού λοκντάουν και η μη υποχρεωτική χρήση μάσκας με την προοπτική της επίτευξης της ανοσίας της αγέλης, σύμφωνα με τη Λ.Φ. δεν παραβίασε τις ελευθερίες του πληθυσμού. «Παρακολουθώντας τις αντιδράσεις και τις διαδηλώσεις σε διάφορες ευρωπαϊκές πόλεις και στις ΗΠΑ ενάντια στη χρήση μάσκας και την ανάδυση κινημάτων αρνητών της πανδημίας, πιστεύω ότι αυτά τα φαινόμενα δε θα εμφανιστούν εδώ. Οι Σουηδοί πιστεύουν ότι δεν έχουν να χάσουν τίποτα με το να υπακούσουν τις  χαλαρές οδηγίες  που συστήνονται από τις αρχές.  Όσο πιο ακραία και περιοριστικά είναι τα μέτρα που επιβάλλονται, τόσο πιο πολύ αντιδρούν οι άνθρωποι». Προσθέτει, ότι «βλέποντας τις αντιδράσεις σε γειτονικές βορειοευρωπαϊκές χώρες όπως η Δανία και η Γερμανία, πολλοί αντιδρούν γιατί θεωρούν τα μέτρα παράλογα και μη βιώσιμα για μακροχρόνια τήρηση, απειλώντας και το σύνολο της οικονομικής σταθερότητας και την ατομική και ψυχική ευεξία των πολιτών». Επισημαίνει ότι στη Σουηδία «νιώθουν ότι απειλούνται λιγότερο από τα μέτρα και περισσότερο από τον ιό καθ’αυτό». 

Αναζητώντας το μαύρο κύκνο

Διάφορα δημοσιεύματα που καταδεικνύουν την αποτυχία του σουηδικού μοντέλου δεν μπορούν προς το παρόν να σταθούν επιστημονικά. Για να αποφανθεί η παγκόσμια κοινότητα κατά πόσο το σουηδικό πείραμα για την ανοσία αγέλης, πέτυχε ή απέτυχε, δε γνωρίζουμε τι χρονικό περιθώριο πρέπει να δοθεί, όταν πρόκειται για μια τόσο καινοφανή νόσο που ακόμα δεν έχει καν χρονίσει. Είναι το ίδιο ζήτημα του χρονικού ορίζοντα που απασχολεί τους επιστήμονες για τις κλινικές δοκιμές των εμβολίων και για την παραγωγή αντισωμάτων. Επομένως, για το μόνο πράγμα που μπορούμε να είμαστε βέβαιοι προς το παρόν είναι η σιγουριά της αβεβαιότητας και της διαψευσιμότητας. Η θεωρία του μαύρου κύκνου στην επιστημολογία αναφέρει ότι αρκεί ένα μαύρος κύκνος για να καταρρεύσει το οικοδόμημα της εμπειρικής επαγωγικής γνώσης. Με άλλα λόγια, η ακλόνητη πίστη ότι «όλοι οι κύκνοι είναι λευκοί» διαψεύστηκε το 1697 όταν Ολλανδός εξερευνητής ανακάλυψε στην Αυστραλία μαύρους κύκνους, και μία από τις πλέον διαδεδομένες βεβαιότητες κατέρρευσε. Επομένως, μαύρο κύκνο χαρακτήριζαν οι αρχαίοι το ανήκουστο.

Στο πλαίσιο, λοιπόν, της σιγουριάς της αβεβαιότητας τίποτα δεν είναι ακόμα επιστημονικά σίγουρο και στέρεο για την εξαγωγή βάσιμων συμπερασμάτων. Ωστόσο, το μόνο σίγουρο είναι ότι κανείς, μηδενός εξαιρεμένου δε θα χαρεί με την επιβολή ενός δεύτερου lockdown που κατά πάσα πιθανότητα θα έχει δυσβάσταχτες ψυχολογικές και καταστροφικές οικονομικές συνέπειες. Επιπλέον, το δίλημμα «σκληρό, υποχρεωτικό, τιμωρητικό lockdown με αποκλεισμό όλων στο σπίτι ή χαλαρά περιοριστικά μέτρα και ανοσία της αγέλης» έχει προφανώς διαφορετικές εκφάνσεις και προεκτάσεις σε κάθε χώρα της υφηλίου. Στην Ελλάδα αντικειμενικά δεν πληρούνται οι συνθήκες ούτε οι οικονομικές, τεχνολογικές και υγειονομικές προδιαγραφές  για να μπορέσουμε να συζητήσουμε αν το σουηδικό μοντέλο θα μπορούσε να εφαρμοστεί. Παρόλα αυτά, αν η Σουηδία καταφέρει να ξεπεράσει την πανδημία σύντομα και να επιτευχθεί η ανοσία αγέλης, θα είμαστε όλοι παγκοσμίως ένα βήμα πιο κοντά στη λύση του μυστηρίου του κορονοϊού.  

Ξέσπασμα οργής από τη Σταυρούλα Μασσαλή για το χειροκρότημα στον Καραμανλή: «Τρύπησε τα αυτιά μας…» (video)

Μασσαλή Καραμανλής

Ξέσπασμα οργής από τη Σταυρούλα Μασσαλή για το χειροκρότημα στον Καραμανλή: «Τρύπησε τα αυτιά μας…» (video)

Δεν μπορούσε να πιστέψει το ηχηρό χειροκρότημα που έδωσαν οι βουλευτές της ΝΔ στον Καραμανλή…

Βόλος: Συγκλονίζει μαρτυρία 21χρονης κοπέλας – «Με βίαζε σε ξενοδοχείο από τα 11 μου χρόνια» (video)

viasmos 6

Βόλος: Συγκλονίζει μαρτυρία 21χρονης κοπέλας – «Με βίαζε σε ξενοδοχείο από τα 11 μου χρόνια» (video)

Απίστευτες αποκαλύψεις έκανε μια κοπέλα απ' τη Λάρισα, καθώς αποκάλυψε ότι βιαζόταν επί σειρά ετών…