Σκληρό πόκερ για το ελληνικό χρέος – Τόμσεν: Το ΔΝΤ συμμετέχει πλήρως στις συζητήσεις

Σύμφωνα με το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών​, ο Λιου επεσήμανε στον έλληνα ομόλογό του Ευκλείδη Τσακαλώτο, την ανάγκη να επιτευχθεί πρόοδος στις μεταρρυθμίσεις, ώστε να ξεκινήσει η συζήτηση της ΕΕ με το ΔΝΤ για τις λεπτομέρειες μίας «ελάφρυνσης χρέους με νόημα».

«Ο Λιού υπογράμμισε ότι η ΕΕ πρέπει να μείνει δεσμευμένη ώστε να βάλει το ελληνικό χρέος σε ένα βιώσιμο μονοπάτι, δια μέσου μίας ελάφρυνσης και μίας αξιόπιστης ανάπτυξης», τονίζεται στην ανακοίνωση. «Παράλληλα κάλεσε όλα τα μέρη να εργαστούν προς την κατεύθυνση εύρεσης πρακτικών λύσεων ώστε να ολοκληρωθούν επιτυχώς οι φθινοπωρινές διαπραγματεύσεις». Το μήνυμα Λιού έρχεται μία ημέρα αφότου ο ίδιος τόνισε ότι η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους εξακολουθεί να βρίσκεται στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, με τον γερμανό ομόλογό του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε να απαντά λίγες ώρες αργότερα ότι κάθε συζήτηση περί ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους είναι «παραπλανητική».

Τόμσεν: Το ΔΝΤ συμμετέχει πλήρως στις συζητήσεις

O επικεφαλής του ΔΝΤ, Πολ Τόμσεν δήλωσε το απόγευμα της Παρασκευής ότι το ΔΝ συμμετέχει πλήρως στις συζητήσεις σχετικά με το νέο ελληνικό πρόγραμμα, όπως μετέδωσε το πρακτορείο Reuters.

Το ΔΝΤ, κατά τον αξιωματούχο, εκδηλώνει ανησυχίες για το εάν η Ελλάδα είναι ικανή να εκσυγχρονίσει τον δημόσιο τομέα της και το συνταξιοδοτικό της σύστημα. Επίσης, το Ταμείο εκτιμά ότι υφίσταται ζήτημα με τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και γι΄ αυτό απαιτείται ελάφρυνσή του.

Ωστόσο, όπως εξήγησε ο κ. Τόμσεν, ελάφρυνση χρέους δεν σημαίνει απαραιτήτως «κούρεμα» και συμπλήρωσε ότι αναμένονται συζητήσεις για το θέμα αυτό με αξιωματούχους της Ευρωζώνης τους επόμενους μήνες.

Συνεχίζονται οι διαφωνίες ΔΝΤ – ΕΕ

Στο μεταξύ κοινοτικός αξιωματούχος μιλώντας στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων αναφορικά με τις συζητήσεις που διενεργούνται για το ελληνικό ζήτημα στο περιθώριο της συνόδου του ΔΝΤ ανέφερε ότι «ο ελέφαντας στο δωμάτιο δεν είναι άλλος από τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα». «Είχαμε μία συμφωνία και αυτή αναφέρει ότι η ηγεσία του ΔΝΤ θα είναι σε θέση να ζητήσει από το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου να εγκρίνει ένα νέο πρόγραμμα με την Ελλάδα πριν από το τέλος του χρόνου», σημείωσε ο αξιωματούχος επισημαίνοντας ότι για να μπορεί να αποφασίσει το ΔΝΤ για ένα νέο πρόγραμμα έχει ξεκαθαρίσει πως θέλει «σαφήνεια» σε σχέση με το τι θα γίνει με το ελληνικό χρέος.

Επιπλέον, η ίδια πηγή υπενθύμιζε ότι στην απόφαση του Eurogroup της 24ης Μαΐου προβλέπεται πως η συζήτηση για το χρέος θα ξεκινήσει μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης. «Σε αυτό το σημείο βρισκόμαστε τώρα» ανέφερε, σχολιάζοντας μάλιστα, ότι όλοι οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης ήταν παρόντες σε εκείνη τη συνεδρίαση.

Άλλη πηγή είπε Αθηναϊκό Πρακτορείο ότι εάν υπάρξει σύντομα η συνειδητοποίηση πως υπάρχουν πολύ σοβαρότερα ζητήματα αυτήν τη στιγμή για την ΕΕ το Ταμείο θα μπορούσε να μπει στο ελληνικό πρόγραμμα μέσα στον Νοέμβριο ή τον Δεκέμβριο, εφόσον ολοκληρωθεί εγκαίρως και η δεύτερη αξιολόγηση. Σε αυτό το ζήτημα, κοινοτική πηγή εκτιμούσε πως θα υπάρχει σημαντική επιτάχυνση, επισημαίνοντας πως το τρίτο ελληνικό πρόγραμμα ήταν εξαιρετικά εμπροσθοβαρές και είναι λογικό να πήρε τόσο χρόνο η πρώτη αξιολόγηση. «Οι περισσότερες μεταρρυθμίσεις έχουν υλοποιηθεί. Οι επόμενες αξιολογήσεις έχουν ως επίκεντρο τον έλεγχο της εφαρμογής τους» ανέφερε, προσθέτοντας πως «από ‘δω και πέρα θα είναι πιο εύκολο» το κλείσιμο των αξιολογήσεων.

Τέλος, σε ό,τι αφορά την εκταμίευση των 2,8 δισ. ευρώ, οι Βρυξέλλες εκφράζουν συγκρατημένη αισιοδοξία ότι μπορεί να αποφασιστεί στο Eurogroup της Δευτέρας. Σύμφωνα με την εν λόγω πηγή, οι θεσμοί εξετάζουν το νομοσχέδιο που πέρασε χθες από την ελληνική Βουλή και αφορούσε τα ζητήματα της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας και πως το EuroWorking Group αναμένει το πόρισμα των θεσμών για να συγκαλέσει τη συνεδρίαση της Δευτέρας πριν από το Eurogroup. «Όλοι όσοι εμπλέκονται στο ελληνικό πρόγραμμα βρίσκονται αυτήν τη στιγμή στην Ουάσινγκτον και από κει εργάζονται για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Καρότο και μαστίγιο από το ΔΝΤ

Πάντως, συνεχίζοντας την τακτική του καρότου και του μαστιγίου, το ΔΝΤ -παρότι επιμένει στην ανάγκη αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους ώστε να συνεχίσει να συμμετέχει στο πρόγραμμα- θέτει εκ νέου, δια του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Τμήματος του Ταμείου Πόλ Τόμσεν, θέμα ασφαλιστικού και συντάξεων. Μιλώντας στην Ουάσιγκτον, ο Τόμσεν είπε ότι η ετήσια ασφαλιστική δαπάνη στην Ελλάδα ισοδυναμεί με 10 έως 11% του ΑΕΠ -ποσοστό σχεδόν πενταπλάσιο σε σχέση με το μέσο όρο της ευρωζώνης. Ο Τόμσεν άφησε επίσης να εννοηθεί ότι το σύστημα προβλέπει τόσο υψηλό αφορολόγητο όριο, που σημαίνει ότι περίπου το 60% των νοικοκυριών δεν καταβάλει καθόλου φόρο. Ο Τόμσεν χαρακτήρισε παράλληλα το ασφαλιστικό και το φορολογικό ως παράγοντες ρίσκου για την επιτυχία του ελληνικού προγράμματος.

Στρέφοντας το βλέμμα στους ευρωπαίους εταίρους, επαναβεβαίωσε ότι το Ταμείο μπορεί να υποστηρίξει μια λύση όπου ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα θα «κοπεί» στο 1,5%, αντί για 3,5% που ισχύει σήμερα για το 2018 κι έπειτα. Αποσαφήνισε ότι εάν οι Ευρωπαίοι θέλουν μεγαλύτερους δημοσιονομικούς στόχους από το 1,5% τότε θα πρέπει να υποδείξουν και τις μεταρρυθμίσεις που θα δικαιολογούν και θα υποστηρίζουν αυτούς τους αριθμούς. Τέλος, αναφερόμενος στο θέμα του δημόσιου χρέους, επανέλαβε την πάγια πλέον θέση του Ταμείου ότι το δεν είναι βιώσιμο και ότι χρειάζεται ελάφρυνση, αν και αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα «κουρέματα» των δανείων που έχει λάβει η Αθήνα.

Υπενθυμίζεται ότι ο Πολ Τόμσεν, με γραπτή έκθεση την οποία εμφανίζεται να έχει παραδώσει στη διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ φέρεται να εισηγείται την πλήρη αποχώρηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου από το ελληνικό πρόγραμμα διάσωσης. Σύμφωνα με ανταποκρίσεις από τις ΗΠΑ, ο Τόμσεν και οι συνεργάτες του εκτιμούν ότι καμία ελληνική κυβέρνηση, τώρα ή στο μέλλον, δεν θα είναι σε θέση να επαναφέρει τη χώρα στον δρόμο της βιώσιμης ανάπτυξης, ενώ παραμένουν δυσεπίλυτα κομβικά ζητήματα, όπως η βιωσιμότητα του χρέους, την οποία αρνούνται να αναγνωρίσουν και να αντιμετωπίσουν ο γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και οι συνεργάτες του, αλλά και οι μεταρρυθμίσεις, οι οποίες προχωρούν σε αργό τέμπο.

Όπως αναφέρουν τα αμερικανικά ΜΜΕ, στο εσωτερικό του ΔΝΤ έχει ξεσπάσει διαμάχη αναφορικά με τη συμμετοχή του Ταμείου στο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας. Ο Τόμσεν τάσσεται σαφώς με τους σκληροπυρηνικούς, οι οποίοι ζητούν την απόλυτη εφαρμογή των κανονισμών και την αποχώρηση του Ταμείου από το ελληνικό πρόγραμμα, ενώ το άλλο μέτωπο υποστηρίζει πως πρέπει να βρεθεί μία λύση και έχει τη στήριξη και της αμερικανικής κυβέρνησης, όπως αποδείχθηκε και από τις πρόσφατες δηλώσεις του Τζακ Λιου.

Από χθες φάνηκαν οι αντιθέσεις

Οι αντικρουόμενες απόψεις ΔΝΤ, Βερολίνου και Ουάσινγκτον αναφορικά με το ελληνικό χρέος διαφάνηκαν πάντως από χθες στο περιθώριο της ετήσιας συνόδου του Ταμείου. Συγκεκριμένα ο αμερικανός υπουργός Οικονομικών Τζακ Λιού όπως άλλωστε και το ΔΝΤ επέμειναν στην κατά το δυνατόν αμεσότερη αναδιάρθρωση του χρέους το οποίο δεν θεωρούν βιώσιμο. Ο Τζακ Λιού υποστήριξε συγκεκριμένα ως καλύτερη λύση την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους το συντομότερο δυνατό προσθέτοντας ότι «ήταν σημαντικό ότι στην τελευταία συμφωνία που έκανε η Ελλάδα με τους εταίρους της αποφασίσθηκε ότι η αναδιάρθρωση του χρέους έπρεπε να βρίσκεται στο τραπέζι, και ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο». Σύμφωνα με τον Λιου «θα πρέπει να υπάρξει μια συναινετική λύση που θα περιλαμβάνει και αναδιάρθρωση του χρέους».

Κινούμενη στη ίδια γραμμή η Κριστίν Λαγκάρντ επανέλαβε την ξεκάθαρη πεποίθηση του ΔΝΤ πως το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο, ενώ επανέλαβε ότι οι προϋποθέσεις για τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα δεν έχουν αλλάξει, τονίζοντας ταυτόχρονα ότι εκτός της ελάφρυνσης του χρέους, «πρέπει να γίνουν και πολύ σημαντικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις». «Έχουμε δείξει ευελιξία στο παρελθόν προκειμένου να αξιολογήσουμε τη βιωσιμότητα του χρέους αλλά ξεκάθαρα πιστεύουμε ότι όπως είναι το χρέος δεν είναι βιώσιμο», πρόσθεσε. Την ίδια στιγμή αξιωματούχος του Ταμείου δήλωσε στο Reuters ότι «είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι το χρέος της Ελλάδας θα καταστεί βιώσιμο χωρίς κούρεμα».

Ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε από την πλευρά του είπε στο CNN ότι το χρέος δεν θα «αποτελεί πρόβλημα για την ελληνική οικονομία την επόμενη δεκαετία», χαρακτήρισε τη σχετική συζήτηση «παραπλανητική», και πρόσθεσε ότι «οι Έλληνες θα πρέπει να κάνουν πρώτα αυτά που υποσχέθηκαν». «Το να εστιάζουμε στο χρέος παραπλανά τον (ελληνικό) λαό, ανέφερε για να προσθέσει ότι το κόστος αποπληρωμής του χρέους από την Ελλάδα είναι χαμηλότερο από αυτό της Γερμανίας.

Υπενθυμίζεται πάντως ότι οι συζητήσεις για το χρέος, θα γίνουν στο πλαίσιο της δεύτερης αξιολόγησης που θα αρχίσει μέσα στις επόμενες εβδομάδες.