Ρατσιστική φρίκη στην Τσέλσι των 90s

Τον Ιανουάριο του 2018, τρεις πρώην ποδοσφαιριστές στις «μικρές» ομάδες της Τσέλσι, κινήθηκαν νομικά κατά του συλλόγου, κατόπιν καταγγελιών ότι οι μαύροι παίκτες των τμημάτων υποδομής βίωναν ακραίες ρατσιστικές επιθέσεις από τους προπονητές του συλλόγου, σχεδόν σε όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990. Σύμφωνα με αυτές, ο Γκρέιαμ Ριξ, 17 φορές διεθνής με την Εθνική Αγγλίας και για 13 χρόνια ποδοσφαιριστής της Άρσεναλ, κάποτε είχε ρίξει ένα φλιτζάνι με καυτό καφέ στο πρόσωπο ενός νεαρού. Η αστυνομία, έπειτα από επτάμηνη έρευνα, έκρινε ότι δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία, όμως ο σύλλογος του Λονδίνου ξεκίνησε τη δική του έρευνα και η αρμόδια επιτροπή της Αγγλικής Ομοσπονδίας προχώρησε σε συνεντεύξεις με τους πρώην ποδοσφαιριστές, προσφέροντάς τους παράλληλα θεραπευτική βοήθεια. 

Ο Ριξ, μαζί με τον έτερο κατηγορούμενο, Γκουίν Γουίλιαμς, ο οποίος ήταν στον οργανισμό των «Μπλε» για 27 χρόνια, αρνήθηκαν μέσω των δικηγόρων τους τις καταγγελίες. Ωστόσο, τουλάχιστον δύο πρώην παίκτες συνέχισαν να παλεύουν για την υπόθεση, παρείχαν στο Ανώτατο Δικαστήριο αποδείξεις και παράλληλα διεξήχθη ανεξάρτητη έρευνα από τη φιλανθρωπική οργάνωση Barnardo, η οποία ολοκληρώθηκε το 2019 με το πόρισμα ότι «η συνεχιζόμενη και επαναλαμβανόμενη χρήση ρατσιστικής λεκτικής βίας φαίνεται ότι δημιούργησε ένα περιβάλλον, στο οποίο οι επιθέσεις έγινε κανονικότητα». Παράλληλα, τόνισαν ότι στο στόχαστρο βρέθηκαν ποδοσφαιριστές από 12 ετών, με καθημερινά κρούσματα.

Χτυπήματα και εγκαύματα

Οι ρατσιστικές επιθέσεις, φυσικά, δεν ήταν μόνο λεκτικές. Στο δικαστήριο κατατέθηκαν λεπτομερώς μαρτυρίες, ενόψει της δίκης που θα ξεκινήσει τον Μάρτιο της επόμενης χρονιάς και θα διαρκέσει πέντε εβδομάδες. Κατηγορούμενη είναι η Τσέλσι, ως εργοδότης των Ριξ και Γουίλιαμς και οι μάρτυρες αναμένεται να φτάσουν τους 62, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων ονομάτων που έπαιξαν στους Λονδρέζους. Κάποιοι φέρονται ότι δεν είναι διατεθειμένοι να μιλήσουν για όσα γνωρίζουν, μεταξύ των οποίων και ο πρώην διεθνής τερματοφύλακας Ντέβιντ Τζέιμς, για τον οποίο υπάρχει μαρτυρία ότι ήταν αυτόπτης μάρτυρας σε περιστατικό. Ωστόσο, αναμένεται να κληθούν ούτως ή άλλως. Το «The Athletic» κατάφερε να αποκτήσει πρόσβαση στις καταγγελίες, με τις μαρτυρίες να είναι σοκαριστικές.

Ένας από τους μαύρους πρώην παίκτες που κινήθηκε νομικά, αναφέρει ότι σε πολλές περιπτώσεις δέχθηκε γροθιές από τον Γκρέιαμ Ριξ, συχνά και στα γεννητικά του όργανα. Η εμπειρία αυτή άφησε μετατραυματικές διαταραχές στον ποδοσφαιριστή, που τώρα είναι πάνω από 40 ετών.  Επίσης, αναφέρει ότι τον χτύπησε αρκετές φορές στο κεφάλι και του άφησε εγκαύματα με εκείνο το φλιτζάνι του καυτού καφέ. Ο ίδιος προπονητής φέρεται σε έναν αγώνα προπονητικού χαρακτήρα να πέταξε με δύναμη εξ’ επαφής την μπάλα σε άλλον μαύρο νεαρό, αφήνοντάς τον στο χορτάρι με ανοιγμένη μύτη. Σε έναν αγώνα στην Ισπανία, ο Ριξ φέρεται να του είπε πως «αν η καρδιά σου ήταν τόσο μεγάλη όσο το πέος σου, θα ήσουν σπουδαίος παίκτης», προκαλώντας χλευαστικά γέλια από τους υπόλοιπους, ενώ το συνέχισε, λέγοντάς του ότι θα έπρεπε να είναι το μοναδικό άτομο που μπορεί να αντέξει τη θερμοκρασία των 40 βαθμών, καθώς οι μαύροι πάντα κερδίζουν στις μεγάλες αποστάσεις των Ολυμπιακών Αγώνων», χρησιμοποιώντας παράλληλα μια ρατσιστική έκφραση. 

Παράλληλα, ο Ριξ κατηγορείται για σεξιστικά σχόλια στην 25χρονη αδερφή ενός ποδοσφαιριστή, προσκαλώντας την για ποτό. Όταν εκείνος την επόμενη μέρα παραπονέθηκε, τον γρονθοκόπησε και του είπε: «Γουστάρω λίγο μαύρο, σου εγγυώμαι ότι θα αρέσει στον μαύρο κώλο της». Όταν ένας άλλος νεαρός ρώτησε τον προπονητή γιατί συνεχώς τον κριτικάρει, εκείνος τον αποκάλεσε «γαμημένο αδύναμο» και τον χτύπησε στο κεφάλι. Σε μια άλλη περίπτωση, χτύπησε δύο φορές, στο στήθος και στα πλευρά, έναν άλλον παίκτη που είχε ξαπλώσει στο χορτάρι, προσπαθώντας να ξαναβρεί ρυθμό στην αναπνοή του, έπειτα από άσκηση αντοχής. Όποιος αντιδρούσε, του έλεγε να γυρίσει πίσω στην Αφρική και χρησιμοποιούσε μια ακόμα σειρά από ρατσιστικές εκφράσεις. Το 1999, ο προπονητής που φέτος επέστρεψε στο ποδόσφαιρο, έστω και στο ερασιτεχνικό σωματείο Γκόσπορτ Μπόροου, είχε καταδικαστεί σε έναν χρόνο φυλάκισης, για σεξουαλική παρενόχληση 15χρονης.

Εκφράσεις που σοκάρουν 

Όσον αφορά τον Γουίλαμς, ο οποίος πέρασε από διάφορους ρόλους στους «Μπλε», σύμφωνα με τις κατηγορίες, αποκαλούσε συνεχώς με υβριστικούς και ρατσιστικούς χαρακτηρισμούς τους μαύρους παίκτες. Λέξεις όπως «μαϊμού» και «μαύρος μπάσταρδος» είχαν γίνει κανονικότητα στα αποδυτήρια. Οι λέξεις που αναφέρονται είναι τόσο σοκαριστικές, που η δικαστής αποφάσισε, σύμφωνα με το Athletic, να τις συλλαβίσει κατά τη διάρκεια της δίκης, καθώς δεν θέλει καν να τις αναφέρει. Σε εκείνους που αντιδρούσαν, τους απαντούσε ότι θα έπρεπε να πουλάνε ναρκωτικά ή να ληστεύουν γιαγιάδες. Τους έβαζε να καθαρίζουν παπούτσια και περνούσε από πάνω τους, μοιράζοντας σφαλιάρες. Μια μαρτυρία κάνει λόγο για κανονικό απαρτχάιντ. 

Ο Γουίλιαμς, που έκανε συνεχώς σχόλια για τα πέη των παικτών, διατέλεσε βοηθός του Κλαούντιο Ρανιέρι στον πάγκο της πρώτης ομάδας, ήταν στην ομάδα σκάουτινγκ του Ζοσέ Μουρίνιο, ενώ θεωρείται ο άνθρωπος που ανακάλυψε το ταλέντο του μετέπειτα αρχηγού και θρύλου της Τσέλσι, Τζον Τέρι. Ήταν πολύ κοντά στον πρόεδρο Κεν Μπέιτς και στη συνέχεια τον ακολούθησε στη Λιντς. Αυτή η σχέση μαζί του, φαίνεται ότι τον έκανε να αισθάνεται άτρωτος.

Στο δικαστήριο έχει κατατεθεί ψυχιατρική έκθεση για έναν από τους καταγγέλλοντες, η οποία κάνει λόγο για «πολύ σοβαρή διαταραχή και αισθήματα απομόνωσης και εξευτελισμού, τα οποία κατέστρεψαν εντελώς την αυτοπεποίθηση στην ποδοσφαιρική του ικανότητα και ως ένα νεαρό άτομο σε κρίσιμή ηλικία, δεν κατάφερε ποτέ να επανέρθει από τις ζημιές που προκλήθηκαν». Ο παίκτης στράφηκε στο αλκοόλ, σε μια προσπάθεια να διαγράψει τις εφιαλτικές του μέρες στην προπόνηση, αλλά συνέχισε να αντιμετωπίζει συμπτώματα κατάθλιψης και κρίσεων άγχους.

«Υποκρισία της Τσέλσι»

Η Τσέλσι, η οποία όταν βγήκε το πόρισμα του Barnardo τηρούσε μια στάση παραδοχής και μετάνοιας, φέρεται να έχει περάσει στην άλλη όχθη. Προσέλαβε τον δικηγόρο που εκπροσώπησε την Κρου και τη Μάντσεστερ Σίτι στις υποθέσεις των θυμάτων του παιδόφιλου προπονητή Μπάρι Μπένελ. Η θέση της εστιάζει στο ότι δεν είχε λόγο να μην προσλάβει τους δύο προπονητές, καθώς όταν ξεκίνησε τη συνεργασία μαζί τους δεν υπήρχαν παράπονα, ότι όταν συνέβαιναν τα περιστατικά δεν υπήρχαν κοντά υψηλά ιστάμενοι του συλλόγου και ότι 20 χρόνια μετά, δεν μπορεί να υπάρξει δίκαιη δίκη για την υπόθεση. «Αντί να αναζητά τρόπο για να βοηθήσει τους πελάτες μας, η Τσέλσι βασίζεται σε δηλώσεις του Γουίλιαμς ότι “δεν θα χρησιμοποιούσε ποτέ αυτές τις λέξεις σήμερα” και ότι δεν υπήρχε “κακή πρόθεση”. Η υποκρισία της Τσέλσι που φέρεται δημόσια να υποστηρίζει τις ζωές των μαύρων, ενώ αρνείται να στηρίξει μαύρους-θύματα ρατσισμού στην αναζήτηση της δικαιοσύνης, απλώς μεγαλώνει τον πόνο των πελατών μας», ανέφερε χαρακτηριστικά η Έμα Φέργκιουσον, που εκπροσωπεί τους ποδοσφαιριστές.

Είναι δεδομένο ότι στο αγγλικό ποδόσφαιρο, 20 χρόνια πριν, ο ρατσισμός και η ομοφοβία θεωρούνταν πραγματικά κανονικότητα. Η αυτοκτονία του μαύρου γκέι Τζάστιν Φασάνου το 1998 είχε ταράξει τα νερά, όμως χρειάστηκαν χρόνια για να αλλάξουν τα πράγματα και να καταπολεμηθούν οι νοοτροπίες που κατέστρεψαν τις ζωές τόσων και τόσων παιδιών. Κάποιοι, όπως στην περίπτωση της Τσέλσι, βρίσκουν το κουράγιο να μιλήσουν γι’ αυτά. Άλλοι, θα τα κουβαλούν για πάντα μέσα τους, μαζί με μια εικόνα για το ποδόσφαιρο που δεν έχει καμία σχέση με το «όμορφο παιχνίδι» που έχει αλλάξει τις ζωές τόσων και τόσων ανθρώπων προς το καλύτερο.

**Φωτογραφία από το επίσημο προφίλ της Chelsea Football Club στο Facebook

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr