Στον πλανήτη συγκατοικούμε από το πρώτο ανθρώπινο ίχνος στη γη με βακτήρια, μικρόβια και ιούς, τα οποία μας καθόρισαν σε πολύ μεγάλο βαθμό. Το καταλαβαίνουμε τώρα με την πανδημία της Covid-19 καθώς είμαστε αναγκασμένοι να αλλάξουμε συνήθειες για να επιβιώσουμε. Συνήθως κοιτάζουμε τις νίκες της ιατρικής και χάνουμε από το πλάνο τις διαρκείς ήττες και προσαρμογές.
Ξαναδιαβάζοντας με άλλη ματιά την ιστορία, καταλαβαίνουμε ότι οι μικροί οργανισμοί την έχουν χαράξει αφανίζοντας πόλεις και λαούς, πληβείους και άνακτες, άσημους και διάσημους σαν τον Περικλή. Ο λοιμός της Αθήνας, που τόσο χειρουργικά αναλυτικά κατέγραψε ο Θουκυδίδης, πιθανόν να ήταν τυφοειδής πυρετός, ωστόσο στη συνέχεια άλλες ασθένειες όπως η ευλογιά και η πανούκλα αφάνιζαν ή άλλαζαν κοινωνίες ακολουθώντας τους διαύλους του εμπορίου ή τις μεγάλες μετακινήσεις στρατευμάτων. Μια πανδημία άλλαξε την κοινωνία και έφερε τη βίαιη μετάβαση από τον αρχαίο κόσμο στον Μεσαίωνα. Αντίστοιχα ο «Μαύρος Θάνατος» σημάδεψε βαθιά τη μεσαιωνική Ευρώπη, μαζί με τους τότε πολέμους, γκρεμίζοντας τη φεουδαρχία και θέτοντας τις βάσεις της ανάπτυξης των πόλεων και του καπιταλισμού. Ακόμη και πρόσφατα, πριν από έναν αιώνα, η ισπανική γρίπη βοήθησε να φροντίσει η πολιτεία για καθολική περίθαλψη.
Η δρ Ιστορίας και διδάσκουσα στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ Βασιλική Λάζου και ο Βασίλης Ανδριανόπουλος υπογράφουν τα κείμενα.
Δείτε εδώ το ψηφιακό περιοδικό: Οι πανδημίες που μας άλλαξαν (μέρος Α’)
