"Πράσινο φως" για την τραπεζική ενοποίηση από το ευρωκοινοβούλιο

Έξι εβδομάδες πριν από τις ευρωπαϊκές εκλογές, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε σήμερα, με μεγάλη πλειονοψηφία, μία σειρά από κανόνες για την πλήρη τραπεζική ενοποίηση. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας συνεδρίασης της Ολομέλειας του ΕΚ, οι ευρωβουλευτές ενέκριναν, με ψήφους 570 υπέρ, 88 κατά και 13 αποχές, τρία νομοσχέδια, ώστε στο μέλλον οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι να μην κληθούν να επωμιστούν το κόστος διάσωσης μιας προβληματικής τράπεζας.

Τα δύο εξ αυτών των νομοσχεδίων αναφέρονται στις διαδικασίες εξυγίανσης των τραπεζών και το τρίτο στο σύστημα εγγύησης των καταθέσεων κάτω των 100.000 ευρώ. Με τα νέα μέτρα ολοκληρώνεται το ενιαίο σύστημα εποπτείας των τραπεζών και η ΕΕ οδηγείται στο δρόμο της τραπεζικής ένωσης.

Στη διάρκεια των συνομιλιών με το Συμβούλιο (υπουργών Οικονομικών και Οικονομίας), η διαπραγματευτική ομάδα του Κοινοβουλίου, της οποίας ηγήθηκε η Ελίζα Φερέιρα της ομάδας των Σοσιαλιστών, υποχρέωσε το Συμβούλιο σε σημαντικές υποχωρήσεις όσον αφορά στους κανόνες για την ίδρυση του ενιαίου συστήματος εποπτείας των τραπεζών και του σχετικού ταμείου εξυγίανσης, ύψους 55 δισ. ευρώ.

Την απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου χαιρέτισε και ο Επίτροπος Μισέλ Μπαρνιέ, αρμόδιος για την Εσωτερική Αγορά, ο οποίος έκανε λόγο για μια ιστορική συμφωνία της ΕΕ.

Αξίζει να σημειωθεί πως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το ένα από τα δύο νομοθετικά όργανα της ΕΕ βάσει της Συνθήκης της Λισαβόνας έχει πλέον σημαντικότατο λόγο σχεδόν στο σύνολο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.  Σύμφωνα με το σκεπτικό του Κοινοβουλίου, κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, οι απώλειες πολλών τραπεζών μετατέθηκαν στους φορολογουμένους, αφήνοντας την περιουσία των ίδιων των τραπεζών σχεδόν άθικτη. Με τους κανόνες σχετικά με την «εξυγίανση των τραπεζών» θα διασφαλισθεί ότι οι κύριοι δικαιούχοι μιας τράπεζας (μέτοχοι και ομολογιούχοι) θα είναι οι πρώτοι που θα υποστούν τις απώλειες, αν η εν λόγω τράπεζα αντιμετωπίσει προβλήματα.

Σύμφωνα με τα δύο νομοσχέδια, οι τράπεζες οφείλουν, επίσης, να τροφοδοτούν τα αποθεματικά κεφάλαια στα οποία θα πρέπει να καταφεύγουν (πριν από τα χρήματα των φορολογουμένων), σε περίπτωση περαιτέρω απωλειών. Οι χώρες που συμμετέχουν στην τραπεζική ένωση θα μοιραστούν το ταμείο εξυγίανσης των τραπεζών ύψους 55 δισ. ευρώ, το οποίο θα πρέπει να δημιουργηθεί σταδιακά σε διάρκεια άνω των οκτώ ετών. Οι χώρες εκτός τραπεζικής ένωσης θα πρέπει να δημιουργήσουν ένα δικό τους ταμείο, ύψους έως 1% των καλυπτόμενων καταθέσεων, μέσα σε δέκα χρόνια.

Με την επικαιροποίηση του συστήματος εγγύησης των καταθέσεων, οι χώρες της ΕΕ θα υποχρεώνονται να δημιουργήσουν δικά τους, χρηματοδοτούμενα από τις τράπεζες συστήματα για την αποζημίωση των καταθέσεων κάτω των 100.000 ευρώ, σε περίπτωση αδυναμίας μιας τράπεζας να αποζημιώσει η ίδια τους φορολογούμενους. Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλίζεται ότι δεν θα επωμίζονται οι φορολογούμενοι το κόστος της εγγύησης αυτών των καταθέσεων.

Οι ευρωβουλευτές διασφάλισαν, επίσης, ότι οι καταθέτες θα λαμβάνουν τα χρήματά τους πιο γρήγορα. Το συνολικό ποσό των εγγυημένων καταθέσεών τους θα είναι διαθέσιμο εντός επτά εργάσιμων ημερών, και μια «πληρωμή έκτακτης ανάγκης» -το ποσό της οποίας θα αποφασίσει το κάθε κράτος-μέλος- εντός πέντε εργάσιμων ημερών (για την κάλυψη των εξόδων διαβίωσής τους).

Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εισήγαγαν επίσης μια ρήτρα για την προστασία των προσωρινά υψηλών καταθέσεων. Αν ένας λογαριασμός περιλαμβάνει προσωρινά πάνω από 100.000 ευρώ, π.χ. λόγω της πώλησης ενός σπιτιού, το σύνολο ή μέρος του υψηλότερου αυτού ποσού θα προστατεύεται για τουλάχιστον τρεις μήνες.