Πόσο εξαργυρώνονται τα Οσκαρ;

Από γεννησιμιού τους τα Οσκαρ είναι σικέ καθώς το πρώτο μεγάλο παζάρι γίνεται στις ταινίες που τελικά θα πάρουν υποψηφιότητα – και πόσες! Και κάτι πολύ ουσιαστικότερο: πόσο εξαργυρώνονται στα ταμεία αυτά τα βραβεία από τη στιγμή που ήδη οι περισσότερες από τις υποψήφιες ταινίες έχουν κάνει την πορεία τους στους περισσότερους κινηματογράφους του κόσμου;

Μην ανησυχείτε, η αμερικανική αυτοκρατορία του κινηματογράφου ελέγχοντας το 80% της παγκόσμιας διανομής ταινιών –και στο διαδίκτυο– ξέρει πως ο κράχτης και τα κέρδη έρχονται από τη στιγμή που θα ανακοινωθούν –ή και πιο πριν– οι υποψηφιότητες των ταινιών. Γι’ αυτό και κάθε χρόνο –και όλο τον χρόνο– εξαπολύει ένα ατέλειωτο μπαράζ με δημοσιεύματα –κουτσομπολίστικα τα περισσότερα– γύρω από το ποιες ταινίες θα καταφέρουν να μπουν στη λίστα των υποψηφιοτήτων, η οποία, βεβαίως, αποκαλείται και «χρυσή».

Ασε που και ύστερα από αυτές τις υποψηφιότητες αρχίζουν ξανά μανά δημοσιεύματα για το ποιες θα είναι οι τυχερές. Αν αυτό δεν θεωρείται πλύση εγκεφάλου, πώς αλλιώς θα το αποκαλούσατε;

ΑΦΕΛΕΙΕΣ, ΠΑΡΑΔΟΞΟΤΗΤΕΣ, ΑΣΤΟΧΙΕΣ ΚΑΙ ΚΡΑΥΓΑΛΕΕΣ ΑΠΟΥΣΙΕΣ

Υπάρχουν φυσικά και εξαιρέσεις ή μάλλον οι θεατές που προλαβαίνουν και μιλούν πριν από τους φωστήρες των μεγάλων κινηματογραφικών τραστ, όπως συνέβη φέτος με τον «Τζόκερ» του Τοντ Φίλιπς που ηγείται της κούρσας των υποψηφιοτήτων σε έντεκα κατηγορίες και με τα ξενόγλωσσα «Παράσιτα» του Μπονγκ Τζουν-χο που διεκδικούν Οσκαρ σε έξι κατηγορίες. Δύο ταινίες που διαδόθηκαν «στόμα με στόμα» κάνοντας εκατομμύρια εισιτήρια. Ενα άλλο κόλπο της αμερικανικής αυτοκρατορίας στο οπτικό θέαμα είναι οι Χρυσές Σφαίρες που τάχα δίνονται από τους «ειδικούς» του χώρου και πολλές φορές δίνουν γραμμή για τα επερχόμενα Οσκαρ. Και φέτος –καθόλου γιατί το άξιζε– έδωσαν τα πιο δυνατά βραβεία –σκηνοθεσίας και καλύτερης ταινίας– στο υπερεκτιμημένο «1917», αφήνοντας απέξω τον «Ιρλανδό» του Μάρτιν Σκορσέζε που είναι σινεμά 100% με άκρως τολμηρό σενάριο. Δύο ταινίες που μαζί με το «Κάποτε στο… Χόλιγουντ» –άλλος φελλός αυτός!– μάζεψαν από δέκα υποψηφιότητες για Οσκαρ.

Αλλη μια χοντράδα των φετινών υποψηφιοτήτων είναι πως έχουν δώσει έξι υποψηφιότητες στις «Μικρές κυρίες» και δύο στη Σκάρλετ Τζοχάνσον –πού είσαι… Ευκλείδη!– για ερμηνεία πρώτου ρόλου στην «Ιστορία γάμου» του Νόα Μπόμπακ και δεύτερου ρόλου στο «Τζότζο». Λες και δεν υπάρχουν πολύ καλύτερες – και ταινίες και ερμηνείες. Ο αληθινός θρίαμβος, ωστόσο, των υποψηφιοτήτων είναι τα «Παράσιτα» του Μπονγκ Τζουν-χο, που παρότι ξενόγλωσση ταινία –και είναι η πρώτη φορά που φιλμ από τη Νότια Κορέα παίρνει υποψηφιότητα για Οσκαρ–, είναι συνολικά υποψήφια σε έξι κατηγορίες, μεταξύ αυτών και εκείνων της καλύτερης ταινίας και της σκηνοθεσίας. Η ταινία αυτή έχει σούπερ υποψηφιότητες, κάτι που έχει συμβεί στο παρελθόν με το «Ρόμα» του Αλφόνσο Κουαρόν, το «Η ζωή είναι ωραία» του Ρομπέρτο Μπενίνι και το «Φάνι και Αλέξανδρος» του Ινγκμαρ Μπέργκμαν. Η ταινία είναι όντως γροθιά στο στομάχι, αλλά λέτε γι’ αυτό να την προβάλλουν τόσο κραυγαλέα ή τώρα τους έπιασε ο πόνος για την ποιότητα; Μπας και έπαιξαν –λίγο, δεν λέω πολύ– ρόλο και οι γελοίοι εναγκαλισμοί του Τραμπ με τον φωστήρα που κυβερνάει στη Νότια Κορέα; Φέτος –γιατί το αξίζει μόνο;– ανακαλύπτουν και τη Βόρεια Μακεδονία· το πολυβραβευμένο ντοκιμαντέρ «Honeyland» διαγωνίζεται σε δύο κατηγορίες: της διεθνούς (όπως λέγεται πλέον η ξενόγλωσση) ταινίας και του ντοκιμαντέρ. Από τις υποψηφιότητες απουσιάζουν ο Ρόμπερτ ντε Νίρο για τον «Ιρλανδό» και ο Ανταμ Σάντλερ που λένε ότι είναι σούπερ στο «Ακοπο διαμάντι», όπως επίσης και η Τζένιφερ Λόπεζ που είναι πολύ καλή στο «Hustlers».

Οσο για τη Νικόλ Κίντμαν, φτάνει πια – καλή στη «Βόμβα» αλλά οι άλλες δύο συμπρωταγωνίστριές της που διεκδικούν Οσκαρ είναι καλύτερες. Αφέλεια και συμφέροντα κρύβονται επίσης στην παραδοξότητα η Γκρέτα Γκέργουιγκ, σκηνοθέτρια του «Μικρές κυρίες», να μην είναι υποψήφια για Οσκαρ σκηνοθεσίας (καμία γυναίκα, άλλωστε, δεν διαγωνίζεται στην κατηγορία αυτή), παρότι το φιλμ της διεκδικεί το Οσκαρ καλύτερης ταινίας και επιπλέον άλλα πέντε. Αλλη κουφή περίπτωση είναι κι αυτό που συμβαίνει με τον σύντροφό της στη ζωή Νόα Μπόμπακ, του οποίου η «Ιστορία γάμου» είναι υποψήφια για έξι Οσκαρ, ανάμεσα στα οποία και για καλύτερη ταινία, αλλά ο ίδιος δεν εμφανίζεται στην κατηγορία της σκηνοθεσίας.

Τελικά, αν θέλουμε να είμαστε αυθεντικοί σινεφίλ, πρέπει να παραδεχτούμε ότι μόνο οι Φοίνικες του Φεστιβάλ των Καννών αγγίζουν πιο πολύ τις καλές κινηματογραφικές δουλειές. Οχι πως κι εκεί δεν γίνονται παζάρια. 

* Περιοδικό Hot Doc #198, «Οσκαρ: Χρυσό Χαλί για Μπίζνες», 09/2/2020