Ποδόσφαιρο και αυτοοργάνωση: Μια ιδέα από τη Νότια Αμερική

Είναι αρκετές οι ερασιτεχνικές ομάδες πλέον στην Ελλάδα που επιλέγουν τον δρόμο της αυτοοργάνωσης, θέλοντας να προτάξουν τις δικές τους αξίες που στο σύγχρονο ποδόσφαιρο μοιάζουν ξεχασμένες, καθώς και τον κοινωνικό τους χαρακτήρα, μακριά από την εμπορευματοποίηση που ελέγχει την ασπρόμαυρη θεά. Οι ομάδες αυτές υπάρχουν πλέον σε πολλά μέρη της Ελλάδας, αποφασίζουν για το μέλλον τους μέσω γενικών συνελεύσεων και παίζουν στα ερασιτεχνικά πρωταθλήματα, δίνοντας κάθε Σαββατοκύριακο έναν διαφορετικό τόνο στις περιφέρειές τους. Πώς θα ήταν όμως αν όλες αυτές οι ομάδες δημιουργούσαν το δικό τους, αυτοοργανωμένο πρωτάθλημα, συμπαρασύροντας κι άλλους συμπαίκτες, τόσο στο αντρικό όσο και στο γυναικείο ποδόσφαιρο;

Η πρώτη ιδέα

Στη Χιλή, έξι ομάδες από το Σαντιάγο, αποφάσισαν το 2017 να κάνουν πράξη το όραμά τους για ένα διαφορετικό ποδόσφαιρο. Παίζοντας σε πρωταθλήματα στα οποία έπρεπε να πληρώνουν τις εταιρείες που βρίσκονταν πίσω από τη διοργάνωσή τους, αποφάσισαν να χτίσουν κάτι από την αρχή, πάνω σε διαφορετικά θεμέλια. «Αλλάζαμε συνεχώς πρωταθλήματα προκειμένου να έχουμε τις καλύτερες υπηρεσίες και συνεχώς βλέπαμε μειονεκτήματα που δεν ικανοποιούσαν τις απαιτήσεις μας. Αφού διαβάσαμε για πρακτικές που λάμβαναν χώρα στη Χιλή στο παρελθόν, σκεφτήκαμε την ίδρυση συνεργατικών πρωταθλημάτων, τα οποία διοργανώνονται από τις ίδιες τις ομάδες και αφήνουν χώρο για συναντήσεις, συνεργασία και κέρδη για όλες τις ομάδες», τόνισε στο coop news ο πρόεδρος του εγχειρήματος, Εδουάρδο Παρταριέου Μπράβο.

Άνθρωποι από διαφορετικές ομάδες κάθισαν στο ίδιο τραπέζι, συζητώντας για τις προοπτικές και τα κέρδη που μπορεί να έχει ένα τέτοιο εγχείρημα, κόντρα στις σύγχρονες πρακτικές οικονομικής εκμετάλλευσης ακόμα και των τοπικών πρωταθλημάτων της χώρας. Τα άτομα που έδωσαν το «παρών» ξεπέρασαν τα 100 και προέρχονταν από διαφορετικές ομάδες, κάποιες εκ των οποίων είχαν πολύ μεγάλη εμπειρία στις ερασιτεχνικές κατηγορίες. Μάλιστα, ανάμεσά τους ήταν και τρεις πρώην Χιλιανοί διεθνείς, με εμπειρία σε Παγκόσμια Κύπελλα! Ο Ουμπέρτο Κρους, ο Σέρχιο Ναβάρο και ο Αλμπέρτο Κιντάνο, οι οποίοι μετέφεραν τις παραστάσεις τους από το υψηλότερο επίπεδο και γύρισαν τους παρευρισκόμενους πίσω σε μια εποχή όπου το ποδόσφαιρο ήταν περισσότερο αγνό.  Έτσι λοιπόν δημιουργήθηκε η liga cooperativa de futbol, ή πιο απλά LICOOF.

Μέλη, όχι πελάτες!

Η ιδέα τους ήταν ότι πλέον θα αποτελούν μέλη του πρωταθλήματος, όχι πελάτες του, συναποφασίζοντας πλήρη διαφάνεια στη διαχείριση όλων των κερδών. Η ιδέα είναι απλή. Κάθε σωματείο-μέλος καταθέτει το ίδιο ποσό που έδινε πριν, προκειμένου να πάρει μέρος στις εκάστοτε διοργανώσεις. Όμως πλέον τα χρήματα δεν πηγαίνουν σε μια τσέπη, η οποία βγάζει κέρδος από αυτό, αλλά επενδύονται πίσω στο πρωτάθλημα. Κάθε πλεόνασμα χρησιμοποιείται για την βελτίωση των εγκαταστάσεων και των υπηρεσιών, έχοντας όραμα τη δημιουργία ενός ασφαλούς αθλητικού συγκροτήματος και την ανάπτυξη ακαδημιών.

Η λειτουργία βασίζεται μέχρι στιγμής στις συνδρομές, όμως υπάρχουν πλάνα για διεκδίκηση επιδοτήσεων, καθώς και για εξερεύνηση άλλων τρόπων χρηματοδότησης, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα αποθεματικό που θα μπορεί σταδιακά να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των διοργανωτών. «Είμαστε μέλη, όχι πελάτες», τονίζουν χαρακτηριστικά στο site τους, όπου περιγράφουν τις παράπλευρες δραστηριότητές τους: Ομιλίες, σεμινάρια, σχολές για παιδιά, ομαδικές προπονήσεις, πολιτιστικές εκδηλώσεις, δράσεις αλληλεγγύης. Οι εγκαταστάσεις που διεξάγονται οι αγώνες περιλαμβάνουν γήπεδα με φυσικό χλοοτάπητα, εστιατόριο, ακόμα και πισίνα!

«Αυτοοργάνωση και συνεργασία παντού»

Το πρωτάθλημα ξεκίνησε επίσημα τον Μάρτιο του 2019 και περιλαμβάνει τρεις κατηγορίες: Μία για παιδιά, μία για γυναίκες και μία για άνδρες. Σε όλες ανταγωνίζονται 20-30 ομάδες, ενώ η ανεξάρτητη λίγκα έχει απευθύνει ανοιχτή πρόσκληση σε όλες τις ερασιτεχνικές ομάδες. «Στη Χιλή και κυρίως στο Σαντιάγο υπάρχει όλο και λιγότερος χώρος για να παιχθεί ποδόσφαιρο σε γήπεδα με χορτάρι και θεωρούμε ότι μια βασική αποστολή μας είναι να αντιστρέψουμε αυτό το φαινόμενο, δημιουργώντας ένα δικό μας συγκρότημα, το οποίο θα μας επιτρέψει να μην σπαταλάμε χρήματα για να νοικιάζουμε χώρους για να παίζουμε ποδόσφαιρο και να μοιραζόμαστε το πάθος με τις οικογένειές μας», τονίζει ο Μπράβο. Φυσικά, οι διοργανωτές θέλουν να δουν την προσπάθειά τους να επιτυγχάνει και να περνάει και σε άλλα αθλήματα: «Νομίζουμε ότι θα είναι ενδιαφέρον αν αυτό το πρότζεκτ μεγαλώσει, γεγονός που θα προωθήσει το μοντέλο σε άλλους συλλόγους και αθλητικούς οργανισμούς, όπως και να υποστηρίξει την ανάπτυξη της συνεργατικότητας στον αθλητισμό και γιατί όχι, σε άλλους τομείς, όπως η παιδεία, η εκπαίδευση, η κοινωνική ασφάλεια. Θα ήταν εκπληκτικό αν βλέπαμε περισσότερες συνεργατικές ποδοσφαιρικές λίγκες». Η πρακτική εφαρμόζεται και σε άλλες χώρες τις Νότιας Αμερικής. Στην Ουρουγουάη, για παράδειγμα, υπάρχει ξεχωριστό πρωτάθλημα για τους άνδρες άνω των 35 ετών, οι οποίοι παίζουν σε χαμηλότερες ταχύτητες, αλλά συνεχίζουν να απολαμβάνουν το ποδόσφαιρο. Από φέτος, δημιουργήθηκε πρωτάθλημα και για τους άνω των 45, το οποίο μάλιστα μετρά 14 ομάδες.

Όπως γίνεται ξεκάθαρο, ο Μπράβο πιστεύει στην αυτοοργάνωση και την συνεργασία σε κάθε τομέα. «Η πρακτική αυτή δεν είναι κάτι το νέο και πιστεύουμε ότι πρέπει να επανέλθει, να προωθηθεί και να υποστηριχθεί. Πολλοί πιστεύουν ότι η συνεργασία είναι αδύνατη και ότι ο άνθρωπος από τη φύση του νοιάζεται μόνο για τον εαυτό του. Εμείς δεν πιστεύουμε ότι αυτό είναι αλήθεια. Θεωρούμε ακράδαντα ότι η αμοιβαία συνεργασία είναι μια συνεχής λειτουργία των ανθρώπων και ότι μέσω αυτής της πρωτοβουλίας μπορούμε να γεννήσουμε έναν νέο, πιο βιώσιμο τρόπο ζωής όχι μόνο στο ποδόσφαιρο, αλλά και σε άλλες σφαίρες της ζωής. Πιστεύουμε ότι τέτοια πρότζεκτς αποτελούν παράδειγμα ότι ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός και θα εξελίξουμε τον δικό μας βήμα-βήμα, με αυτοπεποίθηση…».

Η ιδέα σίγουρα θα μπορούσε να αποτελέσει έμπνευση για άλλες χώρες, αλλάζοντας εντελώς το οικοδόμημα του ποδοσφαίρου από τα κάτω. Όπως άλλωστε λέει ξεκάθαρα και το μήνυμά τους: Η μπάλα είναι δική μας…