Πίτερ Σέλλερς : Το πρόσωπο της τραγωδίας πίσω από το προσωπείο της κωμωδίας

Ο Πίτερ Σέλλερς υπήρξε αναμφισβήτητα ένας χαρισματικός κωμικός. Ο άνθρωπος που έκανε τους άλλους να γελούν έκρυβε μέσα του ένα χαοτικό πρόσωπο που δεν βρήκε ποτέ γαλήνη.

Γεννημένος στις 8/09/1925  στο Πόρτσμουθ της Μεγάλης Βρετανίας, από γονείς ηθοποιούς, ήταν σχεδόν βέβαιο πως ο μικρός Ρίτσαρντ Χένρι Σέλλερς, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα,  θα ακολουθούσε καλλιτεχνική καριέρα.

Βρέθηκε πρώτη φορά στο θεατρικό σανίδι σε ηλικία μόλις 15 ημερών δίπλα στους γονείς του. Με την μητέρα του είχε ένα δέσιμο που ξεπερνούσε, όπως έλεγαν όσοι τους γνώριζαν, κατά πολύ το τυπικό οιδιπόδειο σύμπλεγμα. Η μητέρα του υπήρξε  έντονα κυριαρχική στην ζωή του. 

Το όνομα Πίτερ το πήρε από τον μεγαλύτερο αδερφό του, ο οποίος είχε πεθάνει στην γέννα  λίγα χρόνια πριν την δική του γέννηση. Το δικό του όνομα ‘’ξεχάστηκε’’ ώστε η μητέρα του να καταφέρει να ξεπεράσει την απώλεια του πρωτότοκου παιδιού της και εκείνος, όντας το μοναχοπαίδι της, έγινε 100 φορές πολύτιμος από κάθε τι.

Ο μικρός Πίτερ ήθελε να ακολουθήσει τα βήματα των γονιών του αλλά ο πατέρας του πίστευε πως ήταν τόσο ντροπαλός, δειλός και εξαρτημένος από την μητέρα του που δεν θα τα κατάφερνε ποτέ . Η μητέρα του, αντίθετα, πίστευε πως ο γιός της θα γίνει ο πιο διάσημος κωμικός της Μεγάλης Βρετανίας. Όπως και συνέβη.

Το 1946 μιμείται στο τηλέφωνο, στον παραγωγό του BBC Ρόι Σπιρ, την φωνή ενός διάσημου τότε ραδιοφωνικού εκφωνητή του  Κένεθ Χορν. Ο Ρόι ενθουσιάζεται με την καταπληκτική του μίμηση και τον καλεί για μια συνέντευξη. Από τότε, ο 21χρονος μόλις Πίτερ μπαίνει στο χώρο του θεάματος. Λέγεται πως χρειάζονταν μόλις 5 λεπτά συνομιλίας με κάποιον ώστε να μπορεί να τον μιμηθεί άψογα.

Δυο χρόνια αργότερα ερωτεύεται, σφόδρα, την Αυστραλιανή ηθοποιό Άνν Χάου με την οποία παντρεύεται το 1949 παρά τις αντιρρήσεις της μητέρας του, η οποία τον προειδοποιεί πως τον θέλει μόνο ‘’για τα σωματικά του προσόντα και δεν τον αγαπά πραγματικά’’.

Η επαγγελματική επιτυχία  χτυπά την πόρτα του το 1951. Μαζί με τους κωμικούς τον Χάρρυ Σεκομπ και Σπάικ Μιλιγκαν παρουσιάζουν την ραδιοφωνική εκπομπή ‘’ The Goon Show’’. Η κωμική εκπομπή βάζει φωτιά στα ερτζιανά της εποχής και όλη η Μεγάλη Βρετανία γελά με το σουρεαλιστικό χιούμορ τους για εννέα ολόκληρα χρόνια.

Αυτοί οι τρεις άνδρες επηρέασαν βαθιά το βρετανικό χιούμορ τις επόμενες δεκαετίες. Χάρη σε αυτή την εκπομπή, μια άλλη ομάδα ανδρών θα λάβει την σκυτάλη και θα το απογειώσει την δεκαετία του ‘70 : Οι γνωστοί σε όλους μας Monty Python.

Σιγά -σιγά η καριέρα του ανεβαίνει ενώ η οικογενειακή του ζωή βυθίζεται στο έρεβος. Το Χόλυγουντ τον αναζητά και εκείνος γεμάτος ανασφάλεια και άγχος δεν ξέρει αν θα τα καταφέρει. Προσπαθώντας να βρει έναν μέντορα ώστε να τον στηρίξει και τον  καθοδηγήσει στα επόμενα βήματα του πέφτει πάνω στον αστρολόγο Μώρις Γούοντραφ. 

Δεν λαμβάνει καμία απόφαση χωρίς να τον συμβουλευτεί ενώ κάθε πρωί ζητά να του ρίχνουν τα χαρτιά ώστε να δει τι ακριβώς θα του συμβεί μέσα στην μέρα.  Ο ίδιος πίστευε στο Μεταφυσικό και έλεγε συχνά σε φίλους του πως επικοινωνεί με πνεύματα ή ακόμα και με τον ίδιο τον Θεό. Ήταν πεπεισμένος πως ήταν μετεμψύχωση ενός άλλου πετυχημένου Βρετανού ηθοποιού του Νταν Λένο με τον οποίο έβρισκε πως είχε κοινή πορεία ζωής.

Γνωρίζεται με την εκρηκτική Σοφία Λόρεν στα γυρίσματα της ταινίας ‘’Η εκατομμυριούχος’’ και την ερωτεύεται. Χωρίς ίχνος ντροπής το ομολογεί στην σύζυγο του και της ζητά διαζύγιο. Εκείνη του το δίνει μάλλον ανακουφισμένη. Ο Σέλλερς δεν ήταν αυτό που θα λέγαμε πρότυπο συζύγου και πατέρα. Είναι απόμακρος , συχνά προσβλητικός, άπιστος, εθισμένος στο πότο. 

Με την Άνν έχουν αποκτήσει δυο παιδιά: Ένα αγόρι και ένα κορίτσι. Τα ξυπνά μέσα στην νύχτα για να τους ανακοινώσει το διαζύγιο με την μητέρα τους και απαιτεί από αυτά να διαλέξουν πλευρά. Τα παιδιά επιλέγουν την μητέρα τους και εκείνος τα βρίζει και τα διώχνει κλοτσηδόν από μπροστά του.

Διαδίδει σε όλους πως η Σοφία Λόρεν τον θέλει τρελά και πως θα χωρίσει  τον σύζυγο της Κάρλο Πόντι. Αυτό δεν θα συμβεί ποτέ. Οι φίλοι του Σέλλερς πίστευαν πως οι σχέσεις ανάμεσα στους δυο πρωταγωνιστές ήταν μόνο φιλικές και πως ο εγωισμός του Σέλλερς δεν τον άφηνε να το δει καθαρά. Η Λόρεν ποτέ δεν παραδέχτηκε ούτε πως είχε αλλά ούτε πως δεν είχε ερωτική σχέση μαζί του.

Το 1963 φορά την πιο εμβληματική καπαρντίνα ντετέκτιβ στην ιστορία του κινηματογράφου. Ο ρόλος του ως επιθεωρητής Κλουζώ στην ταινία ‘’Ροζ Πάνθηρας’’ θα μείνει στην μνήμη όλων δημιουργώντας ένα παγκόσμιο cultural icon. Όσα είναι ο επιθεωρητής Κλουζώ βασίζονται σε αποφάσεις του Σέλλερς: Το ντύσιμο, η ομιλία, η αυτοπεποίθηση αυτού του ανόητου επιθεωρητή. Όλα. Το κοινό λατρεύει τον Κλουζώ και αποθεώνει τον ίδιο τον Σέλλερς. 

Καθώς η καριέρα του απογειώνεται ο χαρακτήρας του γίνεται όλο και πιο ανυπόφορος. Έχει παράλογες απαιτήσεις από τους γύρω του: απαγορεύει τα χρώματα πράσινο και μωβ σε αντικείμενα και ρούχα, προσβάλει τους πάντες, τσακώνεται, φεύγει και έρχεται στα γυρίσματα όποτε εκείνος έχει κέφι.

Ένα χρόνο αργότερα γυρίζει την ταινία ‘’Dr. Strangelove’’ με σκηνοθέτη τον Στάνλεϊ Κιούμπρικ. Είναι ο μοναδικός σκηνοθέτης  με τον οποίο δεν έρχεται σε σύγκρουση μαζί του. Δυο παράλογοι και τελειομανείς άνθρωποι όταν συναντηθούν στο χωροχρόνο μάλλον φέρνουν ισορροπία ο ένας τον άλλον να υποθέσουμε;

Όπως και να ΄χει,  ο Σέλλερς παίζει 3 διαφορετικούς ρόλους σε μια ταινία που σατιρίζει καυστικά και απολαυστικά την τρέλα του Ψυχρού Πολέμου. Ο Dr. Strangelove χαρακτηρίζεται ως η καλύτερη πολιτική σάτιρα του 20ου αιώνα και μέχρι σήμερα κανείς δεν έχει καταφέρει να της πάρει το στέμμα.

Την ίδια χρονιά, σε μια εφημερίδα βλέπει την καλλονή Σουηδέζα ηθοποιό Μπριτ Έκλαντ και  απαιτεί να την δει από κοντά. Δέκα μέρες μετά την πρώτη τους συνάντηση παντρεύονται και ο εφιάλτης για την δεύτερη σύζυγο του ξεκινά.

Οι καυγάδες τους ήταν συχνοί. Ο έλεγχος που της ασκούσε λόγω ζήλιας άγγιζε τα όρια της τρέλας. Εθισμένος πια στις ουσίες και στο αλκοόλ οι αντιδράσεις του ήταν απρόβλεπτες και η οργή του ξεσπούσε σε τακτά χρονικά διαστήματα χωρίς εμφανή προειδοποίηση.

Τρελαμένος να ικανοποιεί την νεαρή του σύζυγο σεξουαλικά έψαχνε μονίμως τον απόλυτο οργασμό πειραματιζόμενος με διάφορα μαντζούνια και ουσίες.  Το 1965 μετά από μια βραδιά πάθους με διάφορους πειραματισμούς παθαίνει 8 απανωτά καρδιακά επεισόδια και μεταφέρεται εσπευσμένα στο νοσοκομείο.

Επιστρέφει στην δουλειά μετά από δυο χρόνια γυρίζοντας την ταινία ‘’Casino Royal’’  απαιτώντας ο ρόλος του να μην παρωδεί τον διάσημο πράκτορα Τζέημς Μποντ αλλά να παίξει πραγματικά το ρόλο ενός  γοητευτικού πράκτορα. Έρχεται σε σύγκρουση με τον συμπρωταγωνιστή του Όρσον Γουέλς ο οποίος του πετά την προσβολή ‘’ Ερασιτέχνη’’! 

Πως αλλιώς; Ο ίδιος έχει γυρίσει ήδη την ταινία σταθμό ‘’Πολίτης Κέιν’’ και το όνομα του έχει την ίδια, αν όχι παραπάνω, βαρύτητα με του Σέλλερς.

Η χαριστική βολή, στην μεταξύ τους κάκιστη σχέση, έρχεται όταν επισκέπτεται το σετ της ταινίας η αδερφή της Βασίλισσας Ελισάβετ, Μαργαρίτα. Εκείνη χαιρετά τιμητικά πρώτα τον Γουέλς και μετά τον Σέλλερς. Γεμάτος οργή κρύβεται στο καμαρίνι του και αρνείται να γυρίσει ξανά σκηνή όπου θα εμφανίζεται μαζί του. Επιτίθεται στον σκηνοθέτη της ταινίας και φεύγει από αυτήν, αδιαφορώντας για τους σεναριογράφους που πρέπει να βρουν τρόπο να τον αντικαταστήσουν στα μισά των γυρισμάτων.

Όλη του η οργή ξεσπά στην σύζυγο του. Οι καυγάδες πλέον μεταξύ τους δεν έχουν προηγούμενο. Στην ταινία ‘’ Τhe Bobo’’ που γυρίζουν μαζί ουρλιάζει πως θέλει να απολύσουν ‘’Αυτή την κακιασμένη μάγισσα’’ κάθε μέρα. Εκείνη καταθέτει  αίτηση διαζυγίου. Ο πρώην συνεργάτης του στην ραδιοφωνική εκπομπή, Μίλιγκαν, της στέλνει ευχαριστήριο γράμμα γι αυτή της την απόφαση. Ο Σέλλερς είχε αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά και πολλοί φίλοι του ανησυχούσαν πως πλέον είχε τρελαθεί.

Την ίδια περίοδο χάνει την μητέρα του από καρδιακή προσβολή αλλά ήταν τόσο απορροφημένος στο να κάνει δύσκολη την ζωή της συζύγου του που δεν πάει καν να την δει. Αυτό τον στοιχειώνει μέχρι το τέλος της ζωής του, στην κυριολεξία, αφού ισχυρίζεται σε φίλους του πως επικοινωνεί μαζί της τακτικά μετά το θάνατο της.

Ενώ η προσωπική του ζωή καταρρέει, στην καριέρα του έρχεται ο τρίτος πιο γνωστός χαρακτήρας που έχει υποδυθεί : Ο Χρούντι Β. Μπακσι αναστατώνει με τα καμώματα του ένα καθωσπρέπει πάρτι της καλής βρετανικής κοινωνίας στην ταίνια ‘’Το πάρτι’’ το 1968.

Παντρεύεται τρίτη φορά με την 23χρονη αριστοκρατικής καταγωγής Μιράντα Κούαρι το 1970 για να χωρίσουν ξαφνικά και αναπάντεχα, όταν σε μια νυκτερινή του έξοδο ερωτεύεται κεραυνοβόλα την Λάϊζα Μινέλλι.  Εκείνη ήταν αρραβωνιασμένη με τον πρώην σύζυγο της θρυλικής κωμικού Λούσι Μπολ, Ντενίζ Αρνάζ. Τον εγκαταλείπει και για ένα ολόκληρο μήνα, εκείνη και ο Σέλλερς ζουν μια παθιασμένη ερωτική περιπέτεια για την οποία μιλά ολόκληρος ο πλανήτης.

Το ειδύλλιο ξεφουσκώνει σύντομα. Η Μινέλλι τον εγκαταλείπει και εκείνος παθαίνει νευρικό κλονισμό.Τον καλούν σε τηλεοπτική εκπομπή όπου εμφανίζεται σαν πράκτορας της Γκεστάπο επειδή όπως είπε αδυνατεί να εμφανιστεί σαν τον εαυτό του. Τον έχει πλέον χάσει. Οι φίλοι του είναι βέβαιοι πως θα καταλήξει σε ψυχιατρείο.

Εμφανίζεται ξανά σαν επιθεωρητής Κλουζώ σε δυο ταινίες στα μέσα της δεκαετίας του ‘70. Όπως ισχυρίζεται στον σκηνοθέτη του, ο Θεός του μίλησε προσωπικά και τον συμβούλεψε πως θα παίξει τον ρόλο του.  Εικάζουμε πως ό,τι έκανε μπροστά στην κάμερα θα ΄ταν κακό αφού ο σκηνοθέτης του αναφώνησε :

–Πες στον Θεό, την επόμενη φορά που θα μιλήσετε, να μην ανακατεύεται με την σόου μπιζ!

Οι ταινίες έχουν εισπρακτική επιτυχία αλλά οι κριτικοί πιστεύουν πως ο Σέλλερς εξαιτίας των ψυχολογικών του προβλημάτων δεν μπορεί πλέον να αποδώσει σαν ηθοποιός. Η σπίθα του είχε χαθεί.

Τους διαψεύδει στην ταινία του 1979  “Να είστε κει κύριε Τσανς’’, όπου υποδύεται τον αφελή κηπουρό ο οποίος μέσα από μια σειρά παρεξηγήσεων φτάνει να θεωρείται ο επόμενος υποψήφιος για Πρόεδρος των Η.Π.Α. Ακολουθεί το κύκνειο άσμα του με τίτλο ‘’Τα σατανικά κόλπα του Φου Μαντσού’’ μια ταινία άκρως αδιάφορη.

Τότε ο Θεός τον συμβουλεύει να γυρίσει και μια τέταρτη ταινία με τον επιθεωρητή Κλουζώ. Τα γυρίσματα ξεκινούν αλλά δεν ολοκληρώνονται ποτέ. Ο Πήτερ Σέλλερς πεθαίνει τα μεσάνυχτα τις 24η Ιουλίου του 1980 από καρδιακή προσβολή σε ηλικία 54 ετών.

Η υλική κληρονομία που άφησε πίσω του έγινε μήλο της έριδος ανάμεσα στα παιδιά του( είχε αποκτήσει μια ακόμα κόρη με την Μπριτ Έκλαντ ) και στην τελευταία του σύζυγο Λυν Φρέντερικ αλλά αυτό δεν θα έπρεπε να μας απασχολεί τόσο όσο η πνευματική του κληρονομιά.

Ο Πήτερ Σέλλερς υπήρξε τομή στην ιστορία της κωμωδίας. Διαμόρφωσε, χωρίς υπερβολές, αυτό που σήμερα γνωρίζουμε ως σύγχρονη κωμωδία. Κωμικοί όπως οι Monty Python, ο Ρόμπιν Γουίλιαμς, ο Έντι Μέρφι , ο Μάικ Μάγιερς, ο Ρουάν Άτκινσον ‘’έκλεψαν’’ πολλά στοιχεία από την τεχνική του Σέλλερς και θεμελίωσαν με την σειρά τους τις βάσεις για τους νέους κωμικούς του σήμερα.

Δυστυχώς σαν προσωπικότητα ο ίδιος δεν κατάφερε να αφήσει τις καλύτερες εντυπώσεις πίσω του. Υπήρξε βίαιος σαν σύζυγος και πατέρας.

Σνομπ και καβγατζής με τους συνεργάτες και θαυμαστές του. Μέθυσος και εθισμένος σε ουσίες. Εμμονικός και  παρανοϊκός πιθανόν λόγω σοβαρών ψυχολογικών προβλημάτων που δεν έτυχαν θεραπευτικής αγωγής.   

Λένε πως τα καλά πράγματα στην ζωή τα πληρώνουμε πάντα με ένα τίμημα. Η λεγόμενη παλίνοντος αρμονία… Το τίμημα που πλήρωσε ο Σέλλερς στην προσωπική ζωή ήταν ανάλογο με το ταλέντο του επί της σκηνής και της οθόνης. Τεράστιο.