Πέθανε η σημαντική τραγουδίστρια της όπερας Jessye Norman. Ήταν 74 ετών.

Ήταν μία από τις σημαντικότερες διεθνείς σοπράνο του 20ου αι. κι ας τη «γνώρισα» προσωπικά με την έλευση του millennium και τη συναυλία του Vangelis στους στύλους Ολυμπίου Διός, όπου τραγούδησε μαζί με την ομότεχνη της, Kathleen Battle στη «Μυθωδία» του. Το ημερολόγιο έδειχνε 28 Ιουνίου του 2001 και η Jessye Norman είχε κάνει πολλά άλλα και μεγάλα ίσαμε τότε. Άλλωστε, μόλις το 1997, στα 52 της, ήταν η νεότερη καλλιτέχνιδα που τιμήθηκε με το Βραβείο Κένεντι για τη συνεισφορά της στην αμερικανική κουλτούρα δια των παραστατικών τεχνών.

Γεννημένη τον Σεπτέμβριο του 1945 στην Augusta της Georgia, η Norman μεγάλωσε μέσα σε μια μουσική οικογένεια και ξεκίνησε, όπως πολλοί άλλοι μαύροι συνάδελφοι της: Τραγουδώντας gospel σε εκκλησίες, προτού σπουδάσει μουσική με υποτροφία στο Howard University της Ουάσινγκτον και συνεχίσει στο Peabody Conservatory και στο Πανεπιστήμιο του Μίτσιγκαν. Από το Μίτσιγκαν αποφοίτησε το 1968 με το βαθμό του «master», έχοντας σπουδάσει το λυρικό τραγούδι δίπλα στη μέτζο σοπράνο Elizabeth Mannion και τον βαρύτονο Pierre Bernac. Η κατάκτηση της Ευρώπης ήρθε γρήγορα.

Το 1969 βρίσκεται στη Γερμανία, όπου διαπρέπει στον σημαντικότερο διεθνή διαγωνισμό κλασικής μουσικής του Μονάχου και υπογράφει τριετές συμβόλαιο με την Όπερα του Βερολίνου. Εκεί κάνει και το σκηνικό ντεμπούτο της, σε όπερα του Wagner, κερδίζοντας τους αυστηρούς Γερμανούς κριτικούς με τη διαύγεια και τη δύναμη της φωνής της. Το 1970 τραγουδά για πρώτη φορά στη Φλωρεντία της Ιταλίας, στο ορατόριο «Deborah» του Handel, και δύο χρόνια αργότερα στη Σκάλα του Μιλάνο και στη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου ως Aida στην ομότιτλη όπερα του Verdi και ως Κασσάνδρα στις «Τρωάδες» του Berlioz αντιστοίχως.

Στην Αμερική επιστρέφει το 1973, δίνοντας το πρώτο ρεσιτάλ της στη Νέα Υόρκη, ενώ το 1975 εγκαθίσταται στο Λονδίνο. Μέχρι το ’80 σταματά να εμφανίζεται σε music halls, δίνει όμως πολλά ρεσιτάλ με έργα Schubert, Wagner, Mahler κ.α., συμμετέχοντας στα μεγαλύτερα ευρωπαϊκά διεθνή φεστιβάλ (Εδιμβούργο, Σάλτζμπουρκ, Στουτγάρδη). Στα μέσα της δεκαετίας του 1980, που η περίφημη εγκυκλοπαίδεια Britannica την έχει ήδη κατατάξει στις «πιο δημοφιλείς και αξιοσέβαστες σοπράνο του κόσμου», προσκαλείται από τον Λευκό Οίκο για να τραγουδήσει στην επανεκλογή του Προέδρου Ronald Reagan. Αρχικά έχει ενδοιασμούς ως Αφροαμερικάνα, Δημοκρατική και κατά των πυρηνικών δοκιμών, τελικά όμως δέχεται να παραστεί και να τραγουδήσει.  

Δεν έχει νόημα, πιστεύω, να απαριθμήσουμε τις δουλειές της Jessye Norman όλα τα επόμενα χρόνια, που την κράτησαν στο προσκήνιο και διατήρησαν τη δημοφιλία της – είναι πράγματα που τα βρίσκει εύκολα κανείς στο διαδίκτυο. Έχει σημασία να πούμε, όμως, ότι υπήρξε μία σπάνια περίπτωση μαύρης τραγουδίστριας της όπερας, που όσο μεγάλωνε και ωρίμαζε, δεν δίσταζε να εμφανίζεται τακτικά στα τηλεοπτικά δίκτυα, να απασχολεί τη δισκογραφία της κλασικής μουσικής, ακόμη και να πειραματίζεται με διαφορετικά είδη τραγουδιού: Χωρίς να έχει, λόγου χάριν, το pop attitude της Montserrat Caballe, η οποία ένωσε τη φωνή της μ’ αυτή του Freddy Mercury των Queen, η Jessye Norman τραγούδησε με τον τρόπο της τον τζαζίστα Duke Ellington, συνεργάστηκε με τον χορευτή – χορογράφο Bill T. James και το 2000 ηχογράφησε ένα καταπληκτικό άλμπουμ με τραγούδια του Michel Legrand, το «I was born in love with you».

Πολυβραβευμένη με Grammy και αναγνωρισμένη στις ΗΠΑ, συνειδητή ακτιβίστρια (η δράση της επεκτεινόταν υπέρ της ανακούφισης των αστέγων, support στο Elton John AIDS Foundation κ.α.), το 2003 ασχολήθηκε με τη μουσική εκπαίδευση, ιδρύοντας στη γενέτειρα πόλη της σχολή που έφερε το όνομα της. Στο Jessye Norman School of Arts συμμετείχε ενεργά κι η ίδια, διδάσκοντας παιδιά από χαμηλά κοινωνικά στρώματα που ήθελαν να σπουδάσουν μουσική. Τραγική ειρωνεία: Σε λίγες μέρες, στις 11 Οκτωβρίου, η Jessye Norman επρόκειτο να παραστεί στην τελετή μετονομασίας της Όγδοης Οδού της Augusta, εκεί που εδρεύει η σχολή της, σε Jessye Norman Boulevard!

Το 2015 υπέστη έναν σοβαρό τραυματισμό στη σπονδυλική στήλη, απ’ τον οποίο ποτέ δεν συνήλθε. Πέθανε χθες το απόγευμα – ώρα Ελλάδας, στο νοσοκομείο, από πολυοργανική ανεπάρκεια και σηψαιμικό σοκ. Στη συγκινητική ανακοίνωση της, η οικογένεια της δήλωσε τα εξής, μεταξύ άλλων: «Είμαστε εξίσου περήφανοι για την ανθρωπιστική της δράση που περιλάμβανε θέματα, όπως η πείνα, η έλλειψη στέγης, η ανάπτυξη των νέων και η καλλιτεχνική εκπαίδευση». Λεπτομέρειες για την κηδεία της δεν έχουν γίνει ακόμη γνωστές.