Παναγιώτης Κολέλης: «Κάθε άνθρωπος έχει τον δικό του παράδεισο»

Ο Παναγιώτης Κολέλης μιλά στο ‘’Κουτί της Πανδώρας ‘’ για το νέο του βιβλίο με τίτλο ‘’Κομμένες γλώσσες’’ . Μια σειρά διηγημάτων με πρωταγωνιστές ανθρώπους αλλοτριωμένους από μια στυγνή καθημερινότητα απογυμνωμένη από αξίες και ηθική.

278879893 5095392843872628 8531789537275461911 n

Μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ‘’ΚΨΜ’’ το τρίτο βιβλίο του Παναγιώτη Κολέλη με τίτλο ‘’Κομμένες γλώσσες’’. Τίτλος σοκαριστικός , ανασυρμένος από το ομώνυμο διήγημα του, ένα από τα εννιά που απαρτίζουν το βιβλίο του. Τίτλος σημειολογικά επιλεγμένος ώστε να προδίδει τα ανείπωτα λόγια, τα ανομολόγητα πάθη, τις μύχιες σκέψεις και σκοτεινές προθέσεις όλων των πρωταγωνιστών. 

Ιστορίες καθημερινότητας, χωρίς φτιασιδώματα, απλά και ωμά καταγεγραμμένες από το πληκτρολόγιο του συγγραφέα περνούν μπροστά από τα μάτια του αναγνώστη χωρίς φίλτρα της ηθικολογίας και του διδακτισμού. Ο συγγραφέας αφήνει τους ήρωες του να βυθιστούν στα σκοτάδια τους χωρίς να τους προσφέρει διεξόδους όπως ακριβώς και η πραγματική ζωή.

«Κομμένες γλώσσες» είναι ο τίτλος του τρίτου κατά σειρά βιβλίου σας, που αποτελεί αναμφίβολα το πιο ώριμο έργο σας. Αυτό συμβαίνει, επειδή όσο περισσότερο εξασκείται κανείς στη γραφή, τόσο περισσότερο βελτιώνεται, ή άλλαξε κάτι μέσα σας το οποίο στη συνέχεια αποτυπώθηκε στο χαρτί;

Ένας από τους σημαντικότερους Αμερικανούς συγγραφείς του 20ου αιώνα, ο Γουίλιαμ Φώκνερ, υποστήριζε πως για να γίνει κανείς συγγραφέας «χρειάζεται 99% ταλέντο, 99% πειθαρχία και 99% δουλειά». Η σταθερή και αδιάκοπη άσκηση στη γραφή, σε συνδυασμό με το διάβασμα και την παρατήρηση – ερμηνεία της πραγματικότητας, είναι στοιχεία που μπορούν να εξελίξουν και να βελτιώσουν κάποιον ως συγγραφέα.

Το ταλέντο ή μια καλή ιδέα από μόνα τους δεν αρκούν. Η σκληρή δουλειά είναι αυτή που θα κάνει μια ιδέα να ξεχωρίσει από άλλες ή ένα κείμενο να αποτυπωθεί στο χαρτί με μεγαλύτερη ενάργεια και αληθοφάνεια. Η ακρίβεια στις λέξεις, η λεπτοδουλειά με τη γλώσσα, καθώς και η δόμηση συμπαγών χαρακτήρων και ενός στέρεου μυθιστορηματικού σύμπαντος είναι τα στοιχεία που μεστώνουν ένα κείμενο. 

Ακόμα, όμως, κι αυτή η γνώση έρχεται γράφοντας, καθώς πειραματίζεσαι με τις λέξεις – ή, τουλάχιστον, έτσι ήρθε σε μένα. Όταν ξεκίνησα να γράφω υποτιμούσα τη σημασία της δουλειάς μετά το πέρας της πρώτης γραφής, τη δύναμη που προσδίδουν στο κείμενο οι διορθώσεις των δεύτερων, τρίτων αναγνώσεων και ούτω καθεξής. Δίσταζα να κόψω πράγματα, να γράψω μια παράγραφο, μια σελίδα, ακόμα και μια ολόκληρη ιστορία από την αρχή. Νόμιζα πως οι καλές ιστορίες γράφονται μια και έξω, ότι έτσι κάνουν οι αξιόλογοι συγγραφείς, πως αν δεν γράψεις το βιβλίο με αυτόν τον τρόπο, τότε δεν αξίζει η ιστορία σου. Όμως, είχα λάθος εντύπωση.

Για τις «Κομμένες γλώσσες» δούλεψα σκληρά, κάνοντας ίσως για πρώτη φορά αυτό που έπρεπε: αφουγκράστηκα τους χαρακτήρες μου, δίνοντάς τους χώρο και χρόνο να ξετυλίξουν όλη τη δυναμική τους. 

Όσον αφορά τώρα το αν άλλαξε κάτι μέσα μου, φυσικά και άλλαξε. Καθώς μεγαλώνει κανείς, αυξάνονται οι εμπειρίες, τα ερεθίσματα και οι προσλαμβάνουσες από την καθημερινότητα, εξελίσσεσαι και ωριμάζεις σαν άνθρωπος, και αυτή η εξέλιξη δρα θετικά και για τη γραφή. 

Ψυχογραφήστε μας τους ήρωες των ιστοριών σας. Προσωπικά, συνάντησα στις σελίδες του βιβλίου σας περισσότερους αντιήρωες παρά ήρωες, καθώς και ανθρώπους που συνθλίβονται από τα βάρη της καθημερινότητας, αφημένοι σχεδόν στην μοίρα τους. Το βιβλίο σας το διατρέχει μια έντονη απαισιοδοξία ή είναι η ιδέα μου;

Η Σεμίνα Διγενή, που έγραψε τον πρόλογο του βιβλίου μου, αναδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο ποιοι είναι οι ήρωες των ιστοριών μου: «…είναι άνθρωποι με ανεπαρκείς, δηλητηριασμένες, διαλυμένες και πεθαμένες ζωές. Άνθρωποι που έχουν κατανοήσει σε βάθος πως το χειρότερο στη ζωή τους δεν είναι ο θάνατος, αλλά ο πόνος. Άνθρωποι με πληγές, εγκλωβισμένοι σε ελώδεις λαβυρίνθους, άνθρωποι μόνοι και φτωχοί, τόσο φτωχοί, ώστε στις γειτονιές τους το ουράνιο τόξο είναι ασπρόμαυρο. Θυμωμένα και τρομαγμένα πλάσματα που σπέρνουν το κακό και τη φρίκη, είτε άθελά τους είτε ηθελημένα. Πολίτες σε φονικό ντελίριο, τα νέου τύπου ζόμπι, δηλαδή, που γέννησε και ανέθρεψε η εκμεταλλευτική κοινωνία».

Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει πως το βιβλίο μου είναι απαισιόδοξο. Μπορεί να είναι σκληρό, να έχει στο επίκεντρο ανθρώπους που συνθλίβονται, να μην πασχίζει με το στανιό να δημιουργήσει happy end, όμως, σκληρή δεν είναι και η πραγματικότητα γύρω μας; 
Οι χαρακτήρες μου αποτελούν μικρογραφία της κοινωνίας μας, έστω κι αν παρουσιάζονται κάποιες φορές με μια δόση υπερβολής ή παραλογισμού. Η υπερβολή και ο παραλογισμός τους δεν είναι τίποτα άλλο παρά η άμυνά τους για να μη χάσουν την ελπίδα τους για μια καλύτερη ζωή. Ποιος, άλλωστε, όταν βλέπει να καταρρέουν τα πάντα γύρω του, μπορεί και παραμένει ψύχραιμος; 

Ένα από τα θέματα με τα οποία ασχολείστε στο βιβλίο σας είναι η υποκρισία της ελληνικής οικογένειας, η οποία αναδεικνύεται σε παραπάνω από μία ιστορίες. Πιστεύετε πως η «Αγία Ελληνική Οικογένεια» περνάει κρίση στις μέρες μας;

Γίνεται να μην περνάει κρίση η οικογένεια όταν η ίδια η κοινωνία βρίσκεται σε κρίση; Γονείς που τρέχουν πανικόβλητοι για να εξασφαλίσουν τα προς το ζην, μια Πολιτεία που ωθεί τους νέους να αναζητούν πρότυπα και αξίες σε reality, ερμηνεύοντας τον κόσμο αποκλειστικά μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αποκομμένοι μεταξύ τους.

Η νέα γενιά μπορεί να είναι περισσότερο μορφωμένη από τις προηγούμενες και να έχει πρόσβαση σε υπερπληθώρα πληροφοριών και γνώσεων, ωστόσο, έχει κληθεί τα τελευταία χρόνια να αντιμετωπίσει πολλαπλές προκλήσεις και να υπερπηδήσει ετερόκλητα εμπόδια: οικονομική ύφεση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους μισθούς, τις θέσεις εργασίας και τις ευκαιρίες, προσφυγικές κρίσεις, κλιματική αλλαγή, πανδημία και τώρα ένας πόλεμος που, πέρα από τις ανθρώπινες απώλειες, αλλάζει τις γεωπολιτικές ισορροπίες και προκαλεί τεράστιες επιπτώσεις στην οικονομία, τη διάσταση των οποίων ακόμα δεν την έχουμε δει σε όλο της το εύρος. Οι νέοι βιώνουν τη μία κρίση μετά την άλλη, ενώ οι γονείς τους βλέπουν τον κόσμο που ήξεραν να μεταβάλλεται, τις σταθερές τους να καταρρέουν, και ψάχνουν να ισορροπήσουν στη νέα πραγματικότητα. Δεν είναι εύκολο, ενώ η απουσία κοινωνικής μέριμνας μεγεθύνει το πρόβλημα.

Η οικογένεια σήμερα θα πρέπει να προσέξει πολύ, ώστε να μην καλλιεργήσει στα παιδιά νοοτροπία μειωμένων προσδοκιών. Να τα βοηθήσει να πιστέψουν στις δυνάμεις  και τις δυνατότητές τους, και να μην συμβιβαστούν με τα λίγα, με τη φτώχεια και την εξαθλίωση, που επιχειρούν οι κυβερνώντες να παρουσιάσουν ως κανονικότητα.

Η απληστία βρίσκεται στο επίκεντρο των ιστοριών σας. Οι χαρακτήρες σας πασχίζουν να αποκτήσουν υλικά αγαθά, αλλά και να ικανοποιήσουν τα πάθη τους. Έχετε νιώσει ποτέ όπως οι πρωταγωνιστές σας; Έχετε βάλει φραγμούς στον εαυτό  σας για να μην έχετε την κατάληξη των ηρώων σας;

Πολλές φορές έχω αμφιταλαντευτεί για τον αντίκτυπο που θα έχει μια επιλογή ή μια απόφαση στη ζωή μου. Ωστόσο, τα όρια που χωρίζουν το σωστό από το λάθος είναι συνήθως δυσδιάκριτα. Οι επιλογές και οι αποφάσεις εξαρτώνται από την προσωπικότητα και τον χαρακτήρα του κάθε ανθρώπου. Μια επιλογή ή μια απόφαση που για μένα είναι σωστή, για κάποιον άλλον μπορεί να μοιάζει λάθος. Ή, για να το πω διαφορετικά, δεν επιθυμούμε όλοι τα ίδια πράγματα στη ζωή, κάθε άνθρωπος έχει τον δικό του παράδεισο.

Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησης, φυσικά και βάζω φραγμούς, όπως φυσικά και έχουν υπάρξει φορές που έχω λειτουργήσει παρορμητικά, χωρίς λογική. Ωστόσο, όσο μεγαλώνει κανείς, προσπαθεί να ελαχιστοποιεί τα λάθη και τις απογοητεύσεις του, καθώς οι «ελεύθερες πτώσεις» και τα «άγνωστα μονοπάτια» τρομάζουν πολύ περισσότερο.

Όλες οι ιστορίες σας είναι σοκαριστικές, όμως ποια αποτελεί την απόλυτη «τραγωδία» για εσάς; Ποια ιστορία σας, αν τη βιώνατε προσωπικά, πιστεύετε πως δεν θα την αντέχατε με τίποτα;

Η ζωή σε φέρνει συχνά αντιμέτωπο με καταστάσεις δύσκολες. Άλλοι ζουν μεγαλύτερες «τραγωδίες», άλλοι μικρότερες, κανένας ωστόσο δεν βγαίνει αλώβητος από την καθημερινότητα, ακόμα κι αν μένει κλεισμένος μέσα στο σπίτι του, πιστεύοντας πως με αυτόν τον τρόπο είναι περισσότερο προστατευμένος από τους άλλους. 

Γι’ αυτό, ίσως, και να μην έχει νόημα να βάζουμε τις «τραγωδίες» των ανθρώπων στο ζύγι. Το θέμα είναι ο τρόπος που διαχειρίζεται κάθε άνθρωπος την «τραγωδία» του. Τι κάνει μετά; Βρίσκει τη δύναμη να σταθεί ξανά στα πόδια του ή συνεχίζει και παραμένει παγιδευμένος;

«Κι ο θάνατος μια πρόσθεση, όχι αφαίρεση. Τίποτα δεν χάνεται», έγραφε ο σπουδαίος μας Γιάννης Ρίτσος, με την έννοια πως, ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές της ζωής μας, θα πρέπει να αναζητούμε το στοιχείο εκείνο που θα μας δώσει δύναμη για να σταθούμε ξανά στα πόδια μας και να συνεχίσουμε. 

Όσο δύσκολο κι αν μοιάζει αυτό –και όντως είναι–, είναι η καλύτερη επιλογή που θα μπορούσαμε να κάνουμε.

Συνήθως οι συγγραφείς που είναι γονείς, όπως εσείς, αφιερώνουν στα παιδιά τους παραμύθια ή ποιήματα με όμορφο περιεχόμενο, γεμάτο ελπίδα και αισιοδοξία. Εσείς, αντίθετα, επιλέξατε να αφιερώσετε στην λίγων μηνών κόρη σας ένα βιβλίο με σκληρό περιεχόμενο. Προσπαθείτε να την προετοιμάσετε από τώρα για την πραγματικότητα στην οποία θα ζήσει;

Όταν γίνεσαι γονιός, αλλάζει η οπτική μέσα από την οποία βλέπεις τον κόσμο. Αποκτάς ανησυχίες και άγχη που δεν είχες προηγουμένως, ενώ προσπαθείς να είσαι και πιο προσεκτικός. Απέναντι στα παιδιά, ωστόσο, οφείλουμε να είμαστε ειλικρινείς. Με το να προσπαθήσουμε να τους κρύψουμε όλα όσα συμβαίνουν εκεί έξω, όχι μόνο δεν θα τα προστατεύσουμε, αλλά, αντίθετα, θα συμβάλλουμε στο να αποκτήσουν μια διαστρεβλωτική εικόνα του κόσμου μας.

Στόχος μου δεν είναι να δημιουργήσω ένα προστατευτικό κουκούλι γύρω από την κόρη μου, που θα την προσγειώσει ανώμαλα στην πραγματικότητα όταν μεγαλώσει, αλλά να της μεταλαμπαδεύσω εκείνες τις αρχές και τις αξίες, ώστε να μάθει να ξεχωρίζει το δίκαιο από το άδικο, την ανθρωπιά από την απανθρωπιά, την εντιμότητα από την ανειλικρίνεια και την ξετσιπωσιά, τους ενάρετους ανθρώπους από εκείνους που θέλουν να την εκμεταλλευτούν και να τη βλάψουν.

Αν το καταφέρω αυτό, τότε θα έχω πετύχει στον ρόλο μου ως πατέρας, όντας συνάμα άξιος γιος των γονιών μου. 

Σκληρή απάντηση από τον Ιάσονα Αποστολόπουλο στον Πύρρο Δήμα: «Τι σημαίνει ξεφτίλα μαμά;»

252295075 10165879121585385 8369428181626529769 n

Σκληρή απάντηση από τον Ιάσονα Αποστολόπουλο στον Πύρρο Δήμα: «Τι σημαίνει ξεφτίλα μαμά;»

Επίθεση στον Πύρρο Δήμα έκανε ο Ιάσονας Αποστολόπουλος σχετικά με τα σχόλια του πρώην αρσιβαρίστα…

Χάρης Δούκας: Δέχεται επίθεση από τον Ζούκοφ, τον Πλεύρη και δεξιά τρολ επειδή είπε… «μπάτσος» – Τι πραγματικά έγινε (video)

Χάρης Δούκας

Χάρης Δούκας: Δέχεται επίθεση από τον Ζούκοφ, τον Πλεύρη και δεξιά τρολ επειδή είπε… «μπάτσος» – Τι πραγματικά έγινε (video)

Μάλιστα θέση στον χορό πήρε και ο Θάνο Πλεύρης - Τι πραγματικά ειπώθηκε από τον…

Πάτρα: «Βρήκε η παλάμη μου εκεί και μαύρισε το χέρι μου», λέει ο 17χρονος που υπέστη ηλεκτροπληξία (Video)

image 3

Πάτρα: «Βρήκε η παλάμη μου εκεί και μαύρισε το χέρι μου», λέει ο 17χρονος που υπέστη ηλεκτροπληξία (Video)

Ένα 24ωρο μετά τα όσα έγιναν στο Λύκειο της Πάτρας, ο 17χρονος φέρνει στο μυαλό του εικόνες, που θα θυμάται για καιρό.

Βίντεο–ντοκουμέντο κατέγραψε τη δράση των διαρρηκτών στα βόρεια προάστια – Κλωτσούν μέχρι να σπάσουν την πόρτα

433589017 703248218462576 2760550193709265598 n

Βίντεο–ντοκουμέντο κατέγραψε τη δράση των διαρρηκτών στα βόρεια προάστια – Κλωτσούν μέχρι να σπάσουν την πόρτα

Bίντεο ντοκουμέντο με τη σπείρα που ξάφριζε σπίτια σε Εκάλη και Νέα Ερυθραία - Αίσθηση…

Έλενα Ακρίτα: Ξεμπρόστιασε τα γέλια Βορίδη και Μιχαηλίδου στη Βουλή – «Μου ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι» (εικόνα)

Ακρίτα 1

Έλενα Ακρίτα: Ξεμπρόστιασε τα γέλια Βορίδη και Μιχαηλίδου στη Βουλή – «Μου ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι» (εικόνα)

Την ώρα που συζητούσαν για τους 57 νεκρούς των Τεμπών, ο Βορίδης με τη Μιχαηλίδου…