Το παιχνίδι χάθηκε πολύ πριν τον Σεμέδο

Σε μια ποινική υπόθεση που έχει πάρει τον δρόμο της δικαιοσύνης, ό,τι και να σχολιάσουν οι «δικαστές» του internet είναι άτοπο και επικίνδυνο. Ζούμε όμως στη σύγχρονη ζούγκλα των Social Media, στην οποία οι κατηγορούμενοι καταδικάζονται ακόμα κι αν αθωωθούν, τα θύματα στήνονται για virtual λιθοβολισμό και εκτρώματα ξεπηδούν κάθε δευτερόλεπτο, από ανώνυμα και επώνυμα προφίλ αμφιβόλου γνησιότητας.

Μια 17χρονη καταγγέλλει, με τη φίλη της μάρτυρα, τον βιασμό της από τον διεθνή ποδοσφαιριστή του Ολυμπιακού Ρούμπεν Σεμέδο, ο καταγγελλόμενος συλλαμβάνεται και η υπόθεση βρίσκεται σε εξέλιξη. Και το χάος ξεκινά από την πρώτη στιγμή της δημοσιοποίησης, χωρίς να είναι καν γνωστός ο κατηγορούμενος.

Προφανώς, κάθε «κριτική» έχει τις δικές της καταβολές. Αν για παράδειγμα, στο εδώλιο καθόταν ένας ποδοσφαιριστής άλλης ομάδας, είναι πιθανόν εκείνοι που διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους για τον αμυντικό του Ολυμπιακού να άλλαζαν στάση. Όπως επίσης, αν ο κατηγορούμενος ήταν λευκός ή αν το θύμα, στα 17 του, δεν διασκέδαζε, αλλά είχε απαχθεί σε κάποιο μοναστήρι.

Στη μάζα των σκουπιδιών, ωστόσο, σχηματίζεται ένα μοτίβο. Για την ακρίβεια, το μοτίβο είναι εκείνο που της δίνει μορφή. Τι έκανε η 17χρονη στο μπαρ; Γιατί ήπιε αλκοόλ; Πού ήταν οι γονείς της; Τι φορούσε; Αφού μπήκε στο αυτοκίνητο με δύο άνδρες, ήταν διατεθειμένη να κάνει τα πάντα. Πού ακούστηκε, αλήθεια, 17χρονη σε μπαρ. Οι «δικαστές» μάλλον στην ηλικία αυτή σύχναζαν σε παιδικές χαρές. Πού ακούστηκε κάποιος να μεθύσει και να μη θέλει να βιαστεί;

Το παραλήρημα σε ραδιόφωνο της Θεσσαλονίκης μοιάζει αποκρουστικό, όμως ακόμα πιο αποκρουστικό είναι το γεγονός ότι εκφράζει ένα σημαντικό μέρος των ακροατών. Κι αν αυτή τη φορά, λόγω του ότι στην υπόθεση εμπλέκεται ένας ποδοσφαιριστής μεγάλης ομάδας, υπάρχουν ακόμα περισσότερο ευήκοα ώτα για να υπερασπιστούν μέχρι τέλους το «δικό τους παιδί», η πραγματικότητα των Social Media μάς έχει δείξει ότι δεν είναι αυτός ο παράγοντας που καλλιεργεί το victim blaming. To μεγεθύνει, σίγουρα, όμως δεν το γεννά.

Όσο κι αν θέλουμε να πιστέψουμε ότι ο κόσμος εκεί έξω είναι διαφορετικός από ό,τι στις οθόνες, η πραγματικότητα μοιάζει διαφορετική. Τα Social Media είναι καθρέφτης. Παραμορφωτικός κάποιες φορές, αλλά καθρέφτης. Φτιάχνουν τάσεις, κινούν πολιτικές και στρατηγικές. Επηρεάζονται και επηρεάζουν, αναπαράγουν, άλλοτε δωρεάν και άλλοτε επί πληρωμή, υπερασπιστικές γραμμές. Στήνουν δολοφονίες χαρακτήρων και αποκρύπτουν την πραγματική εικόνα για χάρη της πλασματικής.

Στην περίπτωση αυτή, ο καθρέφτης δίνει μια ξεκάθαρη εικόνα για την πατριαρχική μας κοινωνία και για τα θύματα, που «σίγουρα κάτι θα έχουν κάνει για να βρεθούν βιασμένα». Ακόμα και νεκρά. Άλλοτε συγκαλυμμένα, άλλοτε με υποτιθέμενο χιούμορ, άλλοτε πιο ωμά, πίσω από την «ασφάλεια» που προσφέρει ένα προφίλ, ακόμα κι αν πλέον καταλαβαίνουν όλο και περισσότεροι ότι μπορούν να υπάρξουν συνέπειες. Νιώθουν καλά ταμπουρωμένοι, προστατευμένοι για να ξεράσουν ρατσισμό, ομοφοβία, πατριαρχία.

Δεν είναι ότι πριν ο κόσμος μάθει να ζει πίσω από τις οθόνες του, τα φαινόμενα αυτά δεν υπήρχαν. Όμως το ακροατήριο περιοριζόταν στους θαμώνες ενός καφενείου ή σε ένα οικογενειακό τραπέζι. Και περισσότεροι, που γαλουχήθηκαν σε αντίστοιχα πρότυπα αλλά δίσταζαν να τα εκφράσουν, βρήκαν την Ιθάκη τους. Κι αν στις μέρες μας μοιάζουν ως κατάλοιπα του Μεσαίωνα που διαιωνίζονται, αυτό συμβαίνει γιατί οι ρίζες τους είναι πολύ βαθύτερες.

Το «εικόνα σου είμαι κοινωνία και σου μοιάζω» της Γαλάτειας Καζαντζάκη θα μπορούσε να αποτελεί τον υπότιτλο. Δεν έχει να κάνει, στην ουσία του θέματος, με αθώους ή ένοχους, με διάσημους ποδοσφαιριστές ή άλλους αστέρες του θεάματος. Και τα ολοένα αυξανόμενα θύματα αποτελούν τη θλιβερή διαπίστωση ενός στημένου αγώνα,  τον οποίο είμαστε καταδικασμένοι να χάσουμε.

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr