Οθόνη… η ερωμένη της δεκαετίας

Από την εποχή του «πάρτε το μηδέν, δεν σας ακούω» έχουν περάσει πολλά πολλά χρόνια και το δημιούργημα του Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ εξελίχθηκε σε ασύλληπτο βαθμό μέσα από διάφορα στάδια εξέλιξης. Προσπαθώντας να κάνω μια αναδρομή στα γεγονότα που σημάδεψαν την δεκαετία, στάθηκα στην εξαφάνιση του πληκτρολογίου από τα κινητά τηλέφωνα και ειδικά από το 2011 και μετά, στην ολική επικράτηση των έξυπνων συσκευών, όπου μία οθόνη αναλαμβάνει να κάνει τα πάντα.

Στην αναδρομή αυτή σταμάτησα λίγα χρόνια πιο πίσω, στο σωτήριο έτος 2004. Κάθε χρονιά είχε τα γεγονότα της, μικρά και μεγάλα, σημαντικά και ασήμαντα, το καθένα για τους λόγους του.

Στην ολυμπιακή χρονιά, εκτός από τα γνωστά αθλήματα που φιλοξένησε η Αθήνα, έκανε την επίσημη εμφάνισή του το «σπορ» που έγινε αμέσως το αγαπημένο σχεδόν κάθε ηλικίας: το scroll, ή σε απλά ελληνικά, η κίνηση κυρίως του αντίχειρα πάνω στην οθόνη του κινητού τηλεφώνου. Αυτό συνέβη κυρίως γιατί πριν από το παγκόσμιο αθλητικό ραντεβού γεννήθηκε το Facebook, η πλατφόρμα- μέσο κοινωνικής δικτύωσης, που υποχρέωσε πολύ κόσμο να αποκτήσει ένα έξυπνο τηλέφωνο, smartphone που λένε και στο χωριό μου, ώστε να βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τους «φίλους».

Από τον Φλεβάρη του 2004 οι λέξεις «φίλος- φίλη» απέκτησαν περισσότερες έννοιες από όσες γνωρίζαμε μέχρι τότε. Φίλοι ήταν αυτοί που παίζαμε μαζί, που κάναμε βόλτες, που πηγαίναμε μαζί στο σχολείο, ενώ αντίστοιχα φίλες αποκαλούσαμε τις συμμαθήτριες και τις wannabe, ή be συντρόφους, γκομενάκια και κάθε άλλη πιθανή και απίθανη ονομασία που δίναμε στο αγαπημένο γυναικείο φύλο. Ξαφνικά «φίλοι» έγιναν οι διαδικτυακοί ακόλουθοι, που το ίδιο το μέσο κοινωνικής δικτύωσης έβαλε το όριο των 5000 ατόμων, πραγματικών και μη. Πολλά άλλαξαν, όχι μόνο σαν συμπεριφορά, αλλά και σαν σκέψη και νοοτροπία.

Δεν θα μιλήσω για το φαινόμενο της εποχής, όπου οι περισσότεροι κυκλοφορούν κοιτώντας μια οθόνη, αντί για το δρόμο, ή το πεζοδρόμιο. Κι αν κάποτε είχε κατηγορηθεί γνωστή εταιρία εσωρούχων για την «επικίνδυνη» διαφήμιση με την Αντριάνα Σκλεναρίκοβα να ποζάρει με το πλούσιο μπούστο της στις στάσεις των λεωφορείων, προκαλώντας ατυχήματα, πλέον το επικίνδυνο της νέας τάξης πραγμάτων είναι η απομόνωση και το εγκεφαλικό κάψιμο, με απλά λόγια. Η εποχή που πλησιάζοντας κάποιος μια κοπέλα ή ένα αγόρι ξεκινούσε με την ερώτηση «έχεις φίλο/ φίλη» έχει αντικατασταθεί με την καταστροφική «έχεις facebook, instragram, tinder, μίντερ» και όλα τα σχετικά. Η ερωτική προσέγγιση έχει βρει τον λάθος σύμμαχο, που λέγεται ανωνυμία του διαδικτύου, μια παράλληλη πραγματικότητα όπου ο καθένας δηλώνει αυτό που θέλει και εμφανίζει στους «φίλους» αυτό που θέλει. Σαφώς και οι κίνδυνοι είναι αμέτρητοι και έχουν να κάνουν με ανθρώπους κάθε ηλικίας και φύλου, αλλά στις γραμμές αυτές, θα ασχοληθώ με τον τίτλο του άρθρου, την οθόνη σαν την ερωμένη της δεκαετίας.

Η διαδικασία του «ντύνομαι- στολίζομαι- παρφουμαρίζομαι- χτενίζομαι» και βγαίνω να γνωρίσω τη νέα μου σύντροφο, πέρασε ανεπιστρεπτί για πολλούς. «Κάθομαι στον καναπέ, παίρνω μια μπύρα, φροντίζω να έχω φορτισμένη συσκευή και ξεκινώ το scroll» είναι πλέον η προετοιμασία για το σύγχρονο φλερτ. Η γλώσσα του σώματος που προσπαθούσαμε να διαβάσουμε βλέποντας το πρόσωπο που μας ενδιαφέρει, αντικαταστάθηκε με έναν σηκωμένο αντίχειρα. Στην πορεία προστέθηκαν καρδούλες και άλλα σχέδια, για να τονίσουν το μέγεθος που έχει το διαδικτυακό αφιόνι, βλέποντας το πρόσωπο ή το κορμί που εμφανίζεται στην οθόνη και ερεθίζει την φαντασία. Μιλώντας για φαντασία, η ερωμένη οθόνη σχεδόν εξαφάνισε τις διαφορές της σε σχέση με την φαντασίωση. Ένα ζευγάρι ωραία μάτια, δύο ωραία πόδια κι ένας καλοσχηματισμένος πισινός γίνονται πιο ερεθιστικά μέσα από την οθόνη, παρά ολοζώντανα στον ίδιο χώρο. Για να μην θεωρηθώ σεξιστής, το ίδιο ισχύει και για το γυναικείο φύλο, στη θέα ενός six pack σε υψηλή ανάλυση, παρά με την διαδικασία του «βγάζω τη μπλούζα μου μπροστά σου».

Η οθόνη είναι η ερωμένη της δεκαετίας γιατί είναι πάντα διαθέσιμη. Το μόνο που ζητά είναι μία πρίζα, όταν βρει τα δύσκολα και ξεμένει από μπαταρία. Είναι ανέξοδη, καθώς το ρεύμα για τη φόρτιση κοστίζει λιγότερο από ένα ποτό ή ένα φαγητό. Παίρνει όποια μορφή θέλει ο χρήστης, καθώς οι επιλογές είναι άπειρες και σχεδόν πάντα διαθέσιμες, ακόμα κι αν η πραγματικότητα απέχει μίλια μακριά. Το scroll απέκτησε και νέες προεκτάσεις, όπως τα αθλήματα του στίβου, που ξεκινούν από τα 60 μέτρα με εμπόδια και φτάνουν μέχρι τον μαραθώνιο: αν η ευθεία του μικρού αγώνα ταχύτητας είναι το σχεδιάκι με τον σηκωμένο αντίχειρα, το sexting είναι ο μαραθώνιος. Οσα λέει κάποιος στις προσωπικές, τρυφερές και ιδιαίτερες στιγμές του, μπορεί πλέον να τα γράφει χωρίς φόβο και με όσο πάθος θέλει, στην οθόνη του χρήστη που του έκανε «κλικ». Ο τρόπος έκφρασης είναι απελευθερωμένος, με την τρυφερότητα και τη βαρβατίλα να εναλλάσσονται χωρίς όριο, χωρίς μέτρο και φυσικά χωρίς το επώδυνο χαστούκι που ήταν φυσικό επακόλουθο μιας ανάρμοστης συμπεριφοράς, σε κοντινή απόσταση. Ένα απλό block είναι αρκετό για να μονολογήσει ο χρήστης «πάμε γι’ άλλα».

Η οθόνη είναι η ερωμένη της δεκαετίας γιατί όσο μεγαλώνει, τόσο καλύτερη και πιο απολαυστική γίνεται. Πλέον το μέγεθος μετράει, για άντρες και γυναίκες, όπως το ίδιο μετρούν και τα megapixels της ενσωματωμένης φωτογραφικής μηχανής, όπως το ίδιο μετρά και η υψηλότερη ανάλυση, καθώς αυξάνει το βαθμό απόλαυσης στις προσωπικές στιγμές. Η οθόνη είναι η ερωμένη της δεκαετίας καθώς μετά την πράξη δεν ζητά τσιγάρο, αλλά μόνο ένα σημείο να ακουμπήσει, ακόμα κι ένα κομοδίνο. Η οθόνη είναι η ερωμένη της δεκαετίας, καθώς η κρυστάλλινη επιφάνειά της είναι πιο ισχυρή και από τον τοίχο του Fort Knox, κρύβοντας την αλήθεια και παρουσιάζοντας το παράλληλο σύμπαν, χρησιμοποιώντας πάντα τα κατάλληλα φίλτρα.

Στις γραμμές αυτές το ζητούμενο είναι μόνο ο επαναπροσδιορισμός της χρήσης όσων εμφανίζει μία οθόνη, είτε ως πληροφορίες, είτε ως κοινωνική δικτύωση, όπως είναι ο όρος. Ένα χάδι σε ένα κορμί είναι σαφώς πιο ζωντανό από ένα άγγιγμα σε μια touch screen. Ακόμα κι ένας τσακωμός με τον άλλο απέναντι, έχει μεγαλύτερη γοητεία από έναν «αποκλεισμό επαφής». Το «σε γουστάρω, σ’ αγαπάω, σε θέλω» όπως και το «άντε παράτα μας, σήκω φύγε, δεν μας γ*%#ς κι εσύ» αποκτούν την πραγματική βαρύτητα όταν ηχούν στα αυτιά, παρά όταν εμφανίζονται σε μορφή νέου μηνύματος.

Αντί επιλόγου και παραφράζοντας το motto των παιδιών των λουλουδιών «make love, not war» της δεκαετίας του ’60, ίσως να σκεφτούμε το «make sex, not sext»….