Όσο κρατάει ένας καφές με τον ηθοποιό – σκηνοθέτη Παύλο Παυλίδη

Ο 31χρονος Παύλος Παυλίδης είναι συνονόματος του γνωστού τραγουδοποιού, μόνο που αυτός βρίσκεται στο ξεκίνημα του – ένα ιδιαιτέρως ποιοτικό ξεκίνημα που τον έφερε από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα για σπουδές θεάτρου. Ήταν γύρω στα 11, μου λέει στην αρχή της κουβέντας μας, όταν είχε δει τον «Πιανίστα», μία ξένη ταινία: «Παρακολουθούσα την ιστορία του ήρωα που τον πίεζε ο πατέρας του να γίνει πιανίστας με αποτέλεσμα στο τέλος να τρελαθεί κι εγώ στενοχωριόμουν πάρα πολύ! ”Μη στενοχωριέσαι” μου είπε ο δικός μου πατέρας, ”δεν είναι αλήθεια, στα ψέματα παίζουν έτσι”. Από τότε όμως εγώ θέλησα να γίνω ηθοποιός». Μέχρι τα 18 του που πέρασε στο Πολυτεχνείο της Θεσσαλονίκης δεν ομολογούσε το όνειρο του. Στα 20 του μπήκε στη θεατρική ομάδα της σχολής και συναντήθηκε με άλλα παιδιά που ναι μεν σπούδαζαν τελείως διαφορετικά πράγματα, τους ένωνε όμως η αγάπη τους για το θέατρο. Έτσι ξεκίνησε η ομάδα «C for Circus», εντός ενός πιο επαγγελματικού πλαισίου. Δάσκαλος τους ήταν ο σκηνοθέτης Κώστας Ισαακίδης. Αυτός τους ζήτησε να κάνουν πιο συστηματικά μαθήματα και πρόβες ώστε να πάρει η ομάδα το 2008 την οριστική μορφή της. Αρχικά ήταν δεκάξι παιδιά, σήμερα όμως, μία δεκαετία μετά, έχουν μείνει δέκα. 

«Ήξερα ότι έπρεπε να τελειώσω τη σχολή μου και να μείνω στη Θεσσαλονίκη. Κάποια στιγμή, κατά λάθος, ξεστόμισα στους γονείς μου ότι ήθελα να γίνω ηθοποιός. Απ’ τη στιγμή που τους τό’πα, τελείωσε!» Με τη λέξη «τελείωσε», ο Παυλίδης βέβαια δεν αναφέρεται στους δικούς του, οι οποίοι πέρασε ένα μικρό χρονικό διάστημα μέχρι να το χωνέψουν. Πιο πολύ μιλάει για τον εαυτό του, αφού συνειδητοποίησε ότι δεν είχε κανένα λόγο να γινόταν ηλεκτρολόγος μηχανικός. Το μόνο καλό που αποκόμισε από τις εν λόγω σπουδές ήταν ο μαθηματικός τρόπος σκέψης που κουβαλά μέχρι τώρα.  

Έρχεται στην Αθήνα, δίνει εξετάσεις στο Εθνικό χωρίς να τα καταφέρει. Πάνω σ’ αυτή τη διαδικασία, γνώρισε κάποια άτομα που του μίλησαν για την ιδιωτική σχολή «Δήλος» της Δήμητρας Χατούπη. «Στη Θεσσαλονίκη υπήρχαν τρεις θεατρικές σχολές, αλλά δεν μου άρεσε η δουλειά που έκαναν. Στα 25 μισό, μπήκα στη σχολή της Χατούπη με μειωμένα δίδακτρα βάσει της βαθμολογίας που πήρα στις εισαγωγικές εξετάσεις. Καθηγητές είχα τη Χατούπη, τον Βασίλη Ανδρέου, τη Λένα Φιλίπποβα, τη Ρούλα Πατεράκη, τον Νίκο Γραμματικό». Αποδείχτηκε πως ο Παυλίδης ήταν ώριμος για τη σχολή συγκριτικά με άλλους συμφοιτητές του που δεν είχαν ασχοληθεί ποτέ πριν με το θέατρο, εφόσον είχε αρχίσει στο μεταξύ να κάνει πράγματα με τους «C for Circus». Ο ίδιος παραδέχεται πως δεν πέρασε καλά στη σχολή γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, έχοντας – εννοείται – καλές σχέσεις με όλους. «Δεν λέω ότι ήξερα πράγματα που δεν ήξεραν οι άλλοι, απλά στα 26 μου ήμουν πιο αποφασισμένος και ίσως λίγο πιο καταρτισμένος». Δεν του αρέσουν τα μεγάλα λόγια και με το φόβο να θεωρηθεί επηρμένος, μου εξηγεί: «Στο μάθημα, λόγου χάριν, της Φιλίπποβα ένιωθα ότι όσα ήξερα ήταν έως και άχρηστα. Έπρεπε να ξεκινήσω απ’ το μηδέν μαζί της και αυτό μου δίδαξε πάρα πολλά». Ως πρωτοετής στη σχολή, εμφανίστηκε στην παράσταση των τριτοετών, που ήταν η θεατροποίηση του κινηματογραφικού «Θίασου» του Θόδωρου Αγγελόπουλου. «Επειδή έπαιζα ακορντεόν ερασιτεχνικά» λέει και με ενημερώνει για την άλλη του ιδιότητα, τη μουσική, «μού έδωσαν το ρόλο του ακορντεονίστα. Την επόμενη χρονιά με τα ίδια παιδιά έπαιξα στα ”Μάγια της Πεταλούδας”, ένα μιούζικαλ του Lorca, στο Σύγχρονο Θέατρο». 

Κι εκεί που πατούσε γερά στα πόδια του, η πρώτη χρονιά αμέσως μετά την αποφοίτηση του από τη σχολή ήταν τρομερά δύσκολη. «Έπρεπε να δω πως θα ζήσω απ’ αυτό το επάγγελμα χωρίς νά’χω άλλο τη στήριξη των γονιών μου». Πρώτη του δουλειά ήταν η συμμετοχή του σε μία παιδική παράσταση, βασισμένη σε παραδοσιακά παραμύθια με μάσκες. Ταυτόχρονα, με τους «C for Circus» είχαν διασκευάσει για τη σκηνή το «Γκλουμ» του Αλεξάντρ Οστρόφσκι. «Από το παιδικό έβγαζα όσα λεφτά έβγαζα, αλλά φυσικά δεν έφταναν για να ζήσω». Τον ρωτάω αν το συγκεκριμένο διάστημα προσπάθησε να δικτυωθεί και να γνωρίσει σκηνοθέτες και άλλους ηθοποιούς. Μου απαντά με ένα ηχηρό όχι: «Δεν τό’χω αυτό. Οι άνθρωποι που με έβλεπαν, με σύστηναν σε άλλους και η δουλειά μου πήγαινε παραπέρα. Δεν ξέρω από δημόσιες σχέσεις και μάλλον δεν μου ταιριάζουν». Επιμένω! Του λέω πως η «δικτύωση» δεν σημαίνει απαραιτήτως ενοχλητικά τηλεφωνήματα, αλλά περισσότερο είναι θέμα κοινωνικοποίησης του καθενός καλλιτέχνη. Παραδέχεται πως είναι ντροπιαστικά ακοινώνητος, συνθήκη που άλλαξε τα τελευταία χρόνια.

Ο Παύλος Παυλίδης πιστεύει πως μεταβάλλεται σαν άνθρωπος σε ακραίο βαθμό! Ακούγεται ενδιαφέρον μαζί με την εξήγηση που δίνει: «Μου τηλεφώνησαν, λόγου χάριν, για να συμμετάσχω στους ”Αχαρνής” σε σκηνοθεσία Κώστα Τσιάνου. Εγώ είχα στο μυαλό τη δουλειά των ονείρων μου, καλοκαίρι, Επίδαυρος, περιοδεία! Όταν μπήκα στη δουλειά είδα ότι πρακτικά ήταν όπως όλες οι άλλες δουλειές και απομυθοποίησα τελείως τα πράγματα. Είπα ότι απλά αυτό το καλοκαίρι έχω δουλειά και το επόμενο μπορεί να μην έχω. Κατάλαβα ότι δεν είχε αλλάξει μόνο ο τρόπος που σκέφτομαι, αλλά και που συμπεριφέρομαι». Ένα…«so, what?» που έλεγε συνεχώς μέσα του, τον έκανε να συνειδητοποιήσει πως τίποτα δεν είναι «κοσμοϊστορικής σημασίας», παρόλο που απόλαυσε τη συμμετοχή του στους «Αχαρνής». 

Πριν δύο χρόνια ένας φίλος από τη Θεσσαλονίκη είχε προτείνει στους «C for Circus» το έργο «Το δαχτυλίδι της μάνας». Ο Παυλίδης το διάβασε και τον ενδιέφερε πολύ προσωπικά, αφού μιλούσε για την απώλεια. «Πριν από εφτά χρόνια ο πατέρας μου είχε διαγνωστεί με καρκίνο του προστάτη, επιθετικό μεν, αλλά στο αρχικό στάδιο ευτυχώς. Τον παλεύει μέχρι σήμερα με τις απαραίτητες εξετάσεις κάθε μήνα». Τον καθησυχάζω, καθώς φαίνεται πως ο καρκίνος τον «ξέχασε» μάλλον τον μπαμπά του…«Ναι» μου λέει, «αλλά εμένα το έργο αυτό με έβαλε σε σκέψεις για το πόσο προετοιμασμένοι πρέπει νά’μαστε για κάτι μοιραίο». Ευκαιρία να μου πει πόσο δεμένος είναι με τον πατέρα του, όπως και με τη μάνα του, αλλά με διαφορετικό τρόπο: «Δεν εκφράζομαι καθόλου και δεν έχουν καταλάβει πόσο δεμένος νιώθω μαζί τους. Ο πατέρας μου ειδικά με επηρέασε στη ζωή μου». Λεπτομέρεια: Ο πατέρας του Παυλίδη είναι συνταξιούχος φυσικός, αλλά διατηρεί ακόμη μανάβικο στη Θεσσαλονίκη, όπου δούλευε και ο ίδιος.

Δική του ιδέα ήταν να αναλάβει τη σκηνοθεσία του έργου που του «μίλησε» σε προσωπικό επίπεδο. Η υπόλοιπη ομάδα τον εμπιστεύτηκε, η παράσταση ανέβηκε τον Οκτώβριο του 2018 και ακόμη «πηγαίνει» με επιτυχία. Ξεχωρίζει εκείνη την περίοδο ως ιδιαίτερα αγχωτική, αφού έκανε ταυτόχρονες πρόβες για το «Δαχτυλίδι της μάνας» και για τους «Αχαρνής». Αναγνωρίζει τη σκηνοθεσία ως μία ιδιαίτερα δημιουργική συνθήκη: «Πλέον ρωτάω τα παιδιά πως θα έκαναν οι ίδιοι αυτό που κάνουμε όλοι μαζί τώρα για να καταλάβω κι εγώ καλύτερα την εξήγηση του έργου. Δώσαμε αρχικά δέκα sold out παραστάσεις μέσα στο ’18, από 1 μέχρι 10 Ιουνίου. Πήγαμε απροσδόκητα καλά! Τον Σεπτέμβριο μας κάλεσαν στα ”Δημήτρια” και από τον Οκτώβρη παίζουμε κανονικά δύο φορές τη βδομάδα». 

Αφού με ενημερώνει πως η παράσταση ανέβηκε σε δική τους παραγωγή, τον ρωτάω να μου πει για κάποιους παραγωγούς που λιμαίνονται το ελληνικό θέατρο. Χαμογελάει με νόημα…Έχει μια ενδιαφέρουσα ιστορία να αφηγηθεί: «Όταν τελείωσα τη σχολή, το πρώτο τηλεφώνημα που δέχτηκα ήταν για μία παραγωγή στο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά, για να περνούσα από ”κλειστή οντισιόν”. Στο δεύτερο τηλεφώνημα, με ενημέρωσαν πως θα ήταν εθελοντική εργασία. ”Θα γνωρίσεις τη σκηνοθέτιδα του έργου, αυτή θά’ναι η αμοιβή σου” μου είπαν» κι εκεί εγώ του λέω ότι έπρεπε να τους απαντήσει με τη συνηθισμένη έκφραση «στα αρχίδια μου» και να τους τό’κλεινε! Δε χρειάστηκε ωστόσο να…απλώσει τη γλώσσα του! Ο Παυλίδης ήξερε πως όντας 28 ετών τότε, υπήρχαν άλλα παιδιά, που ήταν στα 20 τους. Πήγαν και φυσικά τους πήραν αμισθί. «Τό’λεγα στους συμμαθητές μου ότι χαλάνε την πιάτσα έτσι, μόνο και μόνο για ν’ αποκτήσουν μια εμπειρία. Για τι συζητάμε τώρα; Έχεις μια παραγωγή στο Δημοτικό Θέατρο με πέντε – έξι ηθοποιούς και είκοσι άτομα Χορό, που κανείς από τον Χορό δεν πληρώνεται. Αρκεί να κάνουμε μπούγιο δηλαδή και να κονομάμε τα έσοδα από έναν τέτοιο μεγάλο χώρο! Δεν γεμίζει το Δημοτικό Θέατρο επειδή είναι 6 άτομα, γεμίζει επειδή είναι 26, μοιάζει εν ολίγοις με υπερπαραγωγή»! Του προτείνω ν’ αλλάξουμε θέμα. Αρκετά έχω εκνευριστεί…Τι τό’θελα; Μου μιλάει και γι’ άλλες παραστάσεις όπου η αμοιβή των ηθοποιών θα ήταν ένα σάντουιτς, μια λεμονάδα και το εισιτήριο του μετρό. Τα νεύρα μου τζατζίκι, λέμε! 

Στο σινεμά δεν έχει παίξει ποτέ ο Παυλίδης αν και θα τό’θελε πάρα πολύ! Πιστεύει από ένστικτο, όμως, ότι θά’ρθει κι αυτή η ώρα! «Μου έχουν πει ότι η φάτσα μου κάνει για θρίλερ. Είμαι για να κάνω τον κακό! Μ’ αρέσει, θα κάνω τον κακό λοιπόν» δηλώνει, αναφερόμενος σε ρόλους κακοποιών ή νταβατζήδων. 

Αυτόν τον καιρό, πέραν της παράστασης με τους «C for Circus», παίζει στο έργο «Οι δύο θεοί» σε σκηνοθεσία Παντελή Δεντάκη. Για την ακρίβεια, παίζει και στον «Πινόκιο», το παιδικό του Θεάτρου Νέου Κόσμου, επίσης του Δεντάκη. «Τον περασμένο Σεπτέμβρη» με ενημερώνει, «έκανα τέσσερις πρόβες τη μέρα για τέσσερα διαφορετικά έργα! Δε βγαίνει αλλιώς και δεν παίζει για μένα ”διχασμός προσωπικότητας”. Το βλέπω απλά σαν μία τεράστια κούραση»…Ο Παυλίδης εμπιστεύεται απόλυτα τον εκάστοτε σκηνοθέτη του. «Επειδή περνάω τώρα κι εγώ απ’ το στάδιο αυτό, ξέρω πως η ευθύνη είναι του σκηνοθέτη για ότι έχει να πει. Ξέρει καλύτερα ο σκηνοθέτης απ’ τον ηθοποιό». Στο σημείο αυτό συμπληρώνει: «Παλιότερα άκουγα πολύ τους άλλους και όλοι ήθελαν να μου πουν τα δικά τους. Δεν το επιδιώκω πλέον, δεν είναι αυτός ο ρόλος μου στην προσωπική μου ζωή». Σκέφτεται λίγο, κομπιάζει, αλλά συνεχίζει: «Ήμουν το ”καλό παιδί” που άκουγε. Πλέον η προσωπικότητα μου έχει γίνει πιο ισχυρή. Μια φίλη μου με λέει ”άψυχο ρομπότ”. Οι άλλοι με παίρνουν για συναισθηματικά απαθή, επειδή λέω τα πράγματα ξεκάθαρα. Ίσως ισχύει αυτό εν μέρει, γι’ αυτό και έλεγα πριν για τους γονείς μου που δεν εισπράττουν το δέσιμο μου μαζί τους. Θεωρώ ότι δεν είμαι συνδεδεμένος με το τι αισθάνομαι». Η συζήτηση γίνεται πολύ ψυχαναλυτική, σαν να θέλει να κλείσει ερμητικά, τόσο για μένα, τον συνομιλητή του Παυλίδη, όσο και για τους αναγνώστες μας. 

Ο καφές με τον Παύλο Παυλίδη τελειώνει με κάτι ακόμη που δεν γνώριζα για τις συνθήκες της δουλειάς του τη σήμερον ημέρα: Κανείς δεν νοικιάζει εύκολα πλέον το σπίτι του σε έναν ηθοποιό, αφού το επάγγελμα είναι «αβέβαιο» από οικονομικής άποψης! «Περάσαμε από κανονική ανάκριση, θυμάμαι, με δύο φίλους μου ηθοποιούς. Εγώ δήλωσα μηχανικός, οι άλλοι δύο τοπογράφος και φυσικός, το αντικείμενο σπουδών μας δηλαδή πριν κάνουμε θέατρο. Σε ένα άλλο σπίτι που ήθελα να ”πιάσω”, δήλωσα ”ηθοποιός” και το έχασα! ”Αν δήλωνες πως είσαι δικηγόρος, θα ήταν ακόμη χειρότερο” άκουσα να μου λέει ο ιδιοκτήτης»! Τι να πει κανείς…Εγώ πάντως ευχήθηκα στον νέο ηθοποιό και σκηνοθέτη να έχει μια καλή πορεία και να συνεχίζει να την «ψάχνει» πάντα με όμορφα και δημιουργικά πράγματα! 

* Οι παραστάσεις του έργου «Οι δύο θεοί» του Λένου Χρηστίδη σε σκηνοθεσία Παντελή Δεντάκη μόλις ολοκλήρωσαν τον κύκλο τους στην Αθήνα και ανηφορίζουν για τη Θεσσαλονίκη και το θέατρο «Αριστοτέλειον» τα Δευτερότριτα 21 και 28/1 & 22 και 29/1. Παίζουν: Σταύρος Σβήγκος, Ορέστης Τζιόβας, Σωκράτης Πατσίκας, Παύλος Παυλίδης, Νικολέτα Παπαδοπούλου.