Η ατάκα του τίτλου ανήκει στον Ερικ Καντονά, ελαφρώς παραλλαγμένη. «Το ωραιότερό μου γκολ ήταν μια πάσα», είχε πει ο «Βασιλιάς Έρικ», δίνοντας την… ασίστ στον Ζανκ Κλοντ Μισεά για μια υπέροχη φιλοσοφική αναζήτηση γύρω από το όμορφο παιχνίδι, η οποία κυκλοφορεί στην Ελλάδα από τις εκδόσεις Μάγμα. H προσέγγιση του Ντυρκάιμ περί βέλτιστων συνθηκών για την προσωπική ολοκλήρωσης κάθε μέρους της ομάδας εφόσον μια συλλογικότητα ή κοινωνική ομάδα πριμοδοτεί την αλληλοβοήθεια και την αλληλεγγύη, η οποία εκφράζεται πλήρως από τη ρήση του Καντονά, βρίσκει εφαρμογή σε ένα ενενηντάλεπτο του Χαβιέρ Μασεράνο.
«Θα είμαι για πάντα ευγνώμων σε όλους τους συμπαίκτες και τους προπονητές που είχα σε όλη μου την καριέρα», είπε χαρακτηριστικά ο έμπειρος αμυντικός μέσος, δείχνοντας πως η αλληλεγγύη κυλά στο αίμα του. «Jefe», τον είπαν. Αφεντικό, δηλαδή, για τον τρόπο που με το πάθος του έσπρωχνε τους συμπαίκτες του προς τη νίκη. Η πιο εμβληματική στιγμή του με τη φανέλα της Εθνικής Αργεντινής δεν ήταν μια περίτεχνη ενέργεια, ένας τίτλος, ένα όμορφο γκολ. Ήταν μια στιγμή αυταπάρνησης.
Μουντιάλ 2014, στα ημιτελικά. Η Αργεντινή αντιμετώπιζε την Ολλανδία και βρισκόταν αντιμέτωπη με την μεγαλύτερη πρόκληση της σύγχρονης ιστορίας της, τη συμμετοχή σε έναν τελικό Παγκοσμίου Κυπέλλου. Οι αναμνήσεις του παρελθόντος μιας ομάδας που είναι καταδικασμένη, στα μάτια του κόσμου της, να πρωταγωνιστεί, βαραίνει τα πόδια. Στις καθυστερήσεις, το σενάριο ενός εφιαλτικού αποκλεισμού πέρασε μπροστά από τα μάτια τους. Ο Άριεν Ρόμπεν μπήκε στην περιοχή, με μια κίνηση που σ’ όλη του την καριέρα κανείς δεν βρήκε τον τρόπο να την αντιμετωπίσει επαρκώς. Ο Ρομέρο περίμενε το σουτ στην αντίθετη γωνία. Και ξάφνου, Ο «Μάσε» βρέθηκε ως από μηχανής θεός και με ένα τάκλιν αυτοθυσίας, σταμάτησε τον Ολλανδό την τελευταία στιγμή, γλιτώνοντας ένα γκολ που έμοιαζε βέβαιο. Ο Αργεντινός ήταν ο ορισμός του ηγέτη σε όλη τη διάρκεια της αναμέτρησης. Τα ψυχωμένα του τρεξίματα, ο τρόπος που έδινε οδηγίες στους συμπαίκτες του, το γεγονός ότι έπαιξε λαβωμένος μετά από ένα τραυματισμό στο κεφάλι, τα λόγια που έκαναν το μάτι του Ρομέρο να γυαλίσει πριν τη «ρωσική ρουλέτα» του φινάλε. Η Αργεντινή προκρίθηκε στον τελικό στη διαδικασία των πέναλτι, για να ηττηθεί από τους Γερμανούς, αλλά η αυτοθυσία του Χαβιέρ είχε ήδη περάσει στο Hall of Fame των Αργεντινών ποδοσφαιρόφιλων.
Ο Μασεράνο φυσικά δεν ήταν μόνο τάκλιν και τρεξίματα. Κατάφερε να κάνει 147 εμφανίσεις με την Εθνική Αργεντινής, όντας ο παίκτης με τις περισσότερες συμμετοχές στην ιστορία της αλμπισελέστε. Κατέκτησε το Champions League, έπαιξε σε δύο εκ των μεγαλύτερων ομάδων στην Ευρώπη. «Ευχαριστούμε για την κληρονομιά που άφησες στον κόσμο του ποδοσφαίρου και κυρίως στη Μπάρτσα. Θα είσαι πάντα ένας από εμάς», ανέφερε χαρακτηριστικά η Μπαρτσελόνα, αναγνωρίζοντας την προσφορά του, ενώ η Λίβερπουλ του ευχήθηκε ό,τι καλύτερο στην επόμενη φάση της ζωής του.
Ο «jefe» γεννήθηκε στην περιφέρεια της Σάντα Φε και έκανε τα πρώτα του ποδοσφαιρικά βήματα όταν ήταν τεσσάρων, στην ακαδημία της Σεράμικα. Από τότε, έπαιζε με παιδιά δύο χρόνια μεγαλύτερά του, δείχνοντας πως κάτι στην ψυχή και στο σώμα του είναι ξεχωριστό. Ο μικρός πέρασε στην τοπική ομάδα Μπάριο Βίγια, προσπαθώντας να πάρει στοιχεία από το είδωλό του, τον Κλοντ Μακελελέ. Ήταν 14, όταν τον ξεχώρισαν από την ομάδα της Ρενάτο Σεσαρίνι, η οποία έχει πάρει το όνομά της από τον σπουδαίο Ιταλοαργεντινό μέσο που μεσουράνησε στο πρώτο μισό του προηγούμενου αιώνα. Ο μικρός πήρε την άδεια από τους γονείς του, πέρασε έναν χρόνο στο Ροσάριο κι έπειτα εντάχθηκε στη Ρίβερ Πλέιτ, ξεκινώντας το ταξίδι του.
Ο Μασεράνο εντάχθηκε στις μικρές ομάδες της Αργεντινής και μάλιστα έκανε ντεμπούτο με αυτή των Ανδρών το 2003, σε ένα φιλικό με την Ουρουγουάη, πριν ακόμα πάρει το βάπτισμα του πυρός στη Ρίβερ. Δύο γεμάτα χρόνια τον καθιέρωσαν και η ισπανική Marca προέβλεψε ότι σύντομα θα ενταχθεί σε μία εκ των Ρεάλ Μαδρίτης και Μπαρτσελόνα. Το χρυσό μετάλλιο της Αργεντινής στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 και το Κύπελλο Συνομοσπονδιών της επόμενης σεζόν ανέβασε ακόμα περισσότερο τις μετοχές του, όμως το πρώτο του ταξίδι εκτός Αργεντινής δεν έγινε για την Ευρώπη, αλλά για την γειτονική Βραζιλία, καθώς η Κορίνθιανς τον απέκτησε μαζί με τον Κάρλο Τέβες. Ο «Μάσε» ξεπέρασε τον πρώτο σοβαρό τραυματισμό της καριέρας του για να πάρει πρωτάθλημα και μετά το Μουντιάλ του 2006 πήρε μεταγραφή για τη Γουέστ Χαμ, σε μια κίνηση που σόκαρε την Ευρώπη και προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις για τους πραγματικούς λόγους της περάτωσής της και για εκείνους που βρίσκονταν από πίσω. Απόρροια της διπλής μεταγραφής ήταν η τιμωρία της Γουέστ Χαμ για συμμετοχή τρίτου μέρους στο deal, κάτι που είναι απαγορευμένο. Οι Λονδρέζοι πλήρωσαν 5.5 εκατομμύρια πρόστιμό, ενώ το συνολικό κόστος των δύο Λατινοαμερικάνων προκάλεσε τεράστια οικονομικά προβλήματα, καθώς και ζητήματα στα αποδυτήρια. Η κατάσταση ήταν εφιαλτική. Ο τότε προπονητής της Εθνικής Αργεντινής, Άλφιο Μπασίλε, ευχόταν ο παίκτης να φύγει όσο το δυνατόν γρηγορότερα από την ομάδα του Λονδίνου.
Ο Μασεράνο έπαιξε μόλις πέντε ματς με τα Σφυριά και στη συνέχεια, έπειτα από ένα μικρό σίριαλ, μεταγράφηκε στη Λίβερπουλ. Πήρε τη φανέλα με το νούμερο 20. Η προσωπικότητα και τα όσα εκπροσωπούσε στο χορτάρι κέρδισαν το χειροκρότημα των Scousers, καθώς και των συμπαικτών του, οι οποίοι είχαν να λένε τα καλύτερα για την αγωνιστική του συμπεριφορά. Με τους Reds έπαιξε στον τελικό του Champions League της Αθήνας, όπου η ομάδα του ηττήθηκε 2-1 από τη Μίλαν. Ο Αργεντινός αναδείχθηκε MVP της Λίβερπουλ. Οι Ρεντς κατάφεραν να τον ξεμπλέξουν από το περίεργο καθεστώς ιδιοκτησίας και να αποκτήσουν τα δικαιώματά του, με τον ίδιο να αναζητά την ισορροπία ανάμεσα στο πάθος και το αντιαθλητικό παιχνίδι, συχνά χωρίς να μπορεί να ελέγξει την ορμή του. Όμως η συνέχεια δεν ήταν αυτή που ήθελαν οι Μέρσεϊσαϊντερς. Μετά το καλοκαίρι του 2010, ζήτησε να αποχωρήσει για την Μπαρτσελόνα. Όταν οι Ρεντς απέρριψαν την πρόταση, ο Μασεράνο αρνήθηκε να αγωνιστεί σε ένα ματς με την Μάντσεστερ Σίτι, στο οποίο η ομάδα του ηττήθηκε 3-0.
Το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον και η Λίβερπουλ τελικά δέχθηκε την πρόταση που ήρθε από την Καταλονία. Ο «jefe» έγινε παίκτης της Μπαρτσελόνα, στην οποία έμεινε συνολικά 8 χρόνια, κατακτώντας δύο Champions League και πέντε πρωταθλήματα Ισπανίας. Παρότι η καριέρα του δεν ξεκίνησε με τον καλύτερο τρόπο, καθώς αποβλήθηκε στο πρώτο ματς με την Έρκουλες, η συνέχεια ήταν αυτή που ήθελε. Ο Πεπ Γκουαρδιόλα τον γύρισε στην άμυνα και η συμβολή του ήταν καθοριστική. Όταν κατέκτησε το Champions League το 2011 με αντίπαλο την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ αφιέρωσε τον τίτλο στους οπαδούς της Λίβερπουλ, τους οποίους στεναχώρησε με τον τρόπο που αποχώρησε. Μια φάση απέναντι στην Άρσεναλ, το 2011, τον έβαλε για τα καλά στην καρδιά των Cule, ο οποίος τους χάρισε το πιο ζεστό χειροκρότημα. Ήταν ένα τάκλιν απέναντι στον Μπέντνερ, ο οποίος έφευγε μόνος απέναντι στον Βαλδές. Ήταν η αναγνώριση, αυτού που στην ψυχή του «Μάσε» σήμαινε πάντα περισσότερα. Της θυσίας του «εγώ» για το «εμείς». Συνολικά, ο Χαβιέρ σήκωσε 18 «μπλαουγκράνα» τίτλους πριν κάνει το βήμα για την Κίνα κι έπειτα για την Εστουδιάντες, στην οποία έκλεισε την καριέρα του.
«Το μισό παιχνίδι είναι η ψυχή, το άλλο μισό είναι να έχεις ψυχή», είχε πει ο Καναδός παίκτης του χόκεϊ επί πάγου, Τζιμ Μακένι. Ο Μασεράνο κατάφερε ανά περιόδους να πιάσει το 100%. Γι’ αυτό και μπήκε στην καρδιά ενός μεγάλου κομματιού ποδοσφαιρόφιλων, οι οποίοι δεν κοιτούν μόνο τα γκολ και τις ντρίμπλες, αλλά την πραγματική συνεισφορά. Κάποιοι, βλέπουν ήδη ότι το μέλλον του θα είναι στην Εθνική Αργεντινής…