Οι νέοι δικηγόροι σε κρίσιμη καμπή

Το δικηγορικό επάγγελμα έχει πληγεί ανεπανόρθωτα τα τελευταία δύο έτη από τις συνέπειες της πανδημίας, με την ολική αρχικά και μερική στην συνέχεια αναστολή τόσο των δικαστηρίων, όσο και των υποθηκοφυλακείων και των δημοσίων υπηρεσιών αλλά και γενικά από το σύνολο των περιοριστικών μέτρων που επέβαλε η νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση και έκανε αδύνατη κάθε δικαστική και εξωδικαστική εργασία. Ενώ η όλη κατάσταση της υγειονομικής κρίσης έκανε ακόμα χειρότερη την ήδη δύσκολη θέση των ασκούμενων και νέων δικηγόρων. Η κοινωνία έχει την στρεβλή εντύπωση ότι ο μέσος δικηγόρος είναι ευκατάστατος, έχει βίλα στη Μύκονο και καταθέσεις χιλιάδων ευρώ στην τράπεζα και ίσως να ισχύει για ένα 5% του συνόλου του κλάδου. Οι υπόλοιποι δικηγόροι εργάζονται 14ωρα, άλλοι ως ελεύθεροι επαγγελματίες, ξεζουμισμένοι φορολογικά και άλλοι σε εταιρίες και μεγάλα δικηγορικά γραφεία σαν σκλάβοι σε γαλέρα. Εταιρίες που ενώ έχουν ετήσιους τζίρους κάμποσων εκατομμυρίων ευρώ, αμείβουν τους ασκούμενους και νέους δικηγόρους τους με ποσά πολύ κάτω από τα 600 ευρώ, καθώς μοναδικό τους ζητούμενο είναι το κέρδος. Οι συνθήκες εργασίας των ασκούμενων και νέων δικηγόρων είναι εξοντωτικές (ατελείωτες ώρες εργασίας, χωρίς πληρωμή εισφορών). Στο όνομα μάλιστα της δήθεν επιστημονικής αυτοτέλειας και του δήθεν θεσμικού ρόλου των δικηγόρων ως συλλειτουργών της Δικαιοσύνης, κάποιοι υπερασπίζονται το καθεστώς του «συνεργάτη δικηγόρου», δηλαδή της καλυμμένης μισθωτής εργασίας, χωρίς συγκροτημένα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα. Έτσι, για παράδειγμα η απόλυση μισθωτού δικηγόρου θεωρείται «διακοπή συνεργασίας» και η περίπτωση θα παραπεμφθεί στα Πειθαρχικά Συμβούλια του Συλλόγου. Ενώ και η εύρεση άσκησης και δη ουσιαστικής αποτελεί λαχείο. Ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών έχει αποφασίσει 600 ευρώ κατώτατη αμοιβή για τους ασκούμενους δικηγόρους. Κατά κάποιους. η μη εφαρμογή αυτής της απόφασης οφείλεται στους ίδιους τους ασκούμενους που δεν καταγγέλλουν τον δικηγόρο-εργοδότη τους στον Σύλλογο. Το πτυχίο της νομικής όλο και περισσότερο αποσυνδέεται από την αγορά εργασίας, εξετάσεις σεμινάρια και όποιος τελικά τα καταφέρει, παράλληλα φυσικά με εργασία σε δικηγορικά γραφεία και εταιρίες. Εσχάτως δε το διαδίκτυο βρίθει αγγελιών για 6 μήνα προγράμματα νομικής από ιδιωτικά κολέγια κάνοντας την κατάσταση ακόμα χειρότερη. Παράλληλα οι γυναίκες δικηγόροι βιώνουν καθημερινά σεξιστικές επιθέσεις ενώ δυστυχώς πληθαίνουν οι αγγελίες εργασίας που κάνουν φυλετικές διακρίσεις. Η άσκηση του επαγγέλματος για δικηγόρους ΑΜΕΑ είναι δύσκολη έως αδύνατη αφού η ισότητα μένει απλά μια ωραία έννοια την οποία όλοι θεωρητικά γνωρίζουν αλλά δυστυχώς την αγνοούν στην πράξη. Δικηγόροι με αναπηρία δυσκολεύονται να γίνουν δεκτοί σε γραφεία, δυσκολεύονται στην καθημερινή πρόσβαση τους σε χώρους δικαστηρίων και δημοσίων υπηρεσιών, δυσκολεύονται ακόμα και στις εξετάσεις για την άδεια επαγγέλματος. Κομβικής σημασίας αποτελεί η δημιουργία παρατηρητηρίου για εργασιακά δικαιώματα και ζητήματα δεοντολογίας, όπου θα γίνονται καταγγελίες και οι οποίες θα εξετάζονται αμέσως.

Επιπλέον μέσα στην πανδημία το δικηγορικό σώμα δέχτηκε την ξεκάθαρη κοροϊδία της κυβέρνησης και του υπουργείου Εργασίας με τα voucher της ντροπής που μας υποτίμησαν σαν ανθρώπους και σαν επιστήμονες. Την ίδια στιγμή η ίδια κυβέρνηση με το που εξελέγη άλλαξε επί τα χείρω το εισφοροδοτικό σύστημα για τους νέους δικηγόρους, αναγκάζοντας τους να πληρώνουν περισσότερες εισφορές (σε σχέση με τον «δικηγοροκτόνο» νόμο Κατρούγκαλου, όπου η πλειονότητα των νέων δικηγόρων πλήρωνε λιγότερο) Τα 600 ευρώ βαουτσερ για κατάρτιση μετά από 100 ώρες επιμόρφωσης αποτέλεσε μια χυδαία κοροϊδία. Μέσα στην πανδημία λοιπόν οι δικηγόροι και ειδικά οι νέοι μείναμε εντελώς ακάλυπτοι και παρατημένοι. Η αντίληψη της κυβέρνησης για τους νέους δικηγόρους άλλωστε παρά τους αντίθετους ισχυρισμούς, τα μεγάλα λόγια και τις στρατηγικές για brain gain νέων επιστημόνων φαίνεται και από το ότι το Υπουργείο Δικαιοσύνης άφησε επί 100 ημέρες και πλέον τους ασκούμενους δικηγόρους απλήρωτους, παρά το γεγονός ότι η άσκηση χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ. Το υπουργείο αναζητώντας μάλιστα είλωτες δεν καλύπτει ούτε την ασφάλιση των εν λόγω ασκούμενων. Σημειώνεται δε ότι σε σχέση με τους υπόλοιπους κλάδους της Δικαιοσύνης, οι δικηγόροι αποτελούν τον μοναδικό κλάδο που επί covid υπέστη τέτοια ανεπανόρθωτη βλάβη. Πλην όμως, αντί η κυβέρνηση να λάβει σοβαρά μέτρα στήριξης του κλάδου, όπως λόγου χάρη επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών. μείωση φορολογίας, επιδότηση του μισθού του ασκούμενου ή του γραμματέα σε ένα δικηγορικό γραφείο, ενίσχυση κινήτρων για δημιουργία ΚΥΝΣΕΠ δικηγόρων, επιδότηση εξοπλισμού δικηγορικού γραφείου χωρίς ταξικά εμπόδια και διαχωρισμούς κτλ, επέλεξε συνειδητά τον εμπαιγμό και την κοινωνική αναλγησία. Τα 400 ευρώ που λαμβάνει ως αμοιβή ένας ασκούμενος δικηγόρος δεν επαρκούν ούτε για την πληρωμή του λογαριασμού της ΔΕΗ. Είναι επίσης προφανές πως οι λόγοι εξαίρεσης των δικηγόρων αλλά και των ασκούμενων από τα μέτρα στήριξης δεν είναι οικονομικοί και τούτο διότι η κυβέρνηση θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει αφενός την ένεση ρευστότητας από την ΕΚΤ, αφετέρου το μαξιλάρι ασφαλείας των 35 δισ. ευρώ που άφησε η προηγούμενη κυβέρνηση. Απώτερος στόχος είναι η υπαλληλοποίηση τους σε μεγάλες δικηγορικές εταιρείες ή η έξοδός τους από το επάγγελμα. Αυτός είναι ο πυρήνας της κυβερνητικής ιδεολογίας και πρακτικής και την πολιτική αυτή υπηρετούν σε κάθε συγκυρία, ακόμα και στην περίπτωση της πανδημίας, αδιαφορώντας πλήρως για τις κοινωνικές επιπτώσεις.

Μπροστά σε όλη αυτή την κατάσταση οι νέοι δικηγόροι πρέπει να απαντήσουν συλλογικά, δυναμικά διεκδικώντας το αύριο, διεκδικώντας την ίδια τους την επιβίωση, διεκδικώντας συγκροτημένα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα για όλους τους εργαζόμενους, ασκούμενους ή μισθωτούς δικηγόρους. Η δικηγορία πρέπει να στηριχτεί και τα χρήματα του δημοσίου ταμείου να στραφούν προς ενίσχυση του δικηγορικού κλάδου. Στην κατεύθυνση αυτή οι Δικηγορικοί Σύλλογοι πρέπει να σταθούν αρωγοί στους ασκούμενους και νέους δικηγόρους. Το αύριο της χώρας και η ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον είναι σε εμάς….

* Ο Γεώργιος Γκίκας είναι δικηγόρος Αθηνών, ΜΔΕ Εργατικού Δικαίου, ΜΔΕ Δικαίου Κοινωνικής Ασφάλισης και Υγείας, Υποψήφιος για το ΔΣ της Ένωσης Νέων και Ασκούμενων Δικηγόρων Αθήνας

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr