Οι καλύτερες ταινίες του 2018

Διαλέγουμε τις ταινίες που ξεχωρίσαμε τη χρονιά που πέρασε και διαμορφώνουμε τη δική μας λίστα με τα κινηματογραφικά διαμαντάκια του 2018.

Dogman του Ματέο Γκαρόνε

Σε μια ξεπεσμένη και φτωχική Ιταλία, σε μία πόλη λίγο έξω από τη Νάπολη, ένας άνδρας προσπαθεί να επιβιώσει φροντίζοντας σκύλους και πουλώντας μικροποσότητες ναρκωτικών. Ολα γύρω του ρημάζουν και εξαθλιώνονται, αλλά η αγάπη του για τα σκυλιά και η τρυφερή σχέση που αναπτύσσει με την κόρη του, δημιουργούν γύρω του ένα παραμυθένιο σύμπαν που πάει κόντρα στο χάος που τον περιβάλλει. Η ιδιόρρυθμη φιλία του με έναν τραμπούκο πρώην πυγμάχο τον ωθεί στη διάρρηξη ενός γειτονικού κοσμηματοπωλείου και  διασπά κάθε συνθήκη ομαλότητας και κανονικότητας. 

Η ανάγκη του ήρωα για κοινωνική αναγνώριση, εκδίκηση και λύτρωση τον οδηγούν στην κτηνωδία την οποία ορίζει και προσαρμόζει στους δικούς του ηθικούς κώδικες επιζητώντας δικαιοσύνη. Ο μικροκαμωμένος Μαρτσέλο γίνεται το ιδιόρρυθμο σύμβολο της ανθρωπιάς που κινδυνεύει να συνθλιβεί, ακόμα και αν οι πράξεις του καταλήγουν να γίνονται απάνθρωπες. Ο σκηνοθέτης Ματέο Γκαρόνε υπογράφει μία εξαιρετικά δυνατή κινηματογραφική στιγμή, δέκα χρόνια μετά το Γόμμορα. Βραβείο ανδρικής ερμηνείας στις Κάννες.

Ρόμα του Αλφόνσο Κουαρόν

Ο σκηνοθέτης παρέδωσε μία μεγαλειώδη ταινία σε ασπρόμαυρο φόντο η οποία είναι μία παραγωγή της πλατφόρμας του Netflix. Το Ρόμα απέσπασε τον Χρυσό Λέοντα στη Βενετία, ενώ είναι βέβαιο πως θα βρεθεί σε οσκαρική τροχιά με αρκετές υποψηφιότητες. Η ιστορία τοποθετείται στη συνοικία Ρόμα της Πόλης του Μεξικού το 1970 και διαδραματίζεται στο σπίτι ενός γιατρού με τέσσερα παιδιά. Μία πικρή τοιχογραφία μιας πόλης, μιας κοινωνίας και μιας ολόκληρης εποχής. Τα μυστικά μιας ζωής, οι γυναίκες και η αγάπη, τα τραύματα και οι μνήμες βρίσκονται όλα εδώ, μέσα σε μία ταινία που αποτελεί μία ειλικρινή κατάθεση αγάπης. 

Οι Τρεις Πινακίδες Έξω από το Έμπινγκ στο Μισούρι του Μάρτιν ΜακΝτόνα

Η επαρχιακή Αμερική είναι γεμάτη αντιφάσεις και ανθρώπους ποτισμένους από τον συντηρητισμό, το μίσος και τον ρατσισμό. Μία μητέρα αναζητά απαντήσεις για τον φόνο της κόρης της και επιχειρεί να πάρει στα χέρια της τη δικαιοσύνη με τον δικό της τρόπο. Οι τρεις παλιές διαφημιστικές πινακίδες που τοποθετεί στον δρόμο που οδηγεί στην πόλη θέλουν να τονίσουν σε όλους ότι θα επιμείνει στον δικό της προσωπικό ηθικό κώδικα ακόμη και αν στρέψει όλη την πόλη εναντίον της. Η μοναδική ικανότητα της Φράνσις ΜακΝτόρμαντ να αποτυπώνει κάθε σκέψη, συναίσθημα και ιδέα, να γίνεται πότε ο θύτης και πότε το θύμα, να ξεσπάει και να συγκινεί, είναι εμφανής σε κάθε σκηνή της ταινίας. “Η κόρη μου βιάστηκε και δολοφονήθηκε”, λέει η πρώτη πινακίδα. “Ένα χρόνο μετά, κανένας ένοχος”, λέει η δεύτερη. “Πως και έτσι, σερίφη Γουίλαμπι”;, λέει η τρίτη. Η ταινία βασίζει τη δύναμη της στους διαλόγους, στις αλήθειες τους, στο χιούμορ και στην ανθρώπινη ανάγκη για δικαιοσύνη και εξιλέωση. Εκπληκτική είναι και η ερμηνεία του Sam Rockwell, που υποδύεται τον Ντίξον, έναν ρατσιστή αστυνομικό που βρίσκει σταδιακά τον δρόμο της μεταμόρφωσης και της αλήθειας του. 

Το Νησί των Σκύλων του Γουές Άντερσον

Μία ταινία βγαλμένη από το μαγευτικό σύμπαν του Γουές Άντερσον που αποθεώνει την ιαπωνική κουλτούρα και μας προσφέρει μία συγκινητική ιστορία – αλληγορία για τη διαφορετικότητα, τους ρόλους του καλού και του κακού, την αγάπη, τη σκληρότητα της εξουσίας και την παιδική αθωότητα. Σε ένα βρώμικο νησάκι ζουν με εντολή του δημάρχου Κομπαγιάσι όλα τα σκυλιά της πόλης. Ο περιθωριακός, ο πρόσφυγας, ο άλλος, ο ξένος, ο προβληματικός αποκτούν υπόσταση και ύπαρξη μέσα από μία ιστορία αφοσίωσης και αγάπης. Με την τεχνική του stop motion animation ο σκουπιδότοπος γίνεται το σκηνικό της περιπέτειας, του παραμυθιού και του κοινωνικού σχόλιου. Το εκπληκτικό σάουντρακ που συνοδεύει την ταινία συμπληρώνει την κινηματογραφική μαγεία.

Η Αόρατη Κλωστή του Πολ Τόμας Άντερσον 

Ένα κομψό ερωτικό δράμα που διαδραματίζεται στο Λονδίνο το 1950. Ένας εκκεντρικός σχεδιαστής μόδας που ζει ανάμεσα στα φορέματα και τις φόδρες της υψηλής κοινωνίας, έρχεται αντιμέτωπος με τη γοητευτική εισβολή μιας δυναμικής γυναίκας στη ζωή του που θα τα αλλάξει όλα. Η ιστορία μοιάζει φαινομενικά συνηθισμένη και απλοϊκή, είναι όμως σκηνοθετημένη με τέτοιο τρόπο που αποτελεί τελικά μία σπουδή πάνω στα ανθρώπινα πάθη, τη ζήλεια, τη ρουτίνα, την εξάρτηση, την ανάγκη της εξουσίας. Ο Ντάνιελ Ντέι Λούις παραδίδει μία μοναδική ερμηνεία στον τελευταίο (όπως ο ίδιος έχει αποκαλύψει) ρόλο της καριέρας του. Η τελετουργία πάνω στην οποία ο πρωταγωνιστής έχει βασίσει τη ζωή του σπάει ανεπανόρθωτα. Η αληθινή αγάπη όμως (και όλη η σκληρότητα που μπορεί να τη συνοδεύει για να επιβιώσει) μπαίνει στο προσκήνιο και όλα είναι πια διαφορετικά. Το πιο γοητευτικό στοιχείο της ταινίας είναι ότι προσφέρει ιδανικό έδαφος για συζητήσεις και αναγνώσεις που δεν είναι ορατές με την πρώτη ματιά. Να μην ξεχάσουμε να αναφέρουμε και την εκπληκτική ερμηνεία της Λέσλι Μάνβιλ που δίνει στο ρόλο της πραγματική ζωή και μοναδική ενέργεια. 

Κλέφτες Καταστημάτων του Χιροκάζου Κόρε-Εντα

Μία ταινία που απέσπασε τον Χρυσό Φοίνικα στο φεστιβάλ Καννών, μία ιστορία που δεν “φωνάζει” πολύ αλλά λέει όσα μπορεί να πει. Σε μία παράγκα σε φτωχική συνοικία στο Τόκιο συμβαίνουν όλα τα μαγικά πράγματα. Μία παράδοξη και αντισυμβατική οικογένεια επιβιώνει πραγματοποιώντας μικροκλοπές. Κάθε βράδυ το γεύμα τους οργανώνεται στο πάτωμα, ανάμεσα σε δεκάδες μικροαντικείμενα και σκεπάσματα. Ολα τα κλοπιμαία είναι είδη πρώτης ανάγκης γιατί όπως λέει ο πατέρας “τα πράγματα στα ράφια δεν ανήκουν ακόμη σε κανέναν”. Τα μέλη της οικογένειας είναι βίαια προλεταριοποιημένα και τα βγάζουν πέρα με δυσκολία, επιβιώνοντας με τη σύνταξη της γιαγιάς. Η ηθική διαμορφώνεται από την ανάγκη και όχι από τους νόμους. Η αγάπη διαμορφώνει την ηθική. Ενα μικρό κακοποιημένο κοριτσάκι θα βρει σύντομα στέγη ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας. Εκεί θα αγαπηθεί, θα ξεδιπλώσει τον χαρακτήρα της, θα δώσει χάδια και θα πάρει αγάπη. Οι Κλέφτες Καταστημάτων δεν είναι μία ταινία μόνο για τις ταξικές διαφορές. Δεν είναι μία ταινία μόνο για τους οικογενειακούς δεσμούς. Είναι πάνω απ’ όλα μία ταινία για τη μαγεία της αγάπης. Η φτώχεια, η υποτίμηση της αξιοπρέπειας, η δυσκολία και η ανέχεια, δεν μπορούν να ανακόψουν το δρόμο προς το παραμύθι και το όνειρο. Και όμως αυτό συμβαίνει ως ένα σημείο. Οι νόμοι είναι τελικά εκεί εξώ, η δικαιοσύνη παραμονεύει και όλα έρχονται να σκοντάψουν πάνω στον σκληρό κόσμο που δεν αναγνωρίζει τέτοιους ηθικούς κώδικες. Η σκηνή με το ζευγάρι που κάνει έρωτα πάνω στις κουβέρτες, αλλά και το σπαραχτικό τέλος της ταινίας μένουν για πάντα χαραγμένα στο μυαλό του θεατή. 

Η Μορφή του Νερού του Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο

Στην Αμερική των αρχών του ’60, η βωβή καθαρίστρια Sally Hawkins που εργάζεται σε μυστικές κρατικές εγκαταστάσεις ερωτεύεται ένα αλλόκοτο αλλά καλόκαρδο υδρόβιο πλάσμα το οποίο κρατείται φυλακισμένο προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως υπερόπλο εναντίον των Σοβιετικών. Ένα αλληγορικό παραμύθι που απέσπασε το Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας εκφράζοντας τα συλλογικά όνειρα, τις μη εκφρασμένες επιθυμίες και την ομορφιά του φανταστικού.