Αιχμηρό κείμενο του HRW για Ελλάδα: Aσφυκτιά και θέτει σε κίνδυνο τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Σύμφωνα με την ειδική εμπειρογνώμονα Μέρι Λόλορ των Ηνωμένων Εθνών για την κατάσταση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ελλάδα, ιδιαίτερα όσες υπερασπίζονται μετανάστες και πρόσφυγες, επιχειρούν σε συνθήκες διάχυτου φόβου και επισφάλειας «γεγονός που τους βάζει σε κίνδυνο», γράφει το Human Rights Watch.

«Με προβληματίζει η αυξανόμενη ποινικοποίηση των οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ελλάδα. Η αλληλεγγύη δεν θα έπρεπε ποτέ να τιμωρείται και η συμπόνοια δεν θα έπρεπε ποτέ να δικάζεται» δήλωσε αυτή την εβδομάδα η ειδική εμπειρογνώμονας, παρουσιάζοντας τι κατέγραψε στις προκαταρκτικές παρατηρήσεις της έπειτα από τη δεκαήμερη επίσκεψής της στη χώρα.

«Η συνολική αντίληψη για τον ρόλο της κοινωνίας των πολιτών και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ελλάδα έχει μεταβληθεί σημαντικά μετά από το 2019» είπε για να συμπληρώσει «από τότε, οι υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να επιτελέσουν το έργο τους, ιδίως σε τομείς που μπορεί να θεωρούνται αμφιλεγόμενοι ή γεωπολιτικά πολύπλοκοι και ευαίσθητοι. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές όσον αφορά στα άτομα που υπερασπίζονται τα δικαιώματα των αιτούντων άσυλο, των μεταναστών και των προσφύγων».

Άσκησε, εξάλλου, σφοδρή κριτική για όλη την προβληματική βεντάλια του προσφυγικού ζητήματος, διαπιστώνοντας τη δημιουργία κλίματος φόβου για υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στοχοποίηση οργανώσεων, αλλά και μη συμμόρφωση των ελληνικών αρχών με αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Ανάμεσα σε άλλα, η ειδική εμπειρογνώμονας των Ηνωμένων Εθνών υπογράμμισε ότι οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα μας είναι αντιμέτωποι με ποινικές διώξεις για τις δράσεις τους, στοχοποιούνται και δραστηριοποιούνται σε ένα ολοένα και πιο εχθρικό περιβάλλον. Έκανε λόγο για «αίσθημα διάχυτου φόβου που νιώθει ένα σημαντικό ποσοστό των υπερασπιστών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που δείχνει να απορρέει άμεσα από την ποινικοποίηση της μετανάστευσης και του νόμιμου, ειρηνικού έργου που επιτελούν».

«Οι γεωπολιτικές συνθήκες και η έλλειψη υποστήριξης από την ΕΕ δημιούργησαν ζητήματα στην Ελλάδα που δεν αντιμετωπίζουν πολλά άλλα κράτη σχετικά με τη μετανάστευση», δήλωσε η Μέρι Λόλορ.

«Η τρέχουσα προσέγγιση της ελληνικής κυβέρνησης ορίζεται στο πλαίσιο της μετανάστευσης ως θέμα ασφάλειας και πρόληψης», αναφέρει η Λόλορ. «Αυτό προκαλεί στους πρόσφυγες, τους αιτούντες άσυλο, τους μετανάστες και τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που ενεργούν αλληλέγγυα μαζί τους, μια ατμόσφαιρα φόβου – ιδιαίτερα ποινικοποίησης».

Η ειδική εμπειρογνώμονας του ΟΗΕ εξέφρασε την ανησυχία της για αναφορές περί «συλλήψεων, εκφοβισμών και κακομεταχείρισης γυναικών, υπερασπιστριών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σε χώρους της αστυνομίας». Έκανε συγκεκριμένη αναφορά και σε υπερασπιστές ΛΟΑΤΚΙ κοινοτήτων οι οποίοι αντιμετωπίζουν «ανώνυμες απειλές, διαδικτυακές και σωματικές επιθέσεις, μεταξύ άλλων από ακροδεξιούς εξτρεμιστές και άλλους».

Έκανε, ακόμη, ιδιαίτερη μνεία στο περιβόητο μητρώο ΜΚΟ, εκφράζοντας ανησυχία για στοχοποίηση οργανώσεων και κάνοντας λόγο για «δυσανάλογες απαιτήσεις» στη διαδικασία εγγραφής. Έκανε συγκεκριμένη αναφορά και στο γεγονός ότι η Ελλάδα έχει «κατρακυλήσει» και στη χειρότερη θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών όσον αφορά την ελευθερία του Τύπου, σύμφωνα με την κατάταξη των «Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα» για το 2022, που δόθηκε στη δημοσιότητα στις 3 Μαΐου, Παγκόσμια Ημέρα της Ελευθερίας του Τύπου. Η Ελλάδα έχει υποχωρήσει κατά 38 ολόκληρες θέσεις και βρίσκεται πλέον στην 108η θέση της παγκόσμιας κατάταξης, δηλαδή κάτω από χώρες όπως η Τυνησία, το Τόγκο, η Μποτσουάνα.

Τέλος, η κ. Λόλορ εκτόξευσε πυρά προς τις ελληνικές αρχές για μη συμμόρφωση με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για την παροχή προσωρινών μέτρων προστασίας σε πρόσφυγες και μετανάστες που εντοπίστηκαν στον Έβρο.

Όσον αφορά τις «προκαταρκτικές παρατηρήσεις και συστάσεις» της Μαίρη Λόλορ, η έκθεση θα παρουσιαστεί τον Μάρτιο του 2023 στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ και αποτελούν κόλαφο για την ελληνική κυβέρνηση και τον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου.

Αναλυτικά ολόκληρη η ανακοίνωση της Ειδικής Εισηγήτριας του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ελλάδα ΕΔΩ.