Ο Moody’s αναβάθμισε το αξιόχρεο της Ελλάδας – Βλέπει ύφεση για φέτος

Οι βασικοί λόγοι για την αναβάθμιση, σύμφωνα με την ανακοίνωση του οίκου αξιολόγησης, είναι οι μεταρρυθμίσεις και οι προοπτικές ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια, παρά τον βραχυπρόθεσμα αρνητικό αντίκτυπο της πανδημίας.   Συγκεκριμένα, ο Moody’s αναφέρει ότι οι συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις στηρίζουν μία βιώσιμη βελτίωση της θεσμικής ισχύος και έχουν ήδη φέρει απτή πρόοδο σε τομείς, συμπεριλαμβανομένων αυτών της φορολογικής διοίκησης και της μάχης κατά της διαφθοράς.

 Ο κίνδυνος αντιστροφής αυτών των σημαντικών βελτιώσεων είναι χαμηλός κατά την άποψη του Moody’s.   Ακόμη, ο οίκος αξιολόγησης εκτιμά ότι οι προοπτικές ανάπτυξης της χώρας τα επόμενα χρόνια είναι θετικές παρά τον βραχυπρόθεσμα αρνητικό αντίκτυπο από την πανδημία του κορονοϊού, ιδιαίτερα στον τουριστικό τομέα.

   Η ελληνική οικονομία θα ωφεληθεί, αναφέρει ο Moody’s, από τις συνεχιζόμενες προσπάθειες για βελτίωση του επενδυτικού κλίματος παράλληλα με τις εισροές πολύ σημαντικών ευρωπαϊκών πόρων για την ανάκαμψη, προβλέποντας ρυθμούς ανάπτυξης 3,5% μεσοπρόθεσμα. «Οι ευνοϊκές αναπτυξιακές προοπτικές, σε συνδυασμό με την επάνοδο σε μία συνετή δημοσιονομική στάση θα οδηγήσει στη σταδιακή αναστροφή της τάσης του δημόσιου χρέους», σημειώνει ο οίκος, προσθέτοντας ότι επιπλέον η Ελλάδα ωφελείται από την πολύ ευνοϊκή διάρθρωση του χρέους και τη ισχυρή δυνατότητά της να το εξυπηρετήσει.  

 Οι σταθερές προοπτικές αντανακλούν την άποψη του Moody’s ότι θα χρειασθεί κάποιος χρόνος για να ενσωματωθούν πλήρως και να γίνουν ορατά τα οφέλη από τις θεσμικές μεταρρυθμίσεις και τις μεταρρυθμίσεις στη διακυβέρνηση. Επίσης, ο οίκος θεωρεί ότι ο τραπεζικός τομέας – παρά τις περαιτέρω βελτιώσεις το περασμένο έτος – εξακολουθεί να απαιτεί ισχυρή δράση για να βελτιώσει την αδύναμη ποιότητα του ενεργητικού τους.  

Ύφεση 9% το 2020

Παρά τη σημαντική οικονομική συρρίκνωση λόγω του σοκ που έχει προκαλέσει ο κορονοϊός, ο Moody’s αναμένει ότι οι ισχυρότερες επενδυτικές προοπτικές θα στηρίξουν την ανάκαμψη και θα βελτιώσουν ουσιαστικά τις μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της Ελλάδας.   Αν και ο οίκος εκτιμά ότι η ελληνική οικονομία θα συρρικνωθεί κατά σχεδόν 9% το 2020, αναμένει μία ισχυρή ανάκαμψη το 2021, ενώ εκτιμά ότι η ανάπτυξη αναμένεται να διαμορφωθεί σε περίπου 3,5% κατά μέσο όρο μεσοπρόθεσμα.  

 Ο Moody’s θεωρεί ότι βασικές μεταρρυθμίσεις που έγιναν πρόσφατα μειώνουν σημαντικά το διοικητικό βάρος για νέες επενδύσεις και αίρουν βασικά εμπόδια, επιπρόσθετα με την εφαρμογή των ψηφιακών εργαλείων. «Τα πρώτα αποτελέσματα είναι ορατά καθώς σύμφωνα με τις έρευνες της Παγκόσμιας Τράπεζας για το επιχειρείν, η έναρξη μίας επιχείρησης είναι τώρα πιο αποδοτική στην Ελλάδα από οπουδήποτε αλλού στην ΕΕ», αναφέρει.  

 Οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα ανήλθαν πέρυσι στο υψηλότερο επίπεδο τουλάχιστον από το 2002, εν μέρει λόγω αρκετών επιτυχημένων ιδιωτικοποιήσεων και πιο πρόσφατα στον τομέα των ακινήτων. «Η πρόσφατη απόφαση της Microsoft να εγκαταστήσει τρία κέντρα δεδομένων στην Ελλάδα αποτελεί μία ένδειξη της βελτιούμενης ελκυστικότητας της χώρας για ξένες επενδύσεις», σημειώνει.  

 Στο 200% του ΑΕΠ το χρέος  

Ο οίκος προβλέπει ότι το χρέος της Ελλάδας θα αυξηθεί σημαντικά φέτος, περίπου στο 200% του ΑΕΠ, πριν αρχίσει να μειώνεται ξανά από το επόμενο έτος εν μέσω της αναμενόμενης οικονομικής ανάκαμψης.   Ωστόσο, προσθέτει, ότι ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ έχει πιο περιορισμένη σημασία στην Ελλάδα σε σχέση με άλλες χώρες, δεδομένης της πολύ μεγάλης διάρκειάς του και της σημαντικής και επανειλημμένης ελάφρυνσης χρέους που έχει προσφερθεί από τους πιστωτές της Ελλάδας στην Ευρωζώνη. 

 Η δυνατότητα εξυπηρέτησης του χρέους, όπως μετράται από τις πληρωμές τόκων σε σχέση με τα κρατικά έσοδα, είναι πολύ ισχυρότερη (πρόβλεψη για 6,2% το 2021) από ότι στις άλλες χώρες με αξιόχρεο Ba (10,9%) και αναμένεται ότι θα συνεχίσει να βελτιώνεται, ενισχυμένη από τις πολύ ευνοϊκές χρηματοδοτικές συνθήκες.   

«Εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων »  

 Ο Moody’s σημειώνει ότι η δυναμική της εφαρμογής διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων είναι ισχυρή μετά την τελευταία αξιολόγησή του τον Μάρτιο του 2019, προσθέτοντας ότι συνεχίζεται η πρόοδος αναφορικά με τις εκκρεμείς μεταρρυθμιστικές δεσμεύσεις που είχαν συμφωνηθεί στο Eurogroup του Ιουνίου 2018. 

 «Η συνεχιζόμενη ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης και του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης έχει θετικό αντίκτυπο για τη φορολογική συμμόρφωση καθώς και για την αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης και συμβάλλει στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Η κυβέρνηση έχει κάνει σημαντικά βήματα προς μία πιο συστημική προσέγγιση για την αντιμετώπιση του υψηλού επιπέδου μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων του τραπεζικού τομέα μέσω του σχεδίου “Ηρακλής” καθώς και του νέου πτωχευτικού πλαισίου που αναμένεται να τεθεί σε ισχύ στην αρχή του επόμενου έτους. 

Οι μεταρρυθμίσεις στο σύστημα απονομής δικαιοσύνης συνεχίζονται, μαζί με περαιτέρω μέτρα για να ευθυγραμμισθεί η ποιότητα και ο επαγγελματισμός της δημόσιας διοίκησης με των άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Αν ληφθούν μαζί, οι μεταρρυθμίσεις αυτές βοηθούν να αντιμετωπισθούν οι αιτίες της ελληνικής οικονομικής κρίσης και της κρίσης χρέους της περασμένης δεκαετίας», τονίζει ο οίκος. Ο Moody’s σημειώνει ακόμη ότι η Ελλάδα έχει βελτιωθεί σε όλους τους δείκτες διακυβέρνησης παγκοσμίως, τους οποίους λαμβάνει υπόψη από το 2016, το πρώτο έτος πλήρους εφαρμογής του τρίτου προγράμματος προσαρμογής. 

Οι τράπεζες
Ο οίκος σημειώνει ότι ο τραπεζικός τομέας παραμένει πολύ αδύναμος, και χαρακτηρίζεται από χαμηλή ποιότητα ενεργητικού και μεγάλο μερίδιο χαμηλότερης ποιότητας κεφαλαίων υπό τη μορφή του αναβαλλόμενου φόρου. Τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα παραμένουν πολύ υψηλά, στο 36,7% με βάση τα στοιχεία του Ιουνίου 2020, και είναι πιθανό να αυξηθούν δεδομένου του οικονομικού αντίκτυπου της υγειονομικής κρίσης. 

Ωστόσο, επισημαίνει ακόμα και εδώ είναι εμφανείς οι βελτιώσεις. Τα NPEs μειώθηκαν κατά 15,7 δισ. ευρώ το δωδεκάμηνο έως τον Ιούνιο του 2020. Το πρόγραμμα “Ηρακλής” που λειτουργεί από τον Δεκέμβριο του 2019 είναι ένα σημαντικό βήμα για τον καθαρισμό των ισολογισμών των τραπεζών από μη εξυπηρετούμενα περιουσιακά στοιχεία. 

Προσθέτει δε ότι η κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι χρειάζονται περισσότερα να γίνουν και έχει δηλώσει ότι πιθανότατα θα προχωρήσει με τη συμπληρωματική πρόταση της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία θα καλύπτει μεγαλύτερο ποσό των μη εξυπηρετούμενων δανείων και θα στοχεύει επίσης στην αντιμετώπιση των μεγάλων ποσών αναβαλλόμενων φόρων στους ισολογισμούς των τραπεζών.