Μαύρο σαρίκι, βασιλικός στ’ αυτί, μουστάκια, γένια, μαύρο ποκάμισο, στιβάνια βοσκικά χοντρόσολα, λυγερό κορμί, βαθιά μπάσα καλοσυνάτη φωνή, διεισδυτικό βλέμμα, ιδιοφυές μυαλό, πλατύ χαμόγελο. Ο Καπετάν Αξάς.
Δημήτρης Κορνάρος αλλιώς. Σύντροφος, συναγωνιστής, παραστάτης, αδερφός μου τριάντα ολόκληρα χρόνια. Βαθιά μου ρίζα μες στη γης και καταπράσινο κλωνάρι μου στον ουρανό. Το ’ξερα πέντε μέρες πριν πως θα φύγει (την οσμή του θανάτου τη νιώθουνε πρωτύτερα τα ζώα και οι ζωές που μεγάλωσαν μέσα σε φυσικές κοινότητες). Όμως το φευγιό του Καπετάν Αξά δεν θα μπορέσω να το συνηθίσω ποτέ στη ζωή μου.
Ήξερε κάθε πέτρα στα βουνά και κάθε κυματισμό της θάλασσας. Προστάτεψε στις φτερούγες του όλα τα ερημοπούλια ανεξαρτήτως χρώματος, καταγωγής και ταυτότητας. Αγωνίστηκε για μεμονωμένα άτομα, για ομάδες, για έθνη, για συλλογικότητες, για τον τόπο του και για όλο τον πλανήτη. Πίσω από κάθε αγώνα κοινωνικό, πολιτιστικό, περιβαλλοντολογικό, η ψυχή και ο νους ήταν πάντα ο Καπετάν Αξάς. Πάντα χωρίς να φαίνεται, πάντα χωρίς να προβάλλεται. Ο ορισμός του επαναστατημένου ανθρώπου. Το όραμά του για ελευθερία, δικαιοσύνη, αλληλεγγύη, δεν περιείχε κανένα «θα». Η επανάσταση του Δημήτρη ήταν γελαστή παρουσία, αδογμάτιστη κατάθεση και αυταπάρνηση κάθε παροντική στιγμή. Πολλές φορές με κίνδυνο της ζωής του. Φλέρταρε πολλές φορές με το θάνατο. Ήταν η πραγμάτωση του ερωτευμένου ανθρώπου.
Δεν με πειράζει που ’φυγε ο αγαπημένος μου σύντροφος, ούτε το μαύρο κενό της ανυπαρξίας που απλώθηκε μπροστά στα πόδια μου. Με θλίβει που χάθηκε μια ποιότητα και δεν θα υπάρξει ποτέ ξανά. Δεν θέλω να γίνομαι Κασσάνδρα, αλλά ο θάνατος του Δημήτρη νομίζω πως σηματοδοτεί και το θάνατο της Κρήτης, όπως την αγαπήσαμε (όπως ακριβώς ο θάνατος της Υπατίας σηματοδοτεί το τέλος του αρχαίου κόσμου και την έναρξη του ζοφερού μεσαίωνα). Η Κρήτη ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη, όλες τις εποχές, με το αντάρτικο που αντιπροσώπευε την αγάπη του ανθρώπου για ελευθερία και ομορφιά. Εάν όμως οι ιδέες δεν φωλιάζουν στις καρδιές κάποιας μειοψηφίας, κάποιων «τρελών», τότε πεθαίνουν αναπόφευκτα. Η εκκλησία είναι ο παπάς, η ζωγραφική είναι ο ζωγράφος και η επανάσταση ο επαναστάτης. Το Δημήτρη τον έβλεπες και σου θύμιζε αντάρτη, σου μιλούσε και καταλάβαινες πως ήταν πραγματικός αντάρτης, τον έβλεπες να δρα με ευστροφία, αποφασιστικότητα και ανιδιοτέλεια και ένιωθες ότι πραγμάτωνε την αδούλωτη ψυχή της Κρήτης. Τυχεροί όσοι τον γνώρισαν κι ακόμα πιο τυχεροί όσοι πολέμησαν πλάι του.
Για να παρηγορήσω τα πλήθη των ανθρώπων που έπεσαν σε βαθιά θλίψη μαθαίνοντας τον χαμό του, αναφέρω τα εξής:
α) Ο Δημήτρης πέθανε στο σπίτι του ξαφνικά χωρίς να πονέσει.
β) Έζησε μια ζωή όπως την ήθελε.
γ) Διάλεξε να πεθάνει εν μέσω καραντίνας για να μη γίνει κοσμοσυρροή στην κηδεία του, καθώς απεχθανόταν τις φανφάρες.
δ) Ευτυχώς έφυγε νωρίς. Δεν θα προλάβει να δει την «ονειρεμένη» Κρήτη της «ανάπτυξης»: υπερσύγχρονα αεροδρόμια, φανταχτερά καζίνα, υπερπολυτελή γήπεδα γκολφ, τεράστια ξενοδοχεία και κολοσσιαίες μονάδες επεξεργασίας υδρογονανθράκων. Ένας συρφετός σκλάβων με φανταχτερά ρούχα που γελούν με αντικαταθλιπτικά, σ’ ένα κόσμο που αξίζει ό,τι μετριέται κι ό,τι υπολογίζεται. Θεός το κέρδος, κανένας χώρος για Όραμα!
Καλό ταξίδι, Καπετάν Αξά, αγαπημένε σύντροφε!
Καλή αντάμωση στα γουναράδικα…
Ο χορός του Καπετάν Αξά με τον Χαΐνη
