Νότες αλληλεγγύης

Το Κοινωνικό Ωδείο Βύρωνα δημιουργήθηκε το 2011 εν μέσω κρίσης από έναν πυρήνα μουσικών που ορθώς θεώρησαν ότι η πρόσβαση στη μουσική παιδεία είναι δικαίωμα όλων. Δυστυχώς, με τα δίδακτρα που απαιτούνται στην Ελλάδα, πρόσβαση στη μουσική παιδεία έχουν μόνο τα παιδιά ευκατάστατων οικογενειών. Ενα διαδικτυακό κάλεσμα προσήλκυσε πολλούς καθηγητές και μαθητές και μετά την πρώτη μας συνάντηση ξεκινήσαμε γεμάτοι ενθουσιασμό και αγωνία. Η οργάνωση αυτού του εγχειρήματος ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση. Εξαρχής φάνηκε ότι για να είναι οργανωτικά βιώσιμο το ωδείο θα έπρεπε να δημιουργήσουμε μια φόρμα μέσα στην οποία να λειτουργεί. Πλέον έχουμε τη νομική μορφή μη κερδοσκοπικού σωματείου με εκλεγμένο διοικητικό συμβούλιο και διευθύντρια. Για τις καθημερινές ανάγκες μάς έχει παραχωρηθεί δωρεάν ένα όμορφο κτίριο στον Βύρωνα, ενώ τα όργανα, τα βιβλία και τα έπιπλα αποτελούν δωρεές πολλών ανθρώπων που μας αγκάλιασαν (π.χ. το πιάνο της Χαρούλας Αλεξίου). Μέχρι σήμερα δεν έχουμε λάβει καμία βοήθεια από κάποιον κρατικό ή μη φορέα, με εξαίρεση τη συμβολή γνωστών καλλιτεχνών όπως η Νατάσσα Μποφίλιου και ο Κωστής Μαραβέγιας που έκαναν μια συναυλία για εμάς και με τα έσοδα πληρώσαμε όλες τις οφειλές και μπορέσαμε να κάνουμε περισσότερα πράγματα. Μέχρι σήμερα παραμένουμε το μόνο μη κρατικά επιδοτούμενο κοινωνικό ωδείο στον κόσμο.

ΔΑΣΚΑΛΟΙ, ΜΑΘΗΤΕΣ ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΕΣ

Οι σαράντα δάσκαλοί μας είναι όλοι εθελοντές. Ο καθένας διδάσκει σε δύο μαθητές για δύο ώρες την εβδομάδα. Το ωδείο διέπεται από κανονισμούς. Για να εισαχθεί κάποιος πρέπει να περάσει από συνέντευξη και να προσκομίσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν την ανάγκη του να φοιτήσει στο ωδείο μας, καθώς δεν θέλουμε σε καμία περίπτωση να διαταράξουμε τις σχέσεις μας με τα γύρω ωδεία ούτε να εργάζονται εθελοντικά άνθρωποι για μαθητές που θα μπορούσαν να πληρώσουν. Δεν αρκεί όμως αυτό. Δεν είμαστε άλλη μια δωρεάν δράση στην οποία μπορούν να συμμετάσχουν όλοι. Τα απαραίτητα «εφόδια» είναι: αγάπη για τη μουσική, συνέπεια, συμμετοχή και επιτυχία στις εξετάσεις, υποχρεωτικά θεωρητικά μαθήματα. Επιπλέον, μπορούμε να στηρίξουμε ποικιλοτρόπως τους μαθητές που βρίσκονται σε δυσμενή οικονομική κατάσταση. Εχουμε δασκάλους ειδικής αγωγής για παιδιά με αναπηρία, παρέχουμε όργανα και βιβλία, ρούχα, παπούτσια ή παιχνίδια από δωρεές. Επειτα από εννιά χρόνια λειτουργίας, αισθανόμαστε πολύ περήφανοι για τα παιδιά που έχουν προοδεύσει πολύ, έχουν πάρει υποτροφίες, έχουν εισαχθεί στα μουσικά σχολεία, δίνουν συναυλίες κ.ά. Η μουσική κάνει καλό σε πολλά επίπεδα στη ζωή ενός μαθητή και τον εξελίσσει, δεν είναι απαραίτητο να γίνει κάποιος επαγγελματίας μουσικός στο μέλλον. Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν παιδιά που ζουν και αναπνέουν μέσα από τη μουσική και αυτός είναι ο βασικότερος λόγος που συνεχίζουμε δυνατά. Γιατί δεν μπορούμε να φανταστούμε τι θα έκαναν στη ζωή τους χωρίς αυτή την ευκαιρία.

Σήμερα δεν έχει αλλάξει τίποτε στη χώρα μας ως προς τη μουσική παιδεία. Επομένως συνεχίζει να υφίσταται η ανάγκη της κοινωνικής εξισορρόπησης μέσω δομών όπως το κοινωνικό ωδείο. Ελπίζουμε να μην υπάρχουμε στο μέλλον γιατί το κράτος θα έχει μεριμνήσει για τα αυτονόητα (και όχι γιατί δεν θα μπορούμε να το στηρίξουμε οικονομικά). 

* Η Μαρία – Αναΐς Κώνστα είναι διευθύντρια του ωδείου

* Περιοδικό Hot Doc #199, «Όλοι για όλους: Δράσεις ανθρωπιάς και αλληλεγγύης», 23/2/2020