Νομοσχέδιο για το άσυλο: Πρόσφυγες θα επιστρέφουν σε χώρες όπου κινδυνεύουν

Σε «κατάφωρη υπονόμευση θεμελιωδών εγγυήσεων και δικαιωμάτων των προσφύγων και αιτούντων άσυλο, κατά παράβαση του διεθνούς, ενωσιακού και εθνικού δικαίου, καθώς και της αρχής της μη επαναπροώθησης» οδηγεί το νομοσχέδιο για το άσυλο, σύμφωνα με το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ).

Όπως σημειώνει η μη κυβερνητική οργάνωση σε σχετική ανακοίνωσή της, με το κατατεθέν στη Βουλή νομοσχέδιο, «όχι μόνον δεν επιλύονται τα πραγματικά και συστημικά προβλήματα του ελληνικού συστήματος ασύλου και υποδοχής», αλλά «καταστρατηγούνται τα δικαιώματα αιτούντων άσυλο και προσφύγων και προτεραιοποιείται η αύξηση των επιστροφών, χωρίς μάλιστα να διασφαλίζονται οι επιβαλλόμενες, από το διεθνές και ενωσιακό δίκαιο, εγγυήσεις».

Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι με το νομοσχέδιο μεταξύ άλλων «καταργούνται βασικές εγγυήσεις για το “δίκαιο και αποτελεσματικό” της διαδικασίας ασύλου» και «αναιρείται ουσιαστικά το δικαίωμα σε πραγματική προσφυγή». Επίσης, τονίζει ότι οι αιτούντες άσυλο εκτίθενται «στον κίνδυνο επιστροφής σε χώρες όπου κινδυνεύουν, πριν ολοκληρωθεί η διαδικασία ασύλου τους, κατά ευθεία παραβίαση της ενωσιακής νομοθεσίας».

Επιπλέον, υπογραμμίζει ότι γενικεύεται «η επιβολή της κράτησης των αιτούντων άσυλο, αδιακρίτως, ακόμη και για ευάλωτους, θύματα βασανιστηρίων, βίας, ασθενείς, ακόμη και για παιδιά, και καταργείται ο αυτόματος δικαστικός έλεγχος της απόφασης επιβολής/παράτασης της κράτησης “με σκοπό την ελάφρυνση των διοικητικών αρχών και των δικαστηρίων”».

Τέλος, το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες παρατηρεί, ότι με το νομοσχέδιο «γενικεύεται ο γεωγραφικός περιορισμός των αιτούντων άσυλο, σε υλοποίηση και της Δήλωσης ΕΕ- Τουρκίας, χωρίς εξατομικευμένη κρίση ως προς τη δυνατότητα επιβολής του μέτρου και χωρίς τη δυνατότητα δικαστικής εξέτασης, κατά παράβαση του ενωσιακού δικαίου και του άρθρου 13 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης του Ανθρώπου». 

Η μη κυβερνητική οργάνωση καλεί την ελληνική Πολιτεία «να επανεξετάσει τις προτεινόμενες ρυθμίσεις και να διασφαλίσει τα δικαιώματα αιτούντων άσυλο και προσφύγων, κατ’ εφαρμογή των υποχρεώσεών της που απορρέουν από το διεθνές, ενωσιακό και εθνικό δίκαιο στο πλαίσιο ενός κράτους δικαίου».

Εξάλλου, το ΕΣΠ μαζί με άλλες πέντε ΜΚΟ (Γιατροί Χωρίς Σύνορα, Διεθνής Αμνηστία, Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων και HumanRights360) οργανώνουν την επόμενη Τρίτη κοινή συνέντευξη Τύπου με σκοπό να ενημερώσουν την κοινή γνώμη για τις αλλαγές που φέρνει το νομοσχέδιο.

Οι οργανώσεις κάνουν λόγο για διατάξεις «που θα οδηγήσουν σε ενδεχόμενες σοβαρές παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων των προσφύγων και μεταναστών» και «θα οδηγήσουν ένα πλήθος ανθρώπων σε μια γκρίζα ζώνη χωρίς χαρτιά και δικαιώματα». Συγκεκριμένα, αναφέρουν τα εξής:

«Την προηγούμενη εβδομάδα, το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη έδωσε στη δημοσιότητα το Σχέδιο Νόμου Περί Διεθνούς Προστασίας, που περιλαμβάνει μια συνολική μεταρρύθμιση του ελληνικού συστήματος υποδοχής και ασύλου.

Το Σχέδιο Νόμου τέθηκε σε διαβούλευση για 5 μόνο μέρες: αυτό κατέστησε αδύνατο τον επί της ουσίας σχολιασμό, και κατέδειξε δυστυχώς τον προσχηματικό χαρακτήρα της διαβούλευσης εκ μέρους της κυβέρνησης.

Ως οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, με μακρόχρονη εμπειρία και προσφορά στην προάσπιση δικαιωμάτων, και ιδιαίτερα στο πεδίο του προσφυγικού και μεταναστευτικού ζητήματος, έχουμε φυσικά πολλά να πούμε για ένα σχέδιο νόμου που επηρεάζει τις πραγματικές ζωές και την υγεία δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων, αλλά και ολόκληρη την ελληνική κοινωνία. Είναι ευθύνη της Πολιτείας να αφουγκράζεται και να λαμβάνει επί της ουσίας υπόψη τις οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στο πεδίο, ιδιαίτερα εν όψει τόσο καθοριστικών νομοθετικών αλλαγών.

Το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου, συμπεριλαμβάνει μια σειρά πολύ κομβικών αλλαγών, που θα οδηγήσουν σε ενδεχόμενες σοβαρές παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων των προσφύγων και μεταναστών/ριών. Θα οδηγήσουν ένα πλήθος ανθρώπων σε μια γκρίζα ζώνη χωρίς χαρτιά και δικαιώματα.

Τη στιγμή που εκπνέει η τόσο σύντομη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης, που δεν επέτρεψε την ουσιαστική συμμετοχή μας, αναλαμβάνουμε την πρωτοβουλία να καλέσουμε σε κοινή συνέντευξη τύπου την Τρίτη 29/10 στις 12.00 στο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων (Ακαδημίας 50 – Αμφιθέατρο Αντώνης Τρίτσης), με σκοπό την ενημέρωση τόσο για τις προτεινόμενες αλλαγές και τις επιπτώσεις που αυτές θα έχουν στο πεδίο και το καθεστώς δικαιωμάτων στη χώρα μας, όσο και για τις θέσεις των οργανώσεών μας.»

Γιατροί Χωρίς Σύνορα – Ελληνικό Τμήμα

Διεθνής Αμνηστία – Ελληνικό Τμήμα

Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου

Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες

Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων

HumanRights360