Η ανάγκη αριστερής διεύρυνσης – Να γίνει ο ΣύΡιζΑ αυτό που λέει ότι είναι

Είναι και οι άνθρωποι της κεντροαριστεράς που προσπαθούν να βρουν στέγη στο ΣυΡιζΑ, πιθανότατα επειδή νοιώθουν ξένοι και άστεγοι γύρω και μέσα στα υπάρχοντα κόμματα, μορφώματα απότοκα της κρίσης του μεταπολιτευτικού δικομματισμού. Τα μορφώματα αυτά ισχυρίζονται ότι εκπροσωπούν σήμερα το χώρο της κεντροαριστεράς, της εξέλιξης δηλαδή της παραδοσιακής σοσιαλδημοκρατίας σε νεοφιλελευθερισμό, στην πράξη όμως έχουν χάσει κάθε επαφή με τις ιστορικές τους ρίζες. 

Καθώς, μάλιστα, η εμβέλεια στο σώμα των ψηφοφόρων και οι ιδέες που μεταφέρουν οι μετακινούμενοι, δεν τους επιτρέπει να συγκροτήσουν ένα νέο πολιτικό χώρο και με αυτό τον τρόπο να συνεργαστούν, σε κυβερνητικό επίπεδο, με το κόμμα της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, έμμεσα ή άμεσα, εντάσσονται σε αυτό επιτυγχάνοντας δύο στόχους:

Αφενός σηματοδοτούν την πλήρη ένταξη του πάλαι ποτέ ΠΑΣΟΚ στις τάξεις του ΣυΡιζΑ, δείχνοντας ότι αφήνουν απ’ έξω όσους βαραίνουν με την παρουσία τους την ιστορία του Κινήματος. Αφετέρου αφαιρούν από τα εναπομείναντα και αυτοπροσδιοριζόμενα ως «κεντροαριστερά» πολιτικά μορφώματα, τη δυνατότητα να αναπτυχθούν όντως προς τα αριστερά. Γεγονός είναι, πάντως, ότι με τον τρόπο τους και ιδιαίτερα με την εμμονή στην εφ’ όλης της ύλης αντιπαλότητα με το ΣΥΡΙΖΑ, είναι οι ίδιες ηγεσίες αυτών των σχημάτων που στέρησαν από τον εαυτό τους αυτή τη δυνατότητα. 

Εκπορεύεται, λοιπόν, από μια πραγματική, και όχι τεχνητή, για λόγους «καρέκλας» και μόνον, πολιτική λογική αυτή η διεύρυνση, παρ’ ότι ενοχλεί την ιστορική βάση και τα μέλη του ΣυΡιζΑ, ειδικά όσους η βιωμένη μνήμη δεν αφήνει να ξεχάσουν ανοίκειες πολιτικές συμπεριφορές ή ακόμα και υποτιμητικές, έως εχθρικές, πρόσφατες πράξεις και δηλώσεις των μέχρι χθες αντιπάλων και σήμερα συμμάχων.

Εν τούτοις, για αυτήν ακριβώς την ιστορική βάση, η ιδεολογικοπολιτική ασάφεια που χαρακτηρίζει ορισμένους από τους νεόκοπους συμμάχους, κάποιοι από τους οποίους έχουν ήδη δώσει δείγμα εφαρμοσμένης πολιτικής γραφής, έχοντας υπηρετήσει, από κυβερνητικούς θώκους, την πολιτική προηγούμενων κυβερνήσεων, δημιουργεί έντονες επιφυλάξεις έως και αμφισβητήσεις. Με απλά λόγια, από τη σκοπιά αυτών ακριβώς των συριζαίων, υπάρχει το ισχυρό ενδεχόμενο, για παράδειγμα το βράδυ των δημοτικών εκλογών, να κοκκινίσει ο χάρτης της Ελλάδας στις τηλεοπτικές οθόνες από αυτούς τους υποψηφίους που θα στηρίξει ο ΣυΡιζΑ, αλλά στη συνέχεια οι γαλαζοπράσινης κοπής εκλεγμένοι να εφαρμόσουν την (ίδια με το παρελθόν) πολιτική που πολύ καλά γνωρίζουν, αλλά απέχει από τις προσδοκίες των αριστερών υποστηρικτών τους.

Μετά απ’ αυτά, το εύλογο ερώτημα που προκύπτει είναι τι γίνεται από την άλλη πλευρά, από τα αριστερά; 

Τι κάνουν οι άνθρωποι που από το καλοκαίρι του ’15 και μετά πάγωσαν τις στενές σχέσεις τους με τον ΣυΡιζΑ, αν και οι περισσότεροι ήταν απ’ αυτούς που, με τον τρόπο του ο καθένας και λειτουργώντας στο επίπεδο του «κοινωνικού Σύριζα», όπως ονόμασε κάποια στιγμή η Κουμουνδούρου την ουσιαστική διάλυση της κομματικής βάσης του, συνέβαλε στην δημιουργία και την ταχύτατη διείσδυση του στην κοινωνία;

Αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι λίγοι. Μπορεί το εκλογικό ποσοστό του ΣυΡιζΑ το διάστημα από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο του 2015, με όσα μεσολάβησαν, λόγω της μεγάλης αποχής, ενδεικτικής της συνεχιζόμενης κρίσης του πολιτικού συστήματος, να δείχνει ότι μειώθηκε μόνο κατά 0,88%, ουσιαστικά όμως έχασε πάνω από 330.000 ψήφους. Ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί σε περίπου 5% των ψηφισάντων στις εκλογές. Όχι μόνο δεν είναι μικρό ποσοστό, αλλά στις σημερινές συνθήκες αντιστοιχεί πιθανότατα στο ποσοστό μέσα στο οποίο θα κινηθεί η διαφορά μεταξύ του πρώτου και του δευτέρου κόμματος στις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές. Ίσως, και κάτι πολύ σημαντικότερο. 

Παράλληλα, σύμφωνα με τα τις υπάρχουσες ενδείξεις, η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των ανθρώπων δεν έχει αλλάξει πολιτικό χώρο. Στην παραπαίουσα, σήμερα, ΛΑΕ δεν είναι ενταγμένοι και η πλειονότητα αυτών που αρχικά το έκανε γρήγορα την εγκατέλειψε. Το ΚΚΕ με τη στάση του, ειδικά το τελευταίο διάστημα στο ζήτημα της αναθεώρησης του Συντάγματος και του Μακεδονικού, τους κράτησε μακριά του, ενώ η ΑΝΤΑΡΣΥΑ ποτέ δεν ήταν ο χώρος που θα μπορούσε να καλύψει το αριστερό κενό του ΣυΡιζΑ, ειδικά από τη στιγμή που ανέλαβε την κυβέρνηση.

Ας επαναλάβω, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των προηγούμενων εκλογών, περίπου το 5% των ψηφοφόρων, που έχει ψηφίσει ΣυΡιζΑ βρίσκεται κομματικά άστεγο και χωρίς εκπροσώπηση.

Πιθανότατα θα μπορούσε να το εκπροσωπήσει μία μικρή μερίδα στελεχών του ΣυΡιζΑ αλλά στα μάτια των παραπάνω αστέγων, όπως και της υπόλοιπης κοινωνίας, δεν το κάνει, σαν να φοβούνται να μην κατηγορηθούν για κάτι. Για ποιο πράγμα, όμως, θα μπορούσαν να κατηγορηθούν; Για την συμβολή τους στον αγώνα και την αγωνία της αριστεράς να παραμείνει πιστή σε αυτά που διακηρύσσει;

Από ποιους μπορεί να κατηγορηθούν; Από τους ανθρώπους του κομματικού μηχανισμού οι οποίοι έχουν δει να περνάν από μπροστά τους από τον Φλωράκη και τον Κύρκο, έως τη Δαμανάκη, τον Κωνσταντόπουλο, τον Αλαβάνο και τώρα τον Τσίπρα και αυτοί παραμένουν ακλόνητοι στις θέσεις τους; Ή μήπως μπορεί να κατηγορηθούν από τους νεοεισελθέντες διαχειριστές εξουσίας οι οποίοι κυκλοφορούν κάμποσα χρόνια τώρα με διαβατήρια που δεν έχουν ανανεωθεί, τουλάχιστον από τους ψηφοφόρους;

Πριν από τις εκλογές του 1981, ο Ανδρέας Παπανδρέου ενέταξε, ταυτόχρονα, στις τάξεις του ΠΑΣΟΚ, «εκ δεξιών» τον Γεώργιο Μαύρο, αρχηγό της «Ένωσης Κέντρου», δεύτερο κόμμα στις εκλογές του ’74 και τρίτο στις εκλογές του ’77, από το οποίο είχε ήδη πάρει σχεδόν το σύνολο των ψηφοφόρων, καθώς και «εξ αριστερών» τον Μανώλη Γλέζο. 

Αν κάνουμε τον παραλληλισμό και θεωρήσουμε ότι τη θέση του Γεωργίου Μαύρου την καλύπτουν σήμερα οι εναπομείναντες «συνεργάσιμοι» του ΠΑΣΟΚ, δεν θα μπορέσουμε να βρούμε κάποιον άνθρωπο που να σηματοδοτεί αυτό που σηματοδοτούσε τότε ο Μανώλης Γλέζος. Απόλυτα λογικό, καθώς η Ανανεωτική Αριστερά, από τη στιγμή που άρχισε την πορεία προσέγγισης της εξουσίας, ανέδειξε μεν πολλά στοχοπροσηλωμένα κυβερνητικά στελέχη, ωστόσο το πιο ανήσυχο πολιτικό δυναμικό της, μη ταυτιζόμενο με αρκετές κυβερνητικές επιλογές αλλά και μη θέλοντας να υπονομεύσει την εύθραυστη θέση της αριστεράς στην κοινωνία, με όλους τους κινδύνους που αυτό συνεπάγεται σήμερα, εγκλωβίστηκε στη δημόσια σιωπή. 

Υπάρχει χώρος και υπάρχει, το σημαντικότερο, λόγος για μια προς τα αριστερά – και όχι μόνον προς κεντροαριστερά – διεύρυνση του ΣυΡιζΑ; 

Και πώς θα μπορούσε να σηματοδοτηθεί;

Η οργανική επανένταξη αριστερών ανθρώπων στο ΣυΡιζΑ δεν είναι αναγκαία κυρίως για λογιστικούς, δηλαδή εκλογομαγειρευτικούς λόγους. Είναι αναγκαία κυρίως επειδή σηματοδοτεί μια δυναμική που θα μπορούσε να αποσοβήσει τους κινδύνους που εγκυμονεί το αναγκαίο μεν, ανερμάτιστο δε πολύ συχνά, πλησίασμα προς την κεντροαριστερά. Ενισχύει δηλαδή την κρίσιμη προϋπόθεση για την ίδια την ύπαρξη μιας αριστερόστροφης κυβέρνησης: την αριστερή ιδεολογική ηγεμονία επί των αναγκών της κυβερνησιμότητας.

Με ποιον τρόπο;  

Καταρχάς με τον απλούστατο, και συνάμα το δυσκολότερο, καθώς τα σχέδια επί χάρτου και οι διακηρύξεις που συντάσσονται σε πολύωρες συνελεύσεις δύσκολα βρίσκουν απήχηση στους ανθρώπους που νοιάζονται να βγάλουν το μήνα και να νομίζουν ότι μπορούν να πλησιάσουν αυτό που είχαν μόλις πριν μερικά χρόνια. 

Να γίνει ο ΣύΡιζΑ αυτό που λέει ότι είναι. Ένα κόμμα δημοκρατικό, ανοικτό στην κοινωνία, με ενεργά μέλη, που συνδιαμορφώνουν όντως αποφάσεις, που οι απόψεις τους λαμβάνονται όντως υπόψη στις επιλογές της κυβέρνησής τους. Τότε τα πιο δυναμικά στοιχεία της κοινωνικής και ιδεολογικής του βάσης, είτε μέσα είτε έξω σήμερα από το κόμμα, θα μπορέσουν να ξεδιπλώσουν, όχι τις άμυνες αλλά τις αρετές και την ενεργητικότητά τους, τη δυναμική και την προοπτική που φρέναραν, η αναγκαστική μνημονιακή πολιτική, το εχθρικό διεθνές περιβάλλον και η φοβισμένη να δεχθεί ριζικές αλλαγές ελληνική κοινωνία.

To be continued

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr