Μια "Αλεξανδρινή βασίλισσα" στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Ο βίος της ξεπερνά και την πιο ευφάνταστη μυθοπλασία. Η Αρσινόη Β’, βασίλισσα της Θράκης, της Μακεδονίας και της Αιγύπτου, ξεδιπλώνει σταδιακά την πολυτάραχη ιστορία της στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, με αφορμή την παρουσίαση του πορτρέτου της από βασάλτη λίθο.

Ένα κέρας που είναι ορατό πάνω από το δεξί αυτί και τμήμα ενός ουραίου (κόμπρας) πάνω από το μέτωπο, δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία πως το κεφάλι από βασάλτη, που λαξεύτηκε γύρω στο 270 π.Χ., απεικονίζει την Αρσινόη Β’ Φιλάδελφο της Αιγύπτου. Το κέρας του κριόμορφου θεού Μένδητος, του οποίου υπήρξε ιέρεια, είναι πιθανόν μέρος του στέμματος που σχεδιάστηκε αποκλειστικά γι’ αυτήν.

Ποια ήταν όμως η Αρσινόη; Πρωτότοκη κόρη του στρατηγού και διαδόχου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Πτολεμαίου Λάγου, ιδρυτή της μακεδονικής δυναστείας των Πτολεμαίων (με τελευταία βασίλισσά της την Κλεοπάτρα Ζ’), η Αρσινόη έζησε μια ταραχώδη και τραγική ζωή ως πρωταγωνίστρια αλλά και ως θύμα μηχανορραφιών σε τρεις βασιλικές αυλές. Έφηβη δόθηκε σε γάμο με τον ηλικιωμένο βασιλιά της Θράκης Λυσίμαχο, με τον οποίο έζησε στην πρωτεύουσά του Λυσιμάχεια, μέχρι το βίαιο θάνατό του σε μάχη.

Νεαρή χήρα, και αγωνιώντας να προστατεύσει τους τρεις γιους της, κατέφυγε στην πόλη της Χαλκιδικής Κασσάνδρεια, όπου παντρεύτηκε τον ετεροθαλή αδελφό της, βασιλιά της Μακεδονίας, Πτολεμαίο Κεραυνό. Εκείνος όμως σκότωσε τα δύο μικρότερα αγόρια της αμέσως μετά το γάμο. Απελπισμένη η Αρσινόη κατέφυγε στην πατρίδα της την Αίγυπτο, όπου βασιλιάς ήταν πια ο αδελφός της Πτολεμαίος Β’. Ονομάστηκαν Φιλάδελφοι όταν εκείνη έγινε σύζυγος και βασίλισσά του, προστάτιδα των γραμμάτων και των τεχνών και αρχιέρεια μέχρι το θάνατο και τη θεοποίησή της. Οι «θεοί αδελφοί» υπήρξαν το πρώτο ζεύγος αδελφικού γάμου, ξεκινώντας μια πρακτική που ακολούθησαν και επόμενοι Πτολεμαίοι, άγνωστη στην πατρογονική τους μακεδονική αυλή αλλά παραδοσιακή στις φαραωνικές δυναστείες.

Η “Αλεξανδρινή βασίλισσα” παρουσιάζεται σε ειδική προθήκη στην Αίθουσα του Βωμού έως την Κυριακή 22 Μαΐου 2016 στο πλαίσιο του “Αθέατου Μουσείου”, της επιτυχημένης δράσης του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου η οποία προβάλει επιλεγμένες αρχαιότητες από τον κόσμο των αποθηκών του. Στις 8 και 22 Απριλίου ημέρα Παρασκευή και στις 17 Απριλίου και 15 Μαΐου ημέρα Κυριακή, ώρα 13.00, αρχαιολόγοι του Μουσείου υποδέχονται τους επισκέπτες στον χώρο της έκθεσης και συνομιλούν μαζί τους για τις ιστορίες και τα πάθη της μεγάλης φιλαδέλφου βασίλισσας της Αιγύπτου, με τον ταραχώδη βίο και την τελική αποθέωση. Για την παρακολούθηση της παρουσίασης είναι απαραίτητη η προμήθεια εισιτηρίου και η δήλωση συμμετοχής κατά την προσέλευση, ενώ θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας. Πληροφορίες στο τηλέφωνο 213 214 4891.