Newsroom

Newsroom

Μετεκλογικά συμπεράσματα (B’ μέρος)

Στο Β’ μέρος των μετεκλογικών συμπερασμάτων θα ασχοληθώ με τρία ακόμα ζητήματα που επιβεβαίωσαν (και αυτές) οι εκλογές. (Α) Οι πολιτικές επιλογές καθορίζουν και την οικονομική κατάσταση. Αυτή πάλι έχει ιδιαίτερη σημασία (πέραν…

Στο Β’ μέρος των μετεκλογικών συμπερασμάτων θα ασχοληθώ με τρία ακόμα ζητήματα που επιβεβαίωσαν (και αυτές) οι εκλογές.

(Α) Οι πολιτικές επιλογές καθορίζουν και την οικονομική κατάσταση. Αυτή πάλι έχει ιδιαίτερη σημασία (πέραν των άλλων) στις επιλογές των ψηφοφόρων. Αυτό συμβαίνει γιατί δεν είναι οι ιδέες που καθορίζουν την οικονομική κατάσταση αλλά το αντίθετο. Η οικονομική κατάσταση καθορίζει τις ιδέες, τη συνείδηση, τις επιδιώξεις και τα συμφέροντα των ανθρώπων. Αυτή η διαχρονική αλήθεια αποτυπώθηκε και στις εκλογές και για τη διαπίστωσή της αρκεί μια ματιά στα αποτελέσματα, ανεξάρτητα αν απ’ αυτά, δεν μπορεί κανείς με ασφάλεια να ισχυριστεί πως έχουν επέλθει μόνιμες αλλαγές στις ιδέες και στις συνειδήσεις. Ένας λόγος είναι πως εμπεριέχουν ένα (δικαιολογημένο) κύμα οργής και αγανάκτησης που κάποιοι «καβάλησαν» προκειμένου να κάνουν «πολιτικό surfing».

(Β) Στο ιστορικό γίγνεσθαι την ξεχωριστή προσωπικότητα δεν την κάνουν τα γυαλιά που φοράει ούτε η ευφράδεια που έχει. Ούτε το αίμα της ή η αφηρημένη φυσική ιδιοσυγκρασία της. Ούτε η τήβεννος του Καίσαρα ή το ράσο του ηγεμόνα της εκκλησίας ή το αδιάβροχο του στρατηλάτη. Ούτε βέβαια η βελάδα του πολιτικού. Τα πρόσωπα βεβαίως και παίζουν ρόλο στο ιστορικό γίγνεσθαι. Ναι, ο «ιστορικός παράγοντας» πρέπει να είναι προικισμένος με προτερήματα και ικανότητες. Είναι η αναγκαία συνθήκη. Δεν είναι όμως και ικανή. Γιατί δεν είναι τα προτερήματα και οι ικανότητες, αυτά καθαυτά, που κάνουν μια προσωπικότητα «ιστορικό παράγοντα»(όσο αναγκαία και να είναι αυτά). Είναι οι κοινωνικές ανάγκες και τα συμφέροντα που η προσωπικότητα υπηρετεί και αντικειμενικά εκπληρώνει. Με μια κουβέντα η κοινωνική της ποιότητα. Η ικανότητά δηλαδή της προσωπικότητας να αντιλαμβάνεται και κυρίως να ανταποκρίνεται στις κοινωνικές ανάγκες και αυτές πάνω απ’ όλα να υπηρετεί.

Τα παραπάνω θεωρούνται και είναι αυτονόητα και τα εκλογικά αποτελέσματα τα επιβεβαίωσαν. Το ζήτημα αυτό όμως σκοπίμως αποσιωπάται. Εξηγώ. Οι αριθμοί είναι αδιάψευστοι και δείχνουν πως ο λαός μας ψήφισε (στη μεγάλη του πλειονότητα) κόμματα που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τάσσονταν κατά των μνημονίων. Δηλαδήκαταδίκασε τις πολιτικές των μνημονίων και αυτό δεν αμφισβητείται από κανέναν. Αυτές όμως οι πολιτικές δεν είχαν φορείς; Ασκούνταν και υποστηρίζονταν από τον … κανένα ή από συγκεκριμένα πολιτικά πρόσωπα; Σ’ αυτό το ερώτημα υπάρχει «άκρα του τάφου σιωπή». Και από τα ίδια τα πρόσωπα και από τα περισσότερα ΜΜΕ και ιδίως τα τηλεοπτικά (αλλά αυτό δεν είναι έκπληξη). Ο ελληνικός λαός όμως δεν καταψήφισε μόνο τις πολιτικές αλλά και τους φορείς αυτών των πολιτικών. Θεώρησε δηλαδή πως οι προσωπικότητες αυτές δεν ανταποκρίθηκαν στις κοινωνικές ανάγκες και στα συμφέροντα της κοινωνίας. Κοντολογίς καταδίκασε την κοινωνική τους ποιότητα.

(Γ) Θεωρώ το ζήτημα που ακολουθεί εξόχως σημαντικό. Γενικά αλλά και εν όψει των επαναληπτικών εκλογών. Αρχικά όμως σας παραθέτω ένα μύθο που έγραψα αρχές του 2010.

Ο μύθος του κόκορα διαπραγματευτή.

Κάποτε μια αλεπού, Νοέμβρη μήνα, έψαχνε να βρει κάτι να φάει. Ο δρόμος της την έφερε σε ένα κοτέτσι όπου ζούσαν ένας κόκορας με τις πέντε κότες του. Μετά από αρκετές γυροβολιές βρήκε ένα μικρό άνοιγμα και τρύπωσε. Την ώρα που η αλεπού (Α) ήταν έτοιμη να αρπάξει μια κότα, εμφανίζεται μπρος της ο κόκορας (Κ) και με σταθερή φωνή της λέει.

Κ. Αλεπού, πριν φας την κότα μου θέλω να διαπραγματευτούμε.

Α. Τι λες ρε κόκορα, τρελάθηκες; Δεν είσαι σε θέση να διαπραγματευτείς. Μπορώ να φάω και τις κότες σου και σένα.

Κ. Πράγματι μπορεί να μας φας, αλλά αυτό θα έχει βαριές συνέπειες και για σένα.

Α. Μη μου λες (ειρωνικά), και γιατί παρακαλώ;

Κ. Αν μας φας, αύριο κιόλας θα μας έχεις χωνέψει. Από μεθαύριο θα ψάχνεις πάλι τι να φας και χειμώνα καιρό δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να βρεις κάτι. Έχω να σου κάνω πρόταση που θα ωφελήσει και σένα κι εμάς.

Η Αλεπού συνοφρυώθηκε και σκέφτηκε πως ο κόκορας δεν είχε κι άδικο. Ας ακούσω τι έχει να μου πει και αν δεν με συμφέρει τους τρώω μετά, συνέχισε τη σκέψη της.

Α. Ακούω την πρότασή σου αλλά να ξέρεις πως δεν δεσμεύομαι για τίποτα.

Κ. Λοιπόν, δεν θα μας φας αλλά θα έρχεσαι κάθε βδομάδα κι εγώ θα σου δίνω 5 αυγά. Δεν είναι και πολλά αλλά τουλάχιστον θα σε κρατάνε και θα σου κόβουν την πείνα. Ταυτόχρονα θα κοιμάσαι ήσυχη στην τρύπα σου, χωρίς να χρειάζεται να τρέχεις πέρα δώθε στις ερημιές, να εξαντλείσαι και να κινδυνεύεις.

Η αλεπού σκέφτηκε, ξανασκέφτηκε και άρχισε να βρίσκει την ιδέα καλή.

Α. Έχε χάρη που με βρίσκεις στις καλές μου όμως θα μου δίνεις όχι 5 αλλά 30 αυγά.

Ο κόκορας γέλασε μέσα από το λειρί του αφού ήδη είχε πετύχει το βασικό σκοπό του να σύρει την αλεπού σε διαπραγματεύσεις. Φυσικά, αν και δεν γνώριζε καλά λογιστικά, ήξερε πως οι 5 κότες ήταν δύσκολο έως αδύνατο να γεννήσουν 30 αυγά σε μια βδομάδα αλλά καμιά εικοσαριά. Ήταν όμως καλός στις διαπραγματεύσεις.

Κ. Αλεπού τώρα μου φαίνεται πως τρελάθηκες εσύ ή δεν ξέρεις πως εγώ, ως κόκορας, δεν γεννάω. Τέλος πάντων θα σου δίνω 8 αυγά.

Α. Με τίποτα, ούτε να το συζητάς κάτω από 20.

Κ. Αν θες να ψοφήσουν οι κότες μου εντάξει αλλά έτσι δεν κάνουμε χωριό. Θα σου δίνω 10 και να δούμε πως θα πείσω τις κότες.

Α. Με κούρασε αυτή η κουβέντα. Θα μου δίνεις 13 μιας και όπως σου είπα με βρίσκεις στις καλές μου.

Κ. Σύμφωνοι. Θέλεις 13 θα σου δώσω 13 αλλά να ξέρεις πως δύσκολα θα τα φέρω βόλτα.

Το deal έκλεισε και ήταν όλοι ευχαριστημένοι. Πέρασε ο Δεκέμβρης κι ο Γενάρης κι ο Φλεβάρης και η συμφωνία τηρείτο στο ακέραιο. Μέχρι που τέλη Μάρτη άρχισαν να λιώνουν τα χιόνια και παρέσυραν κλαδιά, πέτρες και κοτρόνες που έκλεισαν το άνοιγμα στο κοτέτσι. Όταν ξαναπήγε η αλεπού, ο κόκορας της είπε πως η συμφωνία ήταν μέχρις εδώ. Η αλεπού ρώτησε πότε συμφώνησαν τέτοιο πράγμα κι ο κόκορας της απάντησε. Συμφωνήσαμε τι θα σου δίνω. Δεν συμφωνήσαμε για πόσο καιρό. Η αλεπού σκέφτηκε πως είχε δίκιο αλλά δεν την πείραξε αφού πλέον ήταν άνοιξη.

Ηθικό δίδαγμα (όλοι οι μύθοι έχουν τέτοιο). Η κοινότητα του κοτετσιού είχε απέναντί της ένα ισχυρό αντίπαλο και βρέθηκε σε δεινή θέση. Όλα φαίνονταν χαμένα και το αναπόφευκτο μοιραίο. Όμως ακόμα και οι κότες μπορούν να επιβιώσουν αν έχουν μπροστάρη ένα κόκορα με διαπραγματευτικές ικανότητες που προτάσσει τα συμφέροντα του κοτετσιού.

Περνάω στην κοινωνία των ανθρώπων για μια καταγραφή των αυτονόητων. Η διαπραγμάτευση είναι επιστήμη και τέχνη. Ταυτόχρονα και τα δύο.Διαπραγματευτική δύναμη έχουν όλοι εκτός αν είναι (όχι κότες αλλά) «κότες».Σε μια διαπραγμάτευση πρέπει να καθιστάς σαφές στον άλλο τις συνέπειες που θα έχει η όποια (αρνητική για σένα) ενέργειά του. Δηλαδή ότι θα έχει κόστος και γι’ αυτόν η τέτοια πράξη του. Σε αντίθετη περίπτωση, ο άλλος σε περνά για «κότα» και την μια θα σου πάρει το ένα, την άλλη το άλλο. Ταυτόχρονα θα ανοίξει την όρεξη και σε τρίτους. Ο διαπραγματευτής προτάσσει τα συμφέροντα της κοινωνίας που τον στηρίζει και από την οποία αντλεί τη δύναμή του. Χωρίς αυτήν (τη δύναμη της κοινωνίας) έχει μειωμένη διαπραγματευτική ισχύ. Το «διαίρει και βασίλευε» άλλωστε είναι πανάρχαιο. Τέλος, ο διαπραγματευτής δεν ανοίγει όλα τα χαρτιά του, δεν προσέρχεται σα «βρεγμένη γάτα» και ξεκινά από μαξιμαλιστικές θέσεις. Το ίδιο άλλωστεκάνει και ο απέναντι. (Δεν το κάνει η Μέρκελ; Δεν το κάνει η Τουρκία που απειλεί με casus belli για νόμιμο, με βάση το διεθνές δίκαιο, δικαίωμά μας;)

Επανέρχομαι στις εκλογές. Να υποθέσω πως οι «εραστές» των μνημονίων (εντός κι εκτός συνόρων), το βράδυ της Κυριακής των εκλογών είδαν «το όνειρο»;Ρωτάω γιατί ήδη από τη Δευτέρα άρχισαν τα ναι μεν αλλά, να συζητήσουμε και μια παράταση για 1 -2 χρόνια, να ξαναδούμε και κάποια από τα μέτρα, να βάλουμε καιολίγη ανάπτυξη κλπ. Φυσικά δεν είδαν «όνειρο», αλλά είδαν τα αποτελέσματα των εκλογών και τη θέληση των λαών (Ελλάδος και Γαλλίας) να αποτυπώνεται σ’ αυτά. Οι εκλογές λοιπόν απέδειξαν περίτρανα ότι το ισχυρότερο και καλύτερο διαπραγματευτικό όπλο είναι ο ίδιος ο λαός. Όσο ποιο αποφασισμένος είναι να υπερασπιστεί (εν προκειμένω) την ύπαρξή του, τόσο ποιο ισχυρή διαπραγματευτική δύναμη έχει.

Και τώρα τι κάνουν οι αρχηγοί που μας έλεγαν ότι «ο δανειζόμενος δεν μπορεί να βάζει όρους»; Που αποδεχόντουσαν a priori τους «μονόδρομους»που άλλοι όριζαν;Που ο κάθε νέος «μονόδρομος» αποδείκνυε ότι ο προηγούμενος δεν ήταν τέτοιος; Πρέπει, μας λένε, να δεχτούμε το μνημόνιο ως έχει, γιατί αλλιώς η αλεπού θα μας φάει. Η οποία αλεπού δυόμιση χρόνια τρώει με την ησυχία της τη μια κότα μετά την άλλη και στο τέλος δεν θα μείνει ούτε το κοτέτσι. Που είναι οι «κόκορες διαπραγματευτές» να μας εξηγήσουν τι διαπραγματεύτηκαν; Πχ. στο χρόνο αποπληρωμής πρότειναν 10 χρόνια. Οι απέναντι τους είπαν «ούτε να το συζητάς, το πολύ 1 χρόνο». Κούτσου κούτσου κατέληξαν στα 3 χρόνια για το πρώτο μνημόνιο. Αντίστοιχα για το δεύτερο. Ανάλογο το «σκηνικό» για τα επιτόκια, τις περικοπές κλπ. Έτσι έγινε; Αστεία πράγματα. Παιδάκι του Δημοτικού να έπαιρνε δάνειο θα διαπραγματευόταν απείρως καλύτερα τουλάχιστον το χρόνο αποπληρωμής. Γνωρίζει τις τέσσερεις πράξεις, ξέρει πόσο χαρτζιλίκι παίρνει και μπορεί να υπολογίσει το χρόνο αποφεύγοντας έτσι να καταλήξει στα φανάρια (Προς Θεού δεν έχω κάτι με αυτά τα παιδάκια = Ντροπή της κοινωνίας μας). Που είναι να μας πουν γιατί ΔΕΝ έχει υπογράψει τη δανειακή σύμβαση η Γερμανία (η μόνη από τα 17 μέλη) αλλά μια (κρατική) τράπεζά της;Που είναι να μας εξηγήσουν γιατί ενώ το ΑΕΠ μειώθηκε (αθροιστικά) 17% τα εισοδήματα του 95% των ελλήνων μειώθηκαν 40% και αυτό δείχνει πως κάποιοι κονομάνε από την διαχείριση της κρίση μας.

Αφού μας κούρεψαν με τη χοντρή και μετά με την ψιλή. Αφού μας έβαλαν στο κρεβάτι του Προκρούστη και πριόνισαν ό,τι (κατ’ αυτούς) εξείχε. Αφού σκόρπισαν τη λάσπη στον ανεμιστήρα για όλες τις κοινωνικές τάξεις και ομάδες. Επί δικαίων και αδίκων. Αφού μας ταπείνωσαν, μας εξευτέλισαν και μας ισοπέδωσαν. Έρχονται και μας λένε. Ναι φταίμε γιατί το κοτέτσι έφτασε εκεί που έφτασε και ζητάμε συγνώμη για αυτό. Εντάξει, αυτοκτόνησαν μερικές κότες και πάρα πολλές άλλες ξεπουπουλιάστηκαν. Για το πώς μπήκε η αλεπού στο κοτέτσι και γιατί αυτό ήταν χωρίς περίφραξη, μας το έχουν ήδη πει. Φταίει ο Παπανδρέου, πριν απ’ αυτόν ο Καραμανλής, ποιο πριν ο «αρχιερέας της διαπλοκής» Σημίτης και τελικά φταίει ο Καποδίστριας που δεν πρόσεχε και δολοφονήθηκε! Γι αυτό εμείς θα ενωθούμε με αυτούς που μέχρι χθες μας φτύνανε. «Όχι για μας. Για τη φουκαριάρα τη μάννα μας». Τώρα εμείς θα πάμε να κάνουμε επαναδιαπραγμάτευση, αναθεώρηση, ανάπτυξη, … και όλα τα καλά. Αλλά (ωχ !), πρέπει να μας ψηφίσετε γιατί αλλιώς η αλεπού θα φάει τις κότες, κάποιες θα αυτοκτονήσουν και πάρα πολλές θα ξεπουπουλιαστούν.Υποθέτω το «θα» (ο μέλλοντας) αφορά τις κότες που απέμειναν.

Τέλος, «ξέχασαν» πως έχουν ήδη υπογράψει. «Ξέχασαν» πως από την κρίσης μας και τη διαχείριση που κάνουν, κάποιοι κονομάνε[1]. Δεν ξέρουν το μύθο του κόκορα διαπραγματευτή (αν δεν παινέψω το σπίτι μου …). Δεν αντιλαμβάνονται πως η κοινωνική τους ποιότητα στο εσωτερικό είναι στο ναδίρ και αυτό μικραίνει στο εξωτερικό ακόμα περισσότερο το όποιο διαπραγματευτικό τους ανάστημα. Ακόμα κι αν πράγματι θέλουν να διαπραγματευτούν, για τους ξένους δεν είναι πλέον κόκορες αλλά «κότες». Όσον αφορά τους (εντός) πολιτικούς τους αντιπάλους μία μόνο υπενθύμιση. Reus reum non facit (ένοχος ένοχο ου ποιεί).

Χρήστος Γιαννίμπας

[email protected]

[1] Απλή αριθμητική. Το ΑΕΠ είναι 100 ευρώ και μειώθηκε 17% (αθροιστικά). Δηλαδή έγινε 83 ευρώ. Από τα «αρχικά» 100 ευρώ τα 95 αντιστοιχούν στο 95% των Ελλήνων. Αυτοί όμως έχασαν όχι 17% αλλά 40% (μέσο όρο). Δηλαδή δεν έχουν πλέον 95 αλλά 57 ευρώ. Το ερώτημα. Τα υπόλοιπα (83 – 57 = ) 26 ευρώ, που πήγαν;Οέο;

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr